به گزارش گروه تحليل، تفسير و پژوهش هاي خبري ايرنا، چند هفته اي است كه شهرهاي مختلف الجزاير به ويژه پايتخت اين كشور به صحنه اعتراضات گسترده مردم به شرايط سياسي، اقتصادي و انتخابات رياست جمهوري تبديل شده است. عمده خواسته معترضان كناره گيري كامل «عبدالعزيز بوتفليقه »رئيس جمهوري 82 ساله از قدرت و تغييرات سياسي بنيادين در اين كشور است.
بوتفليقه كه خود را براي پنجمين حضور در پست رياست جمهوري نامزد انتخابات سال 2019 كرده بود در چند هفته اخير آماج تندترين انتقادات داخلي قرار گرفت. دادن چند وعده در زمينه اصلاحات سياسي و اقتصادي و حتي كناره گيري از انتخابات و تغيير نخست وزير نيز نتوانست از شدت اعتراض ها كم كند.
اكنون نه تنها شهروندان اين كشور بلكه گفته مي شود حزب متبوع بوتفليقه يعني «جبهه آزادي بخش ملي» هم چندان رغبتي به ادامه دوره رياست جمهوري وي ندارد. يكي از مقام هاي ارشد اين حزب اظهار داشت كه بوتفليقه به تاريخ پيوست است. حتي يك وزير سابق دولت الجزاير هم كار رئيس جمهوري را تمام شده دانست.
**اعتراضات در الجزاير و دستاوردهاي آن
عبدالعزيز بوتفليقه به علت كهولت سن به شدت بيمار است. وي كه چند هفته اي را براي درمان در ژنو به سر برده بود، به تازگي به كشورش بازگشته است. وي كه تاكنون 20 سال رياست جمهوري الجزاير را برعهده دارد، با پس گرفتن نامزدي دوباره خود در انتخابات آتي، انجام اصلاحات و مقابله با فساد و توجه بيشتر به وضعيت جوانان را به شهروندان قول داد. با اين حال وعده هاي فوق در كنار گماردن فردي جديد در پست نخست وزيري هم نتوانست آتش اعتراض ها را خاموش كند و تظاهرات گسترده تري برگزار شد.
از سوي ديگر بوتفليقه علاوه بر تغييرات فوق، انتخابات رياست جمهوري را كه براي ماه آينده ميلادي قرار بود برگزار شود به تعويق انداخت و مدعي شد ت ازمان تصويب يك قانون اساسي جديد در قدرت باقي مي ماند. همين امر موجب شد تا بر دامنه مخالفت ها افزوده شود و معترضان بر كناره گيري سريع وي از قدرت تاكيد كنند.
روزنامه «نيويورك تايمز» اما پيام ادامه اعتراض گسترده روز گذشته در شهرهاي الجزاير را كه حتي برخي رسانه ها آن را ميليوني خواندند، قابل توجه دانسته است. براساس اين گزارش، معترضان به رئيس جمهوري الجزاير هشدار دادند كه نمي تواند آن ها را گول بزند.
اين روزنامه آمريكايي نداشتن هيچ تعهد اجرايي يا برنامه زمانبندي براي ارائه پيش نويس قانون اساسي جديد يا مشخص نبودن زمان احتمالي انتخابات را دليل معترضان براي راضي نشدن دانست. اگرچه بوتفليقه از دست «احمد اويحيي» نخست وزير به شدت نامحبوب خود خلاص شد اما واكنش ها بعد از بركناري وي حتي خصمانه تر از قبل شد.
«نورالدين بدوي» نخست وزير جديد اين كشور هم با موقتي دانستن دولت خود قول داد كه تغييراتي را در كابينه و شرايط مديريتي اين كشور به نفع جوانان ايجاد مي كند.
خبرگزاري «رويترز» در گزارشي آورده است كه عطش تغييرات باعث شد تا مردم الجزاير رئيس جمهوري پير را وادار به كناره گيري كنند.
طبق اين گزارش براي اين دوره گذار برخي سياستمداران برجسته الجزاير دست به كار شده اند. «اخضر ابراهيمي» وزير امور خارجه سابق و ديپلمات كاركشته اين كشور تلاش دارد تا با همراهي ديگر چهره هاي معترض نشستي را براي تصميم گيري در مورد آينده كشور خود برگزار كند.
به اعتقاد رويترز، وي خود نيز 80 سال دارد و از اعتبار بين المللي درخور توجهي برخوردار است و در گذشته حتي نماينده ويژه سازمان ملل در مورد برخي بحران ها بود. گفته مي شود ابراهيمي مديريت نشستي را برعهده خواهد داشت كه در آن شرايط نظارت بر دوران انتقال قدرت، زمان تهيه قانون اساسي جديد و انتخابات دوباره مورد بررسي و ارزيابي قرار مي گيرد.
