شاناهان كه بهتازگي و پس از استعفاي ماه دسامبر جيمز متيس از وزارت دفاع، بهعنوان سرپرست پنتاگون منصوب شد، بهمحض ورود به كابل گفت قصد ندارد نيروهاي آمريكايي حاضر در افغانستان را كاهش دهد، هرچند بهگفته ناظران خروج نيروهاي آمريكايي از افغانستان يكي از مهمترين خواستههاي طالبان براي پيشبرد مذاكرات صلح است و بعيد به نظر ميرسد بدون تحقق چنين خواستهاي، از صلح خبري باشد. شاناهان همچنين گفت اطمينان دارد دولت ترامپ همه احتمالات براي پاياندادن به جنگ 17ساله افغانستان را در نظر ميگيرد.
با اين همه او تأكيد كرد اين دولت افغانستان است كه بايد شرايط صلح با طالبان را تعيين كند. اين در حالي است كه طالبان تاكنون از مذاكره با دولت اشرفغني، رئيسجمهوري افغانستان، خودداري كرده و دولت او را «نامشروع» و «دستنشانده» غرب ميخواند. بااينحال واشنگتن ميكوشد به اين بنبست پايان دهد. شاناهان به خبرنگاراني كه همراه او از واشنگتن به كابل آمده بودند گفت: «افغانها بايد خودشان تصميم بگيرند كه افغانستان چگونه باشد. بحث بر سر آمريكا نيست، بحث بر سر افغانستان است».
سرپرست وزارت دفاع آمريكا در اين سفر غيرمنتظره با اشرفغني ديدار كرد و ظاهرا مهمترين محور گفتوگوي آنها مذاكرات صلح با طالبان و چگونگي حضور دولت افغانستان در اين مذاكرات بوده است. گرچه طالبان از مذاكره مستقيم با دولت غني خودداري ميكند، ولي همپيمانان غني در واشنگتن بر اين باورند كه افغانها بايد مذاكرات صلح را رهبري كنند.
شاناهان در ادامه اين سفر به پايگاه نظامي آمريكا ميرود و با فرماندهان نظامي آمريكا در افغانستان ديدار ميكند. او به خبرنگاران گفت واشنگتن منافع امنيتي مهمي در منطقه دارد و ميخواهد دراينباره با فرماندهان زميني گفتوگو كند. در ماههاي اخير و همزمان با خبر خروج نيروهاي آمريكايي از سوريه، زمزمههايي درباره تصميم ترامپ مبني بر خروج نيروهاي آمريكايي از افغانستان به گوش ميرسد. كابل نگران است كه خروج ناگهاني حدود 14 هزار نيروي آمريكا از افغانستان، منطقه را به آشوب بكشاند. اين در حالي است كه طالبان خواستار خروج همه نيروهاي آمريكايي از افغانستان است.
در اين ميان ديدگاه شاناهان درباره جنگ افغانستان چندان مشخص نيست و انتظار ميرود در پي اين سفر او ديدگاههاي خود را مشخصتر كند. او خود نيز اين موضوع را تأييد كرد و گفت از اين سفر براي اطلاعرساني درباره نظراتش استفاده ميكند و گزارشها را به اطلاع دونالد ترامپ ميرساند. رويكرد ترامپ در افغانستان هم مبهم است. گرچه او ميگويد از زمان بهقدرترسيدن در سال 2017 قصد داشته نيروهاي آمريكايي را از افغانستان خارج كند، در سال 2017- 2018 حدود سههزارو 500 نيرو براي آموزش و مشاوره نيروهاي افغان به اين كشور اعزام كرد. دونالد ترامپ هفته گذشته در سخناني كه درباره وضعيت كشور در كنگره ايراد كرد، گفته بود: «نميدانيم آيا با طالبان به توافق ميرسيم يا نه؛ اما اين را ميدانيم كه بعد از دو دهه جنگ حداقل وقت گفتوگو فرارسيده است».
به نظر ميرسد تا بازگشت شاناهان از سفر كابل و گفتوگوي او با ترامپ، تصميم نهايي دولت در اين زمينه مشخص نخواهد بود. بههرحال آمريكا مطمئنا ميداند كه براي پيروزي در مذاكرات صلح بايد به مهمترين خواسته طالبان يعني خروج نيروهاي آمريكايي از افغانستان تن دهد يا دستكم با يكسري امتيازات، طالبان را راضي كند. با وجود همه موانع پيشروي، آمريكا بيش از هر زمان ديگري به تحقق صلح در افغانستان و پايان جنگ 17ساله در اين كشور اميدوار است. زلمي خليلزاد، نماينده ويژه آمريكا در امور صلح طالبان، روز جمعه گفته بود گرچه مذاكرات صلح با طالبان در مراحل ابتدايي قرار دارد، او اميدوار است تا ماه جولاي (تير) توافق صلح حاصل شود.
