به گزارش ایرنا، میلیون‌ها نفر ازمسلمانان در سرتاسر جهان برای شروع ماه رمضان كه ماه عبادت، روزه گرفتن و ضیافت‌های شبانه است، آماده شده اند و هر قوم با آداب و رسوم خاص خود ارادتشان را به این ماه آسمانی كه پیامبر اكرم (ص)درباره آن می فرمایند: «درهاي آسمان در شب اوّل ماه رمضان گشوده مي شود و تا آخرین شب این ماه بسته نمي شود» ابراز میكنند.
مردم ایران از دیرباز مانند هر تمدن دیرینه ای، برای بسیاری از مناسبت های ملی و مذهبی خود، آیین های ویژه‌ای برگزار می‌كردند كه پس از ورود اسلام به ایران نیز بسیاری از مناسبت های اسلامی، رنگ و بوی بیشتری به خود گرفت.
رمضان نیز یكی از همین مناسبت های اسلامی است كه پس از ورود به ایران رنگ و بوی ایرانی به خود گرفت و مردم مناطق مختلف این سرزمین كهن، آیین های رمضان را به شیوه خود برگزار كرده و یا آیین هایی را به آن اضافه كردند، كلوخ اندازان، سحرخوانی، شب افطاری، آیین اهواهو و الم ترانی از جمله سنت های باسابقه ای است كه هنوز كم وبیش در برخی شهرها و روستاهای كشور همچنان رواج دارد.
این آداب ورسوم ها كه از مسائل مهم در فرهنگ بومی هر منطقه به شمار می رود متأسفانه در سایه زندگی شهری و ماشینی، به بوته فراموشی سپرده شده و یا كمرنگتر شده‌اند، ازآنجاكه این رسوم ها زمینه‌ساز همبستگی در جامعه به‌ویژه در میان آحاد ملل مسلمان است، حفظ نگهداری آنها اهمیت فراوانی دارد.
با مرور این آئین‌ها می‌توان آیینه رسوم قدیمی را كه غبار فراموشی گرفته‌اند صیقل داد و پای سفره‌های افطاری مردمان این كهن سرزمین نشست و دعای سحر را از قلب ایران زمزمه كرد.
بازخوانی و مرور چگونگی پاسداشت این ماه دریچه چشمان را به دنیایی شگفت انگیز از آیین ها می گشاید كه در بطن هر یك می توان عمق باورهای دینی را یافت،
روشنایی تمام وقت شب های رمضان در تهران، تعزیه خوانی، پرداختن به تفریحات و سرگرمی و بازی های بومی محلی به ویژه در خوزستان، دوخت كیسه مراد در سمنان، سحرخوانی در قم، سنت ' كاسمسا' در لرستان(تبادل افطاری بین همسایگان)، طبخ و توزیع انواع غذاها و خوراك ها و شربت های سنتی، شب خوانی در خراسان برای دعوت مردم به سحری خوردن، برگزاری آیین 'علم شمشیری' در شمال كشور، پخت نان 'كولیره' در كردستان و تعیین زمان افطار با رشته های سیاه و سفید نخ در زنجان از جمله سنت های قدیمی ایرانیان برای گذران ماه رمضان بوده است كه برخی از آن ها همچنان به قوت خود باقی و برخی دیگر نیز به فراموشی سپرده شده است.
در این بین، شهرهایی نظیر مشهد، اصفهان، بیرجند، سمنان، زاهدان، بندرعباس و ... آداب و رسوم جالبی دارند كه مرور آنها خالی از لطف نیست، آداب و رسومی كه گاه بر سفره‌های سحری و افطاری و گاه بر اجرای یك رسم و سنت اشاره دارند.
** چشم روشنی قمی ها
بر اساس یك سنت قدیمی مردم قم در شب نخست ماه مبارك رمضان برای رویت ماه مشغول تماشای آسمان می شوند و زمانی كه ماه را رویت كردند با نگاه به صفحات قرآن كریم، آغاز آن را گرامی و به هم چشم روشنی می گویند.
شهروندان قمی همچنین خود را در اولین روز ماه مبارك رمضان در بارگاه ملكوتی حضرت معصومه(س) حضور یافته و با خدای خویش راز ونیاز كرده و عهد بندگیشان را مستحكم می كنند.
