استان مركزي با 29 هزار و 530 كيلومتر وسعت و جمعيتي بالغ بر يك ميليون و 414 هزار نفر، با دارا بودن حدود سه هزار واحد صنعتي كوچك و بزرگ و بنيه كشاورزي غني از ديرباز نقش مهمي را در حوزه اقتصادي، سياسي، تحولات فرهنگي و اجتماعي و درآمد سرانه ناخالص ملي كشور داشته است.
برخورداري از صنايع بزرگ و مادر با ويژگي هاي برتر فني وتخصصي، تجربه چهاردهه استقرار و توسعه صنعتي صنايع بزرگ و كوچك متعدد و موقعيت ممتاز جغرافيايي و همجواري با قطب هاي جمعيتي و صنعتي مهم تهران، اصفهان و استان هاي همدان، لرستان و قم، قرارگيري در كريد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ور حمل و نقل بين المللي شمال جنوب و راه هاي ارتباطي شرق غرب كشور و مسير راه آهن سراسري و همچنين قرار گرفتن در مسير خطوط اصلي انتقال و تأمين انرژي نفت، گاز و برق كشور، وجود منابع و ذخاير معدني فراوان فلزي و غيرفلزي، امكان ايجاد صنايع تبديلي كشاورزي به دليل غني بودن منطقه از نظر برخي محصولات از جمله ويژگي هاي برجسته استان مركزي است.
اين استان واقع در قلب ايران به عنوان دومين قطب صنايع مادر تخصصي و چهارمين قطب صنعت كشور در سال 97 بستر تحولات و رخدادهاي متنوعي بود و در كارنامه يك ساله اين خطه رخدادهاي تلخ و شيريني ثبت شده كه بسياري از آن ها در سطح كشور اثرگذاري داشته است.
به جريان افتادن نبض فعاليت و رونق كاري در خطوط توليد هپكو، سفر معاون رئيس جمهور و رئيس سازمان انرژي اتمي، رئيس مجلس شوراي اسلامي، وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، جذب سرمايه گذاران خارجي و حضور هيات هاي تجاري و سفراي كشورهاي بنين، اندونزي و اوكراين از جمله رخدادهاي مهم استان مركزي در سال 97 بوده است.
***رويدادهاي اقتصادي و صنعتي استان مركزي
صدور 506 هزار و 291 تن انواع كالا از اين استان به 58 كشور جهان از جمله رخدادهاي مهمي است كه در كارنامه اقتصادي سال 97 استان مركزي درج شده است.
اين كالاها به ارزش 367 ميليون و 450 هزار و 294 دلار به كشورهاي اروپايي و آسيايي از جمله عراق، افغانستان، تركيه، پاكستان، ارمنستان و تونس ارسال شده و نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزني 16 و به لحاظ ارزش 18 درصد رشد دارد.
انواع هيدروكربورها، پلي اتيلن سبك خطي، پلي پروپيلن، پلي اتيلن سنگين، شمش، آبميوه و راني، ظروف بلور و چيپس عمده كالاهاي صادر شده امسال از گمركات اين استان بوده و نشانگر آن است كه با وجود تحريم ها رونق اقتصادي در اين خطه وجود دارد.
آغاز توليد پس از ركود در شركت مادر تخصصي هپكو از رخدادهاي شيرين اقتصادي استان مركزي در سال 97 است چرا كه پس از چند سال معضلات مالي و كارگري با اقدامات كليدي و موثر نبض توليد و سازندگي در اين واحد به جريان افتاد و ضمن پرداخت معوقات كاركنان هپكو زمينه كار در خطوط توليد اين واحد در شرايط سخت اقتصادي كشور مهيا شد.
با اجراي راهبردهاي هدفمند استان مركزي در دهه فجر سال 97 با افتتاح 277 طرح عمراني و اقتصادي و سرمايه گذاري 25 هزار و 570ميليارد ريال و 2ميليون و 240 هزار دلار شاهد ايجاد هفت هزار و 653 فرصت شغلي پايدار بود كه اين مهم در راستاي اهداف اولويت دار دولت محقق شده است.
جذب 10 ميليون دلار سرمايه برون مرزي و خارجي در حوزه صنايع فلزي استان مركزي نيز از رخدادهاي مهم توسعه اي و اقتصادي استان مركزي در سال 97 بود كه توانست آهنگ رونق اقتصادي را در اين خطه تندتر كند.
راه اندازي مرحله نخست كارخانه توليد فروسيليكو منگنز با حجم سرمايه گذاري 9 و نيم ميليون دلار و با ظرفيت توليد ماهانه 2 هزار تن در شهر صنعتي كاوه ساوه از تحولات اقتصادي مثبت در استان است كه تا پايان سال آتي گام دوم آن با ظرفيت توليد چهار هزار تن در مدار توليد قرار مي گيرد.
صدور محصولات ماشين سازي اراك به ازبكستان از ديگر اتفاق ها حوزه اقتصادي استان مركزي در سال 97 بود و توانست سرعت اقدامات توسعه محور در اين استان را افزايش دهد و 2 دستگاه ديگ بخار 25 هزار پوندي ماشين‌سازي اراك به كشور ازبكستان صادر شد.
ديگ‌هاي بخار و آبگرم به عنوان مولدهاي بخار، حرارت و نيرو نقش مهمي را در اغلب صنايع از جمله نفت، گاز، پتروشيمي، صنايع غذايي، صنايع نساجي و لاستيك ايفا مي‌كنند.
از اقدامات موثري كه در سال 97 توانست در گره گشايي از مشكلات هپكو مطرح شود، قبول پرداخت بهره تسهيلات اين واحد توليدي بود كه در كنار فريزشدن بهره بانكي هپكو كه مبلغ آن 3000 تا 6000 ميليارد ريال توسط هيات دولت توانست اثربخشي مستقيم بر حل معضلات اين شركت داشته باشد.
