به گزارش ايرنا، خنكاي صبحگاهي در نسيم جان بخش بهاري، عطر مدهوش كننده گل محمدي را بر مشام نوازش مي دهد. بوي نابي كه تا عمق جان فرو مي رود و ناخودآگاه ذكر صلوات را بر زبان جاري مي كند.
بوي خوش گل محمدي به مزرعه فدك موقوفه شوكت آباد بيرجند جاني ديگر بخشيده است مزرعه اي كه اگر چند سال پيش گذر كسي به آن مي افتاد جز بوته هاي خار و خاشاك چيزي به چشم نمي آمد اما امروز انگار ردايي سبز به وسعت يك دشت پهن شده و گل هاي صورتي رو به سوي آسمان آبي در تركيب رنگ و نور مي درخشند.
هميشه وقتي صحبت از گل محمدي مي شود ذهن به سمت دشت هاي كاشان مي رود اما اين بار مقصد جاي ديگري است مزرعه فدك در موقوفه شوكت آباد بيرجند كه براي دومين سال به گل نشسته است.
مزرعه گل محمدي، زيبايي وصف ناشدني به موقوفه شوكت آباد بخشيده است و هر روز صبح زود ميزبان قدم هاي بانواني است كه از روستاي همجوار براي چيدن گل به اين مزرعه مي آيند.
كار روزانه اين بانوان صبح زود شروع مي شود بايد قبل از گرم شدن هوا گل ها و غنچه هاي نيمه شكفته را از ميان ساقه هاي پرخار جدا كنند و در كيسه بريزند.
با يكي از آنها در صبح دل انگيز نيمه ارديبهشت، ميان بوته هاي گل محمدي هم كلام مي شويم خودش را ربابه رضايي معرفي مي كند ساكن روستاي شوكت آباد است سه سال قبل همسرش را بر اثر يك بيماري از دست داده و اكنون با كار كردن در مزارع كشاورزي موقوفه به دنبال كسب روزي حلال است.
او بهترين زمان چيدن گل ها را صبح زود مي داند و معتقد است كه هر چه گل ها قبل از طلوع خورشيد چيده شوند عطر شان ماندگارتر خواهد بود.
رضايي روزي 10 تا 20 كيلوگرم گل را به همراه بقيه زنان از بوته ها در فاصله كمتر از چهار ساعت مي چيند.
همانطور كه مشغول سخن گفتن است، دستش را لا به لاي بوته هاي گل مي برد ناگهان نيش زنبور عسلي را روي پوستش احساس مي كند لبخندي زده و مي گويد: اينها هم جاي سالم برايمان روي دست نگذاشته اند از بس كه مرتب نيش مي زنند.
شرف عبدالهي بانوي ديگري است كه مخاطب سوال هايمان مي شود ؛ او از 20 سال پيش در روستاي شوكت آباد ساكن بوده و از دو سال قبل كار هر روزش در ارديبهشت چيدن گل هاي محمدي مزرعه موقوفه است.
عبدالهي با دقت گل ها را از سرشاخه ها جدا مي كند و ادامه مي دهد: گل هايي كه مي چينيم نبايد دم بلندي داشته باشد غنچه هاي بسته هم بايد روي درخت بمانند تا فردا باز شوند.
هر دو نفر در يك رديف بوته هاي گل ، پا به پاي هم راه مي روند و با سرعت هر چه تمام گل ها را از بوته ها جدا مي كنند.
**مزرعه گل محمدي ، حاصل مشورت نخبگان كشاورزي
يك هكتار زمين موقوفه كه هم اكنون بستري براي رخنمايي بوته هاي گل محمدي شده سال هاي نه چندان دور در حجم كم و به صورت فصلي گندم و جو كاشته مي شده است. اما آنطور كه دبير كارگروه كشاورزي اداره كل اوقاف و امور خيريه خراسان جنوبي مي گويد: اقتصادي كردن موقوفات هدفي بوده كه كارشناسان اين حوزه را دور يك ميز جمع مي كند و به اين نتيجه مي رساند كه ايجاد باغ گل محمدي از كشت گندم و جو در اين اراضي به صرفه تر است.
امين جليلي قديريان در اين رابطه به خبرنگار ايرنا مي گويد: بر اساس برنامه ريزي هاي كوتاه مدت و بلند مدت مكانيزه شدن كشاورزي در موقوفه شوكت آباد به عنوان يك هدف از چند سال پيش دنبال مي شود.