غبارروبی مساجد و تكایا از دیگر سنن مردم قم محسوب می شود.
** آیین اهو اهو ، الم ترانی در استان مركزی
مردم هر منطقه از ایران زمین، فراسوی انجام فرایض مذهبی و مناسبت‌های ویژه این ماه، آداب و رسوم خاص منطقه خود را نیز انجام می‌دهند كه برگزاری این مراسم و آداب و سنن ویژه در استان‌ها و مناطق مختلف كشور به نوعی وابسته به تاریخ، سنت و فرهنگ آن منطقه است، سحرخوانی، شب افطاری، آیین اهو اهو و الم ترانی از آیین های معنوی ماه رمضان در استان مركزی از جمله سنت های باسابقه ای است كه هنوز كم وبیش در برخی شهرها و روستاهای این استان همچنان رواج دارد.
از گذشته های دور همزمان با رمضان، آیین ویژه ای به نام «كلوخ اندازان» در بین خانواده های بخش هایی از استان مركزی نیز مرسوم بود كه هنوز جلوه های كمی از آن در گوشه و كنار این دیار به چشم می خورد.
در این آیین كه معمولا در آخرین روز ماه شعبان انجام می شود، بزرگ فامیل به عنوان عصرانه ؛ آش رشته تدارك می بیند و سایر اقوام با جمع كردن خویشان دورهم، به میمنت ومباركی آمدن ماه میهمانی خدا جشن كوچكی را برگزار می كنند.
یكی از آیین های خاص ماه مبارك رمضان، برنامه رویت ماه است و از دیرباز در مناطق شهری و روستایی این استان رایج بوده است.
رسم بر این بوده كه مردم در شب نخسین روز ماه رمضان با داشتن وضو بر بام منازل و مساجد حاضر می شدند و در صورت رویت ماه خانه به خانه می رفتند و حلول این ماه را به صورت چهره به چهره به اطلاع عام می رساندند.
برگزاری آیین سحرخوانی یكی از سنن زیبای رایج در مناطق شهری و روستایی استان مركزی است.این رسم در گذشته و در نبود وسایل ارتباط جمعی چون تلویزیون و ساعت های شماته دار انجام می شده است و نشانی از همدلی مردم برای برگزاری آماده شدن و وارد شدن به ماه رمضان است.
** كلوك اندازون در فارس
مردم مومن و متدین استان فارس براساس آداب و رسوم دیرینه خود با خانه تكانی و زدودن گرد و غبار خانه ها، مساجد، امامزادگان عظیم الشان و دیگر بقاع متبركه به استقبال ماه رمضان ماه بندگی و رحمت می روند.
یكی از رسوم مردم شهر شیراز در استقبال از ماه مبارك رمضان این است كه آخرین جمعه ماه شعبان كه به كلوك اندازون معروف است به دامان طبیعت، گردشگاه ها، كوه و باغ ها می روند و به تفریح و شادی می پردازند تا اگر در بین افراد فامیل كدورتی وجود دارد در مراسم كلوك اندازون و پیش از آغاز ماه مبارك رمضان این كدورت را برطرف می كنند.
از گذشته در استان فارس و شهر شیراز رسم بر این بوده كه مردم در ماه رمضان با یك ساز مخصوص سحر بیدار می شدند، هرچند این مراسم كم رنگ شده است اما هنوز هم در برخی شهرستان ها وجود دارد.
خواندن مناجات با صدای بلند در پشت بام ها، منازل و مساجد و كوچه ها و گذرها از دیگر رسوم مردم مناطق مختلف فارس است كه از نخستین روز ماه مبارك رمضان به صورت خودجوش توسط افراد با سواد در محلات انجام می شده تا مردم محله بتوانند در زمان سحر بیدار شوند كه هنوز هم این رسم دیرینه در برخی از محله های فارس از جمله شهرستان جهرم و شیراز جاری است.
مردم شیراز اعتقاد دارند در روز اول ماه مبارك رمضان به زیارت امامزادگان واجب التعظیم این شهر از جمله حضرت احمدبن موسی شاهچراغ(ع)، سید علاالدین حسین(ع)، سید میر محمدبن موسی(ع) و علی بن حمزه(ع) می روند
در ماه رمضان غذاهای ویژه ای از جمله قنبرپلو، كلم پلو، كوفته هلو ، آش ماست، آش رشته، كوكو سبزی،نان و پنیر و سبزی، نان گتك، یوخه، نان چایی، ترحلوا، رنگینك، انواع حلواها و زلیبی بامیه شیرازی در سفره های افطاری روزه داران استان فارس به ویژه شیراز دیده می شود.
