به گزارش ايرنا، 'سفر' اين هجرت نشاط افزاي خاطره انگيز به قدري با آيين باستاني نوروز در آميخته است كه بسياري از تحليلگران از آن به عنوان 'سين هشتم' ياد مي كنند.
در اين ميان اصفهان با برخورداري از تنوع اقليمي و طبيعي، پراكندگي آثار تاريخي و باستاني و با دارا بودن گستره وسيعي از خرده فرهنگ ها و تمدن اصيل به جورچيني از مقصدهاي گردشگري تبديل شده به طوري كه به اذعان كارشناسان در بيشتر موارد نياز گردشگران را پاسخ داده و آن ها را از سفرهاي طولاني به مقصدهاي خارج استاني نيز بي نياز كرده است.
وجود طيف متنوع و منحصر به فرد از روستاها با تنوع قومي، فرهنگي، اقليمي و آييني افق وسيعي را در بخش بوم گردي اين استان پديدار كرده است.
استان اصفهان داراي 107 شهر و يكهزار و 934 روستاست كه با بيش از 22 هزار بنا و اثر تاريخي كه يكهزار و 850 مورد آن به ثبت ملي و چهار اثر آن به نام هاي ميدان نقش جهان، كاخ چهلستون، باغ فين كاشان و مسجد جامع به ثبت جهاني رسيده است، كانون توجه گردشگران داخلي و خارجي است.
اصفهان با برخورداري از جاذبه هاي طبيعي و گردشگري بويژه در مناطق شرق و غرب از جمله استانهاي پيشرو در رويكرد به بومگردي محسوب مي شود بگونه اي كه تعداد اقامتگاه هاي بومگردي اين استان از سال 92 از50 باب به 263 اقامتگاه در سال 97 رسيده است.
علاوه بر گردشگران داخلي، گردشگران خارجي بويژه اروپايي ها علاقه زيادي به ديدن مناطق كويري شرق اصفهان دارند از سوي ديگر اقبال گسترده اي بين مردم استان براي سفر به شهرها و روستاهاي درون استاني در تمام فصول وجود دارد.
استان اصفهان در برگيرنده شهرستان هايي با عناوين اصفهان، آران و بيدگل، اردستان، برخوار، بوئين و مياندشت، تيران و كرون، چادگان، خميني شهر، خوانسار، خور و بيابانك، سميرم، شاهين شهر و ميمه، شهرضا، دهاقان، فريدن، فريدون شهر، فلاورجان، كاشان، گلپايگان، لنجان، مباركه، نايين، نجف‌آباد و نطنز با ويژگي ها و مزيت هاي خاص و منحصر به فرد است.
**اصفهان،عصاره تمدن
خطه اصفهان، كه از آن به 'شهر گنبدهاي فيروزه اي' ياد مي شود از ميدان نقش جهان گرفته تا پل خواجو و سي و سه پل و از كاخ چهلستون تا مسجد شيخ لطف‌الله و مسجد امام، از عمارت هشت بهشت و مدرسه چهار باغ و منارجنبان تا چهار باغ عباسي و كاخ عالي قاپو و از موزه كليساي وانك تا خانه مشيرالملك اصفهان هر گوشه آن نمادي از تمدن و تاريخ كهن است.
شهري اصيل در قلب ايران كه مغناطيس آن همه ساله به ويژه در نوروز خيل عظيم مسافران و گردشگران داخلي و خارجي را به سوي خود مي كشاند.
آميخته اي از فرهنگ و ميراث ناملموس و چكيده اي از آيين و سنت هاي ديرين و طعم هاي اصيل و سوغات ناب، اصفهان را به اذعان كارشناسان به موزه اي جهاني و دهكده اي مفرح تبديل كرده است.
