به گزارش ایرنا، با نگاه به یك خبر در فضای مجازی سراسیمه خود را آماده می كند و با عجله به نزدیك ترین فروشگاه زنجیره ای محل سكونتش مراجعه می كند.
صف طول و درازی را می بیند و با اینكه نیاز چندانی هم به محصولی كه عرضه می شود، ندارد و ذخیره چند ماه آینده آنرا هم دارد، به تشكیل دهندگان این صف اضافه می شود.
این وصف حال برخی افراد در ماه های اخیر است كه با هر خبر و شایعه در خصوص یك محصول، صف خرید آنرا تشكیل داده و با این كار خود به گران تر شدن آن جنس و یا كالا كمك می كنند، در چنین شرایطی مردم عادی بیشترین ضرر را می بینند و این تنها دلالان و سودجویان هستند كه سود به جیب می زنند.
افزایش ناگهانی تقاضا برای خرید و دریافت یك محصول بدون شك موجب ایجاد مشكل و چالش هایی در حوزه تولید و تامین و توزیع آن شده و بر روند افزایش كالای مربوطه می افزاید.
رفتارهای هیجانی در حوزه خرید كالا در حالی است كه مسئولان بارها اعلام كرده اند محصولات مختلف بویژه كالاهای اساسی به میزان كافی و حتی بیش از نیاز شهروندان ذخیره سازی شده و كشور هیچ كمبودی در این زمینه ها ندارد.
با این وجود شایعات مربوط به فضای مجازی و جوی كه برخی رسانه های داخلی ایجاد می كنند در كنار اهمال و ضعف برخی دستگاه ها در حوزه نظارت و برنامه ریزی بر تولید، واردات یا صادرات كالاها برخی شهروندان را مجاب به خرید در هر شرایطی ولو اگر نیازی نیز به محصول مربوطه نداشته باشند می كند و بدین شكل با خرید هیجانی نه تنها مشكلی در بازار حل نشده بلكه به مشكلات آن افزوده می شود.
همچنین این نكته را نیز باید در نظر داشت كه پرهیز از رفتارهایی چون خرید هیجانی از سویی تلاش دشمنان را كه می كوشند با جنگ تبلیغاتی-روانی موجب التهاب در بازار كشور بشوند را خنثی می كند و همچنین اقدام سودجویان را كه تلاش دارند تا از آب گل آلودی كه دشمن ایجاد می كند ماهی بگیرند را نیز بی اثر می كند.
**هیچ كمبودی در خصوص كالاهای اساسی وجود ندارد
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار قزوین در گفت و گو با ایرنا گفت: با برنامه ریزی متولیان و دستگاه های ذیربط از جمله وزارت جهاد كشاورزی و صنعت،معدن و تجارت در سطح كشور و ادارات كل این وزارتخانه ها در سطح استان ها هیچ گونه كمبودی در كالاهای اساسی و اقلام پرمصرف در سطح كشور از جمله قزوین وجود ندارد.
منوچهر حبیبی افزود: سردخانه ها و انبارهای استان قزوین همچون دیگر نقاط كشور مملو از اقلام و كالاهای اساسی از جمله گوشت قرمز و سفید، برنج، روغن، تخم مرغ، چای و قند و شكر و دیگر اقلام پرمصرف است و این اطمینان خاطر را به شهروندان می دهیم كه هیچ كمبودی در خصوص این محصولات وجود ندارد.
وی با اشاره به برنامه ریزی های انجام شده برای تامین كالاهای اساسی و كنترل قیمت آنها توسط ستادهای تنظیم بازار استانی و كشور، اظهار داشت: با هدف تامین مایحتاج عمومی مردم در قزوین در ایام ماه مبارك رمضان بیش از هزار تن اقلام غذایی از جمله گوشت قرمز، برنج و شكر با قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار در حال عرضه است.
این مسئول با بیان اینكه به هر میزان كه در بازار تقاضا وجود داشته باشد اقلام پرمصرف و كالاهای اساسی تزریق و توزیع می شود،افزود: ستاد تنظیم بازار كالاهای اساسی در قزوین تقریبا هر هفته تشكیل و در خصوص آخرین وضعیت بازار و نیازها و مشكلات آن تصمیم گیری می كند.