روزوالون رسم زیبای شیرازی‌ها در ماه رمضان است كه براساس این رسم خانواده تازه داماد در سینی های مخصوص انواع شیرینی، نبات، نقل و افطاری برای خانواده عروس می فرستند.
رسم جمعه الوداعی رسم جالبی است كه تنها در شیراز برگزار می شود بانوان شیرازی در جمعه پایانی ماه رمضان به مسجد فتح و مسجد جامع عتیق شیراز می روند و دعا می كنند و قرآن می‌خوانند و حاجات خود را از خداوند طلب می كنند.
** استقبال قزوینی ها از ماه ضیافت الهی با آئین «گل خندانی»
قزوینی ها با برگزاری آئین های سنتی و رسم و رسوماتی خاص از جمله 'گل خندانی' به استقبال رمضان ماه عبودیت و بندگی خدا می روند.
رسم بر این بوده كه مردم قزوین در شروع ماه مبارك رمضان برای كسب آمادگی بیشتر برای روزه اولی ها، معمولا جشنی را تحت عنوان 'گل خندانی' برگزار می كردند تا نشاط و شادی حاصل از این جشن برای این افراد ایجاد انگیزه كند.
جشن گل خندانی كه در بعضی دیگر نقاط كشور به 'كلوخ اندازان' مشهور است كه توسط یكی از بزرگان فامیل انجام می شود و در آن روزه اولی ها حضور پیدا می كنندو این جشن بهترین فرصت برای توبه و ترك گناهان است و می توان به واسطه آن خلوص نیت پیدا كرد.
هدیه‌دادن به نو روزه‌داران از جمله رسوم قزوینی ها در این آئین سنتی است به طوری كه روزه‌دارانی كه تازه به سن بلوغ رسیده‌اند و اولین رمضان دوران تكلیف خود را می‌گذرانند، در نخستین روز ماه مبارك تا زمانی كه از سوی بزرگ‌ترها هدیه‌ای نگیرند، افطار نمی‌كنند كه اغلب این هدیه، وجه‌نقد و یا چادر نماز یا لباس است.البته مراسم گل خندانی امروزه به صورت رسمی و گسترده در قزوین برگزار نمی شود، اما هنوز خیلی از خانواده های قزوینی به انجام و برگزاری آن اهتمام دارند.
** 'كاسم سا' رسم دیرینه مردم لرستان
مردم دیار لرستان در ماه قرآن و زمزمه بندگی با آغوشی گشاده، شور و اشتیاق به استقبال از رمضان و میهمانی خداوند با رسم و آئینی ویژه از گذشته دور تاكنون می روند.
یكی از رسوم مردم لرستان در ماه مبارك رمضان 'كاسم سا' است به این شیوه كه در ماه مبارك رمضان غذاهای خانگی و سنتی در منازل تهیه می شود و رسم براین است كه در هنگام سحر و افطار بخ‍شی از غذاها به عنوان تعارفی یا اصطلاحا 'كاسم سا' به همسایگان داده می شود.
كاسمسا كه سنتی رایج در لرستان به شمار می‌رود اصل و ریشه آن به ماه مبارك رمضان می‌رسد در ایام قدیم مردم این دیار قسمتی از داشته‌های سفره‌های افطار و سحری خود را به همسایگان می‌دادند.
زیبایی این سنت باعث شده كه با استقبال مردم در طول دوران مختلف به تدریج در ایام غیر ماه رمضان نیز مورد توجه قرار گیرد اما همچنان در ماه رمضان بیشتر از هر زمان دیگری این رسم بجا آورده می‌شود هرچند در مقایسه با گذشته كمرنگتر شده اما در محله‌های قدیمی شهر خرم‌آباد همانند گذشته انجام می‌شود.
مردم لرستان همچنین در این ماه بیشتر از هر ماه به مساجد می‌روند و سعی میكنند، تا نمازهای یومیه خود را به جماعت بخوانند و معتقدند كه ماه رمضان فرصتی برای كسب تقوا و انس با معنویت است.
