«لیلیت تریان» از اولین نسل مجسمه‌سازان ایرانی بود، وی كه را مادر مجسمه سازی ایران می خواندنش، شانزدهم اسفند ماه در سن 88 سالگی به علت كهولت سن در تهران درگذشت.
مریم مزینانی مدیر نمایشگاه‌های خانه هنرمندان در شروع مراسم نكوداشت این بانوی مجسمه ساز كه شامگاه شنبه در این مركز هنری برگزار شد، گفت: زندگی «لیلیت تریان» در آموزش گذشت و این چیزی نیست كه از حافظه تاریخی ایران زمین پاك شود. وجودش بسیار مبارك بود و شاگردان بزرگی را تربیت كرد كه امروز خود، استاد شاگردان صاحب نامی هستند.
مزینانی گفت: تریان همواره به خانه هنرمندان سر می‌زد و همین فرصت دیدارش را به ما می داد. او هر لحظه را زندگی می‌كرد و همیشه می‌‌گفت؛ كار كنید تنبل نباشید.
در این مراسم فیلم مستندی از«لیلیت تریان» پخش شد كه محمدرضا اصلانی از شاگردان وی در آن با اشاره به جایگاه استادی این هنرمند گفت: ما از ایشان در مدرسه فقط درس هنر نیاموختیم بلكه درس زندگی را نیز فراگرفتیم.
وی نقش تریان را در مجسمه سازی كشور ستود و گفت: او مجسمه سازی را در ایران به هنر تبدیل كرد و این یك مساله بسیار مهم است كه وی را بنیانگذار و مادر مجسمه سازی مدرن معرفی می كند.
در بخشی از این فیلم تریان از مباحث آموزشی فعلی ابراز ناراحتی می كند و می گوید از اولین سمپوزیوم مجسمه‌سازی تا آنروز پیشرفتی ندیده است.
مجید رجبی معمار، مدیرعامل خانه هنرمندان در این مراسم گفت: تریان یكی از هنرمندان برجسته این سرزمین است و می‌دانم كه سازمان زیباسازی شهرداری تهران بسیار تلاش كرد كه آثار ایشان را در عرصه‌های عمومی به نمایش بگذارد.
وی با اشاره به آمار بالای هنرمندان درگذشته سال در حال اتمام، گفت: سال سختی را پشت سرگذاشتیم و جامعه هنرمندان تعداد زیادی از این عزیزان را از دست داد. تا روز مراسم پاسداشت هنرمندانی كه ابدی شدند با عنوان « چراغ خاموشی نیست»، تعداد درگذشتگان 119 نفر بود كه متاسفانه در همان روز شاهد درگذشت این هنرمند بزرگ بودیم.
عباس مجیدی رئیس انجمن مجسمه سازان ایران نیز در این مراسم گفت: امسال سال سخت و تلخی را پشت سر گذاشتیم. پس از گرامیداشت محسن وزیری‌مقدم، رضا یاراحمدی و حسن حاجی نوری اكنون به سوگ تریان نشستیم.
وی، تریان را از پایه گذاران مجسمه سازی مدرن عنوان كرد و گفت: او به حق مادر مجسمه سازی ایران است. بسیاری از اساتید خود را با افتخار شاگرد ایشان می دانند؛ او با صراحت در ذهن و بیان همیشه منبع انرژی و دلگرمی بود.
سودابه فضایلی از موسسان نشر نقره و از شاگردان هنرمند فقید، گفت: تریان جدی، مهربان و در كار بسیار سخت گیر بود و همین امر سبب می‌شد مهربانی او كمتر دیده شود. حافظه او اعجاب انگیز بود و همه شاگردانش را به نام كامل می‌شناخت.
وی افزود: من از دیدن كارهای او و شباهت آثار این هنرمند با «آلبرتو جاكومتی» بسیار حیرت كردم.
فضایلی افزود: نشر نقره را با انگیزه نیمی كتاب و نیمی نمایشگاه تاسیس كردیم و بسیار اصرار داشتم كارهای وی را نمایش دهم و پس از تلاش های بسیار قبول كرد كه آثارش را نمایش دهیم كه در نهایت با استقبال منتقدان و دانشجویان روبرو شد و باور نمی كردند كه چنین هنرمندی در ایران وجود دارد.
عباس مشهدی زاده از شاگردان این استاد نیز در سخنان كوتاهی با اشاره به شاگردان صاحب نام این هنرمند گفت: لیلیت تریان هیچ وقت ازدواج نكرد ولی فرزندان بسیاری زایید.
لوریس چكناواریان آهنگساز و رهبر اركستر در این مراسم با انتقاد از اقلیت خواندن ارامنه گفت: برخی ها به نحوی سخن می گویند، گویی اتوبوس و قطاری ارامنه را در ایران پیاده كرده است. نباید فراموش كرد كه ارامنه یكی از پادشاهانی بودند كه در كنار كوروش این سرزمین را تشكیل داشتند و افتخار ما این است كه ایرانی هستیم.
وی با اشاره به نقش تریان در هنر كشور گفت: وی به كشور خود خدمت كرد و خانواده تریان افراد سرشناسی بودند كه در تاریخ علم و هنر ایران ماندگار خواهند بود.
چكناواریان بر نقش هنر در كشور تاكید كرد و گفت: هیچ كشوری به خاطر ثروت، قدرتمند نیست و این هنرمندان هستند كه به یك كشور قدرت می دهند و افتخار ایرانیان به فرهنگ دو هزار و پانصد ساله ای است كه در جهان كم نظیر است.
تریان در مدرسه بوزار فرانسه هنر مجسمه سازی را فرا گرفت و پس از بازگشت به ایران به تدریس هنر در دانشكده هنرهای تزئینی پرداخت. او نخستین بار هنر مدرن مجسمه‌سازی را به صورت آكادمیك وارد مراكز آموزشی ایران كرد و از مؤسسان دپارتمان مجسمه‌سازی دانشكده هنرهای تزئینی بوده است. تعدادی از هنرمندان شاخص مجسمه‌سازی امروز ایران از شاگردان وی به شمار می‌آیند.
ساخت مجسمه یادبود«مسروب ماشتوتس» (مبدع الفبای ارمنی) و نصب در كلیسای ترمانكچاج تهران، تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی، برپایی نمایشگاه گروهی دانشگاه آزاد اسلامی، عضو هیات داوری بی‌ینال مجسمه‌سازی تهران، برپایی نمایشگاه های متعدد از آثارش از جمله فعالیت های این هنرمند مجسمه سازی است. سال 1385 نیز از مقام هنری تریان در موزه هنرهای دینی امام علی (ع) تجلیل به عمل آمد و چندی پیش در ششمین دوسالانه مجسمه‌های شهری نیز از مقام هنری این مجسمه ساز تجلیل شد.
مراسم تشییع و خاكسپاری پیكر لیلیت تریان شنبه ۲۵ اسفندماه ساعت ۱۲ در كلیسای سركیس مقدس برگزار شد. همچنین مراسم نكوداشت این بانوی مجسمه ساز ایران عصر شنبه با حضور سیدمجتبی حسینی؛ معاون هنری وزارت فرهنگ و اراد اسلامی، احمد مسجد جامعی؛ عضو شورای شهر تهران و جمعی از هنرمندان در محل خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
فراهنگ** 9031** 9053
تهران- ایرنا- مادر مجسمه سازی مدرن ایران تا پایان عمر ازدواج نكرد و فرزندی نداشت اما خود وصف استعاری از زایش هنر شد تا شاگردانش خود را سوگوار مادر بدانند.
