درباره سرانجام زوج و فرد پایتخت

شاید هم كسی جراتش را پیدا نمی كرد زیر یك خم این طرح ها را بگیرد چون در ارتباط مستقیم با زندگی شهروندان است و سبد هزینه های آنان را نیز دستخوش تاثیر می كند.
اما در این دوره مدیریت شهری اجرای این طرح ها دستخوش تغییراتی شده؛ بعد از تغییر در فرآیند اجرای طرح ترافیك طی سال گذشته، اینك مدیران شهری می گویند نوبت به زوج و فرد رسیده است.
طرح زوج و فرد كه سالیان سال در محدوده مركزی شهر اجرا می شد براساس اعلام مدیران شهری و با تصمیم شورای ترافیك تهران قرار است به محدوده كنترل آلودگی هوا تغییر نام دهد، تا تابستان امسال حذف و به عنوان رینگ (حلقه) دوم طرح ترافیك اجرا و شناخته شود.
به گزارش ایرنا شهروندان تهرانی سال هاست با اجرای 2 طرح ترافیكی در محدوده مركزی شهر آشنا هستند و با وسواس و حساب و كتاب خاصی برای تردد با خودرو شخصی در هسته مركزی شهر عمل می كنند.
برنامه ریزی برای كاهش بار ترافیكی پایتخت از طریق ایجاد محدودیت تردد در مناطق مركزی شهر تهران از اواخر سال 1357 شروع شده است و اینك دو محدوده طرح ترافیك و نیز زوج و فرد در شهر تهران وجود دارد كه خودروهای دارای مجوز طرح ترافیك می توانند وارد آن شوند و در محدوده زوج و فرد نیز تردد براساس رقم آخر پلاكشان امكانپذیر است.
هدف اصلی اجرای این 2 طرح، كاهش بار ترافیكی مناطق مركزی شهر و همچنین میزان آلودگی هوا بوده است؛ موضوعی كه طی سال های گذشته در عمل آنطور كه باید موفق نبوده و یكی از دلایل حذف زوج و فرد نیز همین نداشتن كارآیی این طرح اعلام شده است.

**مختصات طرح
براساس طرح زوج و فرد تردد خودروها از شمال به بزرگراه همت، از شرق به بزرگراه امام علی(ع)، از جنوب به بزرگراه بعثت و از غرب به بزرگراه‌های نواب و چمران براساس آخرین رقم سمت راست پلاك خودروها محدود می شود.
بدین معنی كه اگر آخرین رقم سمت راست خودرویی فرد باشد در روزهای فرد و اگر زوج باشد در روزهای زوج هفته اجازه تردد در محدوده مذكور خواهد داشت.
محدوده طرح ترافیك نیز از سمت شمال به خیابان مطهری، از جنوب خیابان شوش، از غرب خیابان كارگر و از سمت شرق به خیابان های شریعتی و 17 شهریور محدود است و عموم شهروندانی كه قصد دارند با خودرو شخصی در محدوده طرح ترافیك تردد كنند باید قبل از اولین ورود اطلاعات شخص و خودرو را در سامانه my.tehran.ir ثبت كنند و اجازه تردد بگیرند.
گرچه دریافت عوارض بابت ورود غیرمجاز به محدوده زوج و فرد از اواخر سال گذشته تاكنون محل بحث و اختلاف نظر مدیریت شهری و دیگر مراجع هست اما ورود غیرمجاز به طرح های ترافیكی تهران علاوه بر جریمه 20 هزار تومانی مشمول پرداخت عوارض نیز می شود.
طرح ترافیك و زوج و فرد در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت 6:30 تا 19 اجرا می شود و روزهای پنجشنبه و جمعه و تعطیلات رسمی ورود به این محدوده های ترافیكی برای عموم شهروندان آزاد و رایگان است.

