به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار اجتماعی ایرنا، در وصف اوضاع این روزهای فرزندان كنكوی همین بس كه روزها را در تلاش برای برقراری ارتباط میان تست ها و گزینه های درست به شب می رسانند و شب ها را با كابوس قبول شدن یا نشدن میان رقبایی كه كمر همت برای قبولی و ساختن آینده خود بسته اند، می گذرانند.
كارشناسان تربیتی هم در این باره معتقدند امتحان و آزمون،همواره با استرس و هیجاناتی همراه است كه گاه فضای ذهنی افراد را به سمت ناامیدی می كشاند، اگر در این میان والدین هم با بیان توقع ها و آرزوهای بر باد رفته خود، فرزندان را با فشار و استرس روبه رو كنند نتیجه آزمون چیزی كه انتظار دارند نخواهد شد.
در نتیجه ایجاد محیطی آرام و فارغ از هر گونه استرس از نیازهای مبرم بیش از یك میلیون دانش آموز كنكوری است كه همراهی خانواده و هماهنگی های مناسب مدرسه و فضای آموزشی با دانش آموزان را می طلبد.
موضوعی كه اصغر كیهان نیا مشاور خانواده و حسن بهرامنی روانشناس در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا بر آن تاكید كردند و عنوان داشتند: با بررسی حال و هوای خانواده ها در آستانه كنكور، می توان دریافت كنكور را آزمونی برای تعیین سرنوشت می بینند كه در صورت عدم قبولی، سرنوشتی شوم و شرم آوری در انتظار دانش آموزان خواهد بود؛ تصوری استرس زا و موهون كه با روح و روان دانش آموز بازی می كند.
**كنكور، گود رقابت علمی است نه خانوادگی
كیهان نیا مشاور خانواده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا ضمن اشاره به این كه كنكور به میدان رقابتی میان خویشاوندان و فامیل تبدیل شده تا رقابتی علمی میان دانش آموزان، اظهار داشت: در زمان كنونی، دانشگاه رفتن و گرفتن مدرك، هویت آور تلقی می شود یعنی اگر كسی مدرك تحصیلی داشت می تواند كار و شغل پیدا كند در نتیجه دارای هویت خواهد بود.
وی ادامه داد: به همین دلیل خانواده بر خلاف قوانین جاری، كاری جز رقابت برای گرفتن مدرك تحصیلی و بلند كردن سری در سرهای فامیل ندارند.
وی خاطرنشان كرد: در حالی كه در كشورهای توسعه یافته همچون آلمان، دانش آموزان بعد از گذراندن پایه نهم، به سمت كارهای حرفه ای روی می آورند و كمتر وارد دانشگاه می شوند.
به گفته این مشاور خانواده، وجود موسسات فراوانی كه در مورد كنكور فعالیت دارند هم به نوعی دامن زننده استرس خانواده ها برای كنكور است و باعث شده میان خانواده ها و تهیه كتاب ها و جزوات كنكوری یا رفتن به فلان موسسه هم یك نوع رقابت بوجود می آید.
**كنكور، محك علمی است نه تعیین كننده سرنوشت
حسن بهرامنی روانشناس هم درباره رفتار والدین در كاهش یا افزایش استرس دانش آموز كنكوری به خبرنگار ایرنا گفت: از دلایل دیگر اضطراب كنكور این است كه این امتحان به عنوان سنجش معلومات دیده نمی شود و تنها به دیده تعیین سرنوشت به آن نگاه می شود. این مطلب را می توان از سطح توقع و انتظاری كه اطرافیان از فرد كنكوری دارند دریافت.
وی در ادامه عنوان می كند: این نگاه تعیین سرنوشتی بودن كنكور، استرس دانش آموزان را مضاعف می كند و باعث می شود اختلالات روان تنی، فشار خون بالا، سرگیجه و تهوع وحالت های فیزیولوژی، دانش آموز را از ادامه مسیر آزمون بازدارد و بازدهی اطلاعات وكارایی او پایین بیاید و نتیجه قابل قبولی حاصل نشود.
**پیروزی سربازان كارزار كنكور در سایه آرامش كانون خانواده
خانواده به عنوان نخستین كانون رشد و پرورش، نقش بسیار مهمی در شكوفایی فرزندان دارد و تناسب رفتاری والدین، مسیر آینده او را هموار یا ناهموار می كند؛ در كارزار كنكور هم نباید از این نقش غفلت كرد.
بهرامنی درباره این نقش به خبرنگار علمی ایرنا گفت: خانواده ها بر اساس نقش انتقال دهنده محبت به فرزند، عملكردهای متفاوتی از خود نشان می دهند كه گاهی این محبت كردن بُعد منفی به خود می گیرد. ناخواسته به فرزندان عنوان می كنند كه قبول نشوی هم مهم نیست و تلاش تو برای ما كافی است. این پیام اگر چه به نظر مثبت می رسد اما بار روانی منفی در دانش آموز ایجاد می كند با این محتواكه ما به تو اعتماد نداریم كه قبول شوی!
این روانشناس یادآور شد: از سویی دیگر گاهی پدر و مادر سطح توقع و انتظار را به قدری بالا می گیرند كه خارج از توانمندی دانش آموز است در نتیجه احساس می كند نمی تواند خواسته والدین را برآورده كند و دچار استرس می شود.
به بیان بهرامنی، نیاز است كه خانواده ها در این ایام كارزار كنكور محیطی آرام و كم تنش را برای فرزندان ایجاد كنند و از بیان پیام هایی كه بار معنایی تنش زا ایجاد می كند بپرهیزند. بهینه است این روزهای دانش آموزان داوطلب كنكور را با برنامه های تفریحی مناسب و سبك پر كنند تا با فراغ بال و اعتماد به نفس كامل در آزمون شركت كنند و پیروزمندانه از آن خارج شوند.
كیهان نیا هم به كاربرد كلمات در ایجاد فضای آرامش یا استرس زا اشاره و عنوان كرد: والدین نباید به هیچ عنوان به دانش آموز تاكید كنند 'تو باید قبول شوی'. نباید با زبان تحكم دانش آموز را با دیگری مقایسه كنند بلكه وظیفه دارند وسایل آرامش و امكانات تحصیلی را برای او فراهم كنند و با زبان نرم به او بگویند 'ما از تو انتظار تلاش داریم و اگر هم موفق نشدی در سال های بعد جبران خواهی كرد. '
به باور كیهان نیا، در این صورت دانش آموز احساس آرامش پیدا می كند اما پیگیری های مكرر و پرسش های درسی كه به دانش آموز احساس كنترل شدن می دهد كه بار منفی و استرس به وجود می آورد.
گزارش از فاطمه دهقان نیری
اجتمام*9294*9105
تهران-ایرنا- جملاتی همچون «میهمانی رفتن و میهمان آمدن ممنوع»،«پارك و تفریح و سفر و سینما قدغن»، «باید فلان رشته قبول شوی تا در میان فامیل سربلند شویم» نُقل محافل و خانواده هایی است كه فرزند كنكوری دارند، جملاتی كه چیزی جز افزایش بار استرس فرزندان به همراه ندارد.