نذری دادن بین لرستانی‌ها آن‌قدر در این ماه رواج دارد كه كمتر نیازمندی از بركت این نذری‌ها بی‌نصیب می‌ماند.
زنان ل‍رس‍ت‍‍ان‍‍ی با پختن انواع آش، ش‍ل‍ه‌‌زرد، ف‍رن‍‍ی و ح‍ل‍و‌ا سعی میكنند، نذر خود را ادا كنند، با این عمل نه تنها سفره خودشان، بلكه سفره دوستان و همسایگان را هم از غذای خود بی‌نصیب نمی‌گذارند.
** آیین رمضانی هرمزگان از «گِرگشو» تا «سَحرو»
هرچند با گذشت زمان آیین ها، سنت ها و برخی از آداب و رسوم درهرمزگان همچون سایر كشور تغییر كرده و رنگ باخته اما آیین های ' گرگشو' در غرب و' سَحرو ' در شرق استان همچنان جلوه ی خاصی در ماه مبارك رمضان به این دیار بخشیده است.
مردم هرمزگان سال ها به شیوه و سبك خود ماه مبارك رمضان را اجرا می كنند كه برخی از این سنت ها خاص همین دیار بوده و یادگاری از نسلی به نسل دیگر بوده است.
«سَحرو سَحر شد»، «گُم گُم یا دُم دُم سَحری یا دَم سحری»، «لَب گشودن»، «نماز تراویح (اهل سنت)» ، «گَرگشو (گره گشا)»، «عید مُردگانی»، «دعای 100 بند یا الغوث الغوث» و «عَلَم شمشیری» از جمله آیین های كهن چند صد ساله و به یادگار مانده از نسل نیاكان ما است كه اكنون با گذشت قرن ها هنوز برخی از محله های قدیمی ادامه دهنده این راه هستند.
«سَحرو سَحر شد»، «گَم گَم سحری»، «مناجات خوانی» و «بانگ خروس» آیین هایی است كه در طول ماه مبارك رمضان برای بیدار شدن در هنگام سحر و پیام رسیدن اذان صبح به روزه داران در زمان های گذشته كه فارغ از تكنولوژی عصر حاضر بود را ندا می داد.
عده ای نیز كه تعداد آن ها بین یك تا سه نفر بود، در گذشته برای بیدار شدن روزه داران در هنگام سحر در كوچه ها و محله ها با كوبیدن بر دهل یا طبل بزرگ كه نوای «دُم دُم یا گُم گُم » می داد آن ها را از خواب بیدار می كردند. این آیین در جنوب كشورمان بویژه در استان بوشهر نیز هنوز مرسوم است.
این عده در پایان ماه مبارك رمضان برای گرفتن عیدی خود، دوباره با نواختن دهل به درب خانه ها می رفتند و هدیه و عیدی یك ماه خود را می گرفتند.
در «مناجات خوانی» نیز فردی یك ساعت قبل از اذان صبح به بالای پشت بام خانه ها، حسینیه ها و یا مسجدها رفته و با صدای بلند مردم را برای سحری بیدار می كردند، این شیوه به عنوان میراث معنوی و ناملموس هرمزگان در چند سال پیش نیز در برخی از روستاها و محله های حاشیه ای و قدیمی این استان و شهر بندرعباس همچون پشت شهر، سید كامل و محله فینی ها رواج داشت اما اكنون كمرنگ تر شده است.
«بانگ خروس» نیز از دیگر شیوه های معتبر در هرمزگان است كه خروس با قوقولی قوقو كردن خود در سحرگاهان روزه داران را برای خوردن سحری بیدار می كرد.
اكنون دیگر ساعت های زنگ دار، تلفن همراه، رادیو و تلویزیون، فضای مجازی همچون واتساپ جای سنت های قدیمی را در بیدار كردن مردم برای سحری خوردن گرفته است و افراد برای بیدار شدن و خوردن سحری از این شیوه های نوین استفاده می كنند.
** افطاری ثامن الحجج
خراسان و به ویژه مشهدالرضا نگین درخشان و پایتخت معنوی ایران زمین هم این روزهای با جنب و جوش مردم و تب و تاب دست اندركاران نهادهای مختلف برای 'غبارروبی مساجد، برنامه ریزی محافل انس با قرآن، گشودن سفره های عام افطاری و مناسب سازی فضاهای عمومی شهری' مهیای ورودی روح افزا و امیدآفرین به ماه میهمانی خدا و بهره گیری از خوان رحمت الهی در رمضان المبارك شده است.
