به گزارش ايرنا، هسته مركزي بريكس را روسيه، چين و هند تشكيل مي دهند كه موسس اوليه چنين گروهي در سال 2006 ميلادي با نام 'بريك' بودند.
بخش اصلي همكاري هاي كشورهاي بريك را عرصه هاي اقتصادي تشكيل مي داد اما به تدريج به تعامل در حوزه هاي سياسي و گفت وگو در اين عرصه نيز كشيده شد هرچند كه تلاش كشورهاي عضو آن همچنان بر گسترش همكاري هاي اقتصادي و بازرگاني و رفع موانع موجود در اين مسير متمركز است.
بريك در ماه فوريه 2011 با پيوستن آفريقاي جنوبي به چهار كشور عضو به 'بريكس' تغيير نام داد و در چارچوب جديد، اجلاس وزيران اقتصاد، دارايي و امور خارجه برگزار شد.
كشورهاي عضو بريكس اكنون شامل چين، روسيه، هند، آفريقاي جنوبي و برزيل هستند و اين گروه نيمي از رشد جهان را به خود اختصاص داده و در يك دهه گذشته حجم تجارتشان با دنيا از 11 درصد به 16 درصد افزايش يافته است.
آنچه بريكس را از اهميت دوچندان برخوردار مي كند ظرفيت و توانمندي اقتصادي اعضاي آن است چرا كه بريكس در مجموع 25 درصد از جغرافياي جهان و 40 درصد از جمعيت كل جهان را در خود جاي مي دهد.
به عقيده بسياري، اين 5 كشور تا سال 2050 مي توانند قدرت برتر اقتصادي جهان باشند چرا كه اكنون توليد ناخالص ملي اعضاي بريكس 15 هزار و 435 ميليارد دلار است.
حضور روسيه به عنوان يكي از قدرت هاي اتمي جهان، چين به عنوان بزرگترين صادركننده كالا، برزيل به عنوان هفتمين اقتصاد بزرگ جهان، هند به عنوان سومين اقتصاد بزرگ جهان و آفريقاي جنوبي به عنوان كشوري در حال رشد كه سي امين اقتصاد جهان را در اختيار دارد همگي نشان دهنده پتانسيل اقتصادي بالقوه بريكس براي حكمراني در بخش اقتصادي جهان است.
با توجه به تغيير اهداف در بريكس و توجه اعضاي آن به توانمندي هاي اقتصادي خود و تلاش براي تبديل آن به عاملي ژئوپليتيك، به نظر مي رسد روسيه و چين به دنبال استفاده از اين مكانيزم در مقابل توسعه طلبي اقتصادي آمريكا هستند هر چند كه مشكلات بيشماري براي تحقق اين هدف در بريكس وجود دارد.
در زمان حاضر حدود 10 درصد تبادلات بازرگاني خارجي كشورهاي عضو بريكس با كشورهاي عضو آن انجام مي گيرد كه رقم ناچيزي است هر چند كه اعضاي آن بر رشد اين شاخص تاكيد دارند.
اختلاف ديگر در بين اعضاي بريكس در اين مساله است كه هند، برزيل و آفريقاي جنوبي برخلاف روسيه و چين با تحريم هاي آمريكا روبرو نيستند از طرفي هند يكي از قدرت هاي آسيا اكنون اگر چه تا اندازه اي با سياست هاي محدودكننده آمريكا مواجه شده است اما تلاش مي كند بيش از هر زمان ديگري به آمريكا نزديك شود و محدوديت ها را از ميان بردارد.
در برزيل هم تغييرات اساسي در سياست خارجي اين كشور با روي كار آمدن سياستمداران راست گرا بوجود آمده است و اين كشور به دنبال گسترش همكاري با غرب و آمريكا بيش از هر زماني است.
آفريقاي جنوبي نيز رغبتي به رويارويي با غرب ندارد و بيشتر ترجيح مي دهد با هر دو طرف (شرق و غرب) روابط حسنه داشته باشد تا اينكه به جهت گيري سياسي عليه ديگر كشورها روي آورد.
مجموع اين عوامل باعث شده است كه حداقل در دو سال اخير بريكس انسجام سابق خود را نداشته باشد هر چند كه سران اين پنج كشور سعي مي كنند اختلافات موجود را بروز ندهند.
اختلافي ديگر در بريكس به رويكرد دهلي نو در مقابل مسكو باز مي گردد چرا كه هند همراه با آمريكا محدوديت هاي اقتصادي عليه روسيه وضع كرده است موضوعي كه به تازگي وزارت توسعه اقتصادي روسيه پرده از آن برداشت.
بنابر اين به نظر مي رسد اگر چه 'نارندرا مودي' نخست وزير هند و 'ولاديمير پوتين' رئيس جمهوري روسيه در يك سال گذشته تلاش فراواني كرده اند تا روابط دو طرف هر روز عمق تر شود و حتي خبر رسيد كه هند برخلاف نظر آمريكا از روسيه پدافند موشكي اس400 خريداري كرده است اما هنوز راه زيادي براي همسويي دو طرف در مقابل آمريكا وجود دارد.
با اين تفاسير بنظر مي رسد بريكس براي رسيدن به اهداف خود راه طولاني داشته باشد هر چند كه قدم هايي براي گسترش همكاري ها و ارتباطات ميان اعضاي آن برداشته مي شود.
تازه ترين اين اقدامات ايجاد سيستم واحد پرداخت بين بانكي ميان اعضاي بريكس است، سيستمي كه «ماريا مدودوا» معاون امور ارتباطات صندوق سرمايه گذاري مستقيم روسيه چندي پيش خبر آن را به ايرنا داد و اعلام كرد اين سيستم مالي ظرف يك سال آينده ايجاد خواهد شد و با كمك آن مي توان در كشورهاي عضو اين گروه شامل روسيه، چين، هند، آفريقاي جنوبي و برزيل خريد كرد.
اروپام*391* 1346**2040
مسكو - ايرنا - گروه بريكس كه درچارچوب توسعه همكاري هاي اقتصادي ميان كشورهاي اقتصادي نوظهور و مقابله با اقدامات يكجانبه ديگر قدرت هاي اقتصادي جهان بوجود آمد امروز در مسيري قرار گرفته است كه بنظر مي رسد راه طولاني براي رسيدن به اهداف خود دارد.