حبیبی به ظرفیت عظیم كشاورزی كشور برای تولید انواع محصولات غذایی اشاره كرد و گفت: با وجود تحریم های ظالمانه دشمنان در حوزه تولید محصولات و فرآورده های مختلف كشاورزی از جمله محصولات پرمصرف هیچ مشكلی نداریم و حتی توان صادرات آنها را نیز داریم اما دشمنان می خواهند در قالب جنگ روانی به گونه ای وانمود می كنند كه ایران در این حوزه دچار مشكل بوده و نمی تواند نیازهای ضروری خود را برآورده سازد.
** تلاش دشمن برای ایجاد التهاب در بازار ایران
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار قزوین با اشاره به تلاش دشمنان برای ایجاد التهاب در بازار كشور،گفت: بنگاه های سخن پراكن و رسانه ای دشمن همزمان با تشدید تحریم های ظالمانه تلاش دارند تا با القای مسایلی چون قحطی در خصوص محصولات پرمصرف و شایعه پراكنی وضعیت تولید و یا موجودی كالاها و خدمات مختلف در كشور را نامناسب و بحرانی جلوه كنند.
حبیبی از شهروندان خواست تا نسبت به شایعاتی كه هرازچندگاه از سوی دشمنان و یا افراد ناآگاه و سوء استفاده گر با هدف پیگیری اهداف سودجویانه و ایجاد تشویش در افكار عمومی در فضای مجازی مطرح می شود بی توجه بوده و اخبار موثق را از منابع رسمی دنبال و پیگیری كنند.
**خرید هیجانی، افزایش دهنده قیمت ها
وی از شهروندان خواست تا با توجه به وجود همه اقلام و كالاهای اساسی و همچنین دیگر محصولات به میزان كافی در كشور از جمله استان قزوین از هرگونه خرید هیجانی پرهیز و خودداری كنند و افزود: خریدهای هیجانی و افزایش ناگهانی و غیرمنتظره تقاضا برای خرید یك محصول بدون شك موجب ایجاد التهاب در بازار و افزایش قیمت كالا و یا خدمات مورد نظر می شود.
این مسئول گفت: اگر در خصوص تهیه محصولات و كالاهای مختلف شاهد فرایند طبیعی عرضه و تقاضا باشیم با كم ترین نوسانات قیمتی مواجه خواهیم بود كه این مهم به سود تولیدكنندگان و مصرف كنندگان و البته به ضرر سوءاستفاده كنندگان و دلالان فرصت طلب خواهد بود.
وی در ادامه با اشاره به نظارت مستمر بر بازار توسط بازرسان دستگاه های متولی از جمله سمت و تعزیرات حكومتی، از برخورد قاطع با اخلال گران بازار از جمله محتكران و گران فروشان خبر داد و گفت: این افراد با اهداف سودجویانه خود در پی برهم زدن نظم بازار هستند و آسیب زیادی به مردم می رسانند بنابراین برخورد قاطع این افراد و معرفی آنها به دستگاه قضا در دستور كار جدی قرار دارد.
این مسئول خاطرنشان كرد: مدیریت بازار و برخورد با گران فروشان و ایجاد كنندگان التهاب در بازار با پرهیز از رفتارها و برخوردهای هیجانی امكان پذیرخواهد بود.
**ذهنیت تاریخی، ریشه خرید هیجانی
دكتر كریم تفضلی استاد جامعه شناسی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین نیز در خصوص پدیده خرید هیجانی گفت و گو با ایرنا گفت:پدیده های اجتماعی نیازمند رفتارشناسی است و با خلقیات، تاریخ، فرهنگ و متقضیات زندگی فعلی و گذشته یك قوم و ملت در ارتباط است.
وی با بیان اینكه بخشی از پدیده های اجتماعی را باید محصول فرایندهای دوران معاصر از جمله تفكیك قوا و ساختار دولت های مدرن بدانیم،افزود: در چنین وضعیتی عمده مردم در شهرها زندگی كرده و به فناوری های روز دسترسی دارند و نیازهای شهروندان افزایش می یابد و همه افراد جامعه نیز می خواهند تا از امكانات مناسب و سطح بالا برخوردار باشند.