**آران و بيد گل، از كوير تا نوش آباد
به گزارش ايرنا؛ به استناد متون تاريخ ˈبناي آران و بيدگل قبل از بناي شهر كاشان بوده و چندين هزار سال قبل در آنجا دريايي بوده است كه پس از خشك شدن آن شهري بنا شده استˈ، با اين حال بيشترين آثار موجود در شهرستان آران و بيدگل مربوط به دوران اسلامي است، وجود كوير مرنجاب، درياچه نمك، جزيره سرگردان، كوه هاي يخاب، چاله هاي سمبك، بندريگ و جاذبه هاي گياهي و جانوري كويري، بخشي از اين شهرستان را به حوزه گردشگري طبيعي مبدل ساخته و همه ساله پذيراي هزاران گردشگر داخلي و خارجي است.
گردشگران سلامت، اين منطقه را از يكسو بخاطر وجود شن هاي نرم روان و خاصيت آرامش بخشي آن و از سوي ديگر به دليل گل و لاي موجود درحاشيه درياچه نمك و خواص درماني آن براي پوست، براي گردشگري سلامت محيط جذابي مي دانند.
همچنين آثار تاريخي اين شهرستان شامل قلعه ها و كاروانسراهاي متعدد، خانه هاي قديمي، محوطه هاي باستاني ويگل و هر اسگان، اماكن مذهبي تاريخي، آب انبارها و مجموعه بازار كه از دوران هاي مختلف تاريخي بر جاي مانده گردشگران علاقه مند به تاريخ و بناهاي تاريخي را شيفته خود مي كند، وجود بقاع متبركه در آران و بيدگل و ساختار اجتماعي مذهبي اين منطقه سبب شده كه اين شهرستان بر اساس استناد به آمارهاي گردشگري مذهبي پس از شهرهاي مشهد، قم، شيراز و ري در رتبه پنجم شهرهاي مذهبي كشور قرار گيرد. نوش آباد در سه كيلومتري غرب آران و بيدگل با آثار تاريخي و ديدني هاي متعدد مانند شهر زير زميني، قلعه سي زان، مسجد جامع، بقعه امامزاده محمد(ع)، مسجد امام علي (ع) و موزه مردم شناسي مي تواند لحظه ها دل انگيزي را براي مسافران ايجاد كند.
آثار و ابنيه تاريخي شهر ˈ ابوزيدآباد ˈ از توابع آران و بيدگل هم شامل كاروانسراي صفوي، بقعه مباركه امامزاده (ع)، مجموعه تاريخي خواجه، قلعه كرشاهي و بقعه امامزاده صالح است.
**تنها قنات دو طبقه ايران در اردستان
برخي مورخان نوشته اند اين شهرستان در دوران اشكاني، پايتخت اردوان چهارم بوده و اردشير اول، بنيانگذار پادشاهي ساساني، آتشكده اي در آن بنا كرده است.
مسجد جامع اردستان كه يكي از نمونه هاي منحصر به فرد مساجد چهار ايواني كشور به شمار مي آيد، مسجد امام حسن محله بازار (ع) و آب انبار مجاور آن از ديگر بناهايي است كه قدمت اردستان را تاييد مي كند ، بناي مسجد جامع شهر زواره در فاصله 18 كيلومتري شمال شرق اردستان، با توجه به مدارك موجود، نخستين مسجد چهار ايواني ايران است كه در دوره سلجوقي ساخته شده و اصالت خود را تاكنون به نحو شايسته اي محفوظ كرده است.
كاروانسراي جوگند واقع در جاده اردستان - نايين، مجموعه آسياب هاي آبي در مناطق راهميان و زواره ، مجموعه كاخ سرهنگ آباد در شرق زواره و همچنين حسينيه ها ، يخچالها ، آب انبارها، مناره ها از ديگر نقاط تاريخي و ديدني اردستان بشمار مي روند.
در شهر اردستان قناتي وجود دارد كه دو طبقه است، يعني دو رشته آب، دو كيلومتر به موازات هم در جريان هستند.
اين قنات كه معروف به قنات دو طبقه مون است ، تنها قنات دو طبقه ايران بشمار مي رود.
زيارتگاه هاي ملكوتي امامزادگان موسي، اسماعيل، ابراهيم، حيدر، يعقوب يحيي، سيدكمال الدين و سرالدين عليه السلام از جمله مكانهاي زيارتي شهرستان اردستان بشمار مي روند.
