به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، بازار لوازم خانگی در ایران با وجود آنكه در سال های اخیر صنایع مرتبط با آن پیشرفت های خوبی را در تولید برخی اقلام داشته و حتی علاوه بر خودكفایی، بازار صادراتی نیز برای خود دست و پا كرده است، باز هم به واردات و نیز برخی قطعات برای تولید محصول نهایی در داخل متكی است.
ارزش بازار لوازم خانگی ایران سالانه حدود چهار میلیارد و 180 میلیون دلار تخمین زده می شود كه تولید داخلی پاسخگوی 2 میلیارد و 770 میلیون دلار آن است.
در سال های گذشته صادرات لوازم خانگی حدود 140 میلیون دلار در سال برآورد و در مقابل حدود 880 میلیون دلار انواع لوازم خانگی به طور رسمی وارد كشور می شد تا بخشی از نیازها پوشش داده شود؛ با این حال شكاف حدود 530 میلیون دلاری بین عرضه و تقاضای این محصولات، قاچاق و واردات غیررسمی آن را رونق بخشیده بود.
همین اختلاف و جذابیت بازار سبب شده بود نه تنها واردات لوازم خانگی از طریق بازارچه های مرزی، واردات ته لنجی و ملوانی در سال های اخیر شدت یابد بلكه به صورت قاچاق نیز انواع محصولات وارد كشور شود.
با این حال سال 97 برای صنعت و بازار لوازم خانگی به دلیل بروز نوسان های ارزی بسیار متفاوت بود زیرا نه تنها بیش از 60 درصد از بازار آن وارداتی بود بلكه بخش اعظمی از تولیدات داخلی بویژه در حوزه محصولات برقی وابسته به واردات قطعات بود.
در ماه های اردیبهشت و خرداد ارز مورد نیاز واردات لوازم خانگی با تامین دلار 4200 تومانی ثبت سفارش شد اما در 28 خردادماه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در مصوبه ای ورود برخی كالاها را با هدف حمایت از تولید داخلی ممنوع كرد و تهیه فهرست مشمول این ممنوعیت ها را به وزارت صنعت، معدن و تجارت سپرد كه سرانجام این وزارتخانه 22 قلم كالای لوازم خانگی را در فهرست اقلام ممنوعه قرار داد.
اتوهای خانگی پرسی، آبسردكن های خانگی، آسیاب، مخلوط كن های مواد خوراكی، چای ساز و قهوه ساز، دستگاه برشته كردن نان، ریش تراش برقی، سشوار، فر، اجاق گاز، فریزر، ماشین لباسشویی، ماكروویو، هود آشپزخانه و یخچال فریزر، اقلامی هستند كه واردات آنها ممنوع شد.
پس از آن نوبت به سیاست جدید دولت برای تقسیم بندی كالاهای وارداتی رسید و با اعلام اینكه ارز دولتی فقط در برای كالاهای اساسی، دارو و نهاده های دامی تعلق می گیرد، لوازم خانگی و قطعات مورد نیاز تولید داخلی آن در زمره كالاهایی قرار گرفت كه برای واردات باید از سامانه ارزی نیما ارز مورد نیاز خود را از صادركنندگان دریافت می كردند.
البته در همان دوران رئیس اتحادیه لوازم خانگی درباره ممنوعیت واردات برخی كالاها به ایرنا اعلام كرد: بهتر بود قبل از اینكه واردات برخی از لوازم خانگی ممنوع شود، با فعالان این عرصه مشورت می كردند.
وی توضیح داد: برخی از اقلامی كه واردات آنها ممنوع شده، اصلاً تولید داخل ندارد كه می توان به ریش تراش، آبسردكن و اتو پرسی را نام برد ضمن آنكه مایكروویو و لباسشویی از جمله كالاهایی هستند كه قطعات آنها وارد كشور شده و در واحدهای تولیدی مونتاژ می شود.
** كاهش تقاضای خرید در بازار
از آنجا كه لوازم خانگی از اقلام بادوام در سبد هزینه خانوارها به شمار می روند، پس از ممنوعیت واردات برخی كالاها و نیز تغییر روش تخصیص ارز به این محصولات، به دلیل افزایش قیمت ها، تقاضا برای خرید لوازم خانگی نیز در بازار رو به كاهش نهاد.