این جامعه شناس و استاد دانشگاه گفت: چنین شرایطی شهروندان جامعه را متوقع می كند وقتی دولت ها در مسایل ریز و درشت آنها ورود پیدا می كنند در مواقع مورد نیاز و بحرانی نیز ورود یافته و همه نیازها را برطرف سازند كه در قضیه سیل های اخیر این موضوع را شاهد بودیم در صورتی كه برخی انتظارات شهروندان از توان دولت خارج بود.
وی با بیان اینكه تورم رو به رشد در كشور موجب شده است تا مردم در برخی مسایل اقتصادی رفتارهای هیجانی از خود نشان دهند و مثلا برای دریافت یك كالا ولو به آن نیاز چندانی نداشته باشند اما حاضرند چندین ساعت در صف به انتظار بایستند،افزود: تورم و رشد قیمت ها بعضی شهروندان را مجاب می كنند تا از قافیه عقب نمانند و به این شكل است كه شاهد هجوم عده ای به بازار دلار و یا گوشت و یا حضور در صف های بنزین هستیم.
استاد جامعه شناسی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) با اشاره به خریدهای هیجانی عده ای از شهروندان از فروشگاه های زنجیره ای و خالی كردن برخی محصولات،گفت: این عده نمی خواهند كه پایین تر از سطح مورد نظر خود زندگی كنند و به یك سری نیازها مانند پوشك بچه و ...عادت كردند بنابراین وقتی با رشد قیمت و نوسانات نرخی روبرو می شوند سریعا در پی تامین محصول و كالای مورد نظر خود برمی آیند و آنرا بیش از مقدار نیاز خود تهیه و نسبت به ذخیره سازی آن اقدام می كنند.
دكتر تفضلی ادامه داد: این نوع رفتار كه سودجویان در ایجاد آن نقش دارند، نوعی نگاه آنی گری، سودنگری و سهل نگری نسبت به پدیده های اقتصادی است كه البته بخشی از آنرا باید در ریشه های تاریخی جامعه جستجو كنیم.
وی با بیان اینكه ایران در گذشته های دور یك جامعه ناامن بوده و با مقوله تاراج، ستیز و كشمش و غارت منابع كه كم بوده اند بیگانه نبوده است، افزود: در گذشته ایران یك جامعه كم آب و در معرض قحطی بوده و خیلی از مردم نسبت به پنهان كردن اشیای قیمتی و مواد غذایی مانند غله اقدام می كردند و این یك ذهنیت تاریخی در جامعه ماست كه نسل به نسل به ما منتقل شده است.
این جامعه شناس ادامه داد: برخی شهروندان به دلیل همین ریشه های تاریخی و ذهنیت از گذشته از قحطی و تمام شدن كالاها ترس دارند و می كوشند خود را برای بحران ها آماده كنند.
وی اظهار داشت: مشاركت اجتماعی برای مقابله با بحران ها آنها را كم اثر كرده و از بین می برد بنابراین اگر هركس به میزان احتیاجات خود نسبت به خرید و تهیه كالاها و اجناس اقدام كند با مشكلات كمتری در حوزه تولید، توزیع و قیمت مواجه خواهیم بود.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینكه بخشی از التهابات گاه بیگاه در بازار محصول شایعه پراكنی در فضای مجازی است،افزود: باید برای تقابل با این شایعات یك كانال مسنجم و واحد اطلاع رسانی با مشاركت مسئولان و دست اندركاران ایجاد شود تا در مقابل شایعات و حملات روانی دشمن به شكل سریع واكنش نشان دهد تا افكار عمومی به سمت شایعات هدایت نشود.
دكتر تفضلی ادامه داد: از دیگر اقداماتی كه به پیشگیری از التهاب در بازار و كاهش رفتارهایی چون خرید هیجانی كمك می كند، توزیع مناسب امكانات و خدمات و تقسیم صحیح آنهاست.