**برخوار و برج باروي قديمي
شهر دولت آباد برخوار با پيشينه اي به دوران صفويه در فاصله 10 كيلومتري شمال شرق اصفهان قرار دارد ، اين شهر از مجموع چند روستا چون صالح آباد ، بتكا آباد و دُرّه در زمان صفويه به صورت يك قلعه تشكيل گرديد و نام دولت آباد به علت تشكيل هسته اوليه شهر توسط حكومت بر آن بنا نهاده شد.
از آثار تاريخي برخوار مي توان مسجد 12 امام ، خانه هاي تاريخي رنجبران و صادقي ، بُرجهاي كبوتر چهارقلو و پِستانَك و بُرج آقا و مسجد كُربكَند در شهر دولت آباد، مسجد جامع ، حمام تاريخي ، خانه هاي تاريخي حبيب آباد، حمام هاي قديمي و خانه هاي تاريخي دستگرد و خانه برومند شهرخورزوق و برج و باروي قديمي، خانه حاج قاسمي ، قلعه ي و حمام تاريخي شهر كمشچه را نام برد.
**طبيعت بكر و خيال انگيز بويين مياندشت
سد و سرچشمه و پيست اسكي شهر افوس، آبشار نوغان ، تفرجگاه دره حوض ، دشت لاله هاي واژگون در روستاي ماهورستان، بيشه زار پيلستو ن و سد و سرچشمه آغچه از جاذبه هاي گردشگري بويين مياندشت واقع در غرب استان است.
**تيران و كرون، ديار مساجد كهنسال
از جمله آثار تاريخي تيران و كرون وجود 55 مسجد قديمي است كه 16 مورد آنها بيش از هزار سال قدمت دارند، در اين ميان مسجد آقانوروز و مسجد سيد و مسجد حاج سليمان در حسينيه قديم تيران به همراه مسجد خان يا امام حسن مجتبي در محله قديمي سرپل تيران شاخص ترند.
منطقه حفاظت شده قميشلو با گونه هاي ناياب كل وبز وحشي و آهو وكبك از زيبا ترين مناطق گردشگري طبيعي و حيات وحش كشور است، كاخ قميشلو، قلعه تاريخي جاجا، كبوترخانه هاي خير آباد، خرمنان وحمام قديمي خان وقلعه ميرآباد نيز از ديگر ديدني هاي تيران و كرون به شمار مي رود.
**چادگان، شهر ساحلي
دهكده تفريحي زاينده رود يكي از زيباترين تفرج گاه هاي استان است كه در كنار سد چادگان و در ساحل درياچه پشت سد با امكانات تفريحي فراوان و مناظر زيبا يكي از جاذبه هاي بارز گردشگري استان است، در اين مجموعه امكانات رفاهي از قبيل اسكله قايقراني، زمين ورزش، مجموعه تجاري، رستوران، چايخانه سنتي و استخر به طور كامل راه اندازي شده است.
مهمترين جاذبه تاريخي چادگان ، خانه معظم الملك مير پنج به شماره ثبت 21815 داراي زيرزمين ، تالارها و اتاق هاي وسيع با ديوارهائي مزين به نقوش و آيينه كاري هاي ظريف است.
پل اورگان و مسجد جامع اورگان در 32 كيلومتري مركز شهرستان، امامزاده خواجه محمد، روستاي پرمه در 46 كيلومتري مركز شهرستان و امامزاده اسماعيل روستاي فراموشجان در 27 كيلومتري مركز شهرستان از ديگر مكان هاي ديدني چادگان است.
روستاي مشهد كاوه چادگان كه نام هاي آن «كودليّه» و «كواليّه» بوده، به روايتي زادگاه و مدفن مجاهد مشهور تاريخ ، كاوه آهنگر است.