انعقاد تفاهم نامه خدمات فرودگاهي بين اراك خرم آباد و همدان ازديگر جريان هاي مطلوب در كارنامه حمل و نقل ناوگان هوايي استان مركزي است كه در سال 97 به عنوان يكي از محرك هاي مهم و زيرساختي در رونق اقتصادي و حمل و نقل تركيبي اين استان به وقوع پيوست و در قالب آن مديران فرودگاه هاي اراك، خرم آباد و همدان با ترسيم جدول زمان بندي پروازها در طول هفته، به مسافران، خدمات حمل و نقل هوايي ارايه مي كنند.
ساخت بزرگترين ديگ بخار فاير تيوب كشور در ماشين سازي اراك از جمله رخدادهاي مهم اقتصادي استان است كه در پارسال محقق شد و اين محصول توليدي توانست با صرفه جويي ارزي بالا نياز صنايع نفت، گاز، پتروشيمي و نساجي را در كشور برطرف كند.
در سالي كه گذشت 140 ميليارد ريال به شبكه ريلي اراك - اصفهان اختصاص يافت و تزريق اين ميزان منابع مالي به موقع و در كمترين زمان توانست بستر افتتاح شبكه ريلي اراك - اصفهان را كه از خمين مي گذرد در سه سال آينده مهيا كند.
عمليات اجرايي اين شبكه ريلي در محدوده خمين از اواخر سال گذشته كليد خورده و اكنون مرحله نخست آن به طول 165 كيلومتر در حال اجرا است.
براي تكميل طرح راه آهن خمين سه هزار ميليارد ريال اعتبار پيش بيني شده كه در زمان بندي هاي مشخص متناسب با پيشرفت كار تخصيص مي يابد.
انعقاد تفاهم نامه ساخت قطار حومه اي به شهرهاي جديد مهاجران و اميركبير در اراك با حضور وزير راه و شهرسازي از ديگر رخدادهاي مهم اقتصادي در سال 97 در استان مركزي است كه امضاي اين تفاهم نامه به عنوان سومين مورد از تفاهم مجموعه شهرهاي جديد كشور، بين راه آهن و استانداري ها مطرح است.
رفع مشكل بيمه كاميون داران استان مركزي از ديگر اتفاقاتي است كه در كارنامه سال97 اين استان به ثبت رسيده چرا كه قطع يارانه دولتي بيمه تامين اجتماعي رانندگان وسايل نقليه سنگين مشكل جدي كاميون داران استان مركزي بود و با رايزني ها و اقدام هاي صورت گرفته اين مسئله حل شده است.
براساس بخشنامه سازمان تامين اجتماعي يارانه بيمه رانندگان وسايل نقليه سنگين به رانندگاني كه پس از دهم مرداد ماه سال 95 مجوز فعاليت شغل را كسب كرده اند تعلق نمي گيرد و اين بخشنامه به اشتباه براي تمامي رانندگان خودروهاي سنگين اعمال شده بود.
بستر سازي براي ارسال نخستين محموله صادراتي گل ايران به هلند از رويدادهاي مهم در عرصه كشاورزي و تجارت استان در سال 97 است كه در پي همكاري چهار متخصص در مباحث حقوقي و فني مديريت و بازاريابي بين المللي به وقوع پيوسته است و ارزآوري ناشي از آن مي تواند رونق اقتصادي بيشتر را در اين خطه رقم بزند.
توليد گل و گياه در استان مركزي از سال 92 تا كنون حدود ٤٠ درصد افزايش يافته كه اين امر نشان از پويايي اقتصادكشاورزي دارد و تثبيت جايگاه صادرات گل و گياه مي تواند كامل كننده زنجيره فعاليت هاي اين بخش باشد.
ساخت 22 واگن مسافربر با تجهيزات كامل رفاهي درواگن پارس اراك و پيوستن آن ها به خطوط ريلي كشور از ديگر رخدادهاي اقتصادي استان است كه در سال 97 رقم خورده و به سفارش شركت رجا انجام شده است.
اين واگن هاي مسافربري سرعت 160 كيلومتري دارند و بيش از 85 درصد دانش فني ساخت آن ها در واگن پارس اراك بومي سازي شده است، شركت واگن پارس اراك واحدي مادرتخصصي در توليد و تعميرات اساسي خودروهاي ريلي است كه جايگاه ويژه اي را در كشور و خاورميانه دارد.
شركت آونگان كه از واحدهاي آسيب ديده در جريان خصوصي سازي ناقص بود در سال 97 به سرمايه گذار جديد واگذار شد كه اين مهم نيز از دستاوردهاي شيرين در حوزه توليد و اقتصاد استان مركزي محسوب مي شود چرا كه راه اندازي آن ضمن جذب سرمايه خارجي در حوزه اشتغالزايي نيز تحركي مطلوب پديد مي آورد.
ثبت جهاني سنگ تراورتن محلات با رايزني هاي سازمان و حمايت هاي وزارت صنعت، معدن و تجارت از ديگر رخدادهاي برجسته اقتصادي در سال 97 است و فرآيند ثبت جهاني سنگ تراورتن محلات با وجود شناخت جامعه جهاني از اين محصول حدود يك سال و نيم به طول انجاميده است.
سنگ تراورتن محلات كيفيت، مشخصات فني و شاخصه‌هاي خاص منطقه خود را به همراه دارد كه با سنگ نقاط ديگر ايران متفاوت است به همين دليل در ثبت جهاني جغرافياي كالا درج شده و اين محصول با عنوان «تراورتن محلات ايران» به ثبت رسيد.
در سالي كه گذشت فرونشست زمين در 2 جبهه از دشت اراك با عمق پنج متر رخ داد كه كارشناسان امر علت آن را برداشت بي رويه آب از منابع سفره زيرزميني عنوان كردند و اين مهم به عنوان يكي از اخبار هشدار دهنده سال 97 مطرح شده و نياز است كه مسئولان راهكارهاي ويژه اي را براي مهار آن و پيشگيري از عواقب جدي تر دنبال كنند.
اين فرونشست در اراضي روستاي هزاوه در قسمت شمال غرب اراك اتفاق افتاده كه بيرون زدگي جدار چاه هاي آب كشاورزي، ايجاد شكاف در زمين و كج شدن تيرهاي انتقال برق به طول 250 متر وعرض يك و نيم متر از پيامدهاي آن است.
