به گزارش ايرنا در اين ميان كوچه پس كوچه هاي مياندوآب هنوز هم خاطرات روزهايي كه كودكان با دوچرخه هايشان قد كشيدند و اكنون نيز كه سني از آنها گذشته در امور روزمره از آن استفاده مي كنند را حس كرد.
دوچرخه از اوليه ترين وسايل حمل و نقل است كه از اين حيث قدمت بسيار بالايي دارد و به عنوان ورزش در سلامت انسان نيز بسيار موثر است؛ برخي شهرها از ابتدا داراي بستر و فرهنگ مناسب براي استفاده از اين وسيله بودند كه شهر مياندوآب از جمله آنهاست و اكنون نيز دوچرخه جزو وسايل اصلي تردد در اين شهر به شمار مي رود.
هر رهگذر و مسافري كه از مياندوآب بگذرد بدون ترديد دوچرخه سواران مسن و جوان و المان بزرگ دوچرخه قديمي شهر كه در يكي از ميادين اصلي نصب شده را مشاهده خواهند كرد؛ دوچرخه سواري در زندگي و فرهنگ مردم مياندوآب نفوذ كرده و موروثي شده است.
وجود اسناد و مدارك قديمي، قدمت دوچرخه و دوچرخه سواري را در مياندوآب حدود 75 سال نشان مي دهد و زمينه ثبت اين شهر به عنوان 'شهر دوچرخه ايران' را فراهم كرده است.
عشق و علاقه مردم مياندوآب از ديرباز به دوچرخه وجود داشته است و اگر در اين شهر آماري از تعداد دوچرخه ها جمع آوري شود، در هر خانه اي حداقل يك تا 2 دستگاه دوچرخه وجود دارد.
از طرفي اسناد صدور پروانه دوچرخه سواري قبل از سال 1338 هجري شمسي در اين شهرستان به دست آمده است.
مسوولان اين شهرستان نيز گام هاي مناسبي را براي ثبت كردن مياندوآب به عنوان شهر دوچرخه ايران برداشته اند و علاوه بر برگزاري همايش دوچرخه سواري در سال هاي گذشته، در روزهاي سه شنبه هر هفته همايش دوچرخه سواري با عنوان سه شنبه هاي بدون خودرو در اين شهر برگزار مي شود كه از استقبال بسيار خوب مردم برخوردار است.
قديمي ترين و اولين دوچرخه فروش شهر مياندوآب روز يكشنبه در اين خصوص به خبرنگار ايرنا گفت: علاقه مردم اين شهر به دوچرخه سواري به بيش از هفت دهه قبل بر مي گردد.
'بهروز ايزدي' كه متولد سال 1314 شمسي است، بيان كرد: تعمير و فروش دوچرخه را بر اساس علاقه اي كه داشتم با برادرم در اين شهرستان از سال 1326 آغاز كردم.
وي افزود: سپس با توسعه مغازه و تعمير دوچرخه هر روز دوچرخه ها را به مبلغ 2 'قران' (كمتر از نصف يك ريال) كرايه مي داديم و با رونق و استقبال مردم از اين وسيله نقليه، دوچرخه فروشي هم رونق خوبي داشت.
وي بيان كرد: 'دوچرخه رالي' ساخت كشور انگليس نخستين دوچرخه اي بود كه توسط آلماني ها وارد شهر مياندوآب شد و پس از آن دوچرخه با نشان رابين هود، ياماها، شير خوابيده، سه تفنگ، فليپس و ديگر دوچرخه ها اضافه شدند.
ايزدي با بيان اينكه كارمندان كارخانه قند مياندوآب اولين دوچرخه هاي شهر را براي تردد به محل كارشان خريداري كردند، گفت: سپس ماموران ژاندارمري و اداره پست و در ادامه بيشتر مردم آن زمان دوچرخه را به عنوان اصلي ترين وسيله اياب و ذهاب و تردد خود برگزيدند.
وي ادامه داد: با گسترش دوچرخه در مياندوآب به ترتيب قصبه ها و روستاهاي دور و نزديك اين شهرستان نيز مشتري اين وسيله شدند.
'حسين ستاري' ديگر دوچرخه فروش قديمي شهر كه متولد 1309 شمسي است، در خصوص تاريخچه دوچرخه در مياندوآب به ايرنا گفت: دوچرخه يكسال پس از آمدن روس ها به ايران /1320 شمسي/ به اين شهرستان وارد شده است.
ستاري با بيان اينكه در ابتدا يك نوع دوچرخه كه توپ ترمز نام داشت وارد مياندوآب شد، افزود: اين دوچرخه با برگشت پدال به عقب، مي ايستاد و به كرايه داده مي شد كه بعدها دوچرخه هاي 'هركولس'، 'فيليپس'، 'دوغزال' در اين شهر مورد استفاده مردم به ويژه كودكان قرار گرفت.
ستاري اضافه كرد: در سال 1327 در كارخانه قند مياندوآب استخدام شدم كه يك دستگاه دوچرخه مارك 'رامبل' مشكي خريداري كردم و براي استفاده از آن بايد از شهرباني تصديق (گواهينامه) مي گرفتم.