**برج هاي كبوترخانه خميني شهر
شهرستان خميني شهر با وجود بيش از 200 اثر تاريخي ارزشمند از نقاط مطرح گردشگري استان است، از بناهاي تاريخي خميني شهر مي توان از عصارخانه محله گارسله در بازارقديم ورنوسفادران ، ايوان گزيها جنب امامزاده سيد محمد ، مجموعه حمامهاي : اندوان ، گاردر ، توده ، شمس آباد ، كهندژ ، كوز ، درب سيد و حمام كوشك مساجد تاريخي بسيار زيبايي چون : مسجد جامع خوزان ، مسجد آخوند، مسجد ملا محسن ، مسجد ملاحيدر علي، مسجد گاردر، مسجد آقا علي اكبر ، مسجد ابوالبركات و مسجد جامع فروشان بناي امامزاده سيد ابراهيم ورنوسفادران ، امامزاده سيد محمد ، امامزاده سيد نجم الدين و خانه هاي تاريخي بسيار زيبا چون: مجموعه خانه هاي سرتيپ سدهي ، مجموعه خانه هاي مجير ، خانه ابطحي ، خانه دايي رحيم ، خانه حاج آقا دكتر و گورستان هاي تاريخي چون گورستان ورنوسفادران با سنگ قبرهاي نفيس و ايستاده ، گورستان گاردر و برج هاي كبوتر زيبا چون برج كبوتر دستگرد ، برج كبوتر جوي آباد و مجموعه برج هاي زيباي دشت ولاشان ودينان درچه نام برد.
به گزارش ايرنا، كود كبوتر در اقتصاد كشاورزي ايران چنان اهميتي داشته كه غازان خان مغول در هفتصدسال قبل در ضمن ساير اقداماتش جهت احياي كشاورزي از جهت حفظ و حمايت كبوتران در روستاها نيز اقداماتي انجام داده و عمله دولت را از اينكه كبوتران را از روستاييان بگيرند منع كرده و قدغن كرده هرجا برج كبوتري وجود دارد دام بگذارند.
**خوانسار شهر شهد و چشمه
گلستان كوه، پارك جنگلي سرچشمه، مسجد جامع را مي توان از جاذبه هاي گردشگري خوانسار اصفهان دانست.
«خوانسار» به معني چشمه سار است. پارك جنگلي سرچشمه خوانسار در كنار آرامگاه شيخ اباعدنان با وسعتي در حدود 15 هكتار و چشمه هاي متعدد به عنوان منطقه نمونه گردشگري برگزيده شده است. عسل يكي از مهم ترين سوغات اين خطه است.
**شب هاي خيال انگيز كوير در خور و بيابانك
خور و بيابانك در قلب كوير مركزي ايران هميشه جاذبه هايي بالقوه و منحصر به فرد براي گردشگران و مسافران در ايام مختلف سال به ويژه تعطيلات نوروز داردشب هاي پرستاره و آرام، نخل هاي سر به آسمان كشيده، اشكال لانه زنبوري يكدست، رمل هاي ماسه اي دلفريب تخت عباسي و تخت عروس، چال سلكنون و نيزار مصر و فرحزاد، درياچه نمك، چشمه گرمه و آبگرم، از جمله پديده هاي بكر و طبيعي خور و بيابانك است.
گردشگران با سفر به خور و بيابانك علاوه بر جاذبه هاي طبيعي، از آثار تاريخي چون قلعه هاي جندق، بياضه، ايراج و گرمه، ديوان خانه ارديب، مسجد جامع جندق، مسجد جامع فرخي، مسجد جامع بياضه، گنبد شمس الدين حاجي محمد مهرجان، بادگيرها، آب انبارهاي همت و شاه در شهرخور ، امام زادگان، ايوان هاي گنبدي شكل و ساباط ها، مقبره استاد حبيب يغمايي، مسجد عربها در شهرخور، خانه يغما،خانه كافي در شهرجندق ديدن مي كنند.
**سميرم، نگين زاگرس
پيشينه سميرم به دليل وجود تعدادي آثار باستاني از جمله كتيبه هاي ميخي حك شده بر دل كوه ها و سنگ هاي استوانه اي كه به ˈميلˈ معروفند به دوران باستان مي رسد.
