در آستانه سال نو چشم امید خانواده های زندانیان جرائم غیرعمد از جمله زهرا، دختر 18 ساله یك زندانی در شیراز، خیره به در مانده تا دست نیك اندیشی عزیزشان را به خانه بازگرداند.
زهرا دختر 18 ساله یك زندانی است كه به گفته خودش 13 ماه است هر روز انتظار مردی را می كشد كه با دست پر وارد منزل شان شود.
وی كه برادری 11 ساله نیز دارد به همراه مادرش بیش از یك سال است كه برای آزادی سرپرست خانواده شان به هر دری زده اما هنوز جواب نگرفته و به امید آزادی مرد خانه روزگار سپری می كند.
پدر زهرا به دلیل ارتكاب جرمی غیرعمد ماهها است كه در زندان به سر میبرد و در روزهای پایانی سال، خانواده او سخت دلتنگ حضور مرد این خانه هستند.
خانواده زهرا روزهای خوبی را سپری نمی كنند و در این شرایط نگاه معنادار اطرافیان و اقوام نیز تحمل این شرایط را سخت تر نیز كرده است.
** زمانی برای اندوه
زهرا می گوید كه رفتن به میهمانی و عروسی در این شرایط برای خانوادهاش بیشتر به عزا شباهت دارد چون جدا از درد نبود پدر باید زخم زبان و نیش و كنایه اقوام و آشنایان را نیز تحمل كنند.
سرافكندگی مادر در جمعهای خانوادگی، این دختر جوان را بسیار آزار می دهد زیرا پدر پشت میلههای زندان است اما خانواده او بین مردم زندگی می كنند.
« پدرت هنوز آزاد نشده؟» زهرا این سوال تكراری را كه هر روز در میان درو همسایه و خویشاوندان می شنود، را پتكی می داند كه مدام بر سر او و مادرش آوار می شود، سوالی كه گاه نیز با طعنه و كنایه همراه است.
** راهی كه كج می شود
او می گوید كه تصمیم گرفته ازدواج نكند و به همین دلیل تمام خواستگارانش را جواب رد می دهد.
زمانی كه دلیل این كارش را جویا شدم، گفت: خیلی برایم گران و سخت تمام می شود زمانی كه خواستگارهایم مطلع می شوند كه پدرم زندانی است، راهشان را كج می كنند و برای همیشه می روند و به همین دلیل تصمیم گرفته ام كه دیگر فكر ازدواج را از سرم بیرون كنم.
به گفته زهرا، او و مادرش بسیار تلاش كرده اند كه بدهی پدر را جور كنند اما تاكنون موفق به این كار نشدهاند.
این دختر و خانواده اش چشم امید به دست خیرینی دوخته اند كه پدر را به دامان گرم این خانواده چهار نفره بازگرداند.
** كوله باری از مشكلات بر دوش خانواده زندانیان
محمدعلی پسر یك زندانی است كه تمایل ندارد نام خانوادگی اش منتشر شود، او به خبرنگار ایرنا می گوید كه خانواده او و بسیاری دیگر از زندانیان شرایط خوبی ندارند و با انواع سختی ها مواجه هستند و كوله باری از مشكلات را به دوش میكشند.
او دلتنگی را تنها یكی از مصائبی می داند كه خانواده زندانیان با آن مواجه می شوند و می گوید كه باید در زندانی كردن افراد وضعیت خانواده آنها نیز مدنظر قرار بگیرد.
محمدعلی ادامه داد: بسیاری از زندانیان نان آور خانواده هستند و با زندانی شدن سرپرست خانواده همسر و فرزندان آنها با مشكلات جدی روبه رو می شوند كه این موارد باید در زمان زندانی كردن افراد مورد توجه قرار گیرد.
وی اضافه كرد: در حقیقت خانواده زندانیان، زندانی اصلی هستند چون مخارج فرد زندانی را دولت پرداخت می كند و این همسر و فرزندان زندانیان هستند كه نان آور خانه خود را از دست می دهند و عملا بی سرپرست و در پی آن با انوع مشكلات ،سختیها و آسیبهای اجتماعی مواجه میشوند.