زلمي خليلزاد گفت: «براي افغانستان بهتر خواهد بود اگر ما بتوانيم قبل از انتخابات كه براي ماه جولاي برنامهريزي شده است به يك توافق صلح برسيم». اين دقيقا زماني است كه قرار است انتخابات رياستجمهوري افغانستان برگزار شود. خليلزاد همچنين افزود: «ما در پي توافقنامه صلح هستيم، نه توافقنامه خروج. توافقنامه صلح ميتواند امكان خروج را فراهم كند».ژنرال جوزف ووتل، رئيس ستاد مركزي ارتش آمريكا هفته گذشته در سخناني در كنگره ايالات متحده اعلام كرد مذاكرات صلح با هيئت مذاكرهكننده طالبان بعد از سالها «نخستين امكاني است كه براي برقراري صلح در افغانستان» پديد آمده است. ووتل اعلام كرد نيروهاي طالبان از توانايي ضربهزدن به ارتش افغانستان برخوردارند. در حمله هفته گذشته طالبان به ولايت قندوز چندين نفر از نيروهاي امنيتي افغانستان جان خود را از دست دادند. در آخرين دور مذاكرات صلح طالبان با زلمي خليلزاد در دوحه، طالبان متعهد شده بود مانع از حملات تروريستي از داخل خاك افغانستان شود.
**دور جديد سفرهاي نماينده آمريكا
زلمي خليلزاد، سپتامبر سال گذشته بهعنوان نماينده ويژه آمريكا در امور صلح افغانستان منصوب شد و از آن زماني چندين دور مذاكره را با طالبان و ديگر هيئتهاي منطقهاي در كشورهايي مثل افغانستان، پاكستان، امارات متحده عربي، هند، روسيه، ازبكستان، تركمنستان، عربستان سعودي و قطر برگزار كرد. آخرين دور اين مذاكرات اواخر ماه گذشته در دوحه قطر برگزار شد و دو طرف شش روز با يكديگر ديدار و گفتوگو كردند. او قرار است در 25 فوريه اين مذاكرات را ادامه دهد. در اين ميان وزارت امور خارجه آمريكا اعلام كرد زلمي خليلزاد، فرستاده ويژه اين كشور در امور صلح افغانستان، دور جديد سفرهاي خود به چند كشور از جمله افغانستان را آغاز كرد. در اطلاعيه وزارت امور خارجه آمريكا آمده است كه زلمي خليلزاد از 10تا 28 فوريه از بلژيك، آلمان، تركيه، قطر، افغانستان و پاكستان، ديدار خواهد كرد.
اين سفر بخشي از تلاشهاي آمريكا براي پيشبرد صلح در افغانستان عنوان شده است. بهگفته وزارت خارجه آمريكا، خليلزاد همزمان با پيشبرد تلاشهاي صلح، با دولت افغانستان نيز گفتوگو خواهد كرد. اين پنجمين سفر زلمي خليلزاد به كشورهاي مختلف در راستاي مذاكرات صلح افغانستان است.
**پيشنهاد اشرف غني به طالبان
همزمان با مذاكرات صلح آمريكا با افغانستان و كنارگذاشتهشدن دولت افغانستان از اين مذاكرات، اشرفغني رئيسجمهوري افغانستان، يكشنبه گفت دولت اين كشور حاضر است به طالبان اجازه دهد دفتر نمايندگي خود را در اين كشور تأسيس كنند. غني روز يكشنبه درحاليكه مشغول بازديد از ايالت ننگرهار افغانستان بود، گفت: «اگر طالبان دفتري بخواهند همين فردا به آنها دفتري در كابل، ننگرهار يا قندهار داده خواهد شد، چراكه ما بنا داريم صلحي پايدار و شرافتمندانه را در كشور برقرار كنيم».
بااينحال گروه طالبان اين پيشنهاد را رد كرد. سهيل شاهين، سخنگوي طالبان، پيش از اين به رويترز گفته بود: «تأكيد و تمركز آنها بر شناختهشدن موقعيت كنونيشان در ابعاد بينالمللي در دوحه قطر است.» شنبه نيز او اعلام كرد پيشنهاد اخير اشرفغني در واقع به تلاشهاي صلحطلبانه آسيب خواهد زد. او همچنين گفت: «خواسته ما براي داشتن دفتر سياسي رسمي واضح است. تقاضاي ما اين است كه دفترمان در دوحه از سوي جوامع بينالمللي و سازمان ملل به رسميت شناخته شود؛ اما غني با پيشنهاد اخيرش ميكوشد بحث را منحرف كند».
منبع: روزنامه شرق؛ 1397،11،23
گروه اطلاع رساني**2059**2002
تهران- ايرنا- همزمان با جديترشدن مذاكرات ايالات متحده با گروه طالبان و احتمال پايان طولانيترين جنگ تاريخ آمريكا، پاتريك شاناهان، سرپرست وزارت دفاع آمريكا، در سفري غيرمنتظره روز گذشته وارد كابل، پايتخت افغانستان شد.