خريد بيش از اندازه مردم در فروشگاه ها، از شايعه تا واقعيت

افزايش روزمره قيمت برخي كالاها و نيز شايعات موجود كه كالاها دراينده گرانتر از زمان فعلي مي شود باعث شده تا مردم بيشتر از روزهاي عادي خريد كنند.
از ابتداي سال تاكنون شايعات زيادي منتشر شده كه اكثر آنها اقتصاد كشور و به تبع آن سبد كالاي خانوار ايراني را نشانه گرفته اند و تلاش دارند تا با نشان دادن تصويري غبارآلود و دروغين، فضاي اقتصادي كشور را پر التهاب جلوه دهند.
از گراني ارز و نبود پوشك بچه گرفته تا كمبود ارزاق عمومي و ناياب شدن برخي اقلام مصرفي مردم همچون ماكاروني، شكر ، دستمال كاغذي و ... همه و همه موضوعاتي است كه اين روزها دامن خانوار ايراني را گرفته است.
در اين ميان برخي افراد نيز به محض شنيدن چنين شايعاتي بلافاصله باور كرده و با هجوم به سوپر ماركت ها و فروشگاه هاي مواد غذايي تلاش مي كنند تا از قافله عقب نمانند و اقلام مورد نظر را خريداري نمايند.
با اين وجود شايعات مربوط به فضاي مجازي و جوي كه برخي رسانه ها ايجاد مي كنند در كنار ضعف برخي دستگاه ها در حوزه نظارت و برنامه ريزي، برخي شهروندان را مجاب به خريد در هر شرايطي ولو اگر نيازي نيز به محصول مربوطه نداشته باشند مي كند و بدين شكل با خريد هيجاني نه تنها مشكلي در بازار حل نشده بلكه به مشكلات آن افزوده مي شود.
**هجوم به فروشگاه ها نتيجه افزايش باورپذيري نسبت به شايعات
يك شهروند مازندراني ساكن غرب استان با انتقاد از انتشار شايعات متعدد در كشور گفت: متاسفانه شايعه پراكني بويژه در فضاي مجازي كه هيچ نظارتي هم بر آن نيست براي برخي افراد يا گروه ها از نان شب هم واجب تر شده و آنها آگاهانه يا ناآگاهانه به تنش اجتماعي در جامعه دامن مي زنند.
صمد اسماعيلي در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: انتشار برخي از شايعات كاملا هدفمند صورت مي گيرد و شايعه پراكنان بر اساس برنامه و هدف مشخص اقدام به دروغ پراكني مي كنند و متاسفانه برخي از مردم نيز بلافاصله آن را باور مي كنند.
وي نبود اطلاع رساني درست از سوي مسئولان پيرامون برخي موضوعات را از عوامل بروز شايعه در جامعه مي داند و اظهار داشت : وقتي اخبار صحيح و درست پيرامون يك موضوع در جامعه انتشار نيابد يا دير انتشار يابد ، يك خلايي در فضاي اطلاع رساني ايجاد مي شود كه بلافاصله شايعه آن را پر مي كند و پاك كردن آن از ذهن مردم زمان بر خواهد برد.
اين شهروند علت هجوم مردم به فروشگاه ها را ناشي از تفكر سنتي و غلط برخي خانوارهاي ايراني عنوان كرد و افزود:هنوز در بسياري از خانواده ها ذهنيت انبار كردن ارزاق و مايحتاج عمومي وجود دارد و آنها حاضر نيستند كوچكترين كمبودي در اين ذخاير مشاهده شود، بنابراين با شنيدن كمبود يك قلم از اقلام مصرفي در بازار حتي اگر شايعه باشد بلافاصله واكنش نشان مي دهند.
وي خاطرنشان كرد: البته در اين مدت نوسانات قيمت برخي اقلام مصرفي ، باور پذيري شايعه را در بين مردم افزايش داده كه بايد مسئولان با تركاندن حباب ها و تثبيت قيمت ها در جهت آرام كردن فضاي اقتصادي جامعه گام بردارند.