فرونشست زمين همچنين در شرق اراك در روستاهاي «قلعه نو و شهوه» رخ داده است كه در پي آن برآمدگي در لوله جدار چاه هاي كشاورزي، ترك و شكاف ديوار واحدهاي مسكوني مشهود است.
شكاف ايجاد شده در روستاي هزواه به علت نزديكي با تاسيسات فرآورده‌هاي نفتي، خطوط انتقال آب و زيرساخت هاي شهري نگران كننده است.
توليد 300 دستگاه جرثقيل سبك و سنگين در شركت لجور اراك نيز از ديگر اخبار مهم اقتصادي استان در سال 97 است كه تمامي اين توليدات براي تامين نياز بازار داخل هدايتگري شده و در مناطق مختلف كشور به فروش رسيده است.
امكان توليد اكسيژن 18 با ظرفيت حدود 60 كيلوگرم در راكتور تحقيقاتي خنداب در استان مركزي با حضور معاون رئيس جمهوري و رئيس سازمان انرژي اتمي از مهمترين اتفاقاتي بود كه در اواخر سال 97 در استان مركزي كليد زده شد.
اكسيژن 18 با خلوص 97 درصد در رآكتور تحقيقاتي خنداب توليد شد محصول ايران در زمينه توليد تجهيزات پت خودكفا شده و امكان صادرات نيز براي كشور فراهم است.
ارزش يك كيلوگرم اكسيژن 18، 30 هزار دلار است كه با خود كفايي در اين محصول از خروج ارز از كشور جلوگيري مي شود.
توليد اين محصول با تلاش و كوشش شبانه روزي دانشمندان جوان ايراني در مدت سه تا چهار سال گذشته حاصل شده است.
كاتاليست صنعتي براي توليد گريد برتر پايپ PE-100 نخستين بار در كشور از سوي واحد پژوهش و فناوري پتروشيمي شازند توليد و رونمايي شد.
كاهش مصرف انرژي در واحد، پايين آمدن محصول جانبي كم ارزش مانند وكس، كاهش مصرف بعضي مواد اوليه از قبيل هيدروژن، تيل و بهبود وضعيت تقطير و افزايش توليد محصول ارزشمند پلي اتيلن سنگين از مهمترين مزاياي اين محصول جديد كاتاليست است.
تحقق صادرات يك ميليارد دلاري در استان مركزي از جمله اخبار مهم حوزه اقتصادي استان مركزي در سال 97 بود.
*** اهم رويدادهاي اجتماعي استان مركزي
راه اندازي صندوق اعتباري پژوهش و فناوري استان به عنوان زير مجموعه صندوق پژوهش و نوآوري معاون علمي و فناوري رياست جمهوري از رويدادهاي مهم خبري سال 97 استان مركزي است. كه مي تواند به اولويت هاي كسب و كارهاي نو و توسعه پايدار در اين خطه كمك شاياني كند.
سرمايه اوليه اين صندوق بيش از 55 ميليارد ريال است كه 15 ميليارد ريال آن از اعتبارات داخلي پارك علم و فناوري و بقيه از محل دانشگاه هاي مختلف استان تامين شود.
ايجاد برنامه هاي محله محور در مناطق حاشيه اي از جمله ايجاد 12 گذر سخت عبور عمومي در كوي سجاديه اراك با هدف تسهيل عبور و مرور ساكنان از موضوعات مهم در تقويت مشاركت جويي اجتماعي و بهبود سرمايه اجتماعي استان است كه براي آن هشت ميليارد و 300 ميليون ريال از محل اعتبارات رديف سه ويژه سكونتگاه هاي غيررسمي سرمايه گذاري شده است.
اين طرح در راستاي افزايش زيست پذيري و بهبود كيفيت زندگي ساكنان سكونتگاه هاي غيررسمي و محلات هدف بازآفريني شهري انجام شده است.
عمليات پله و جدول گذاري محلات حاشيه نشين اراك با هدف رساندن متوسط سرانه هاي مربوط به خدمات و زيرساخت هاي شهري بافت هاي فرسوده به متوسط شهرها انجام شده است.
روند كاهشي آسيب هاي اجتماعي در كشور و اين استان در سايه اقدامات برنامه محور و نظارت هاي اصولي، از اهم رويدادهاي خبري استان مركزي در سال 97 است.
افزايش نرخ باروري 2 و 2 دهم درصدي در خمين نيز از سياست هاي موفق حوزه اجتماعي و برنامه هاي جمعيت استان در سال 97 است.
نرخ باروري در سال 94 در خمين يك و 83 صدم بود در حاليكه شاخص كشوري نرخ باروري در كشور 2 و يك صدم درصد است و اين شهرستان در تحقق برنامه باروري سالم از ميانگين كشوري پيشي دارد.
انتخاب شهر مهاجران به عنوان شهر سبز كشور از رويدادهاي خبري در حوزه محيط زيست استان در سال 97 است كه اين مهم از سوي سازمان حفاظت محيط زيست كشور و بر مبناي شاخص هاي مديريت سبز رخ داده است.
پرداخت بخشي از مطالبات مراكز درماني استان مركزي نيز رخدادي است كه در حوزه سلامت استان در سال 97 ثبت شده و پرداخت 85 ميليارد ريال از مطالبات مراكز درماني اين استان توانست بخش مهمي از مشكلات را حل كند.
استان مركزي در سالي كه گذشت توانست در برگزاري طرح ملي آموزش سواد رسانه اي در زمره پنج استان برتر كشور قرار بگيرد كه اين مهم نيز از اخبار برجسته امسال محسوب مي شود.
سازمان امور اجتماعي كشور در ارزيابي اين طرح ملي بر اساس شاخص ها استان مركزي را حائز برتري دانسته و اين طرح در راستاي توانمندسازي آحاد جامعه به خصوص خانواده ها در مقابل تهديدها و خطرات جانبي فناوري اطلاعاتي و ارتباطي و پيشگيري از آسيب هاي اجتماعي براي كاركنان دستگاه هاي اجرايي و خانواده هاي آنان توانسته اثربخشي خود را در استان تثبيت كند.