البته نمی توان در این میان شیطنت برخی دلالان، تولیدكنندگان و واردكنندگان را از یاد برد كه برای كسب منفعت بیشتر، از عرضه كالا به بازار خودداری كردند و در نتیجه در مدت هشت ماه قیمت لوازم خانگی 100 تا 150 درصد رشد كرد.
در این شرایط بود كه سازمان تعزیرات حكومتی وارد میدان شد و چندین انبار لوازم خانگی را در اطراف تهران كشف و ضبط كرد.
همانطور كه پیش بینی می شد، جهش قیمت اقلام وارداتی لوازم خانگی در بازار، متقاضیان را به خرید تولید داخلی سوق داد و این موضوع بویژه برای زوج های جوان كه در تب و تاب آماده كردن لوازم آغاز زندگی مشترك خود بودند، نمود بیشتری داشت.
** حال و هوای بازار در آستانه سال نو
همه ساله بازار لوازم خانگی در ایام پایانی سال رونق می گیرد زیرا بسیاری از مردم علاقه مندند كه لوازم خانگی خود را تعویض كنند، اما امسال شرایط به گونه دیگری رقم خورد و ركود همچنان بر بازار حاكم بود. تا اینكه هفته گذشته (بیست و هفتم بهمن ماه) فیلم كوتاهی از رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی در رسانه ها و فضای مجازی پخش شد كه از مردم می خواست اگر قصد خرید دارند، آن را به بعد موكول نكنند و در حقیقت مردم را به خرید كالا دعوت كرده بود.
اظهارات این مقام صنفی بازخوردهایی را در مجلس و دولت به دنبال داشت و برخی بر این باور بودند كه چنین اظهارنظرهایی به نگرانی مردم دامن می زند اما «محمد طحانپور» رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، آن را ناشی از سوء برداشت دانست و گفت: بحثی كه در نشست خبری با رسانه ها مطرح شد، این بود كه مردم لوازم خانگی مورد نیاز خود را تهیه كنند و آن را به سال بعد موكول نكنند.
طحانپور در ارزیابی خود از وضعیت حاكم بر بازار لوازم خانگی اظهار داشت: خوشبختانه در هفته های اخیر شرایط در بازار تغییر كرده و با اینكه دست اندركاران این صنف در ماه های گذشته با ركود و كاهش تقاضا در بازار روبرو بودند، اكنون شاهد آن هستیم كه افراد برای تامین مایحتاج و یا برای تهیه جهیزیه به بازار آمده اند.
این مقام صنفی با اشاره به ممنوعیت واردات برخی اقلام لوازم خانگی گفت: سهم بازار كالاهای وارداتی به كارخانه های خوب داخلی انتقال یافته و در نتیجه تقاضا برای تولیدات داخلی رشد كرده است كه می تواند سبب رونق تولید در كشور شود.
طحانپور به مردم توصیه كرد هنگام خرید فاكتور با مهر رسمی فروشگاه را از فروشنده بگیرند و چنانچه آن واحد صنفی با وجود كالا در انبار حاضر به عرضه نشد، با اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تماس بگیرند.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی درباره دغدغه این روزهای اصناف گفت: یكی از نگرانی های ما این است كه مواد اولیه تولید این اقلام همچون كمپرسور یخچال كه در داخل تولید نمی شود، به اتمام برسد و همواره در نشست با مسئولان این موارد را اعلام كرده ایم تا به موقع برای آن تصمیم گیری كنند.
اقتصام**9132*2025
تهران- ایرنا- 9 ماه پس از ممنوعیت وارداتی برخی اقلام لوازم خانگی و تخصیص ارز نیمایی برای واردات آن، اكنون فعالان بازار می گویند كه با وجود رشد قیمت ها و به دنبال آن كاهش تقاضا، در هفته های اخیر به دلیل در پیش بودن نوروز خرید شهروندان افزایش یافته است.
