اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري خراسان رضوي روز دوشنبه به نقل از محمد ركني گزارش داد: كمپ بين المللي مستندنگاري معماري بومي موسوم به 'ورنادوك' با همكاري ميراث فرهنگي خراسان رضوي و پايگاه آسبادهاي ايران در نشتيفان برپا شده است.
وي افزود: در چارچوب اين كمپ 21 شركت كننده داخلي و خارجي از شهرهاي مختلف ايران و كشورهاي فنلاند، ژاپن، تايلند و كامبوج كار مستندنگاري آسبادهاي خواف را انجام مي دهند.
مدير پايگاه ميراث فرهنگي آسبادهاي استانهاي خراسان شمالي، خراسان رضوي، خراسان جنوبي و سيستان و بلوچستان ادامه داد: نتايج و خروجي مستندنگاري اين كمپ در پرونده ثبت ميراث جهاني آسبادها در يونسكو مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
وي گفت: مستندنگاري معماري بومي(Vernadoc) تكنيك طراحي دستي است كه در آن با استفاده از وسايل ساده مانند مداد، قلم و جوهر همه جزييات بناهاي تاريخي تا حدي كه با چشم غير‌مسلح قابل مشاهده است ثبت مي شود. نتيجه اين كار از سايه گذاري ابعادي، طرحي دقيق از جزييات بنا به دست مي دهد كه مشخص كننده مقاطع، پلان و ساير مشخصات فني بنا است.
ركني افزود: اين روش مستندنگاري كه در عين سادگي بسيار دقيق، كم هزينه و كاربردي است سال 1996 ميلادي براي نخستين بار در بناها تاريخي فنلاند بكار گرفته شد و هم اينك با حمايت و پشتيباني ايكوموس- سياو (كميته علمي بين‌المللي ايكوموس در رابطه با معماري بومي) در حال گسترش است. در واقع اين كميته با همكاري كارگاه مستندنگاري بين‌المللي معماري بومي معمولا ساليانه يك بار در كشورهاي مختلف اقدام به برگزاري كنفرانس و كارگاه مي كند.
وي ادامه داد: هدف از اشاعه اين شيوه مستندنگاري در قالب كارگاه و دوره‌هاي آموزشي و كاري علاوه بر يادگيري مرحله به مرحله كار مستندنگاري، آشنايي با تخصص شركت كنندگان و ايجاد ارتباطات بين‌المللي براي فعاليت بيشتر در اين زمينه است.
مدير پايگاه ميراث فرهنگي آسبادهاي استانهاي خراسان شمالي، خراسان رضوي، خراسان جنوبي و سيستان و بلوچستان گفت: در نهايت حاصل اين كارگاه آموزشي، طراحيهايي در مقياس دقيق از بنايي تاريخي و نمايش آنها در نمايشگاه محل مستندنگاري در پايان دوره است.
وي افزود: مدت زمان دوره دو هفته است. هفته نخست به اندازه گيري دقيق و برداشت بنا و هفته دوم به طراحي دستي و نهايي نمودن طرحها اختصاص دارد.
ركني به هدف برپايي اين دوره در ايران اشاره و بيان كرد: گوناگوني گسترده اقليمي و شرايط آب و هوايي در كشورمان سبب شده معماري آن هم به لحاظ مواد و مصالح بكار رفته و هم از جهت شيوه ساخت و اجرا و حتي رسوم و سنتهاي هر منطقه از تنوع و اهميت و توجه ويژه‌اي در دنيا و منطقه برخوردار باشد.
وي ادامه داد: برگزاري چنين كارگاههايي در كشور كه حضور و تعامل متخصصان خارجي و داخلي را به همراه دارد مي تواند دامنه همفكري و تبادلات علمي و فرهنگي را گسترده تر نموده و گامي رو به جلو در جهت شناخت و معرفي فرهنگ و ميراث معماري غني ايراني در جهان باشد.
آسبادهاي (آسياب بادي) نشتيفان در شهرستان خواف از بزرگترين و ممتازترين مجموعه هاي خشت، گل و چوبي و البته قديمي ترين بنا از اين گونه در جهان است كه با تلفيق هنر و فناوري همچنان در خدمت مردمان ديروز و امروز بوده و هست. از مجموع 107 آسباد موجود در خواف 60 درصد نياز به مرمت، بازسازي و نگهداري دارند. 36 آسباد نيز در نشتيفان وجود دارد كه شش مورد آنها هم اينك فعالند و آرد توليد مي كنند.
آسبادها در اساس نماد فناوري شرق كشور بوده و از انرژي پاك استفاده مي كنند. ساختار اين آثار از دو قسمت شامل يك ساختمان خشت و گلي تشكيل شده كه در قسمت پايين آن سنگ رويين و زيرين و انبار ذخيره غلات وجود دارد و در قسمت بالايي چرخ و پر آسباد با مصالح چوبي مستقر است.
خواف در جنوب خاوري مشهد 95 اثر تاريخي و فرهنگي ثبت شده در فهرست آثار ملي دارد.
7496/1858
مشهد- ايرنا- مدير پايگاه ميراث فرهنگي آسبادهاي استانهاي خراسان شمالي، خراسان رضوي، خراسان جنوبي و سيستان و بلوچستان گفت: برنامه 'مستندنگاري بين المللي ورنادوك' در آسبادهاي شهرستان خواف واقع در جنوب خراسان رضوي آغاز شد.