كاهش هفت و 6 دهم درصد آمار طلاق اين استان نسبت به مدت مشابه سال قبل از ديگر اتفاقات مهم اجتماعي استان مركزي در سال 97 است.
يكهزار و 974 مورد طلاق در سال 97 در استان به ثبت رسيده كه يكهزار و 827 مورد آن شهري و 147 مورد روستايي است.
همچنين در اين مدت 6 هزار و 9 مورد واقعه ازدواج نيز به ثبت رسيده كه پنج هزار و 392 مورد آن ازدواج شهري و 617 مورد روستايي است و واقعه ازدواج در اين مدت نسبت به مدت مشابه قبل هفت و 2 دهم درصد كاهش يافته است.
پذيرفتن سرپرستي 50 كودك ساوجي توسط آقاي گل جهان از رخدادهاي مهم حمايتي و عرصه اجتماعي استان در سال 97 است و اين كودكان بي سرپرست و يتيم كه تحت پوشش كميته امداد شهرستان ساوه هستند، از حمايت هاي مالي علي دايي بهره مند شدند.
انتصاب 56 زن در پست هاي مديريتي استان مركزي از رويدادهاي مهم خبري ديگر در حوزه اجتماعي است كه در راستاي اولويت هاي دولت تدبير و اميد امسال محقق شده است.
آغاز ارايه خدمات سرويس مرسوله پستي با عنوان «ويژه روزانه» به مقصد تهران براي اشخاص حقيقي در اراك، ساوه و زرنديه از اهم اخبار خدماتي به مردم استان در سال 97 است.
در اين سرويس، مرسوله پستي تا ساعت 14 هر روز از مشتريان در استان مركزي تحويل و تا ساعت 22 به گيرنده در تهران تحويل مي شود كه اين سرويس براي مرسولات يك گرم تا پنج كيلوگرم قابل استفاده است و هزينه پستي و بيمه مرسوله براي هر محموله پستي بر اساس وزن محاسبه مي شود.
آسيب هاي اجتماعي اين استان نيز در سالي كه گذشت در شاخص هاي مختلف روند كاهشي داشته است و طلاق، نزاع دسته جمعي و فردي، مصدومان تصادفات رانندگي و دستگيرشده هاي واد مخدر از جمله شاخص هايي است كه آمار آن ها امسال در استان كمتر شده است.
آسيب طلاق سال 96 در مقايسه با مدت مشابه قبل يك درصد، نزاع دسته جمعي 40 درصد، نزاع فردي 14 درصد، مصدومان تصادفات رانندگي 12 و 12 دهم درصد، دستگيرشدگان مواد مخدر و نيز عمليات و درگيري مسلحانه 13 درصد كاهش يافته است.
ارايه سه هزار خدمت در نيمه نخست امسال به زنان مراجعه كننده به مركز بهبود سلامت اجتماعي زنان اين استان از ديگر رخدادهاي مهم اجتماعي استان مركزي در سال 97 است.
كاهش 36 درصدي حوادث كار در استان مركزينيز از اتفاقات مهم خبري استان در سالي كه گذشت است و حوادث ناشي از كار در كارگاه هاي توليدي و صنعتي اين استان تنها در نيمه نخست امسال نسبت مدت مشابه قبل 36 درصد كاهش يافت.
329 فقره حادثه ناشي از كار امسال در محيط هاي توليدي و صنعتي استان مركزي به وقوع پيوست درحاليكه آمار حوادث كار در مدت مشابه پارسال 512 فقره بود و شهرستان ساوه با 209 حادثه بيشترين حوادث ناشي از كار استان مركزي را در سال جاري داشته است.
راه اندازي خانه جوان ساوه و زرنديه از رخدادهاي فرهنگي استان با هدف انجام برنامه هاي فرهنگي و خاص جوانان در سال 97 پديده مهم ديگر در عرصه اجتماعي است و خانه جوان ساوه پس از اراك به عنوان دومين كانون نشاط بستر فعاليت هاي اين قشر را مهيا كرده است.
80 درصد از طرح جامع كاهش آلودگي هواي اراك نيز امسال اجرايي شده كه اين مهم نيز نقش موثري در كاهش شمار روزهاي ناسالم در اين شهر داشته است.
بيش از 13 سال از مطالعه اين طرح گذر مي كند و بازنگري آن در دستور كار است و در ارزيابي روند اجرايي اين طرح وضعيت آلاينده هاي هواي اراك نسبت به 13 سال گذشته تغيير كرده و لازم است اقدامات بر اساس مطالعه و كارشناسي جديد باشد.
***اهم رويدادهاي كشاورزي استان مركزي
توليد جلبك اسپيرولينا (غذاي آينده) براي نخستين بار در استان مركزي توسط يك گروه دانش آموزي در مهاجران شازند از اتفاقاتي است كه در امر كشت هاي جديد حوزه كشاورزي استان در سال 97 به وقوع پيوست و زمينه كشت اين جلبك كه سرشار از كربنات و بي كربنات است وخواص دارويي و ارزش غذايي بالا دارد مهيا شده است.
توليد كيت الايزاي جذبي تشخيص بيماري يون گاوي و كيت الايزاي تشخيص بروسلوز در گاو براي نخستين بار در اين استان نيز از رويدادهاي دانش كشاورزي است كه در سال 97 در حوزه كشاورزي استان رخ داده است.
كيت هاي تشخيص دامپزشكي نخستين بار در شعبه منطقه مركزي موسسه رازي ساخته شده و اين شعبه تنها توليدكننده اين كيت ها در كشور است، با توليد و دستيابي به دانش فني كيت الايزاي جذبي يون در گاو، ايران در رديف سه كشور توليد كننده اين كيت ها شامل فرانسه، سوئيس و آمريكا قرار گرفته است.
قيمت تمام شده كيت الايزاي جذبي يون در گاو حدود 30 درصد نمونه خارجي آن است و بومي سازي اين كيت ها علاوه بر صرفه اقتصادي از خروج ارز نيز جلوگيري مي كند.
توليد رقم جديد محصول گندم كه مقاومت بالا به سرما دارد نيز از خبرهاي برجسته در بخش تحقيقات جهاد كشاورزي استان مركزي در سال 97 است.