** خانوادههایی محكوم به تاوان
محمدعلی می گوید كه در نظام اسلامی شایسته است كه در مواقع زندانی كردن سرپرستان خانوار، قانونی برای حمایت جدی خصوصا در زمینه تامین معیشت و مسایل اقتصادی خانواده زندانیان وجود داشته باشد كه این قشر كه هیچ نقشی در ارتكاب جرائم عمد و یا غیر عمد نداشته اند با مجازات جرم ناكرده مواجه نشوند.
پدر محمدعلی حدود چهار سال است كه زندانی شده است. محمد علی اكنون 20 سال سن دارد و از 16 سالگی نان آور خانواده بوده و با دستفروشی روزی خود و خانواده شش نفره شان را تامین می كرده است.
محمدعلی دیپلم ناقص دارد و بعد زندانی شدن پدر به ناچار برای درآوردن هزینههای مادر و خواهرانش مشغول كار شده و تحصیل را رها كرده است.
او می گوید كه به تنهایی و با دستفروشی قادر به تامین مخارج زندگی و كرایه خانه نبوده و به همین دلیل مادرش و یكی از خواهرانش نیز در یك فروشگاه زنجیرهای در شیراز مشغول كار هستند.
** چشم امید خانواده زندانیان به خیرین
محمدعلی و خانوادهاش مانند زهرا و هزاران خانواده زندانیان جرائم غیرعمد استان فارس و ایران، چشم امیدشان به دست نیك اندیشانی است كه در كمك به هم نوع فروگذاری نمی كنند و با آزادی این زندانیان نه تنها یك انسان را از بند می رهانند بلكه خانواده ای را از نابودی محفوظ می دارند.
سرپرستان خانواده هایی كه به دلیل شرایط بد اقتصادی، بزهكار و یا بدهكار شده و راهی زندان می شوند و در پی زندانی شدن نان آور خانه، خانواده آنها نیز در معرض جدی بسیاری از آسیبهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی قرار میگیرد و با سختترین شرایط ممكن روبه رو میشوند و چه بسا كه این موقعیت خود سرآغاز بروز و ظهور جرائم و مجرمان جدیدی در جامعه باشد.
** یكهزار و 381 زندانی جرائم غیر عمد در فارس/ مادران زندانی
مدیر نمایندگی ستاد دیه استان فارس در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: این ستاد هم اكنون مسئول آزادسازی زندانیان جرائم غیر عمد این استان است كه این كار نیز به همت خیرین، نیك اندیشان و فرهیختگان جامعه انجام میشود.
اصغر تراب پور افزود: در حال حاضر هزار و 381 زندانی جرائم غیر عمد در زندانهای سراسر استان فارس به سر میبرند كه 57 نفر از این تعداد زن و مادر هستند.
تراب پور میزان بدهی زندانیان جرائم غیر عمد استان فارس را 71 میلیارد و 500 میلیون تومان عنوان كرد و اظهار داشت: اگر مردم و نیك اندیشان همتی برای آزادی این زندانیان انجام دهند می توان با مبالغی كمتر از میزان كلی بدهی نیز این افراد را از بند رها كرد زیرا بسیاری از شاكیان نیز انسانهای نوع دوستی هستند و این امیدواری وجود دارد كه بخشی از طلب خود را ببخشند.
وی با اشاره به روزهای پایانی سال 97 ادامه داد: در آستانه سال جدید قرار داریم و اگر نیك اندیشان این استان همتی ویژه به خرج دهند می توان تعدادی از این زندانیان را به آغوش گرم خانوادههایشان بازگرداند.
تراب پور اضافه كرد: ستاد دیه استان فارس در سال جاری 520 زندانی جرائم غیرعمد را با كمك خیرین و نیك اندیشان در سراسر این استان آزاد كرده كه مجموع بدهی این افراد 103 میلیارد تومان بوده كه حدود 70 درصد این مبلغ را شاكیان بخشیدند و مبلغ 29میلیارد و 800 میلیون تومان نیز به كمك ستاد دیه استان فارس و كشور برای آزادی این زندانیان جمع آوری شد.
