به گزارش خبرنگار ایرنا ،حدود 120 رشته رودخانه به طول هفت هزار كیلومتر در استان مازندران جاری است و 500 كیلومتر از این مسیر از حریم و داخل مناطق روستایی و شهری عبور می كند .
نبود یا ضعف نظارت در كنار تغییرات اقلیمی كه با كم آب شدن رودخانه ها و خشك شدن آنها همراه بوده ، سبب شده تا تجاوز به حریم رودخانه ها به موضوعی عادی تبدیل شود و عدم برخورد با متجاوزان این حق را برایشان ایجاد كرده است كه حریم و بستر تجاوز شده را اكنون ملك شخصی خود بدانند و اجازه ورود ماشین آلات و متولیان را برای لایروبی ندهند .
لایروبی رودخانه های مازندران اكنون پس از فروكش كردن بحران سیل و سیلاب بهاری مهم ترین پروژه ای است كه با هدف ایمن سازی منطقه در برابر حوادث مشابه در دستور كار قرار دارد و تمامی امكانات برای این منظور بسیج شده است .
بخشدار مركزی جویبار كه این روزها درگیر لایروبی رودخانه های منطقه است به خبرنگار ایرنا گفت كه طی سالها رانش زمین ، برداشت های غیر مجاز و تعرضات مجاورین باعث شد تا حریم رودخانه سیاهرود در این شهرستان دستخوش تغییر شود .
محمد مدانلو با اشاره به اینكه حدود 60 كیلومتر از مسیر رودخانه سیاهرود از داخل شهرستان جویبار عبور می كند ، افزود : 35 كیلومتر این مسیر از حاشیه و خارج روستاهای بخش مركزی در حال گذر است كه همگی این مسیرها به لایروبی نیاز دارند .
وی ادامه داد : این لایروب نشدن سیاهرود باعث شد تا در سیلاب اخیر آب طغیان رودخانه نتواند در مسیر براحتی عبور كند و با مانع رو به رو بشود كه نتیجه آن بالا آمدن بیشتر آب رودخانه و ایجاد خسارت در مسیر بوده است.
مدانلو گفت : اكنون پس از سیلاب دستگاههای اجرایی مرتبط همچون آب منطقه ای به صورت جدی برای جلوگیری از تكرار مشكل سیلاب پایِ كار آمده و از 27 اسفند پارسال و همزمان با سیلاب نخست تاكنون در حال لایروبی رودخانه ها هستند ولی مشكل جدید این است كه متجاوزان به حریم رودخانه ها هر روز برای آنها مانع ایجاد می كند.
وی با اعلام این كه 20 كیلومتر از كانال های اصلی و فرعی رودخانه سیاهرود در بخش مركزی جویبار تاكنون لایروبی شده است ، افزود كه برای این كار تاكنون بارها و بارها با مشكل آفرینی از سوی افرادی مواجه شدند كه به حریم رودخانه ها تجاوز كردند.
این مسئول با اشاره به اینكه لایروبی با چندین دستگاه بیل مكانیكی غول پیكر با بیل های سه متری انجام می شود ، گفت : این ماشین ها باید در حریم رودخانه كه دستكم 15 متر است مستقر شده و تردد كنند تا بتوانند لایروبی را بدرستی انجام دهند ولی به این حریم از قبل مورد تجاوز قرار گرفته و به تصرف در آمده است و متصرفان هم اجازه ورود ماشین آلات را نمی دهند.
بخشدار مركزی جویبار افزود : این افراد متاسفانه حریم تصرف شده را بخشی از زمین خود می دانند و نه تنها اجازه ورود ماشین آلات لایروبی را نمی دهند ، بلكه حتی اجازه نمی دهند گل و لای ناشی از لایروبی هم در حریم تخلیه شود.
وی گفت كه برای لایروبی بخشی از مسیر رودخانه تاكنون مجبور شدند دست به دامن دادستانی و دستگاه قضایی شوند تا بتوانند كار را پیش ببرند و به همین دلیل هم كارها با كندی پیش می رود.
** پایان زمان آزمون و خطا
یك كارشناس حوزه آب منطقه ای مازندران هم گفت كه كم آبی و خشكسالی چندین سال اخیر رودخانه های استان باعث شد علاوه بر اینكه حریم آنها نادیده گرفته شود ، حتی در برخی مناطق پا را فراتر از حریم ها گذاشته و وارد بستر شده اند.
هادی نیك اختر لایروبی را به عنوان اقدام اثرگذار برای كاهش میزان خسارت در هنگام طغیان رودخانه ها عنوان كرد و افزود : موضوعی كه در برخی نقاط رودخانه های مازندران به درستی انجام شد و دیدیم كه در سیلاب های اخیر در آن مناطق خسارتی به بار نیامد .
وی ادامه داد : با توجه به اینكه لایروبی رودخانه ها به اعتبارات زیادی نیاز دارد دستگاه متولی براساس میزان تخصیص اعتبار در این مقوله وارد عمل می شود و تخصیص اعتبار ، فرصت طلایی برای انجام این دست كارها به شمار می رود .
نیك اختر گفت : سیلاب های اخیر در مازندران باعث شد تا شرایط بحرانی و خاص رودخانه های استان و ضرورت لایروبی بیشتر به چشم بیاید و برای همین علاوه بر آب منطقه ای به عنوان دستگاه متولی این امر ، دیگر نهادها از جمله گاز ، برق ، آب و بسیج با تجهیزات و امكانات خود وارد عمل شده اند .
