به گزارش ايرنا، بازار تاريخي و سرپوشيده تبريز كه صنوف مختلف را در قالب تيمچه ها، دالان ها، راسته ها و كاروان سراهاي عديده در خود جاي داده است، همواره در طول تاريخ يكي از مقاصد اصلي و مهم گردشگري در آذربايجان شرقي بوده كه سياحت در فضاي تاريخي و ديدني آن و خريد از حجره هاي سنتي آن در اولويت برنامه سفر هر گردشگري قرار دارد.
با آغاز سال جديد و تعطيلات نوروزي بازار سرپوشيده تبريز نيز جزو پرازدحام ترين مكان هاي تاريخي كشور به شمار مي رود كه مسافران نوروزي با اشتياق ويژه اي در اين مكان تاريخي و منحصر به فرد در جهان حاضر شده و علاوه بر مشاهده زيبائي ها و شگفتي هاي معماري آن، از خريد انواع قالي ها، تابلو فرش ها، كفش و كيف چرم، آجيل و ساير اقلام و كالاهاي توليد هنرمندان و صنعت گران تبريزي لذت مي برند.
مجموعه بازار تبريز در مرداد ماه سال 1389 به عنوان نخستين بازار جهان در فهرست ميراث جهاني يونسكو به ثبت رسيده تا خود را به عنوان بزرگترين بازارهاي سرپوشيده جهان و يكي از شاهكارهاي معماري ايراني به جهان معرفي كند.
اين بازار در سال 1193 هجري قمري بر اثر زلزله با خاك يكسان شد اما طولي نكشيد كه معماران زبردست آن زمان آن را بازسازي كردند و بازار كنوني مربوط به اواخر حكومت زنديه و عصر قاجار است؛ بازار تبريز كه در سال 1354 هجري شمسي در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيد، با طولي معادل يك كيلومتر يكي از بزرگ ترين مجموعه هاي به هم پيوسته و مسقف دنياست.
طاقها و گنبدهايي با كاربندي هاي زيبا و ارتفاع بلند، سازه هاي آجري به هم پيوسته، آرايش مغازه ها، كثرت تيمچه ها و وجود تعداد زيادي مدرسه و مسجد كه در كنار سراهاي بازرگاني جاي گرفته اند، اين بازار را به عنوان نمونه اي عالي از محيط تجارت و زندگي اسلامي و شرقي به يادگار گذاشته است.
تيمچه امير يكي از شاهكارهاي جالب معماري و باشكوه ترين تيمچههاي بازار تبريز به حساب مي آيد كه باني آن ميرزا محمدخان اميرنظام زنگنه است كه در ۱۲۶۰ ه.ق درگذشت و معمار معروف آن صمد معمار بوده كه داستان زندگي او در بين معماران تبريز زبانزد است.
تيمچه مظفريه نيز يكي از زيباترين بخش هاي بازار است كه حاج شيخ جعفر قزويني تاجر سرشناس دوره ناصرالدين شاه در سال ۱۳۰۵ آن را ساخت و به مناسبت حضور مظفرالدين ميرزا وليعهد وقت در اين تيمچه، به نام مظفريه نام گذاري شد.
در حال حاضر تيمچه مظفريه كه يكي از مراكز عمده تجارت و صدور فرش آذربايجان و ايران است شهرتي جهاني دارد كه در دو طبقه ساخته شده و در هر طبقه آن 26 حجره فرش فروشي قرار دارد.
موقعيت جغرافيايي بازار تبريز در هسته مركزي شهر كه به سان يك چهار ضلعي است و قرار گرفتن اين بازار در مركز اين چهار ضلعي، ابهت و موقعيت ويژه اي به آن داده است كه از هر نقطه شهر به راحتي قابل دسترس مي باشد.
اين بازار از سمت شرق به ساختمان استانداري، از غرب به مسجد جامع محدود شده و از سمت شمال بخش هايي از شمال ميدان چايي را شامل مي شود و اين دو بخش به وسيله پل هاي چوبي كه در امتداد راسته بازار قرار دارند به هم متصل مي شوند.
تاريخ بناي اين مجموعه مشخص نيست اما بسياري از جهانگرداني كه از سده چهارم هجري تا دوره قاجار از اين بازار بازديد كرده اند، درباره آن اطلاعاتي ارايه داده و بسياري از گردشگران و جهانگردان نظير ابن بطوطه، ماركو پولو، جاكسن، اولياي چلبي، ياقوت حموي، گاسپار دروويل، الكسيس سوكتيكف، ژان شاردن، اوژن فلاندن، جان كارت رايت، جملي كاردي، كلاويخو، رابرت گرنت واتسن، حمدالله مستوفي و مقدسي در نوشته ها و يادداشت هاي خود از رونق و شكوه بازار تبريز تمجيد كرده اند.
بازار تبريز حدود 300 سال قبل و پس از وقوع زمين لرزه تاريخي تبريز در سال 1193 قمري به همت نجفقلي خان حاكم وقت تبريز بازسازي شد و كار مرمت و بازسازي دوره اي آن همواره بر دوش خود بازاريان بوده است.
اين بازار با داشتن حدود 5500 باب حجره، مغازه و فروشگاه، 50 گونه شغل، 35 باب سرا، 25 باب تيمچه، 20 مسجد، 20 راسته و راسته بازار، 11 باب دالان و 9 باب مدرسه ديني به عنوان اصلي ترين مركز داد و ستد مردم تبريز شناخته مي شود.
راسته هاي ادويه فروشان، صنايع دستي، كفش و كيف، پارچه، طلا، فرش، سوغاتي هاي خوراكي تبريز و همه و همه هر كدام در نوع خود حال و هوايي خاص دارد و خريد از اين بازار كار روزانه بسياري از شهروندان است كه مايحتاج خود را از اين مركز تجاري تهيه مي كنند.
بسياري از سوغاتي مخصوص شهر تبريز كه شايد در هيچ بازار ديگري يافت نشود به سهولت و با قيمت پايين در اين محل به فروش مي رسد كه به همين دليل يكي از انگيزه هاي مهم گردشگران و مسافران نوروزي از حضور در اين مكان همين موضوع است.
3077/3038
تبريز - ايرنا - بازار تاريخي و سرپوشيده تبريز كه تنها بازار ثبت شده در فهرست يونسكو در جهان است، يادگاري پويا و زنده از تاريخ و كهن شهري تجاري و قطب اقتصادي ايران قديم است كه همچنان با همان شيوه به حيات اقتصادي خود ادامه مي دهد.