** كارآیی زوج و فرد
زمزمه حذف طرح زوج و فرد به دلیل كارآمدنبودنش سال ها بود از سوی پلیس و معاونت حمل و نقل شهرداری تهران شنیده می شد كه با تصمیم شورای ترافیك تهران و آنطور كه مدیران كنونی شهری اعلام كرده اند این طرح تنها تا تابستان امسال اجرا و پس از آن به عنوان محدوده كنترل آلودگی هوا عملیاتی می شود.
منظور از این تغییر آن است كه شهروندان درصورت حذف زوج و فرد، دیگر براساس پلاك خودروهایشان نمی توانند وارد محدوده مذكور شوند بلكه برای تردد در آنجا هم باید مجوز بگیرند و هزینه بپردازند؛ البته براساس اعلام مدیران متولی، هزینه های ورود به این طرح كمتر از طرح ترافیك خواهد بود و تسهیلاتی نیز برای ساكنان و دیگر شهروندان در مقایسه با طرح ترافیك قائل شده اند.
«محسن پورسیدآقایی» معاون حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران در دفاع از حذف زوج و فرد این طرح را اشتباه خوانده كه در بلندمدت نه تنها آلودگی هوا را كاهش نداده بلكه موجب شده است مردم به سمت خرید خودور ارزان قیمت اما دارای پلاك مخالف گرایش پیدا كنند.
او ادامه داده كه براین اساس و با اجرای طرح جدید، دیگر پلاك خودرو ملاك تردد در محدوده نخواهد بود و همه خودروها با هر پلاكی می‌توانند آزادانه تردد كنند اما هزینه ورود به حلقه دوم طرح ترافیك یا همان محدوده زوج و فرد یك سوم هزینه طرح ترافیك خواهد بود.
وی خاطرنشان كرده است: مانند طرح ترافیك، برای تردد ساكنان رینگ دوم نیز تخفیف های خاصی در نظر گرفته می‌شود.

** نحوه اجرای رینگ دوم طرح ترافیك
معاون شهردار تهران در خصوص نحوه اجرای طرح رینگ دوم طرح ترافیك به ایرنا می گوید: امسال دیگر محدودیتی در پلاك زوج و فرد نداریم و محدوده كنترل آلودگی هوا جایگزین طرح زوج و فرد خواهد شد البته اجرای طرح جدید از تابستان 98 شروع می‌شود چراكه باید تا آن زمان ثبت‌نام‌ها را انجام دهیم.
وی ادامه می دهد: 80 روز در سال و 20 روز در هر فصل تردد رایگان برای هر خودرو به این محدوده در نظر گرفته شده است و برای تردد مازاد در این سهمیه نیز باید عوارض پرداخت شود.
پورسیدآقایی گفته كه با اجرای این طرح این اختیار را به شهروندان می دهیم كه خود زمان ورود به محدوده رینگ دوم طرح ترافیك را انتخاب كنند و اگر كار واجبی داشتند قادر به تردد در طرح جدید باشند.
معاون شهردار البته تاكید می كند بهتر است شهروندان در صورت امكان از خودرو شخصی استفاده نكنند.
پورسیدآقایی با اشاره به شرایط ساكنان محدوده‌های طرح ترافیك و رینگ دوم آن گفت: به ازای هر واحد مسكونی واقع در هر دو محدوده، یك خودرو اجازه دارد به صورت نیم‌بها در محدوده‌ها تردد كند و قبل از ساعت 08:30 و پس از ساعت 17:30 تردد در این محدوده‌ها یكبار در روز برای ساكنان رایگان است.

** میزان عوارض
براساس تصمیم 13 بهمن 97 شورای ترافیك تهران مقرر شد طرح ترافیك در سال 98 از هر 2 محدوده مصوب شامل رینگ اول (محدوده طرح ترافیك) و رینگ دوم (محدوده زوج و فرد) دریافت شود؛ در واقع رقمی كه خودروهای متقاضی تردد در محدوده طرح های ترافیكی پرداخت می‌كنند بر حسب زمان ورود و نوع معاینه فنی تعیین می‌شود.
بهای پایه عوارض تردد در محدوده طرح ترافیك در سال 98 با تصویب شورای اسلامی شهر تهران نسبت به سال گذشته حداكثر 15 درصد افزایش یافته است و در عین حال خودروهای دارای معاینه فنی برتر مشمول تخفیف 25 درصدی برای تردد در محدوده های مركزی شهر می شوند.
خودروهایی كه در ساعات اوج ترافیك صبحگاهی وارد محدوده طرح ترافیك و در ساعات اوج ترافیك عصرگاهی از محدوده مذكور خارج ‌شوند باید روزانه 41 هزار و 400 تومان عوارض بپردازند.
همچنین برای سفرهایی كه فقط یك سر آن در ساعات پیك(اوج) ترافیك انجام شود، بهای عوارض 27 هزار و 600 تومان و نیز برای سفرهایی كه كاملا در ساعات غیر پیك (بین ساعت 10 تا 16) انجام می‌شود این رقم 20 هزار و 700 تومان خواهد بود.
حلقه دوم طرح ترافیك سال آینده محدوده كنونی زوج و فرد است و هر خودرو می‌تواند بر اساس نیاز خود در هر یك از روزهای هفته در این محدوده تا 20 روز در هر فصل رایگان تردد كند و بیشتر از آن را نیز در صورت پرداخت عوارض معادل نصف ارقام ذكر شده برای طرح ترافیك بر اساس ساعت ورود و خروج در محدوده و نوع معاینه فنی خودرو امكان تردد دارد.