مدیر اداره آب منطقه ای قائمشهر افزود : با توجه به حساسیت و ضرورت لایروبی رودخانه های مازندران در برخی نقاط از جمله رودخانه های تلار و سیاهرود در سوادكوه ، سیمرغ ، سوادكوه شمالی و جویبار ، این كار به فوریت در حال انجام است .
وی اضافه كرد : انجام این كار باعث برداشتن موانع مسیر عبور آب رودخانه ها و جریان بدون خسارت و یا با خسارت كمتر در زمان طغیان و سیلاب ها می شود .
نیك اختر خسارت های سیلاب های اخیر در مازندران را زیاد عنوان كرد و گفت : با توجه به این شرایط و به وجود آمدن این میزان خسارت ، نباید در انجام كارهای پیشگیرانه تعلل كرد و زمان آزمون و خطا گذشته و اكنون نیز متعرضان و متجاوزان به حریم رودخانه ها هم باید بدانند كه حریم رودخانه پس گرفته می شود چون حتی خود متجاوزان هم در خطر قرار دارند.
مدیر اداره آب قائمشهر تاكید كرد : با توجه به اینكه بسیاری از نهادها و دستگاهها برای لایروبی رودخانه ها وارد عمل شده اند ، نباید این فرصت را به خاطر برخی برخوردهای شخصی افراد از دست داد .
** قانونی كه نادیده گرفته می شود
مدیر عامل شركت آب منطقه ای استان مازندران با اشاره به وجود 120 رشته رودخانه در این استان گفت كه 500 كیلومتر از مسیر عبور این رودخانه ها از داخل و حاشیه مناطق شهری و روستایی مازندران عبور می كند .
محمد ابراهیم یخكشی افزود : هر یك از این رودخانه ها براساس عمق ، عرض و دبی آبی كه از آن ها عبور می كند حریمی دارند تا در زمان های مختلف از جمله طغیان جریان آب بدون مشكل انجام شود .
وی حریم استاندارد رودخانه های مازندران را یك تا 20 متر اعلام كرد و افزود : براساس قوانین هر گونه ساخت و ساز در حریم ممنوع است و كاشت گیاهان و درخت هم باید با هماهنگی و مجوز آب منطقه ای صورت بگیرد تا مانع سیلاب نباشند .
یخكشی گفت : همچنین براساس قانون در شرایط خاص همچون لایروبی كردن رودخانه نباید جلوی فعالیت آب منطقه ای و یا نهادهای همسو برای تنظیف و پاكسازی را بگیرند تا كارها انجام شود .
وی اضافه كرد : بسیاری از كسانی كه زمین یا خانه اشان در طول مسیر رودخانه واقع شده متاسفانه استانداردها را در حریم روخانه رعایت نكرده اند و به حریم تجاوز نمودند و اكنون كه نیاز به لایروبی رودخانه ها داریم ممانعت ایجاد می كنند در حالی كه طبق قانون چنین حقی ندارند و قانون اجازه ورود تجهیزات و ماشین آلات را برای لایروبی می دهد.
این مسئول شرایط این روزهای رودخانه های مازندران را پس از وقوع چند سری سیلاب ویژه و بحرانی توصیف كرد و گفت : هرچند لایروبی و پاكسازی رودخانه ها جز وظایف آب منطقه ای است ، اما با توجه به شرایط پیش آمده و ضرورت تسریع در لایروبی بسیاری از نهادها و ارگانها تجهیزات و امكانات خود را برای این منظور گذاشته اند و هم اكنون بیش از 60 دستگاه بیل مكانیكی در گلوگاههای سیل خیز رودخانه های مازندران در حال لایروبی هستند تا در صورت بروز سیلاب های احتمالی در آینده ، خسارتی وارد نكند .
وی با اشاره به اینكه همكاری و تعامل مردم در برخی نقاط برای انجام این كار قابل تحسین است ، ادامه داد : اما در برخی مناطق با عدم همكاری مواجه هستیم كه از طریق فرمانداری ها و بخشداری ها به دنبال رَتق و فَتق این مسائل هستیم .
براساس قانون توزیع عادلانه آب ، وزارت نیرو در صورتی كه اعیانی های موجود در بستر و حریم رودخانه ها را برای امور مربوط به آب یا برق مزاحم تشخیص دهد به مالك یا متصرفان اعلام خواهد كرد كه ظرف مدت معینی در تخلیه و قلع اعیانی اقدام كند و در صورت استنكاف وزارت نیرو با اجازه و نظارت دادستان یا نماینده او اقدام به تخلیه و قلع قمع می كنند.
دادستان عمومی و انقلاب مركز استان مازندران نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا نسبت به هرگونه ممانعت در لایروبی رودخانه های استان هشدار داد و گفت : انجام این گونه رفتارها خلاف قانون است و قابل پیگیری می باشد .
سید یونس حسینی افزود : دستگاههای متولی بعد از اخطار در صورت عدم تمكین افراد حقیقی و حقوقی در این زمینه می توانند از طریق دادستانی این مسائل را از طریق قانونی پیگیری بكنند تا قانون در این زمینه اجرا شود .
2096/1654
ساری - ایرنا - دست اندازی به رودخانه ها در مازندران در حال حاضر از تصرف و تجاوز به حریم و بستر آن پا را فراتر گذاشته است و این روزها در قالب ممانعت از لایروبی مسیر رودخانه خود را نشان داده است .