اين محصول با مشاركت مركز تحقيقات علوم زراعي و باغي كشور و اين استان نام تجاري «زرينه» (ERWYT.C-91-4) توليد و معرفي شده و 40 هزار هكتار از سطح زير كشت سالانه گندم آبي استان مركزي در مناطق سرد با اقليم خشك و نيمه خشك واقع شده است كه بيشتر ارقام زمستانه و ميانه اين محصول در اين اراضي كشت مي‌شود.
فرآيند علمي توليد و تكثير آناناس در گلخانه نيز در بازه زماني يك و نيم ساله با نتايج موفقيت آميز ميوه دهي در حوزه كشاورزي خمين به بار نشسته است.
نمونه اوليه گياه آناناس در رقم «ام دي 2 »از كشور هندوستان وارد شد و سپس فرآيند تحقيقي آن زير نظر موسسه تحقيقات علوم باغباني در مركز تحقيقات سيستان و بلوچستان و پژوهشكده ملي گل و گياهان زينتي كليد خورد.
تعيين بستر كشت و شرايط محيطي در گلخانه به پژوهشكده ملي گل و گياهان زينتي در محلات سپرده شد كه با گذر از مراحل پژوهشي اكنون به مرحله ميوه دهي رسيده است.
افزايش حجم بارش ها در سال آبي جاري نيز از اخبار خوش استان در سال 97 است و حجم بارش ها در اين مدت براي استان مطلوب بوده و با بارش 200 ميلي متر رشد سه برابري در مقايسه با بلندمدت كشور رقم خورده است.
حجم بارش هاي سال آبي جاري نشان مي دهد خشكسالي هاي پنج سال اخير پشت سرگذاشته شده و آب حاصله از بارش ها در اين مدت 500 ميليون متر مكعب بوده است.
تجهيز سه هزار هكتار از اراضي كشاورزي اين استان به سامانه آبياري نوين در سال جاري از ديگر رويدادهاي مهم و اقربخش حوزه كشاورزي استان در سال 97 است و تاكنون 63 هزار هكتار از اراضي كشاورزي استان مركزي به سامانه آبياري نوين تجهيز شده است.
200 ميليارد ريال اعتبار در سال جاري براي اجراي سامانه آبياري نوين در استان مركزي اختصاص يافته است و پيش بيني مي شود تاپايان سال جاري چهار هزار هكتار اراضي به اين سامانه تجهيز شوند.
اجراي طرح هاي آبياري نوين سالانه به طور متوسط تا چهار هزار 500 متر مكعب صرفه جويي آب در هر هكتار از اراضي كشاورزي به همراه دارد.
صدور 15 هزار قطعه بچه ماهي قزل آلاي زنده براي نخستين بار با نظارت اداره كل دامپزشكي استان به خارج از كشور از رويدادهاي خبري صادرات توليدات بخش آبزيان استان مركزي در سال 97 است و
اين ماهي ها به عنوان نخستين محموله صادراتي از استان مركزي در جريان سفر هيات دولت به تركيه با تعامل انجام شده به اين كشور صادر شده است.
362 هزار و 407 كيلوگرم گوشت مرغ منجمد امسال به كشورهاي افغانستان و عراق صادر شده كه صادرات اين محصولات نسبت به مدت مشابه سال گذشته چهار برابر افزايش يافته است و اين مهم بيانگر رونق و حركت رو به رشد در عرصه كشاورزي اين خطه مي باشد.
طرح واكسيناسيون آنفلوآنزاي فوق حاد پرندگان در واحدهاي پرورش طيور تخم گذار امسال براي مقابله با شيوع احتمالي اين بيماري نيز در استان اجرايي شد و با اين طرح تمامي واحدهاي پرورش مرغ تخمگذار استان براي مقابله با شيوع احتمالي اين بيماري بايد از پولت هاي واكسينه شده استفاده و يا كمك اداره كل دامپزشكي استان نسبت به انجام واكسيناسيون واحدهاي خود اقدام كردند.
***اهم رويدادهاي سياسي استان مركزي
سفر رئيس مجلس شوراي اسلامي در ماه هاي آخر سال 97 رويداد مهم سياسي استان در سال جاري است اين سفر همزمان با هفتمين روز از دهه مبارك فجر با استقبال نماينده ولي فقيه در استان مركزي، استاندار، نمايندگان مردم در خانه ملت و جمعي از مسئولان انجام شد كه در راستاي آن ظرفيت ها و نيازهاي استان مركزي مورد ارزيابي و نظر قرار گرفت.
سفرمعاون رئيس جمهوري و رئيس سازمان انرژي اتمي ايران به استان مركزي از ديگر رخ دادهاي مهم حوزه سياسي استان مركزي در سال 97 است كه در جريان اين سفر، دكتر صالحي ضمن حضور در بيمارستان مهر خنداب، از تاسيسات آب سنگين اراك نيز بازديد كرد.
تقدير نهاد رئيس جمهوري از استاندار مركزي در راستاي صرفه جويي هاي به عمل آمده استان واقعه خبرساز ديگر سال 97 بود كه در دومين نشست هم انديشي مديران ارشد دولت تدبير و اميد صورت گرفت.
داير شدن كنسولگري موقت عراق در اراك از اخبار شيرين ويژه زائران عتبات عاليات استان در سال 97 است و اين كنسولگري موقت عراق با هدف تسريع در خدمات صدور ويزا با حضور مسئولان استاني و شهرستاني تيم كنسولگري عراق در شهر اراك داير شد.
آغاز به كاردفتر خانه احزاب استان مركزي در سال 97 نيز ظرفيت ديگري است كه به همت دولت تدبير و اميد در اين خطه رخ داده چرا كه وجود احزاب مايه آرامش و بسط روحيه نشاط و بالندگي اجتماعي است كه به مديريت جامعه كمك شاياني مي كند جايگاه احزاب بايد در جامعه نهادينه شود تا از اين جايگاه بتوان موفقيت هاي سياسي و اجتماعي در ابعاد مختلف كسب كرد.