وي با اشاره به اينكه بدون تصديق نمي توانستيم دوچرخه سواري كنيم، گفت: علاوه بر دوچرخه بايد از شهرداري براي دوچرخه شماره پلاك نيز مي گرفتيم و دوچرخه هاي بدون پلاك حق تردد در شهر را نداشتند.
'كريم ورقايي' شهروند مياندوآبي متولد 1314 نيز به ايرنا گفت: در سال 1320 شمسي كه روسيه ايران را بمباران مي كرد و مردم به باغ هاي اطراف پناه مي آوردند، دوچرخه وسيله فرار مردم بود.
وي افزود: آن زمان در زبان تركي به دوچرخه 'يئل آتي' مي گفتند و ما هم كه بچه بوديم به دنبال دوچرخه مي افتاديم و مي دويديم.
ورقايي اضافه كرد: بعدها و در سال هاي 1324 و 1325 در مياندوآب سه تا چهار مكان مغازه دوچرخه فروشي باز كردند كه مشهدي باقر در خيابان امام مغازه داشت و نجف، حسن چرخچي و يعقوب حيدري هم كه مغازه داشتند، دوچرخه اجاره مي دادند.
وي ادامه داد: دوچرخه هاي كرايه اي 2 مدل بود كه يكي خيلي گران بود و يكي هم 'توپ ترمز' نام داشت يعني بايد با پا پدال را برعكس مي زدي تا دوچرخه ترمز مي گرفت.
وي بيان كرد: حدود سال هاي 1326 تا 1328 شمسي چند مدل دوچرخه ديگر نيز به بازار آمد از جمله دوچرخه 'هركولس' البته دوچرخه سه تفنگ هم در تهران توليد مي شد.
به گزارش ايرنا علاقه روزافزون مياندوآبي ها به دوچرخه و دوچرخه سواري به قدري بود كه سرمايه گذاران اين شهر را به ساخت كارخانه دوچرخه ترغيب مي كرد و بر همين اساس 'تركمان غلامي' نخستين كارخانه دوچرخه سواري در مياندوآب را پايه گذاري كرد.
صاحب نخستين كارخانه توليد دوچرخه در مياندوآب به خبرنگار ايرنا گفت: علاقه غيرقابل وصف مردم مياندوآب به دوچرخه، رونق بازار اين وسيله نقليه در ايران و ايجاد اشتغال از جمله دلايل راه اندازي كارخانه توليدي دوچرخه بود.
'تركمان غلامي' افزود: از اواسط دهه هفتاد در شهرك صنعتي مياندوآب به راه اندازي كارخانه دوچرخه سواري اقدام كردم و در سال 1377 اولين كارخانه توليد دوچرخه مياندوآب و بزرگترين كارخانه توليد دوچرخه ايران افتتاح شد.
وي گفت: در اين كارخانه 30 مدل دوچرخه و دوچرخه هاي ويژه از جمله براي عروس و داماد، بانوان و دوچرخه برقي براي كساني كه مشكل جسمي و حركتي داشتند و همچنين دوچرخه توپ ترمز، سه چرخ پاروئي براي حمل و نقل بار توليد مي شد.
وي اضافه كرد: اين كارخانه علاوه بر توليد و برطرف كردن نياز داخلي در حال توسعه صادرات و ورود به بازارهاي جهاني هم بود و در آن سال ها دوچرخه هاي توليدي به كشورهايي از جمله عراق و پاكستان هم صادر مي شد.
وي بيان كرد: متاسفانه بر اثر يك اتفاق در سال 1386 كارخانه دچار آتش سوزي شد و توليد دوچرخه از آن زمان تا به امروز تعطيل شده است.
مديركل ورزش و جوانان استان آذربايجان غربي نيز در رابطه با قدمت، اهميت دوچرخه سواري و جايگاه آن در مياندوآب به ايرنا گفت: دوچرخه سواري از ديرباز در اين شهر رايج بوده و حتي مردم در امور روزمره همچون كارهاي كشاورزي و مراجعه به شهرهاي ديگر از اين وسيله پاك استفاده مي كردند.
'عبدالله چمن گلي' افزود: اين شهر مستحق ثبت به عنوان 'شهر دوچرخه ايران' است و اميدوارم از سوي مسوولان كشوري مورد توجه قرار گيرد.
وي اضافه كرد: براي ثبت مياندوآب به عنوان 'شهر دوچرخه ايران' و همچنين ترويج فرهنگ دوچرخه سواري و كمك به محيط زيست، هر هفته در نماز جمعه اين شهرستان يك دستگاه دوچرخه به قيد قرعه به يك نمازگزار اهدا مي شود.
فرماندار مياندوآب نيز به ايرنا گفت: در اين شهر با توجه به هموار بودن سطح آن، دوچرخه سواري و استفاده از اين وسيله نقليه در بين مردم رايج بوده و اكنون نيز علاقه مندان زيادي پيدا كرده است.