در آستانه ماه مبارك رمضان و همزمان با 'دهه تكریم و غبارروبی مساجد' شش هزار و 667 مسجد در نقاط مختلف استان غبارروبی و نظافت شده اند.
امسال نیز مانند سالهای گذشته از بیستمین روز شعبان المعظم تاكنون ائمه جماعات و هیات امنای همه مساجد در سطح خراسان رضوی با همكاری مردم نسبت به غبارروبی، شستشوی فرشها و نظافت مساجد محله اقدام كرده اند.
همزمان با فرارسیدن ماه مبارك رمضان زائران و مجاوران بارگاه منور رضوی نیز خود را آماده كردند تا بیشترین بهره معنوی را از این فرصت ناب عبادت و بندگی برده و توشه‌ای از بركات این ماه برای خود بچینند.
حضور مردم در مساجد و حسینیه‌ها برای قرائت روزانه قرآن، جلسات شبانه قرآنی، حضور در حرم مطهر در شب‌های ماه مبارك رمضان و پهن كردن سفرهای افطاری برای خویشاوندان،نیازمندان و ایتام ازجمله رسومی است كه مشهدی‌ها در این ایام به انجام می‌رسانند.
امسال نیز همچون سنوات قبل، آستان قدس رضوی اقدام به اطعام روزه‌داران در حرم مطهر رضوی كرده كه بزرگ‌ترین و باشكوه‌ترین مراسم افطار در جهان اسلام است.
** آداب مهمانی خدا در شهر گنبدهای فیروزه ای
ماه مبارك رمضان در اصفهان، این كهن سرزمین سرشار از پیشینه مذهبی و اعتقادی آداب و آیین های خاص خود را دارد كه هر یك نمود باورها و فرهنگ دینی مردمان گوشه و كنار این دیار پهناور است.
بررسی اسناد تاریخی نشان می دهد علاوه بر انجام آداب مشترك این ماه هر یك از شهرها و روستاهای اصفهان به شیوه خاصی رمضان را گرامی می داشتند.
بر این اساس، تكاپو برای ورود به مهمانی خدا با خانه تكانی و آراستگی مساجد اصفهان آغاز می شد،در برخی نقاط اصفهان از جمله كاشان مردم براین باورند كه اگر دختران دم بخت در خانه تكانی ماه رمضان مشاركت كنند بخت آنها باز می شود، مردم اصفهان از چند روز مانده به این ماه مایحتاج خود مانند برنج، خرما، گوشت، میوه و غیره را خریداری می كردند.
به گفته مورخان، یكی از سنت های جالب اصفهانی ها در گذشته آیین' دق الباب' بود كه در آن درب منزل همسایگان را برای نوید وقت سحر می كوبیدند، بررسی ها نشان می دهد این سنت همچنان در برخی محله های قدیمی اصفهان رواج دارد.
پخت نان جو و هدیه آن به خانه های اطراف، یكی از آیین های ماه رمضان در شرق اصفهان است كه همچنان نیز در برخی شهرهای كویری اصفهان انجام می شود.
از آیین های ویژه رمضان در اصفهان می توان به بردن هدیه و میوه برای خانواده هایی كه تازه عروس و تازه داماد دارند اشاره كرد، آیینی كه همچنان در بیشتر نقاط اصفهان رواج دارد و در برخی شهرها به آن ' روزه واكنی' نیز می گویند.
'دوخت پیراهن مراد' از دیگر آیین های خاص ماه رمضان در اصفهان بود كه در آن بستگان زنان بیمار همچنین زنانی كه بچه دار نمی شدند و یا اینكه فرزندشان در كودكی از دنیا رفته بود پارچه ای را به مسجد می بردند و پس از اقامه نماز مغرب و عشا آن را می بریدند و می دوختند كه به آن ' پیراهن مراد' می گفتند.
