خطر انقراض شمشادهای شمال كشور رفع شد

بهمن افراسیابی روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا افزود: جنگل های هیركانی یكی از قدیمی ترین و ارزشمندترین جنگل های ایران با مساحت دو میلیون هكتار است كه در میان گونه های متنوع این رویشگاه جنگلی، 42 هزار هكتار آن را درختان شمشاد به خود اختصاص داده اند.
وی اظهارداشت: از سال 90 بیماری قارچی «بلایت» و از سال 95 آفت «شب پره» به اراضی شمشادزارهای شمال كشور هجوم آوردند كه تاكنون خسارات جبران ناپذیری را به این گونه وارد كرده اند تا جایی كه با آلوده شدن بیش از 80 درصد اراضی، نگرانی هایی را برای سازمان جنگل ها درباره حفظ ذخایر ژنتیكی این گونه ارزشمند ایجاد كرده بود.
وی تصریح كرد: بنابراین پیشروی این دو آفت، نگرانی هایی را برای سازمان جنگل ها ایجاد كرده بود كه همین امر باعث شد كارگروهی در ستاد سازمان با مسئولیت رئیس سازمان جنگل ها تشكیل شود و هر هفته وضعیت شیوع آفات و روش های مقابله با آن مورد بررسی قرار بگیرد.
معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل ها گفت: به منظور مقابله با این آفات، برنامه جامع مدیریت در سه بخش مناطق سالم، مناطق آلوده سبز و مناطق آلوده با ظاهری خشك برای كل جنگل های شمال كشور تدوین و عملیاتی شد تا جایی كه در ماه های اخیر این سازمان تمام تلاش خود را با محلول پاشی ها علیه نسل «لارو ها» برای حفظ شمشادهای سالم و مبارزه با آفت شب پره بكار گرفت.
وی اضافه كرد: برای محصور كردن توده های سالم شمشاد از آفات مذكور انجام عملیات بهداشتی، محلول پاشی در پنج تا 6 مرحله، نصب تابلو های هشدار دهنده، تهیه قلمه و انتقال نهال های سالم به گلدان، نهالستان ها و عرصه از شاخص ترین اقدامات انجام شده در این برنامه جامع بوده است.
افراسیابی درباره نحوه مبارزه با این آفات در مناطق آلوده با ظاهری خشك گفت: در این مناطق ممكن است شمشاد دارای ظاهری خشك باشد اما از تنه، جوانه بزند بنابراین پس از پایش های لازم و انجام عملیات بهداشتی، درخت از یك متری تنه قطع می شود تا دوباره با جوانه زنی احیا شود.
وی با بیان این كه طبق قانون، گونه شمشاد از موارد «ممنوع القطع» است ادامه داد: برای حفظ این اراضی اقدامات احیایی، اصلاحی و مدیریتی تولید نهال انجام شده و با تخصیص اعتبارات لازم در این زمینه در استان گلستان 300 هزار قلمه گیری و در استان گیلان یك میلیون قلمه گیری انجام شده است.
این مقام مسئول در سازمان جنگل ها با اشاره به اینكه برای تخصیص اعتبار به حفظ اراضی شمشادها محدودیتی نداریم، اظهار داشت: همچنین برای توسعه نهالستان ها، عملیات قلمه گیری از شمشادهای سالم در مازندران، نوشهر و ساری در دستور كار قرار گرفته است.
افراسیابی افزود: سازمان جنگل ها تصمیم دارد، در حفظ شمشاد های شمال كشور برنامه جامع مقابله با دو آفت «بلایت» شمشادزارها و «شب پره» را بدون هیچ گونه انحراف و به طور دقیق اجرایی كند كه به طور حتم تداوم این اقدام در آینده، امیدواركننده خواهد بود.
به گزارش ایرنا، آفت قارچ بلایت یا آتشك شمشاد از جمله بیماری های مخرب و بسیار خطرناكی است كه در سال های اخیر در ایران و در بسیاری از كشورهای اروپایی و آسیایی مشاهده شده و سبب ایجاد سوختگی، ریزش برگ ها و خزان و یا از بین رفتن توده های شمشاد اعم از جنگلی و زینتی می شود.
همچنین آفت شب پره شمشاد، گونه ای پروانه با نام علمی Cydalima perspectalis است كه به طور طبیعی در شرق آسیا زندگی می كند و نخستین بار در سال 1385 در آلمان و سپس در چند كشور اروپایی طغیان كرد و از خردادماه سال 1395 (2016) در بخشی از اراضی جلگه ای و جنگلی گیلان و مازندران دیده شد كه تاكنون خسارت زیادی به درختان شمشاد وارد كرده است.
طبق آمارها مناطق جنگلی آستارا 32 هزار هكتار است كه بیش از 150 هكتار از اراضی جنگلی این شهرستان را درختان شمشاد تشكیل می دهند.
همچنین طبق آمارهای پارسال بیش از سه هزار و 500 هكتار از اراضی جلگه ای و جنگلی شمشاد به دلیل شیوع آفت برگ خوار (شب پره) به طور كامل خشك شده و این آفت توانسته حدود هشت هزار هكتار از اراضی جلگه ای و جنگلی شمشاد را تحت تاثیر قرار دهد.
شمشاد هیركانی با نام علمی بوكسوس هیركانا (Buxus hyrcana) درختی همیشه سبز و بومی جنگل های هیركانی در شمال ایران است كه در فهرست گونه های گیاهی در خطر انقراض اتحادیه بین المللی حفظ طبیعت (IUCN) قرار دارد.
اقتصام**9186 **2022