استان تهران؛ صف و ستاد

به گزارش ایرنا وی كه 21 آذر امسال اعتماد هیات دولت را برای تصدی استان تهران گرفته بود 26 آذر در مراسم معارفه خود تصریح كرد: در هیات دولت به یك مساله اشاره و اعلام كردم كه در استان تهران صف و ستاد با هم آمیخته شده است، به طور حتم در دوره جدید استانداری باید این 2 تفكیك شود و همین انتظار را هم از هیات دولت داشتم.
محسنی بندپی افزود: تهران به عنوان بزرگترین شهر سیاسی، اجتماعی و اقتصادی كشور مشكلات خاص خود را دارد و نقش استاندار در هماهنگی، وحدت و انسجام بخشی در برنامه های توسعه استان پیدا است.
وی ادامه داد: مدیران استانی با استانداری همكاری داشته باشند تا شاهد این میزان از عقب ماندگی موجود در سطح استان نباشیم.
منظور استاندار تهران این است كه نهادها و ادارات كل در محدوده استان بیش از آنكه به فكر ساختار و استقلال استانی خود باشند و از این ظرفیت به منظور توسعه استان كمك بگیرند به وزارتخانه ها چسبیده اند.
وی 25 دیماه امسال نیز در نشست شورای آموزش و پرورش شهر تهران تصریح كرد: مدیران كل با چسبیدن به وزارتخانه ها، موارد حیاتی و اهم استان را مغفول می‌گذارند.
محسنی بندپی با بیان اینكه رشد جمعیت در تهران بالاتر از سایر نقاط كشور است افزود: این استان مهاجرپذیر است و بر این اساس باید در حوزه‌های آموزش و بهداشت اقدامات سریع تری انجام شود.
وی باردیگر با تاكید بر لزوم تفكیك صف و ستاد در استان اظهارداشت: یكی از مشكلات جدی استان بحث تفكیك صف از ستاد است؛ مساله ای كه خط قرمز ما محسوب می شود.
استاندار تهران ادامه داد: كل اعتبارات تملك و دارایی استان تهران، رشد كمی داشته و متاسفانه ما در این حوزه در رده 27 كشوری قرار داریم. با توجه به هزینه‌های ساخت و ساز و مساله تورم، این رشد، تاثیر چندانی نخواهد داشت، مدیران استانی باید پیگیر اعتبارات ملی دستگاه‌ها باشند.
محسنی بندپی ادامه داد: متاسفانه برخی افراد در دوره های قبلی تصمیم هایی گرفته اند كه دود آن به چشم همه دستگاه ها و نهادهای استان رفته است كه امروز با یك تراكم جمعیت بالا بدون در نظر گرفتن فضاهای آموزشی مواجه هستیم.

**استانی كه 52 درصد درآمد مالیاتی را تامین می كند
استان تهران در كنار جمعیت بیش از 13 میلیون و 500 هزار نفری، پایتخت و محل فعالیت همه دولتمردان تراز اول كشور را در خود جای داده است؛ از قوای قضاییه، مقننه و مجریه گرفته تا حضور فرماندهی نیروهای نظامی و انتظامی و دانشگاه های درجه یك كشور.
شاید همین موضوع هم سبب شده است مدیریت مستقل خود استان تهران در سایه حضور وزارتخانه ها و سازمان های مركزی كشور، به زعم استاندار تهران به فراموشی سپرده شود و منافع مورد نیاز ساكنان این مناطق چندان مورد توجه قرار نگیرد.
مانند آنكه در زمان تقسیم هر بودجه ای برای هر طرح و برنامه ای، تمامی استان ها به غیر از تهران سهمی دارند در حالی كه 17 درصد جمعیت كشور در همین استان محل استقرار دولت و دیگر نهادهای حاكمیتی قرار دارند و 52 درصد درآمد مالیاتی كشور نیز از این استان دریافت می شود.
در همه استان ها، تمامی مدیران اجرایی زیر نظر فرماندهی واحد استاندار برای اجرای برنامه ها و طرح ها دست به كار می شوند در حالی كه در استان تهران این وضعیت با وجود وزارتخانه ها و نهادهای ستادی كمی متفاوت است تا آنجا كه گاه حتی استقلال این استان از دستگاه های مركزی نیز زیر سوال می رود و شاید به همین دلایل بوده است كه استاندار تهران از ابتدای حضورش در این مسئولیت شمشیر را از رو بست و با مدیرانش نیز اتمام حجت كرد.