وی اظهار داشت: در این بخش همچنین نیازمند فرهنگ سازی برای پرهیز از رفتارهای هیجانی در این گونه مواقع و اجرای برنامه های فرهنگی و آموزشی هستیم كه در كوتاه مدت در این باره می توان از ظرفیت رسانه ای چون صداوسیمابا ساخت برنامه های عمقی و تاثیرگذار و یا بهره گیری از هنرمندان برجسته استفاده كرد و در بلند مدت نیز باید این دسته آموزش ها را در آموزش و پرورش نهادینه كرد.
** اطلاع رسانی مناسب و شفاف راهی برای پیشگیری از خرید هیجانی مردم
بیت الله اكبری مقدم دكترای اقتصاد و عضو هیات علمی دانشگاه ازاد اسلامی قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: خرید هیجانی یك رفتار طبیعی در شرایط كنونی اقتصادی كشور است و در آن افراد به لحاظ روحی و روانی اشتیاق و اشتهای بالایی برای خرید محصولات و كالاها بیش از نیاز خود نشان می دهد.
وی با بیان اینكه در چنین شرایطی شهروندان همواره انتظار رشد قیمت ها را دارند،افزود: این شرایط موجب می شود تا آنها بویژه افراد دارای درآمد ثابت با هدف مدیریت منابع مالی و جلوگیری از كاهش قدرت خرید و پول خود مثلا در حوزه مواد غذایی با خرید محصولاتی بیش از نیاز خود به ذخیره سازی بپردازند و یا در خصوص محصول خودرو آنرا خریداری می كنند تا در آینده گران تر نخرند و یا گران تر بفروشند.
این استاد دانشگاه بهترین اقدام در جهت مقابله با شایعه سازی ها در فضای مجازی كه منجر به التهاب در بازار و بروز رفتارهای هیجانی برای خرید از سوی شهروندان می شود را اطلاع رسانی مناسب و شفاف و صحبت مقامات عالی از جمله رئیس جمهوری با مردم و اطمینان خاطر به آنان دانست و گفت: در غیر این صورت مشكلاتی چون صف های طولانی برای دریافت گوشت و یا صف های طویل خودرو در مقابل پمپ بنزین ها كه در ماه های اخیر شاهد آن بودیم را مشاهده خواهیم كرد.
وی با اشاره به نقش فضای مجازی در تشدید رفتارهای هیجانی در جامعه از جمله در بخش خرید،گفت: می توان در جهت مقابله با شایعات انتشار یافته در این فضا، خبرهای دروغین را بولد و برجسته كرد و اعتماد مردم به رسانه های منتشر كننده اخبار دروغ را از بین برد تا شایعه و دروغ پردازی ها نتواند افكار عمومی را منحرف و منجر به التهاب در فضای جامعه از جمله در بازار شود.
دكتر اكبری با بیان اینكه مردم باید نسبت به شایعات فضای مجازی در خصوص بازار بی توجه باشند،افزود: توجه به این شایعات به رفتارهای هیجانی دامن می زند و موجب هجوم برای دریافت و خرید یك كالا می شود و در چنین شرایطی ناخواسته با مشكل در تامین محصول مربوطه و همچنین افزایش قیمت آن روبرو می شویم.
این استاد دانشگاه همچنین با اشاره به شعار امسال،گفت: رونق تولید شعاری است كه با هوشمندانه از سوی مقام معظم رهبری انتخاب شده و امسال با وجود شرایط سخت اقتصادی به تحقق آن باید بسیار امیدوار بود.
این اقتصاددان با بیان اینكه تحریم ها در كنار تهدیدهایش فرصت های بسیار خوبی نیز برای اقتصاد كشور به همراه داشته كه كمتر مورد توجه قرار گرفته اند،افزود: باید توجه داشت كه همه اقتصاد كشور در انرژی و نفت خلاصه نمی شود و شرایط پیش آمده یك فرصت عالی برای اصلاح ساختار اقتصادی كشور و دور شدن دولت از اقتصاد بوده و بخش خصوصی می تواند با قوت بیشتری در عرصه های تولیدی و اقتصادی كشور ظاهر شود.
3013
قزوین - ایرنا - خرید هیجانی را باید واكنشی نامناسب به اتفاقات حوزه بازار دانست چرا كه به جای بهبود اوضاع به التهاب دامن زده و موجب رشد قیمت ها می شود.