سپس روحانی مسجد روضه حضرت ابوالفضل(ع) می خواند و همه نمازگزاران با قرائت همزمان آیه ' ام یجیب' برای بیمار دعا می كردند، صاحب نذر نیز مقداری خرما بین مردم توزیع می كرد و سپس با همراهی روحانی و نمازگزاران بر بالین بیمار می رفتند و پیراهن مراد را به تن او می پوشاندند و اعتقاد داشتند كه خدا او را شفا خواهد داد.
** از قاباخلاما تا كیسه دوزی در آذربایجان شرقی
آداب و رسوم هر منطقه آئینه تمام نمای تاریخ، فرهنگ، تمدن، اعتقادات، دین و مذهب آن منطقه است و در ماه رمضان این آداب و رسوم در آذربایجان شرقی از تنوع و جذابیت های خاصی برخوردار است.
حلول ماه رمضان در آذربایجان شرقی با شادی و نشاط همراه است و مردم مومن استان با تمام امكانات جسمی و روحی به پیشواز این ماه رفته و در جوار پروردگار عبادت و ریاضت می كنند.
«قاباخلاما» از جمله سنت های رمضان در میان مردم آذربایجان شرقی است كه بر اساس آن مردم استان از نیمه ماه شعبان خود را برای استقبال از ماه رمضان آماده می كنند.
بنا بر این سنت حسنه مردم با نظافت و خانه تكانی، از چند روز مانده به ماه رمضان به پیشواز این ماه می روند؛ قاباخلاما سنتی است كه حتما باید پیش از ماه رمضان اجرا شود تا همه جا برای حضور در میهمانی بزرگ خداوند آماده و پاكیزه باشد.
در این میان نظافت و غبارروبی مساجد با همكاری مردم و روحانی محل از اعمال قطعی است كه از سال های دور در آستانه ماه مبارك رمضان انجام می شود.
مردم آذربایجان شرقی با خانه تكانی به استقبال ماه رمضان می روند و یكی دو روز مانده به آغاز ماه رمضان مردم روستاهای آذربایجان شرقی فطیری به نام «نزیه» درست می كنند.
نزیه یك نوع نان محلی مغزدار است كه روی آن با چنگال و ته استكان نقش بندی می شود، این فطیر از شیرینی های مخصوص ماه رمضان است.
** بانگ مرحبا یا رمضان در كردستان
در روز آخر شعبان و شب اول رمضان، مردم دسته دسته جمع می شدند و به دنبال هلال ماه نو می گشتند و همین كه ماه رویت می شد، مجتهد شهر دستور می داد نقاره چی ها بر دهل و سرنا بزنند و نوای مخصوص ماه رمضان را سر دهند، گاهی هم با شلیك گلوله توپ آغاز ماه رمضان اعلام می شد.
رسم بود همسایه ها همدیگر را برای سحر بیدار كنند تا كسی خواب نماند، بعضی ها كه خوابشان سبك تر بود معمولا بر پشت بام خانه نوای مخصوص سحر را می نواختند و اگر صدایشان خوب بود، بانگ مرحبا یا رمضان سر می دادند.
در قدیم مرسوم بود فردی با كوبیدن بر طبلی مخصوص وقت فرارسیدن سحری كه در زبان كردی 'پارشیو' گفته می‌شود را هشدار می داد و همچنین در برخی مناطق از نقاره چی ها و از دهل نیز برای اعلام سحری استفاده می‌كردند و گاهی نیز مرسوم بود توپی به تپه‌های اطراف شلیك می‌كردند.
نیمه اول ماه رمضان قبل از اذان عشا مؤذن بر پشت بام مسجد می رودو با صدای بلند و با خواندن آواز حلول ماه رمضان را مژده می دهد و می خواند: «مرحبا مرحبا یا شهر رمضان، مرحبا مرحبا یا شهر تسبیح و التهلیل و تلاوت القران مرحبا، مرحبا مرحبا یا شهر الخیر و البركت و الاحسان مرحبا' و در نیمه دوم ماه رمضان به جای مرحبا الوداع می گویند.
مردم كردستان شب ها بعد از افطار برای اقامه نماز مغرب و عشاء و خواندن نماز تراویح به مسجد می رونند و تا پاسی از شب مشغول عبادت و خواندن قرآن می شوند.
گاهی هم در مسجد افطار می كنند، آن هم با كولیره (نان مخصوص) و برساق ( نان روغنی) كه خانم های خانه قبل از افطار آماده میكنند و در بقچه می پیچنند تا مردان به مسجد ببرند و در ثواب افطار مسلمانان شریك شوند.