**عتاب و خطاب استاندار
استاندار تهران البته در این زمینه تنها سخنرانی نكرد؛ اتمام حجتش جایی رنگ متفاوتی به خود گرفت؛ آنجا كه صبح روز یكشنبه 30 دیماه امسال با توپ پُر وارد جلسه كارگروه اشتغال استان شد و سراغ مدیركل فنی و حرفه ای استان را گرفت.
محسنی بندپی به محض ورود به جلسه و پس از مواجهه با معاون اداره كل آموزش فنی و حرفه ای استان كه در حال ارائه گزارش بود، پرسید: آقای گرزین مدیركل فنی و حرفه ای نیامده است؟
معاون فنی و حرفه ای استان تا خواست صحبت كند، استاندار ادامه داد: زمان برگزاری جلسه از 25 دی به مدیران اعلام شده است و آقای (رضا) گرزین ساعت 10 دیشب پیامك داد كه نمی آید.
محسنی بندپی اظهارداشت: وی دو جلسه قبل نیز در این كارگروه شركت نداشت؛ اینگونه نیست كه مدیران بخواهند با استانداری به این شكل رفتار كنند.
استاندار تهران گفت: وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی هم جلسه داشت و مدیركل استانی این وزارتخانه باید در آن حاضر می شد اما وزیر اعلام كرد كه كارگروه استانی اشتغال بر آن ارجحیت دارد.
وی تصریح كرد: مدیركل فنی و حرفه ای هم می توانست برنامه امروز خود را 26 دی اعلام كند تا غیبت موجهی داشته باشد.
استاندار تهران گفت: رفتار مدیران در ترجیح وزارتخانه ها به استانداری قابل قبول نیست.

**مخالفان تخصیص بودجه به تهران
البته دو نگاه دیگر هم وجود دارد؛ برخی، شهر تهران و استان تهران را توسعه یافته می پندارند و می گویند همه امكانات، در پایتخت است؛ این افراد عموما 15 شهرستان دیگر استان را معادل شهرستان تهران یا شهر تهران می گیرند؛ گرچه از نظر برخی شاخص ها پایتخت نیز وضعیت خوبی ندارد.
نگاه دیگری هم وجود دارد و آن اینكه باتوجه به مهاجرت جمعیت زیادی از سال های گذشته به تهران و اطراف آن، باید به دیگر مناطق كشور رسید تا این ورود جمعیت، دیگر اتفاق نیفتد؛ البته همه این افراد درباره ضرورت ایجاد زیرساخت و خدمات رسانی به شهروندان حاضر در تهران و اطراف آن(صرفنظر از آنكه مهاجرت آنان درست بوده یا نبوده) منفعل عمل یا سكوت می كنند.
شنیده شده كه حتی برخی اعضای كابینه نیز از این نوع نگاه حمایت كرده اند و باعنوان توزیع متوازن امكانات توسعه، به نوعی این رویكرد را ترویج داده اند.
اما در مقابل، استاندار تهران نظر دیگری دارد و به موضوع مطرح شده در خصوص ارائه نكردن امكانات به این استان برای جلوگیری از مهاجرت مردم پیرامون كشور به تهران اشاره می كند و می گوید: این تجربه شكست خورده ای است، هیچ زمانی نمی توان اجبار و الزام داشت.
وی تاكید دارد كه مردم آزادند در هر جایی كه توانایی داشته باشند، فعالیت اقتصادی خود را ادامه دهند و اشتغال ایجاد كنند.
محسنی بندپی چندی پیش در نشست بررسی مشكلات شهرستان ملارد اعلام كرده بود كه برخی شهرستان‌های استان تهران از شهرستان‌ هایی نظیر جیرفت و سراوان و سایر نقاط محروم كشور، محروم‌تر و در عین حال، مهاجرپذیر نیز هستند.