'ناصر اميري' بيان كرد: استفاده روزمره از دوچرخه، وجود مراكز و اسناد تاريخي فروش آن و برگزاري سالانه همايش دوچرخه سواري سبب شده است تا مياندوآب به شهر دوچرخه ايران مشهور شود و اميد است آرزوي ديرينه مردم اين شهرستان در اين خصوص تحقق يابد.
يك پزشك عمومي درباره فوايد استفاده از دوچرخه به ايرنا گفت: در بين مردم مياندوآب به علت استفاده از دوچرخه چاقي كمتري وجود دارد.
دكتر رحمان كبيري بيان كرد: فوايد دوچرخه سواري براي بدن در سوزاندن كالري و سلامت قلب بسيار است.
وي افزود: تحقيقات جديد نشان داده است كه دوچرخه سواري براي مغز هم فوايد زيادي دارد و استفاده از دوچرخه ثابت در منزل و دورچخه معمولي ضربان قلب را بالا مي برد و انسان را به فعاليت ترغيب مي كند.
كبيري با بيان اينكه ركاب زدن، تمرين عالي براي ذهن و روان است، گفت: سبك زندگي يك جانشيني رو به افزايش است و يافته ها هم نشان داده كه دوچرخه سواري و ركاب زدن تاثيرات مثبتي روي بيماري هاي قلبي و عروقي و ديابتي دارد و مي تواند باعث تقويت و پيشرفت قوه ادراك، شناخت، عملكرد و ساختار مغز شود.
وي اضافه كرد: لازم نيست دوچرخه سواري حتما بيرون از خانه يا با سرعت و طولاني مدت باشد، بلكه مطالعات نشان مي دهد كه 30 دقيقه يا كمتر دوچرخه راني با سرعت و شدت متوسط هم مي تواند تغييرات چشمگيري روي ذهن و روان داشته باشد.
وي بيان كرد: ارتباطات عصبي قوي تر، خلق و خوي بهتر و حافظه دقيق تر به علاوه سلامت بهتر قلب، كاهش خطر ابتلا به ديابت و سرطان از فوايد دوچرخه سواري است.
'بابك نژادبهمن' مدير عامل موسسه زيست محيطي 'يام ياشيل' مياندوآب نيز به ايرنا گفت: اين تشكل مردمي براي تحقق اهداف سازماني خود براي كمك به محيط زندگي پاك فعاليت مي كند و از آنجايي كه امروزه خودرو در شهرها به يك مشكل اساسي در ايجاد ترافيك، آلودگي صوتي و مهمتر از آن آلودگي هوا منجر شده است، يكي از اقدامات اين موسسه مردم نهاد، تلاش براي گسترش هر چه بيشتر فرهنگ استفاده از دوچرخه است.
وي ادامه داد: دوچرخه از قديم به علت شرايط طبيعي و جغرافيايي مياندوآب به عنوان يك وسيله ارزشمند و كاربردي مورد استفاده قرار گرفته است.
نژادبهمن اضافه كرد: دوچرخه سواري طوري در فرهنگ مردمان مياندوآب عجين شده است كه كمتر خانه اي پيدا مي شود يك يا چند دوچرخه در آن نباشد.
وي بيان كرد: اين تشكل زيست محيطي با همكاري فرمانداري، اداره ورزش و جوانان، شهرداري، اداره ميراث فرهنگي و گردشگري از سال 1394 با جمع آوري اسناد تصويري، كتبي و مصاحبه هاي حضوري در صدد ثبت مياندوآب به عنوان شهر دوچرخه ايران است.
وي با اشاره به اينكه شهر مياندوآب در دهه 60 مسير تردد دوچرخه داشت، تاكيد كرد: در سال هاي اخير نيز شاهد پيش بيني مسيرهاي ويژه دوچرخه سواري در پارك ها و معابر تفريحي شهر هستيم.
رئيس اداره ورزش و جوانان مياندوآب هم گفت: دوچرخه يكي از قديمي ترين وسيله هاي مورد استفاده در مياندوآب است كه امروزه بيشتر شهروندان از آن به عنوان يك وسيله حمل و نقل و ورزش استفاده مي كنند.
اميررضا پور افزود: با وجود افزايش توليد وسايط نقليه ديگر و سهولت استفاده از آنها، دوچرخه همچنان در مياندوآب جايگاه خود را حفظ كرده و به بخشي از فرهنگ مردمان اين شهر تبديل شده است.
به گزارش ايرنا نخستين دوچرخه در مياندوآب حوالي سال 1320 شمسي وارد اين شهر شده است؛ شهرستان مياندوآب با 277 هزار نفر جمعيت در جنوب آذربايجان غربي واقع است.
7129/3093/9871
** گزارش: زين العابدين شيخي
مهاباد - ايرنا - دوارن كودكي بسياري از ما با تفريح و سرگرمي هاي شاد دوچرخه سواري همراه بوده است و هنوز مي توان هياهو و جيغ و دادهاي كودكانه و نوستالوژي آن روزها را در ذهن ها تداعي كرد.