مجموعه تاریخی بیشابور كازرون كه در 23 كیلومتری غرب این شهر و در حاشیه روخانه شاپور قرار دارد، تنگ چوگان، غار و تندیس شاپور كه در غاری به همین نام واقع شده، یادمان هایی بر جا مانده از دوران ساسانیان است كه در نهم تیرماه 97 در نشست كمیته میراث سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسكو) به ثبت جهانی رسید.
شهر بیشابور كازرون به دستور شاپور اول ساسانی دومین پادشاه سلسله ساسانیان ساخته شده است و تاریخ ساخت آن بر اساس كتیبه پهلوی و ستون های یادبود، متعلق به سال 262 میلادی است.
این شهرتاریخی با وسعت 200هكتار شامل سه بخش است: بخش اصلی تالار تشریفات كاخ والرین ایوان موزاییك، بخش دوم قلعه دختر و بخش سوم بناهایی چون مدرسه اسلامی دوره آل بویه و مسجد جامع است.
بیشابور و 'غار شاپور' برای بسیاری نامی آشناست و تداعی گر نام كازرون است.
**ناصر دیوان، سلحشور كازرونی
مردم كازرون در دوران معاصر نیز بهره مند از چهره های نامدار و سلحشوری هستند كه از جمله آنها می توان به ناصر دیوان كازرونی اشاره كرد كه در مبارزه با استعمار انگلیس در دوران جنگ جهانی اول (1918- 1914) كه به عنوان جنگ بزرگ و یا جنگ برای همه جنگ ها شناخته می شود، رشادت های تحسین برانگیزی از خود نشان داد.
بزرگترین و عمده ترین دلیل محبوبیت ناصر دیوان، جنگ های وی با استعمار بریتانیا بود كه مهمترین آنها در سال 1336 هجری بود كه به مدت بیش از هفت ماه به طول انجامید و او به نیروهای استعمارگر انگیس اجازه نداد به شهرستان كازرون وارد شوند.
ناصر دیوان در كازرون، تنگ تركان، كمارج، قله چنگ، خان زنیان، دشت ارژن و شیراز در جبهه های جنگ به همراه همه یاران كازرونی اش جنگید.
این مرد مبارز برای مردم كازرون دارای مقام و منزلت خاصی بوده و هست و دلیل این امر بی توجهی وی نسبت به مال اندوزی و جمع آوری ثروت عنوان شده و به همین دلیل مورد اعتماد مردم این شهرستان بود و در بین مردم كسی وجود نداشته است كه با وی به مخالفت برخیزد.
آرامگاه ناصر دیوان كازرونی كه در سال 1320خورشیدی به دیدار حق شتافت، در پارك كوچكی در غرب شهر كازرون و در محله شاه ارغوان (شارغون) و در كنار مقبره ملا محمدكاظم كازرونی متخلص به گلبن' شاعر و عارف سده دهم هجری قرار دارد.
** یادی از 2 عالم خطه كازرون
شهرستان كازرون همچنین مفتخر به پرورش شماری از علما و عرفای نام آور دیگری همچون، سید امین الدین محمد بلیانی است كه در سال 668 هجری در این شهرستان تولد یافت.
عرفان امین الدین، شبیه به زهد عرفای قرون اول اسلامی بود، مبانی عرفان او را می توان زهد، مخالفت با نفس در خوردن، پوشیدن و خوابیدن، كثرت نماز و خلوت نشینی دانست و افزون بر این او به مسایل اجتماعی توجهی ویژه داشت.
امین الدین، ساعاتی از وقت خود را به دیدار حاجتمندان و توجه به مشكلات آنان اختصاص می داد و حتی برای حل مشكل آنان نزد حكام می رفت.
امین الدین، حتی بناهایی برای رفاه حال، تحصیل و بهداشت مردم ساخت كه مدرسه دارالحدیث شمسیه، قنات قرچه و دارالشفای مرشدی از جمله آنهاست.
این عارف نامی در سال 745 هجری وفات یافت و در خانقاه خود موسوم به خانقاه علیای كازرون به خاك سپرده شد.
علامه جلال الدین محمد دوانی كازرونی صدیقی مشهور به محقق، یكی دیگر از مشاهیر شهرستان كازرون است.
این عارف، حكیم، متكلم و دانشمند بزرگ كه متعلق به سده نهم هجری قمری است و در شهر دوان كازرون ولادت یافت به سبب ممارست در كسب علم و دانش، شهرت فراوانی در فارس به دست آورد به گونه ای كه دانش پژوهان علاوه بر هرمز، كرمان طبرستان و خراسان از بسیاری از مناطق دنیا، از جمله روم، آذربایجان و بغداد برای بهره مند شدن از فضل و دانش او رهسپار شیراز می شدند.
همانگونه كه خواجه نصیرالدین طوسی، علوم عقلی و فلسفی را در دوره مغول احیا كرد، دوانی آن را در دوره تیموری زنده كرد.
در كوه‌های سربه فلك كشیده شمال دوان كازرون، غاری موجود است بنام غار 'مُل جلال' (ملاجلال) كه علامه دوانی در این مكان، مطالعه، خلوت و عبادت می‌كرد.
دوانی كه به عنوان 'شیخ عالی' اشتهار دارد، نهم ربیع‌الاول سال ۹۰۸ قمری در دوان كازرون درگذشت و در این شهر به خاك سپرده شد.
**طبیعت چهار فصل كازرون
شهرستان كازرون كه دارای چهار بخش و پنج شهر است، یكی از شاخص های ممتازش، طبیعت چهار فصل آن است كه به بركت آن محصولات گرمسیری و سردسیری در آن به بار می نشیند.
خرما یكی از تولیدات عمده این شهرستان است كه بخش عمده آن در منطقه خشت تولید می شود و از كیفیت و بازار پسندی بسیار خوبی برخوردار است.
در پرتو این طبیعت چهار فصل، منطقه دشت برم كازرون نیز چشم اندازی زیبا به خود گرفته كه در فصل بهار با شكفتن گل های شقایق در آن، این زیبایی و چشم نوازی به اوج خود می رسد و تفرجگاه سراب اردشیر این شهرستان نیز از دیگر مناطقی است كه گردشگران و دوستداران طبیعت را به سوی خود می خواند.
بارش های پاییز و زمستان 97 نیز طراوت و سرسبزی خاصی به مناطق نام برده بخشیده و عطر گل های شب بو در بسیاری از این مناطق، شامه هر گردشگری را نوازش می كند.
شهرستان كازرون همچنین به دلیل قرار گرفتن در مسیر استان های بوشهر و خوزستان از دیرباز از موقعیت تجاری خوبی بهره مند است و بین این شهرستان و استان های نام برده در زمینه های مختلف مراودات دیرینه و مناسبی برقرار است.
شهرستان كازرون در فاصله 120 كیلومتری غرب شیراز قرار دارد.
7372 /6118
شیراز-ایرنا- شهرستان كازرون كه در غرب استان فارس قرار دارد، با یادمان هایی كه از دوران ساسانیان در دل خود جای داده، رشادت هایی كه در مبارزه با استعمارگران انگلیس از مردمان این خطه در تاریخ به ثبت رسیده و طبیعت چهار فصل آن، دوستداران سیاحت و سفر را به خود فرا می خواند.