به گزارش ايرنا، آبشار زيبا و بي نظير سميرم يكي از جذابترين مواهب طبيعي اين منطقه است كه بهار و تابستان هر سال عده زيادي را به سوي خود فرا مي خواند، تخت سليمان، آب ملخ، روستاها و باغستان هاي پادنا و كوهستان سرسبز، تالاب خان و چشمه ˈحسين آبادˈ وردشت از نقاط شاخص گردشگري اين خطه است، ارتفاع سميرم كه به بام ايران و سرزمين هزار چشمه ايران زمين نيز شهرت دارد از سطح دريا دو هزار و 500 متر است و به علت موقعيت كوهستاني داراي آب و هواي كوهستاني با زمستانهاي سرد توام با بارندگي فراوان است.
**كاروانسراهاي اصيل شاهين شهر و ميمه
تپه باستاني اشكاني - ساساني زير امامزاده شاه نعمت اله - مسجد جامع عهد سلجوقي و آل بويه – خانه هاي تاريخي صفوي و قاجار – كاروانسراي عباسي گز - فرهنگسراي اديب برومند -امامزاده شاه نعمت اله - برج و باروي باستاني دور شهر - حمام قديمي از آثار تاريخي شهرستان شاهين شهر و ميمه (گز و بُرخوار يا برخوار و ميمه قديم) است.
كاروانسراي مادر شاهاز نمونه هاي زيباي كاروانسراهاي ايران در شاهين شهر واقع است.
شهر ميمه كه مركز بخش مي باشد با قدمتي بيش از هزار سال در كنار جاده ترانزيت شمال جنوب ايران و ورودي شهرستان شاهين شهر وميمه مورد توجه خاص است .اين شهر با داشتن بناهاي تاريخي چون مسجد جامع مربوط به دوران زنديه – خانه هاي تاريخي و حمام قديمي و قنات مزدآباد است . كاروانسراي آغا كمال وزوان و حمام تاريخي ونداده از ديگر آثار تاريخي اين ديار است.
**شهرضا، خطه سفال
مسجد جامع امامزاده شاهرضا بازار قديمي شهرستان شهرضا از آثار تاريخي و زيبا به يادگار مانده از دوره سلجوقيان است.
كاروانسراي شاهرضا معروف به كاروانسراي ملك يكي ديگر از آثار تاريخي شهرضا است، اين كاروانسرا به جاي مانده از دوره صفويه با ساخت و ساز مربوط به همان دوره است.
مسجد نو شهرضا با پيشينه 700 سال يكي از آثار تاريخي ملي اين شهرستان شهرضا به شمار مي‌رود،صنعت سفال گري و سراميك سازي در شهرضا پيشينه‌اي طولاني دارد
**دهاقان سرزمين خانه هاي قديمي
دهاقان سرزمين چشمه‌هاي ناب و مناظر بكر طبيعي همچنين باغ هاي سرسبز و قنات هاي زيبا و جاذبه هاي روستايي و عشايري است، مساجد ، بازار ،كاروانسرا ، آسياب‌ها و امام‌زاده‌ها نيز از ديگر آثار تاريخي اين خطه است.خانه قديمي «خان» كه مالك آن اربابي به نام «حسين قلي خان خطائي» بوده و نزديك به 3 قرن قدمت دارد ديگر اثر تاريخي دهاقان است.روستاي «پوده» در اين شهرستان از محورهاي زيباي گردشگري روستايي استان اصفهان است.
**فريدن ديار هواي پاك
دره بيد نام روستايي در فريدن است كه با لاله هاي واژگون و شقايق هاي سرخ شناخته شده است، وجود پارك ها و تفرج گاه هايي مانند خانه بومگردي پلاسجان ، دسكن ها و آبشار سياه دره دامنه، مجموعه گردشگري پارك شقايق، پارك درياچه و تپه نورالشهدا در ورودي شهرستان، همچنين موزه فرهنگ و مردم شناسي شهر داران از مهم ترين جاذبه هاي گردشگري فريدن است. كليساهاي متعددي مانند گئورگ روستاي سواران ،كليساي روستاي غرغن نيز از ديگر جاذبه هاي گردشگري اين منطقه است.