وي مي افزايد: مشاوره هاي تخصصي ما را به سمت ايجاد باغ گل محمدي سوق داد و اكنون در سومين سال كاشت براي دومين بار شاهد به بار نشستن تلاش ها هستيم.
اين كارشناس كشاورزي اظهار مي كند: متخصصان خبره در اجراي طرح باغ گل محمدي به اين نتيجه رسيدند كه زيرساخت آبياري تحت فشار را ايجاد و محصول گل محمدي را با توجه به اقليم منطقه در سطحي مشخص به صورت آزمايشي كشت كنيم.
وي يادآور مي شود: براي بهتر شدن محيط رشد بوته هاي گل محمدي، تحقيقات ما را به جايي رساند كه چاله هايي تا عمق 2 متر حفر كرده و شاخه هاي درختان هرس شده را در اين چاله ها دفن كنيم.
جليلي اين كار را يك راهكار علمي ثابت شده براي عبور از خشكسالي مي داند و مي گويد: بعد از كاشت بوته هاي گل محمدي مشاهده كرديم كه رشد درخت دو ساله به اندازه درخت چهار ساله بود و اين نشان داد كه محيط رشد ريشه با توجه به شاخه هايي كه زير آن دفن شده مساعد بوده است.
وي بهره وري سال هاي اول كشت الگويي گل محمدي در مزرعه فدك شوكت آباد را عالي توصيف مي كند و ادامه مي دهد: پيش از اين با آب موجود تنها چهار تا پنج هكتار گندم با باغ هاي قديمي آبياري مي شود اما با اجراي سيستم هاي نوين آبياري نه تنها به سمت الگوهاي كشت جديد پيش رفتيم بلكه بهره وري از آب و خاك هم بيشتر شده است.
وي با اشاره به عمر مفيد باغ هاي گل محمدي مي افزايد: در صورتي كه درختان هر ساله به موقع هرس و جوان سازي شوند از لحاظ اقتصادي عمر بوته ها جوابگو خواهد بود.
**پيش بيني برداشت 2.5 تن گل محمدي از مزرعه فدك
آنطور كه مديركل اوقاف و امور خيريه خراسان جنوبي نيز مي گويد: هم اكنون يك هكتار از اراضي مزرعه فدك زير كشت گل محمدي قرار دارد كه پيش بيني مي شود امسال ميزان برداشت گل محمدي از مزرعه شوكت آباد به 2.5 تن برسد.
حجت الاسلام پرويز بخشي پور بيان مي كند: يكي از برنامه هاي آينده اوقاف در مزرعه شوكت آباد كشت گل محمدي در 10 هكتار است كه با انجام پنج هكتار آن در سال آينده ميزان سطح زيركشت موجود به 6 هكتار خواهد رسيد.
وي با بيان اينكه از نظر عطر و بوي گل هاي مزرعه فدك در سطح بالا قرار دارند يادآور مي شود: در آينده واحد فرآوري گل محمدي در بحث گلاب و اسانس گيري نيز راه اندازي خواهد شد.
مديركل اوقاف و امور خيريه خراسان جنوبي زمان برداشت گل محمدي را اوايل ارديبهشت ماه عنوان مي كند و مي افزايد: بيش از يك ماه برداشت اين محصول به طور مي انجامد كه در اين مدت روزانه 10 تا 15 كارگر از افراد بومي منطقه به كار گرفته مي شوند.
با تلاش هاي چندين ساله موقوفه زراعي شوكت آباد كه بيش از 200 سال قدمت دارد در مسير بهره وري قرار گرفته است، اينگونه واقفاني كه روزگارهاي دور بخشي از دارايي خود به نام وقف بر كاغذ نگاشته اند از ثواب عوايد مادي كه صرف اجراي بيش از 37 نوع نيت خير در اين موقوفه مي شود بهره معنوي مي برند.
گزارش ميداني از عصمت برزجي
9893 * 6054
بيرجند- ايرنا- اينجا نه قمصر كاشان بلكه قطعه اي از خراسان جنوبي در مزرعه فدك شوكت آباد بيرجند است جايي كه به نام وقف مزين شده و اكنون عطر ناب گل هاي محمدي بوي زنده شدن را در رگ هاي آن جاري كرده است.