وی اشاره كرد: مبلغی معادل 71 میلیارد تومان از بدهی این زندانیان آزاد شده، توسط شاكیان بخشیده شده و حدود یك میلیارد تومان را نیز خود زندانیان تامین كردهاند.
تراب پور با بیان اینكه از زمان تشكیل ستاد دیه در استان فارس 10 هزار و 720 زندانی جرائم غیر عمد در سطح این استان توسط این ستاد آزاد شده، گفت: لازم است كه خیرین همتی مضاعف خصوصا درباره زنان زندانی كه جرائم آنها غیر عمد بوده و كلاهبرداری نیست انجام دهند تا تعدادی از این زندانیان در آستانه عید باستانی نوروز آزاد شوند.
مدیر نمایندگی ستاد دیه استان فارس افزود: اتفاق و حادثه مشابه ممكن است برای هریك از شهروندان رخ دهد لذا می توان با همتی نیك تعدادی از این زندانیان را به آغوش خانواده شان باز گرداند.
وی عنوان كرد: شهروندان می توانند كمك های خود را از طریق شماره كارت 6104337770030961 نزد بانك ملت برای آزادسازی زندانیان جرائم غیرعمد استان فارس انجام دهند.
تراب پور ادامه داد: تعداد زندانیان جرائم غیرعمد استان فارس در ابتدای سال 97 به هزار و 902 نفر افزایش یافت كه این تعداد به هزار و 381 نفر كاهش پیدا كرده است.
ستاد دیه كشور در سال 1369 با هدف ایجاد زمینه آزادی زندانیان تاسیس شد و این ستاد در استان فارس نیز از سال 1381 فعالیت خود را آغاز كرد.
جرم غیر عمد از نظر قانون، فعل یا ترك فعلی است كه وقوع آن بدون اراده فاعل بوده، اما به هر حال قانون را نقض كرده است. پس عنصر مادی تشكیل دهنده جرم غیرعمدی، تقصیر مرتكب است.
تقصیر نیز به چهار نوع بی مبالاتی، بی احتیاطی، رعایت نكردن نظام های دولتی و نداشتن مهارت تقسیم می شود.
به این ترتیب و طبق این تقسیم بندی می توان جرایم غیرعمدی را در سه نوع جرایم ناشی از تخلفات رانندگی، جرایم ناشی از تقصیر كارفرمایان و شاغلان به مشاغل پزشكی و مهندسی، صدور چك پرداخت نشدنی خلاصه كرد.
** كارگاههایی برای مقابله با آسیب های اجتماعی در خانواده زندانیان
مدیرعامل انجمن حمایت زندانیان شیراز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اعلام كرد: این انجمن از ابتدای سال جاری تاكنون سه كارگاه آموزشی ویژه خانوادههای زندانیان شیراز برای پیشگیری از آسیبهای اجتماعی برگزار كرده است.
محمود قربانی افزود: 22 اسفند ماه 97 نیز چهارمین كارگاه آموزشی با هدف آشنایی با نحوه مواجهه با آسیبهای اجتماعی برای خانواده 200 زندانی در شیراز برگزار شد.
وی ادامه داد: بطور متوسط در هر دوره برگزاری كارگاه های آموزشی برای پیشگیری از آسیب های اجتماعی حدود 200 خانواده زندانیان شامل همسر و فرزندان این افراد شركت می كنند.
9873 /1876
گزارش از محمدامین افشارپور
شیراز- ایرنا- دختر جوانی كه از نیش و كنایه و پرسش های تكراری و آزار دهنده اطرافیان دلش به درد آمده و حتی به دلیل همین بی مهریها قید ازدواج را نیز زده، مانند هزاران خانواده زندانیان جرائم غیرعمد در آستانه سال نو چشم امید به كرم همنوعان خود برای آزادی پدرش بسته است.