**شاخص ها چه می گویند؟
شاخص ها و آمارها اما شاید بتوانند بخوبی گواه منظور استاندار تهران از كلمه عقب ماندگی باشند؛ بر اساس اطلاعات استخراج و تحلیل شده در قالب سند توسعه استان كه زیرنظر سازمان مدیریت و برنامه ریزی به مرحله تدوین رسیده است اكنون 6 شهرستان استان تهران از نظر وضعیت مسكن، آموزش و خدمات بهداشتی و درمانی در شرایط «محرومیت بسیار زیاد» قرار دارند.
اطلاعات به دست آمده و به كار گرفته شده در سند توسعه استان تهران نشان می دهد كه شهرستان ری در زمینه مسكن و اشتغال، بهارستان در محرومیت آموزشی، فیروزكوه در زمینه درآمدی، قرچك از نظر بهداشتی و ملارد از نظر دسترسی، رتبه های نخست محرومیت را به خود اختصاص داده اند كه در این بین ری از تمامی شهرستان های تهران محرومتر محسوب می شود.
همچنین در این سند می توان مشاهده كرد در بخش مسكن، شهرستان های ملارد، قدس، بهارستان، ری و قرچك، در حوزه بهداشتی شهریار، ملارد، قدس، اسلامشهر، رباط كریم، قرچك، ورامین، پاكدشت، پیشوا، پردیس و دماوند، در حوزه آموزشی قدس، اسلامشهر و بهارستان و در شاخص محرومیت از توسعه یافتگی پیشوا و ری در وضعیت «محرومیت خیلی زیاد» قرار دارند.
ذكر این نكته خالی از فایده نخواهد بود كه جمعیت تعداد قابل توجهی از شهرستان های استان تهران خود به اندازه برخی استان های دیگر جمعیت دارند.
در این میان به نقل از برخی مسئولان استان تهران، در جلسه های مستمر می توان شنید كه نام استان تهران از ردیف اختصاص برخی بودجه های توسعه ای همچون اشتغال حذف شده و هیچ اعتباری به این استان تعلق نگرفته است، اینكه مشكل كار كجاست جای بررسی دارد؟

**وزیرانی كه سهمی برای استان قائل نیستند
ماجرای محرومیت استان تهران در كنار برخورداری ظاهری شهر تهران به عنوان پایتخت، تا آنجا پیش رفته كه استاندار تهران چندی پیش در مراسم رونمایی از اسناد توسعه ای كه محمدرضا نوبخت معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه كشور نیز حضور داشت، اعلام كرد: وزیران، بودجه در اختیار را رصد كرده اند و 70 درصد آنان سهمی از آن برای این استان قائل نیستند.
البته محسنی بندپی در این مراسم این سخنان را هم اضافه كرد كه باید متناسب با جمعیت نگاه عادلانه در تخصیص اعتبار داشت و به توسعه متوازن همه استان ها بها داد.
محسنی بندپی اظهارداشت: اكنون 6 شهرستان استان تهران فاقد حتی یك تخت بیمارستانی هستند كه البته دولت با همان نگاه ارزشمند در توسعه خدمات بهداشتی و درمانی عملیات اجرایی 19 بیمارستان را آغاز كرده است.
استاندار تهران گفت: اكنون استان تهران هشت هزار و 500 كلاس درس تخریبی، یك هزار و 100 كلاس فاقد سیستم گرمایشی استاندارد و نیز به 17 هزار كلاس نیاز دارد.
وی خاطرنشان كرد: در كنار این مشكلات، تهران با رشد سالانه 250 هزار نفری جمعیت، وجود یك میلیون تبعه دیگر كشورها و نیز رشد 20 درصد جمعیت دانش آموزی مواجه است.
به هر صورت این روزها و در جریان تخصیص و برنامه ریزی بودجه در بخش های مختلف، می توان این جمله را از زبان برخی مدیران و متولیان بانك ها شنید كه در جریان بودجه ریزی یا تخصیص اعتبار، سهمی برای استان تهران پیش بینی نشده است، موضوعی كه پیش از رخ دادن آن، مدیران كل و روسای سازمانی باید پیگیری های لازم را در این زمینه می داشتند.

**سرانجام
«اینجا استان تهران و نماینده عالی دولت هم در آن استاندار است و از همین رو در این زمینه سعی می كنیم تا با روش تذكر با مدیران برخورد كنیم و اگر جواب نداد به وزیر مربوطه منعكس می شود»؛ این جمله را هم استاندار تهران بارها و بارها تكرار كرده است تا شاید به دنبال آن مدیران استانی اندكی برای پیگیری مشكلات و مسائل استان دست به كار شوند.
گرچه، صورت مساله ساده است؛ جایی به نام شهر تهران و اطرافش، محل مراجعه و سكونت عده زیادی طی سال های اخیر شده؛ اما آیا با این توجیه كه دیگر نباید شاهد سیل مراجعه به این مناطق باشیم، شرایط زیست مناسب را نباید برای ساكنان حاضر در این استان فراهم آورد؟
آیا توسعه یافتگی دیگر مناطق كشور كه حق مردم آن مناطق نیز است آیا باید دلیل و توجیهی برای رسیدگی نكردن به جمعیت انبوه حاضر در یك نقطه دیگر باشد؟ موضوعی كه اغلب متولیان پاسخ منفی به آن می دهند و به نظر می رسد دولت باید در تشكیلات و ساختار سازمانی خود نیز در استان تهران چاره ای جدی و عملیاتی برای آن بیندیشد.
گزارش از مینا افشاری ترك
تهرام/3001/ 1008