جولان دلالان در بازار خالی از برنج مازندران

به گزارش خبرنگار ایرنا ، هر ساله كشاورزان مازندران به خاطر نیاز جدی به نقدینگی حداكثر تا چهار ماه پس از برداشت یعنی ماه آذر محصول برنج خود را می فروشند تا برای كشت سال بعد آماده شوند و دولت نیز بر همین اساس طی چند سال گذشته ورود برنج خارجی را در این محدوده زمانی ممنوع كرد تا دست دلالان كوتاه شود.
با این وصف ، بررسی های میدانی خبرنگار ایرنا از شالیكوبی های مازندران نشان می دهد كمتر از یك تا 2 درصد برنج سفید در شالیكوبی های استان وجود دارد كه ممكن است مربوط به برخی از شالیكارانی باشد كه زمین بیشتری دارند.
مشاهدات از برخی فروشگاههای برنج ساری در روز جاری ( 15 اردیبهشت ) همنشان می دهد كه رزازان برنج طارم محلی و هاشمی را تا 22 هزار تومان برچسب فروش زده اند.
اگر چه عرضه و تقاضا عامل اصلی تعیین قیمت كالاهای مختلف از جمله محصولات كشاورزی است ، اما آنچه مشخص و آشكار است این كه افزایش قیمت فعلی به هیچ عنوان به جیب كشاورز نمی رود و بیشتر جنبه روانی دارد.
** تعیین قیمت برای برنج جدید
هیاهوی افزایش قیمت برنج در مازندران كه برخی از آن به عنوان كیف كوك كشاورزان خطه شمال توصیف می كنند در حالی است كه نه تنها محصولی دراختیار كشاورزان نیست ، بلكه شالیكاران سخت مشغول نشاكاری هستند و حتی به دلیل بالا رفتن قیمت انواع نهاده های كشاورزی بویژه دستمزد نشاكاران ، بشدت با كمبود نقدینگی مواجهند.
بیشترین هزینه در كشت برنج مربوط به هزینه كارگری است و شالیكاران امسال علاوه بر گرانی و 2 برابر شدن قیمت بیشتر نهاده های كشاورزی نظیر سموم، پلاستیك، بذر، قطعات یدكی تیلر و تراكتور برای شخم و شیار و آب تخت كردن، با درخواست 200 تا 250 هزار تومانی بابت دستمزد یك روز نشای شالیزار توسط كارگران مواجهند.
شالیكاران معتقدند اگر چه قیمت فعلی 20 تا 22هزار تومانی برنج سال گذشته اصلا به جیبشان نمی رود ، اما برنج امسال باید به همین قیمت از شالیكاران خریداری شود تا امیدوار به داشتن درآمد متوسط باشند.
یكی از آگاهان به بازار برنج مازندران به خبرنگار ایرنا گفت كه برنجی در اختیار شالیكاران نیست تا از افزایش 2 برابری قیمت فعلی سود ببرند.
احمد قربانی كه دارای شالیكوبی در شهرستان بابل است ، افزود : بیشتر شالیكاران محصول خود را در زمان برداشت به فروش رساندند و در چهار سال اخیر كه برداشت مكانیزه در استان فراگیر شده است ، شالیكاران مجبور به تبدیل شالی به برنج سفید در كوتاه ترین زمان و در نهایت فروش برنج سفید خود هستند.
برداشت مكانیزه برنج با همه خوبی ها ، با این پیامد منفی همراه است كه كشاورز نمی تواند محصول برداشت شده را برای مدت طولانی در انبار نگهداری كند و مجبور است بلافاصله آن را به شالیكوبی انتقال داده و پس از خشك كردن به شیوه ماشینی ، تبدیل به برنج كرده و عرضه كند.
در برداشت مكانیزه میزان رطوبت شالی بالاست در نتیجه ضریب ماندگاری آن بشدت كاهش می یابد در حالی كه در برداشت دستی ، شالی پس از درو در صورت مساعد بودن هوا برای چند روز در شالیزار به صورت پخش شده باقی می ماند تا خوشه ها حسابی آفتابگیر شده و خشك شود و بعد از آن خرمنكوب می شود.