***اهم رويدادهاي مهم فرهنگي استان مركزي
ثبت 857 اثر از استان مركزي در فهرست آثار ملي ارمغان ارزشمند انقلاب اسلامي در عرصه فرهنگي و از رخدادهاي مهم استان در سال 97 است.
موارد ملي ثبت شده استان شامل آثار غيرمنقول، ناملموس، طبيعي، منقول و مكان رويداد انقلاب اسلامي هستند و اين مهم با هدف حفظ آرايه هاي هويتي، تاريخي و اصالت فرهنگي و هنري اين خطه صورت گرفته است.
واگذاري مديريت غارنخجير دليجان بر اساس قانون مزايده، به بخش خصوصي از ديگر اخبار فرهنگي استان در سالي است كه گذشت كه مزايده بر اساس شرايط قانوني برگزار شد و شركت توسعه عمران دليجان كه مبلغ پيشنهادي بالاتري نسبت به سايرين ارايه داد، صاحب امتياز در اين مزايده شد.
ثبت آيين معنوي «سوت آشي» منطقه بزچلو از توابع شهرستان كميجان در فهرست آثار ناملموس ملي از ديگر اتفاقات خوب فرهنگي استان مركزي در سال 97 است.
اين آيين مربوط به نظام جمع آوري شير دام ها توسط زنان است كه هرسال در نيمه دوم ارديبهشت‌ماه يا نيمه اول خردادماه آغاز مي شود و زنان براي برگزاري اين آيين شاد، با كمك اعضاي خانواده وسايل مورد نياز مانند زيرانداز، ظروف، آشپزخانه، مايحتاج خوراكي را به دل طبيعت برده و اقدام به پخت آش مي كنند.
ثبت اطلاعات 170 هيات مذهبي اين شهرستان خمين در سامانه الكترونيك طوبي از رخدادهاي مذهبي برجسته امسال استان مركزي است و 250 هيات مذهبي در خمين فعاليت دارند كه مراحل ثبت بقيه آن ها در سامانه طوبي در دست انجام است.
ثبت سه اثر تاريخي استان پس از بررسي پرونده توسط كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي در فهرست آثار ملي كشور از ديگر اخبار مهم استان در سال 97 است كه اين آثار شامل 2 صندوق و يك در چوبي و جز جديدترين آثار منقول ثبت شده استان هستند كه متعلق به سال هاي 970، 920 و 710 خورشيدي است و در شهرهاي تفرش، محلات و خمين قرار دارند.
مستند سازي، مطالعات و كارشناسي ثبت آثار تاريخي و منقول استان در سال جاري با قوت دنبال شده و در اين راستا ثبت اثر ميدان اراگ اراك از جمله قديمي ترين ميدان ها و پديده هاي معماري اين كلانشهر در فهرست آثار ملي به ثبت رسيد.
ثبت اين ميدان در فهرست آثار ملي كشور از طرف كارشناسان ميراث فرهنگي استان با هدف جلوگيري از اقدامات آسيب رسان و احتمال دخل و تصرف در ميدان و عناصر تاريخي پيرامون آن پيگيري شده تا در آينده با جذب اعتبارات ملي و استاني مرمت و زنده سازي كاربري هاي آن انجام شود.
بازگشايي حمام تاريخي ارگ اراك پس از عمليات مرمت و بازسازي از رخدادهاي خوب حوزه فرهنگي استان مركزي در سال 97 است و اين حمام تاريخي مربوط به دوره قاجاريه است كه توسط شهرداري اراك به وسعت 440 مترمربع، تملك شد و در بازه زماني 6 ماه با صرف پنج ميليارد ريال مرمت و نوسازي شده است.
***اهم رويدادهاي ورزشي استان مركزي
راهيابي 2 بانوي هاكي باز، چهار ورزشكار هندباليست دختر، سه بانوي اسكواش باز و 2 بانوي كونگ فو كار استان به اردوي تيم ملي از اتفاقات شيرين حوزه ورزش استان در سال 97 است.
«مريم كريمي» و «ترانه سليماني» 2 بانوي هاكي بازي،«هستي وفايي»، «سارا رضايي»، «مهتاب ميرزايي» و «مهديه پور مومني» ، «ستايش پزشكي» و «شيوا تجويدي» و «مائده عزيزمحمدي» و «عاطفه جهاني» و «زهرا طالبي» 2 بانوي كونگ فو كار اين استان هستند از دعوت شدگان به اين اردوها هستند.
كنارگذاشتن تيم هندبال هپكو اراك از سري مسابقات ليگ برتر هندبال كشور، از رويدادهاي تلخ ورزش استان در سال 97 است.
تيم هندبال هپكو اراك در سه هفته نخست ليگ برتر هندبال حريف تيم هاي فولاد مباركه اصفهان، فراز بام دهدشت و سربداران سبزوار بود كه بازيكنان اين تيم در هيچ يك از اين ديدارها حاضر نشدند و
كميته انضباطي فدراسيون هندبال هپكو را به دليل حاضر نشدن در مسابقات رسمي، از ليگ برتر كنار گذاشت.
بازيكنان تيم هندبال هپكو دستمزد 2 سال گذشته خود را از باشگاه هپكو طلب كار هستند و مسئولان جديد اين شركت اعلام كرده اند كه در شرايط كنوني امكان اداره باشگاه براي شركت وجود ندارد.
دويدن مسير اراك - قم همزمان با تاسوعاي حسيني و به عنوان سفير فرهنگ عاشورايي توسط ورزشكار استان مركزي، از ديگر رويدادهاي خبر ورزشي استان مركزي در سال 97 است كه اين اقدام ورزشي و فرهنگي در راستاي ترويج اهداف نهضت حسيني و حمايت از مردم مظلوم يمن با همراهي و حمايت سازمان فرهنگي و ورزشي شهرداري اراك انجام شد.
كسب قهرماني دوازدهمين دوره مسابقات اوياماي كاراته كشور توسط استان مركزي از ديگر اتفاقات خوب ورزش استان در سال 97 است.