** تكلیف تردد روزانه در هر 2 محدوده
«علی پیرحسین‌لو» مشاور معاون حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران در این خصوص در گفت و گو با رسانه ها تصریح می كند: افرادی كه با خودرو شخصی در یك روز هم وارد محدوده طرح ترافیك و هم محدوده زوج و فرد شوند، صرفا عوارض طرح ترافیك به حساب آنان منظور خواهد شد و نیازی به پرداخت جداگانه عوارض تردد در محدوده زوج و فرد ندارند.
وی ادامه می دهد: خودروهایی كه فقط در حلقه دوم طرح ترافیك (محدوده زوج و فرد كنونی) تردد كنند تنها مشمول پرداخت عوارض این محدوده كه نصف بهای عوارض طرح ترافیك است، می شوند.
پیرحسین‌لو توضیح داد: در صورتی كه شهروندی هم در محدوده زوج و فرد و هم در محدوده طرح ترافیك تردد كند، از حساب تردد رایگان 20 روزه وی كسر نخواهد شد.

** موافقت پلیس با اجرای رینگ دوم
رئیس پلیس پایتخت نیز چندی پیش درباره اجرای طرح جدید جایگزین زوج و فرد در تهران گفته بود كه رینگ دوم طرح ترافیك با نظر پلیس و جلسات كارشناسی تصویب شده است.
سردار حسین رحیمی با بیان اینكه خودروهای پلاك تهران هر فصلی 20 روز می توانند به صورت رایگان در محدوده زوج و فرد سابق تردد كنند تاكید كرد: سهمیه 20 روزه هر فصل را باید در همان فصل مصرف كرد و قابل انتقال به فصل های‌ دیگر سال نیست.
به گفته فرمانده انتظامی تهران بزرگ، خودروهای پلاك شهرستان‌های غیر از تهران نیز در طول سال 60 روز و به ازای هر فصل 15 روز اجازه تردد در محدوده رینگ دوم محدودیت ترافیكی تهران دارند.
رحیمی همچنین تاكید كرده كه محدوده رینگ دوم طرح ترافیك همان محدوده طرح زوج و فرد كنونی را شامل می شود و تصمیمی برای تغییر این محدوده اتخاذ نشده است.

به گزارش ایرنا
درحالی كه هنوز مراحل حذف طرح زوج و فرد به مراحل عملیاتی خود نرسیده است؛ اما باتوجه به معضلات مهم مربوط به ترافیك و آلودگی هوا كه سال هاست پایتخت نشینان را رنج می دهد، انتظار است اگر طرحی در این حوزه اجرایی می شود به حل این معضلات بینجامد.
بسیاری از كارشناسان البته در كنار اجرای چنین طرح هایی، توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی را برای كاهش بار ترافیك و میزان آلودگی هوا بسیار موثر می دانند؛ موضوعی كه مدیران شهری همواره بر آن و نیز اختصاص اعتبار موردنیاز تاكید می كنند.
حال در شرایطی كه شهردار تهران در جلسات هیات دولت حاضر می شود امیدها برای رونق بیشتر در توسعه حمل و نقل عمومی پایتخت نیز جان تازه ای گرفته اند و پیروزحناچی نیز روز گذشته با اشاره به وعده رئیس جمهوری مبنی بر كمك به توسعه مترو گفته است: به دلیل اخبار مربوط به سیل توجه كافی به موضوع توجه دولت به توسعه مترو نشد.
حناچی اضافه كرد: رئیس جمهوری در آیین افتتاح خط 6 قول همكاری و پیگیری در این زمینه داد كه این بزرگ‌ترین موفقیت ما بود.

گزارش از مهدی مقدر
تهرام/9343/ 1008