**فريدونشهر، بهشت كوهستاني
ارتفاعات زيبا و شگفت انگيز مهم ترين جاذبه طبيعي فريدونشهر اصفهان است، همچنين آبشار پونه زار از تفرجگاه هاي شاخص اين منطقه است.
آثار تاريخي شهرستان فريدونشهر شامل تپه هاي تاريخي و سنگ گورهاي باستاني در روستاي قهستجان و همچنين سنگ قبرهاي قديمي است.
وجود كليساهاي متعدد، رودخانه و نظرگاه شاهزاده منصور در روستاي و هرگان، قلعه خواجه اميرقلي تاج ميري در روستاي اسلام آباد، نظرگاه هاي مايي بولاغ روستاي سيبك، چشمه بابا احمد روستاي سرداب، نظرگاه پيرعلي و چشمه انجيل روستاي سروشجان زادگاه ارامنه اين روستا از ديگر آثار تاريخي و قديمي اين شهرستان به شمار مي‌رود.
**فلاورجان، پل قوسي اصفهان
فلاورجان مانند ديگر شهرهاي استان اصفهان داراي تاريخ و تمدني قديمي است، تاريخ سكونت در فلاورجان به 6000 سال پيش مي‌رسد. علاوه‌بر جاذبه هاي تاريخي، طبيعت زيباي شهر فلاورجان دليل سفر بسياري از گردشگران به اين شهر است، قدمت مسجد جامع فلاورجان به 700 سال پيش باز مي‌گردد.
معماري مسجد مربوط به دوره ايلخاني و جزو آثار ملي است، پل فلاورجان با طول 150 متر از پل‌هاي طولاني اصفهان است، كتيبه نصب شده روي پل نشان مي دهد كه بنا در دوران صفويه ساخته شده است، فلاورجان تنها پل قوسي اصفهان است، يعني برخلاف سي‌وسه پل و پل خواجو ساختمان پل مستقيم نيست و كمي انحنا دارد.
**كاشان شهر عطر و ادب
جاذبه‌هاي گردشگري و اقليم اين شهر كه داراي دو بخش كوهستاني و كويريست آن را به يكي از سكونت گاه هاي مهم در ايران بدل ساخته‌است، باغ‌فين حمام فين مسجد جامع كاشان ، مسجد آقابزرگ تنها مسجد پنج طبقه دنياي اسلام ، تپه سيلك به عنوان يكي از قديمي ترين مراكز سكناي بشر ماقبل تاريخ در ايران ، انواع خانه هاي تاريخي مانند خانه‌ي بروجردي‌ها طباطبايي ها و عامري ها وآتشكده نياسر از مهم ترين آثار تاريخي شهر گلاب و سهراب است.
**گلپايگان و ارگ تاريخي
بازار سنتي گلپايگان ،مسجد جامع، بازار چهار سوق، ، مناره آجري سلجوقي، كفترخانه‌هاي گلپايگان، سد گلپايگان، روستاهاي كوچري، بقعه سيدالسادات ،ارگ تاريخي گوگد، امام زاده گان هفده‌تن، بقعه ناصر بن علي، مسجد حجه الاسلام، گنبد بابامصري، شبستان مسجد حجت الاسلام، شبستان مسجد حاج ملاعلي، مسجد جامع سرآور، امامزاده ابوالفتوح در وانشان، بقعه باب شيخ ،دره شهيدان (گوشه)،بقعه صالح پيغمبر، ، امامزاده عمران ابن علي، كاروانسراي طور روستاي دُر، باغ برج علي اكبري سر رباطان، پل قاضي زاهد،خانه معظمي‌ها و خانه شجاع نظام در سر رباطان - ، عباس آباد و وانشان، منبت كاري و بقعه دانيال نبي از جاذبه ها و آثار ديدني گلپايگان است.
** باغ بهادران زيباي لنجان
پارك ساحلي زرين شهر، درياچه قايق راني حسين آباد، آبشار شاهلولاك (شاهلرا)، مسجد صباحي، پل كله (پل قلعه) و قلعه باغبهادران در لنجان نيز هر ساله پذيراي مسافران بسياري است.