اين دوره از مسابقات با شركت 205 ورزشكار از استان هاي تهران، مركزي، كرمانشاه، لرستان، فارس، كهگليويه و بوير احمد، بوشهر و گيلان با مجوز فدراسيون كاراته كشور در مجموعه ورزشي شهداي پنجم مرداد جريان داشت،در اين رقابت ها استان هاي فارس و خراسان رضوي به ترتيب عنوان هاي دوم و سوم را به دست آوردندو اين مسابقات در بخش كوميته در پنج گروه سني نونهالان، نوجوانان، جوانان،بزرگسالان و پيشكسوتان پيگيري شد و 30 داور قضاوت اين رقابت ها را بر عهده داشتند.
برگزاري رقابت هاي بين المللي كشتي آزاد نوجوانان جام يادگار امام (ره) در مجموعه ورزشي شهداي پنجم مرداد اراك از رويدادهاي خبري استان در سال 97 است.
پنج تيم خارجي از كشورهاي گرجستان، روسيه، جمهوري آذربايجان، ارمنستان و عراق در اين مسابقات حضور دارند و علاوه براين، سه تيم به عنوان نمايندگان جمهوري اسلامي ايران و يك تيم از استان مركزي در مسابقات بين المللي كشتي آزاد نوجوانان يادگار امام (ره) با هم رقابت مي كنند.
ثبت جهاني بسكتبال پاركي اراك ومسابقات اين رشته ورزشي به صورت مستمر از سوي فدراسيون جهاني از رويدادهاي مهم خبري استان در سالي است كه گذشت.
بسكتبال پاركي براي نخستين بار سال 93 توسط سازمان فرهنگي ورزشي شهرداري اراك در كشور راه اندازي شده و پس از آن در ساير شهرهاي بزرگ ايران اين فعاليت دنبال شده است، اين اسكيت باز اراكي ركورد دنيا را با 100 متر با 10 ثانيه و 700 صدم ثانيه زد، اين خبر شيرين ورزشي در كارنامه سال 97 ماندگار شد.
***اهم حوادث استان مركزي
فوت راننده كاميون در انفجار معدن طلاي روستاي خوراوند شهرستان خمين رخدادي تلخ در سال جاري بود كه بر اثر انفجار در معدن و پرتاب سنگ اتفاق افتاد.
جان باختن 14 شهروند اراكي بر اثر مصرف قارچ سمي كه به علت شباهت قارچ خوراكي دارد از ديگر اخبار تلخ سال 97 بود.
دستگيري نوجوان 16 ساله اي كه با طراحي صفحات فيشينگ و ارايه اينترنتي شارژ تلفن همراه با قيمت پايين، اطلاعات حساب 100 نفر را سرقت كرده بود نيز در صفحه حوادث سالي كه گذشت درج شد.
دستگيري ربايندگان كودك در اراك نيز حادثه بود كه در رسانه هاي استان مركزي بازتاب گسترده داشت و اين مهم با تلاش عوامل انتظامي استان هاي اصفهان و مركزي در اراك صورت گرفت.
در جريان اين خبر پسربچه افغاني هشت ساله اي كه از شهرستان خميني شهر استان اصفهان ربوده شده بود، در عمليات مشترك كارآگاهان پليس استان هاي مركزي و اصفهان، از دست ربايندگان نجات يافت.
به دام افتادن كارمندان زمين خوار در ساوه، فوت دلخراش دختر ساوجي براثر سقوط از ساختماني در مجتمع مسكوني شهرك علوي، كلاهبردار ميلياردي بورس از 74 شهروند اراكي در حدود 86 ميليارد و 740 ميليون و غرق شدن كودك هشت ساله در آبگرم محلات از ديگر حوادث رخ داده در سال 97 بود.
فوت 2 نفر و مصدوميت يك نفر در حادثه آتش سوزي واحد صنعتي خمين از اخبار حوادث استان مركزي در سال 97 است.
در پي انفجار و آتش سوزي در واحد صنعتي پويان صنعت خمين 2 نفر جان باختند و يك نفر ديگر مصدوم كه توسط عوامل فوريت هاي پزشكي براي درمان به اراك اعزام شدند.
بالافاصله پس از وقوع آتش سوزي، تجهيزات و امكانات لازم و نيروهاي امدادي و آتش نشاني از اراك به محل حادثه اعزام شدند.
اين حادثه در شركت پويان صنعت خمين رخ داد كه آتش ناشي در اين انفجار مهار و ماموران آتش نشاني با حضور در محل حادثه عمليات ايمن سازي را انجام دادند.
فوت يك نفر و در كما رفتن 2 نفر در اراك با مصرف الكل صنعتي، خبر ناگوار 97 است.
در اين حادثه ناخوشايند حدود 20 بيمار مشكوك به مصرف الكل صنعتي به مركز درماني استان مراجعه كردند كه از اين تعداد 11 نفر با تشخيص آزمايشگاه، مصرف الكل صنعتي در آنان تاييد شد و 9 نفر نيز مشكوك به الكل شناخته شدند. از اين تعداد مراجعه كننده 2 نفر به تاري شديد ديد مبتلا شدند.
از 20 مسموم ناشي از مصرف الكل صنعتي 13 نفر آنان در بيمارستان وليعصر(عج) اراك بستري هستند.
16 نفر از مجموع اين بيماران در سنين 25 تا 35 سال و هركدام به شكل مجزا به بيمارستان مراجعه داشته اند و احتمال مصرف الكل در يك مهماني مشترك ضعيف است.
مرگ روناك و به كما رفتن اميرعلي در اراك يكي از تلخ ترين اخبار حوزه حوادث استان مركزي بود كه با قصور يك دندانپزشك در اراك به سرعت در فضاي مجازي كشور پيچيد.
قصور يك بانوي دندانپزشك اراكي روناك را در آستانه تولد سه سالگي به دست مرگ سپرد و در بهمن ماه سال گذشته نيز اميرعلي را به كما برد.
***سفر مقامات كشوري و سفيران ساير كشورها به استان مركزي
استان مركزي در قلب ايران در سالي كه گذشت ميزباني مقامات متعددي بود كه از جمله آن سفر وزير اسبق بهداشت، درمان و آموزش پزشكي بود و در جريان اين سفر ضمن ارزيابي وضعيت بهداشتي و درماني استان، طرح توسعه بيمارستان آيت الله خوانساري بهره برداري و از مراحل ساخت بيمارستان وليعصر(عج) اراك به صورت ويژه بررسي شد.