كشاورزان در شیوه برداشت دستی ، این امكان را دارند تا شالی خود را برای مدت چند ماه در انبار نگهداری كرده و در فصلی كه بازار با كمبود مواجه شده آن را به شالیكوبی برده و تبدیل به برنج كنند.
اگر چه نگهداری بلندمدت شالی مهم ترین مزیت برداشت دستی است ، ولی هزینه بر بودن این روش در كنار نیاز مالی كشاورز به فروش محصول همواره سبب می شد تا دلالان در همان فصل برداشت شالی و برنج را از كشاورز به قیمت پایین خریداری كنند .
** دست خالی كشاورزان از افزایش قیمت
قربانی با بیان اینكه اكنون قیمت برنج كشت اول طارم محلی و هاشمی 20 هزار تومان و كشت دوم كه از عطر و طعم بهتری برخوردار است تا 22هزار تومان در هر كیلو گرم خرید و فروش می شود، گفت : قیمت فعلی 2 برابر قیمتی است كه عمده كشاورزان محصولشان را فروختند.
وی توضیح داد: بالاترین قیمت برنج طارم محلی كه به دست كشاورزان رسید و مربوط به ماه دی سال گذشته بود و داشته های حدود 10 درصد كشاورزان مازندرانی را در شالیكوبی ها شامل می شد ، 12 هزار تومان بود.
این كارشناس بازار برنج مازندران گفت : اگر چه برنج در اختیار كشاورزان استان نیست ، اما تاجران با تقاضای برنج طارم محلی و هاشمی از استان های مختلف كشور مواجه هستند و به نظر می رسد این نگرانی در مردم ایجاد شده است كه قیمت برنج جدید بسیار بالا خواهد رفت و از هم اكنون در حال ذخیره سازی هستند.
وی با بیان اینكه وضعیت كشت و كار و تولید و بازار برنج برای شالیكاران شمال در چهار سال اخیر با برخی از تصمیم های دولتمردان از جمله ممنوعیت واردات و توزیع برنج خارجی در زمان برداشت ، خرید تضمینی و توافقی و مكانیزاسیون رضایبخش بوده است، افزود : به دلیل نوسانات قیمت ارز و مشكلات اقتصادی كشور ، همه محصولات و كالاها 2 تا سه برابر افزایبش قیمت داشته است و به نظر می رسد افزایش قیمت برنج در چند روز اخیر بابت لغو معافیت تحریم كشورها از جمله هند باشد.
بر اساس اعلام سازمان جهاد كشاورزی مازندران در حال حاضر 100درصد زمین های شالیزاری استان آب تخت و خزانه گیری شده است و نشاكاری حدود 30 درصد زمین ها نیز انجام شد.
مسئولان جهاد كشاورزی استان پیش بینی می كنند به دلیل افزایش قیمت نهاده های كشاورزی و هزینه كارگری قیمت برنج امسال به نسبت سال گذشته به صورت چشم گیری افزایش بیابد.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی مازندران در نخستین نشا مكانیزه مازندران در سال جاری كه بیست و یكم فروردین ماه انجام شد ، اعلام كرده بود كه به دلیل اینكه قیمت نهاده های كشاورزی از جمله پلاستیك، بذر، دستمزد كارگر، تولید بوته از بانك نشاء ، دستمزد تراكتور ، تعمیرات و قطعات یدكی بالا رفته است،پیش بینی می شود تا قیمت برنج امسال 16تا 18هزار تومان در هر كیلو گرم برسد.
عزیزالله شهیدی فر افزود: البته این مقدار افزایش قیمت نسبت به دیگر كالاهای اساسی بسیار كم است ولی برنجكاری با كمتر از قیمت اعلام شده به صرفه نخواهد بود.
مازندران با داشتن حدود 230 هزار هكتار اراضی شالیزاری و تولید یك میلیون و 50 هزار تن برنج سفید 42 درصد نیاز كشور را تامین می كند.
6990/1654