افزون بر آثار باستاني ياد شده ، آثار تاريخي ديگري نيز وجود داشته كه تخريب شده اند، گورستان زرتشتيان در جوار آبشار شاهلولاك چرمهين،حمام متعلق به دوران صفويه در سده لنجان و كاروان سراي معتبر بيستجان كه در عصر شاه عباس بنا شده و تا يكصد سال پيش همچنان رونق داشته است از جمله آثار تخريب شده منطقه است كه هم اكنون جز اندك خرابه اي از ديوارهاي آنان يا رواياتي از وجود آنان اثر ديگري در دست نيست.
* تراوش عقيده از حوض ماهي هاي مباركه
پارك ساحلي سرارود در حاشيه زاينده رود ، غارهاي حسن‌آباد قلعه بزي،روستاي حوض‌ماهي كه بر اساس عقايد و باورهاي مردم ماهي‌هاي حوض واقع در اين روستا، نبايد مورد آزار قرار بگيرند و يا شكار شوند؛قلعۀ نهچير كه در زمان شاه صفي الدين شكارگاه بوده و ستون هاي سنگي آن براي ساختمان حمامي آماده شده و هنوز پابرجاست، بررج كبوترآباد و قلعۀ آسياباد و حمام نو
كه در سال 1386 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است مهم ترين جاذبه هاي گردشگري مباركه است.
**نايين، شهر يخچال هاي قديمي
مسجد جامع نايين ،خانه پيرنيا، آب انبار و نارين قلعه ، بازار قديمي، محله محمديه، مسجدهاي شيخ مغربي و بابا عبدالله، خانه هاي فاطمي و امامي، حمام هاي نوآباد و كلوان، آب انبار معصوم خاني و يخچال قديمي از ظرفيت هاي گردشگري اين شهرستان است.
**عصارخانه نجف آباد
دژ سنگي علويجه، مسجد جامع جوزدان و مسجد جامع دهق ، عصارخانۀ آقا به عنوان اولين و قديمي ترين عصارخانۀ شهر در مركز بازار كاروانسراهاي هسنيجه و جلوگير از بناهاي به جا مانده از دوران صفوي ، برج هاي دوقلوي صفا و برج هاي جوي خارون در جنوب شهر از بناهاي بر جاي مانده تاريخي در نجف آباد اصفهان است.
**نظنز از افوشته تا آتشكده
روستاي ابيانه نگين گردشگري نطنز در 40 كيلومتري شمال غربي اين شهرستان واقع است، اين روستاي تاريخي به دليل معماري بي‌نظير خانه‌هاي سرخ رنگ‌اش كه با خشت، گل، آجر و تير چوبي ساخته شده، ميان گردشگران داخلي و خارجي بسيار پرطرفدار است، مسجد جامع نطنز، آتشكده نطنز، منطقه نمونه گردشگري متين‌آباد روستاي هنجن ، غار پريان، كاروانسراي ديدني مير ابوالمعالي، محله شگفت‌انگيز «افوشته» كه جايگاه 9 اثر تاريخي و ارزشمند مانند خانه سورگاه، مقبره سيد حسن واقف، مقبره مير سيد واقف، حمام تاريخي، شربت‌خانه، آب انبار، مسجد، حسينيه و خانقاه، همگي در اين محله منحصر به فرد جاي گرفته‌اند.
مسجد مير، دهكده گردشگري و تفريحي رايان، محوطه باستاني اريسمان، با قدمتي 6 هزار ساله، چشمه آب سرخ فريزهند نيز از ديگر مزيت هاي تفريحي گردشگري نظنز به شمار مي رود.
6026/9861
اصفهان- ايرنا- كهن ديار اصفهان با دارا بودن زيبايي هاي خيره كننده از شب هاي شگفت انگيز كوير تا صلابت كوهستان هاي سپيد، به جهاني كوچك از اقليم و آثار تاريخي و باستاني و طبيعي مي ماند كه در همه ايام به ويژه تعطيلات نوروزي پذيراي گردشگران و مسافران داخلي و خارجي است.