حضور سفير كشور بنين در ايران با هدف همكاري هاي اقتصادي در استان مركزي و بازديد از برخي از ظرفيت هاي صنعتي، كشاورزي و خدماتي از ديگر رخدادهاي سال 97 بود.
سفير اوكراين در ايران نيز در سالي كه گذشت به دعوت رسمي اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و كشاورزي اراك و به منظور گسترش مراودات تجاري و اقتصادي با استان مركزي به اين خطه سفر كرد ديدار با استاندار مركزي، نشست مشترك با اعضاي اتاق بازرگاني و فعالان اقتصادي استان و بازديد از چند واحد صنعتي از جمله برنامه هاي يك روزه اين تيم اوكرايني در اراك بود.
حضور سفير فنلاند در ايران و اوكراين نيز در استان مركزي از ديگر تحولاتي بود كه در كارنامه استان مركزي به ثبت رسيد.
استان مركزي با بيش از 2 هزار فرهيخته و نخبه بين المللي به عنوان مهد پرورش نخبگان شهرت دارد.
اين استان در قلب ايران، با وجود تصاحب دو درصد مساحت و جمعيت كشور ، نقش بسزا و تعيين كننده اي در درآمد ناخالص ملي و تحولات و رويدادهاي سياسي، اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي كشور دارد.
استان مركزي قطب دوم صنايع مادر تخصصي و قطب چهارم صنعت ايران است و در عرصه كشاورزي نيز مزيت هاي برجسته اي در توليد گل و گياه زينتي، پسته، پياز، لوبيا، انار، طالبي، گوشت قرمز، شير، تخم مرغ، كشمش و خشكبار دارد.
***اهم رويدادهاي علمي استان مركزي
بومي سازي دستگاه اندازه گيري درصنايع نفت وشيمي در اراك از رخدادهايي است كه در سال 97 در استان مركزي محقق شد.
دستگاه اندازه گيري كشش بين سطحي و زاويه تماس در دما و فشار بالا با حمايت پارك علم و فناوري استان مركزي در اراك بومي سازي و توليد شد.
فناوري ساخت اين دستگاه به صورت حرفه اي تنها در اختيار چهار كشور آلمان، فرانسه، آمريكا، انگلستان بود كه در اراك طراحي و ساخته شده و به همت فناوران داخلي ايران نيز به جمع كشورهاي توليد كننده اين دستگاه پيوست.
رونمايي از نخستين درخت خورشيدي چند منظوره كشور در دانشگاه صنعتي اراك از رويدادهاي شيرين علمي سال 97 در كلانشهر اراك است.
درخت خورشيدي چند منظوره تركيبي از كوشش هاي فناوري و هنري است كه در مدت 6 ماه كار گروهي در اين دانشگاه با هزينه اي بالغ بر 350 ميليون ريال طراحي و ساخته شده است.
منابع مالي طراحي و ساخت اين درخت توسط دانشگاه صنعتي اراك تامين شده و اين اختراع در پارك علم و فناوري استان مركزي به ثبت رسيده است.
اين درخت خورشيدي قابليت تامين روشنايي و استفاده همزمان از چند سيتسم الكترونيكي را براي سه روز غيرآفتابي دارد و ارتفاع اين درخت پنج متر و 10 سانتيمتر است كه در هشت شاخه 50 واتي منوكريستال با 400 وات توان ايجاد شده و ظرفيت ذخيره سه هزار و 600 وات ساعت انرژي را داراست.
بسته شدن پرونده ديگ هاي فرسوده ايرالكو اراك از رويدادهاي مهم در حوزه آلاينده هاي اراك است كه سال 97 باوجود فراز و نشيب و مقاومت هاي مختلف محقق شد.
ديگ فرسوده شركت آلومينيوم ايران(ايرالكو) از مدار توليد خارج شد و پرونده ديگ هاي فرسوده اين شركت بسته شد خروج ديگ هاي فرسوده باقي مانده ايرالكو از مصوبات كارگروه كاهش آلودگي هواي استان مركزي بود كه اين مهم محقق شد.
ديگ هاي فرسوده شركت ايرالكو بايد تا پايان شهريور ماه امسال از رده خارج مي شد كه به دليل مشكلات داخلي شركت، اجراي اين تكليف به پايان آبان ماه موكول شد و ايرالكو توانست 15 روز زودتر از تعهد ديگ هاي فرسوده را از مدار توليد خارج كند.
ذخيره سازي 120 جنين در مركز درمان ناباروري استان مركزي در سال 97 از اخبار خوب استان براي زوج هاي نابارور است.
جنين فريز شده از لقاح آزمايشگاهي به منظور استفاده در آينده؛ ذخيره شده است واين جنين ها متعلق به بيش از 80 زوج است كه براي درمان به اين مركز مراجعه كرده اند جنين ها به مدت سه سال نگهداري مي شوند تا در صورت نياز والدين در سال هاي آتي مورد استفاده قرار گيرد.
تولد سه بچه گوزن زرد ايراني در پارك حيات وحش اراك از ديگر رويدادهاي مطلوب در حوزه حيات وحش است كه سال 97 در اراك اتفاق افتاد.
تولد بچه گوزن ها در سه زايمان جداگانه در پارك حيات وحش اراك صورت گرفته است.
گوزن زرد ايراني از گونه هاي در خطر انقراض محسوب مي شود و تولد اين گونه و تلاش براي استمرار حيات آن در كشور از اهميت بالايي برخوردار است.
گزارش: معصومه ابراهيمي
6991/6013/
اراك - ايرنا - استان مركزي در قلب ايران قرار گرفته و معروف به پايتخت صنعتي كشور و دومين قطب صنايع مادر است و سالي كه گذشت در جاي جاي آن رويدادها، حوادث و تحولات تلخ و شيريني رخ داد كه تاثيرات ملي و منطقه اي متعددي را همراه داشته است.