به نظر كارشناسان به نظر نمي رسد كه وي و چهره هاي هم نسل وي با توجه به سن و سالي كه دارند بتوانند انرژي و پويايي لازم را براي اجراي ايده هاي نو در اين كشور ايجاد كنند.
** آينده مبهم الجزاير
تحليلگران نسبت به پيامدهاي اعتراضات در اين كشور مهم در شمال آفريقا ديدگاه هاي متعارضي دارند. برخي آن را براي افكار عمومي اين كشور موفقيت آميز مي دانند و گروهي از مبهم شدن آينده و زيان هاي اقتصادي و فرار سرمايه گذاران در هراس هستند.
روزنامه «وال استريت ژورنال» تظاهراتي را كه در اين كشور در جريان است آزموني براي دولت در سايه الجزاير ارزيابي كرد زيرا بر اين باور است كه بوتفليقه به علت بيماري شديد و كهولت سن در عمل قادر به مديريت امور كشور به ويژه در دوره ناآرامي ها نيست.
به نوشته اين روزنامه آمريكايي، جنگ قدرت در حلقه دروني و نزديكان رئيس جمهوري با ژنرال هاي عالي رتبه ارتش و چهره هاي بوروكراتيك و تجاري اين كشور در جريان است و همين امر ممكن است به تضعيف كشور منتهي شود ضمن اينكه هنوز هيچ گزينه اي براي نامزدي در انتخابات و جانشيني بوتفليقه مشخص نشده است.
رسانه ها تحولات اخير در اين كشور را بزرگترين بحران براي الجزاير پس از جنگ هاي داخلي دهه 1990 ارزيابي مي كنند. به اعتقاد وال استريت ژورنال از سال 2013 كه بيماري رئيس جمهوري تشديد شد مديريت تحولات در اين كشور به شكلي منحصر به فرد صورت گرفت. اگرچه براي عموم مردم صحبتي در مورد نحوه اداره كشور بيان نشد اما مجموعه اي از مقام هاي ارشد در كنار نزديكان بوتفليقه اداره كشور را بر عهده گرفتند.
تارنماي شبكه تلويزيوني «سي.ان.بي.سي» هم در گزارشي نوشت تاكنون اگرچه اعتراضات الجزايري ها موفقيت آميز بوده و دستاوردهاي خوبي را كسب كرده است اما چالش هاي بزرگ هنوز پابرجا مانده اند.
اينكه بوتفليقه با سابقه 20 سال رياست جمهوري، پس از چند هفته تظاهرات، به خواست عمومي تن داد موفقيتي به شمار مي رود؛ اما وي با تعويق انتخابات چالش هايي را ايجاد كرد كه موجب ادامه تظاهرات شد زيرا معترضان، اقدام بوتفليقه را مانوري براي طولاني تر شدن دوره رياست جمهوري وي ارزيابي مي كنند. اين تحولات سرمايه گذاران و تجار در اين كشور به ويژه در حوزه نفت را در مورد آينده ثبات و امنيت دچار ترديدهاي فراواني كرده است.
براساس اين تحليل اگرچه در شرايط كنوني تظاهرات كنندگاني كه بر پايان 4 دوره رياست جمهوري بوتفليقه تاكيد كرده اند از كناره گيري وي راضي هستند اما ترفند اخير وي موضوع برگزاري انتخابات در بزرگترين كشور آفريقايي را مبهم ساخت.
سي.ان.بي.سي از اين جهت اعتراضات در الجزاير را موفقيت آميز مي داند كه برخلاف بحران (انقلاب) هايي كه 8 سال قبل در كشورهاي عربي رخ داد اي نبار دولت مركزي واكنشي متفاوت و نرم به اعتراض ها نشان داد و عقب نشيني كرد و از اين جهت يك دستاورد تاريخي حاصل شد. به اعتقاد تححليلگران اگرچه بوتفليقه از نامزدي در رياست جمهوري كناره گيري كرد و قول تغيير در قانون اساسي و اصلاحات در ساختار سياسي و اقتصادي الجزاير را به مردم داد، با اين حال نبود تضمين براي اصلاحات در كنار نداشتن برنامه زماني براي آينده، به بي اعتمادي را دامن زده است.
پژوهش**9130**1552
تهران-ايرنا- برخي تحليلگران و رسانه هاي جهان بر اين اعتقادند كه عقب نشيني رئيس جمهوري الجزاير در مقابل معترضان، دستاوردي مثبت و متفاوت براي مردم اين كشور عربي است اما اقدامات «عبدالعزيز بوتفليقه» ترديدها را نسبت به آينده افزايش داده است.