** سیستان و بلوچستان؛ برگزاری آئین سحر خوانی
سیستان و بلوچستان سرزمینی ناشناخته است كه با توجه به شرایط خاص خود از ظرفیت‌های فراوانی برخوردار بوده و یكی از این ظرفیت‌ها تنوع قومی و مذهبی مردمان این دیار است. سنت‌ها و آیین‌های متفاوت و جالب اقوام، طوایف و مذاهب مختلف این استان در ماه مبارك رمضان یكی از این زیبایی‌هاست كه این روزها شور و حال خاصی را به مناطق مختلف استان داده است.
نكته جالب‌توجه اینكه باوجود برخی از تفاوت‌ها بسیاری از رسوم مردم استان سیستان و بلوچستان از شمال تا جنوب این استان بسیار شبیه هم هستند به‌عنوان‌مثال آیین «سحر خوانی» دارای قدمتی بیش از هزار سال در این خطه از كشور است.
در شمال استان و منطقه سیستان آیین سحر خوانی یا همان «رمضوالله» در تقریباً یك ساعت مانده به اذان صبح در روستاهای این استان اجرا می‌شود.
در این آیین بزرگان منطقه تقریباً یك ساعت مانده به اذان صبح به بالای بلندترین منطقه روستا می‌روند و با ضربه زدن به دهلی خاص و با خواندن اشعار دینی و عرفانی مردم را از خواب بیدار میكنند و پس‌ازآنكه مردم بیدار شدند با ذكر سروده‌هایی خاص از اشعار محلی و عرفانی به استقبال اذان صبح می‌روند تا اینكه موقع اذان صبح آن را با صدایی بلند به مردم اعلام كنند
**از سحر خوانی تا مراسم كاكولی پزان
ماه رمضان در باور مردم چهارمحال و بختیاری از جایگاه بالایی برخوردار است و با آداب و سنن زیادی از جمله سحر خوانی، كاكولی پزان، جشن سر روزهای و... همراه است.
چاووش خوانی سحر، پختن انواع مختلف آش ها و غذاها، آیین سنتی كاكولی پژان و حنا و.... از سنت های ماه و آیین های مهم مبارك رمضان در این استان است.
هنوز در برخی از مناطق روستایی به خصوص در شهرستان كیار و اردل، یكی دو نفر در سحرگاهان ماه مبارك رمضان اقدام به چاوش خوانی می كنند.
مراسم چاووش خوانی یكی از سنت های مردم چهارمحال و بختیاری است كه با آغاز ماه مبارك رمضان آغاز می شود و نهایت آن سحرخوانی و اذان های حلقومی است كه در برخی از نقاط این استان در سحرگاهان ماه مبارك رمضان وجود دارد.
این سنت دیرینه اكنون در برخی مناطق رو به فراموشی است و رادیو و تلویزیون جای چاوش خوانان را گرفته است. بیش از این كه بلندگو در مساجد باب شود، برخی از مردم با كوبیدن برطبل، نواختن بوق، زدن درب خانه مردم و به صدا درآوردن جرس ها آمدن سحرگاه رمضان را نوید می دادند.
یكی دیگر از این سنت ها كه در ماه مبارك رمضان در بین برخی از خانواده های مردم چهارمحال و بختیاری مرسوم است رسم حنا بران است.
برخی از خانواده ها، همزمان با عصرگاه بیست و هفتمین روز ماه مبارك رمضان آیین سنتی و دیرینه حنا بران را در چهارمحال وبختیاری اجرا می كنند.
زنان روزه دار و مومن شهركرد از نیمه ظهر بیست و هفتم ماه مبارك رمضان با حضور در امامزادگان حلیمه و حكیمه خاتون اقدام به برگزاری این آیین می كنند.
1352/
گزارش :نوشین مطلبی خواه
استان ها -ایرنا- ماه میهمانی خدا، نزول قرآن، رحمت واسعه الهی، خوبی‌ها و شب بیداری های قدر از راه رسید، از امروز در‌های مغفرت خداوندی بازتر از همیشه و سفره ضیافتی به وسعت هستی پهن شده تا بندگان از آن سیراب شده و بر اندوخته های خود بیفزایند.
