به گزارش روز شنبه خبرنگار ایرنا در مسكو، این مراسم را بنیاد سوریك كه یك بنیاد ارمنی است و سرپرستی آن را سوریك نجاریان برعهده دارد، در هتل «ونوكووا ویلج پارك» در حومه مسكو برگزار شد.
در این مراسم شماری از مقام ها و كارشناسان مركز اتمی فدرال روسیه (مستقر در شهر ساروف)، وارطان توگانیان سفیر ارمنستان در روسیه و شماری از شخصیت های اجتماعی و فرهنگی روسیه شركت داشتند.
شركت كنندگان در این مراسم همچنین هفتاد سال آزمایش نخستین بمب اتمی شوروی سابق كه در سال 1949 میلادی در دوره حكومت ژوزف استالین رهبر وقت شوروی صورت گرفت را گرامی داشتند.
«واران توگانیان» سفیر ارمنستان در روسیه در سخنانی گفت كه ارامنه در طول 300 سال حضور در روسیه خدمات شایانی به روسیه تزاری، شوروی و حكومت كنونی آن كرده اند.
وی با بیان اینكه ارامنه ملتی سازنده هستند، به خدمات سامول كوچاریانتس به عنوان طراح اصلی و سازنده بمب اتم و بخش هایی از موشك های بالستیك و قاره پیمای روسیه اشاره كرد كه با این اقدام سهم بزرگی در ایجاد سپر اتمی شوروی داشت.
سوریك نجاریان سرپرست بنیاد سوریك نیز در این مراسم گفت كه من افتخار می كنم كه كوچاریانتس سازنده اصلی بمب اتمی همشهری من و از شهر گاوار ارمنستان بوده است.
مقام ها و كارشناسان مركز فدرال اتمی روسیه نیز در سخنانی به تشریح ابعاد زندگی و كار سامول كوچاریانتس و خدمات وی برای ساخت بمب اتمی و آموزش كارشناسان هسته ای نسل های بعدی روسیه پرداختند.
یكی از مهمان حاضر در این مراسم بدون ذكر نام به ایرنا گفت كه بزودی تندیس كوچاریانتس در مركز فدرال اتمی روسیه در شهر ساروف نصب می شود.
یك كارشناس هسته ای روس كه خود را آناتولی واسیلویچ معرفی كرد و بیش از 20 نشان لنین و استالین بر كت خود آویزان كرده بود به خبرنگار ایرنا گفت: من از سازندگان بمب هیدروژنی شوروی هستم.
كارشناس سالخورده روس كه تمایلی برای گفت وگو و مصاحبه با خبرنگاران نداشت در برابر اصرار خبرنگار ایرنا گفت: من در آزمایش بمب هیدروژنی شوروی در سال 1953 شركت داشتم و بمب را در منطقه نووایا زملیا (در مجاورت قطب شمال) پرتاب كردیم.
واسیلویچ سپس كتاب خود را با عنوان «سپر اتمی» به خبرنگار ایرنا نشان داد اما از گفت وگوی بیشتر خودداری كرد.
دیگر كارشناسان هسته ای حاضر در مراسم گرامیداشت سازنده بمب اتمی شوروی چندان اهل گفت وگو نبودند و از مصاحبه خودداری می كردند.
در مراسم گرامیداشت طراح اصلی بمب اتمی شوروی، برخی اعضای خانواده سامول كوچاریانتس ازجمله پسرش گریگور، نوه اش لیوبوف و نبیره اش شركت داشتند و بخش هایی از زندگی وی را برای حاضران بازگو كردند.
خانم لیوبوف كوچاریانتس نوه دانشمند هسته ای شوروی به خبرنگار ایرنا گفت: ما هیچگاه از فعالیت ها و تحقیقات علمی وی خبر نداشتیم و پدربزرگم در ارتباط با مردم و حتی نزدیك ترین افراد و بستگان بسیار محتاط بود.
وی افزود: برای همه سامول كوچاریانتس یك دانشمند هسته ای بود كه توانست بمب اتمی را بسازد اما برای من همیشه پدربزرگی بود كه دوستش داشتم و او نیز به من علاقه داشت.
سامول كوچاریانتس روز هفتم ژانویه سال 1909 در شهر نووی بایزیت (گاوار كنونی) ارمنستان به دنیا آمد.
سامول كه دو بار قهرمان كار سوسیالیستی (عالی ترین عنوان در شوروی) شده بود و ستاره های طلایی آن را بر سینه داشت و شش نشان لنین و استالین نیز داشت، از خاندان ملوكان قره باغ به حساب می آمد.
وی تحصیلات عالی را در دانشگاه ایروان آغاز كرد اما مسئولین دانشگاه پس از اطلاع از بیوگرافی وی، سامول را اخراج كردند.
سامول كوچاریانتس مجبور به مهاجرت ناخواسته به مسكو در سال 1930 میلادی شد حال آنكه پیشرفت های او نیز با این سفر آغاز شد.
او در سال 1933 از انستیتو انرژی مسكو فارغ التحصیل شد و سپس در همین انستیتو به تدریس پرداخت.
در سال 1945 پس از پیروزی متفقین بر آلمان نازی در یك ماموریت فوق سری به برلین رفت تا بر روی موشك های باقی مانده و طرح هسته ای آلمان كار كند.
وی از سپتامبر سال 1947 در شهر اتمی شوروی به نام «ك.ب.11» یا آرزاماس16كه به دلیل سری بودن هیچگاه در نقشه های شوروی نامی از آن برده نمی شد مشغول فعالیت شد.
سامول كه در ساخت نخستین بمب اتمی شوروی شركت كرده بود در سال 1949پس از آزمایش موفق این بمب نشان لنین و جایزه ویژه استالین دریافت كرد.
كوچاریانتس روز چهارم اوت 1993 در شهر ساروف روسیه در سن 84 سالگی درگذشت.
شركت كنندگان در مراسم بزرگداشت كوچاریانتس گفتند كه این دانشمند هسته ای نقش مهمی در ایجاد سپر اتمی شوروی و روسیه داشت و خدمات وی به همراه دیگر دانشمندان هسته ای روسیه باعث شد كه امروز روسیه كشوری مستقل باقی بماند و در برابر فشارهای سیاسی خارجی زانو نزند.
در پایان این مراسم به حاضران كتابی به نام «سری ترین كا» اهدا شد كه در آن زندگی و اقدامات كوچاریانتس تشریح شده و كتاب با این جمله دانشمند هسته ای كه «من افتخار می كنم كه سلاح ویژه ای برای دفاع از كشور خود ساختم» آغاز می شود.
اروپام*391*1346*
مسكو - ایرنا - یكصد و دهمین سالروز تولد سامول كوچاریانتس طراح و سازنده اصلی بمب اتم و ترمودینامیك شوروی توسط ارامنه در مسكو گرامی داشته شد.