**هجوم به فروشگاه ها ناشي از فقدان همبستگي اجتماعي
يك كارشناس مسائل اجتماعي نيز در اين باره به خبرنگار ايرنا گفت: در سال هاي اخير انتشار خبرهاي منفي چه از رسانه ملي (اخبار مربوط به اختلاس گران ) و چه از رسانه هاي خارجي ( اخبار مربوط به تحريم ها ) آستانه تحمل مردم را به شدت كاهش داده و به تبع آن تنش در جامعه افزايش يافته است.
بهروز ميربهاري افزود: مردم ما از لحاظ روحي و رواني همواره در شرايطي قرار دارند كه فكر مي كنند هر لحظه ممكن است اتفاق ناگواري برايشان ايجاد شود و همين موضوع باعث مي شود تا سطح اضطراب و نگراني در آن‌ها بسيار بالا برود.
وي نقش رسانه ها در ايجاد چنين وضعيتي را بي تاثير ندانست و اظهار داشت: وقتي از صدا و سيما يا رسانه هاي خارجي شرايط بد اقتصادي برخي كشورهايي كه تحت فشار تحريم هاي امريكا قرار دارند به تصوير مي كشند، خانواده ايراني بلافاصله آن را با شرايط فعلي اقتصادي كشور مطابقت مي دهد و از ترسي كه پيرامون كمبود اجناس در خودش ايجاد شده ، به فروشگاه ها هجوم مي برد.
به گفته اين كارشناس، مردم بايد بدانند كه شرايط سياسي ، اقتصادي و اجتماعي برخي كشورها مانند ونزوئلا و كوبا با ايران كاملا فرق مي كند و نبايد شرايط آن كشورها را با كشور خودمان قياس نماييم.
وي خاطرنشان كرد: البته در سال‌هاي اخير ارزش‌هاي جامعه ما نسبت به اوايل انقلاب فرق كرده و شاهد فاصله طبقاتي در جامعه ، شكاف‌هاي اجتماعي، توجه به مصرف‌گرايي و مادي‌گرايي در بخشي از جامعه، شكل‌گيري فقير و غني و... هستيم و در اين بين طبقه متوسط هم كه هميشه نقش تعديل‌كننده شرايط را داشته، تحليل رفته است اما با اين وجود باز شرايط كشور نسبت به بسياري از كشورها بهتر و اميدواركننده تر است.
ميربهاري با بيان اينكه خانواده ايراني براي شرايط سخت و دشوار آموزش هاي لازم را نديده است، تصريح كرد: متأسفانه ما نتوانسته‌ايم طي ساليان گذشته و بويژه در پانزده سال اخير كه با تحريم‌هاي مستقيم روبه‌رو بوده‌ايم به مردم آموزش دهيم كه «همه درون يك كشتي نشسته‌ايم» و اگر در جامعه فردي بخواهد به تنهايي خودش را نجات بدهد، هرگز به منزل و مقصود نمي‌رسد.
وي يادآور شد: بايد علاوه بر ايجاد حس همبستگي اجتماعي و با هم بودن در جامعه ، مسئولان نيز با ارائه يك برنامه مشخص و عملياتي نگراني هاي مردم را نسبت به آينده اقتصادي كشور و تهيه مايحتاج ضروري خانوار برطرف نمايند.
**هجوم به فروشگاه ها محصول سياست هاي اشتباه
يك جامعه شناس هجوم مردم به فروشگاه ها را زنگ خطري بزرگ براي كشور دانست و گفت: اين نوع رفتارها در جامعه ناشي از سلب اعتماد مردم نسبت به مديران و دستگاه هاي اجرايي بويژه در حوزه اقتصادي است و بايد با برنامه ريزي دقيق از تكرار آن جلوگيري نمود.
سعيد رسول پور در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: متاسفانه برخي مديران دستگاه هاي اجرايي شرايط خاص كشور را درك نكرده اند و با اظهار نظرهاي غير كارشناسي خود تنش در جامعه ايجاد مي كنند.
وي با بيان اينكه تكرار چنين رفتارهايي مي تواند در آينده براي امنيت كشور خطرناك باشد، اظهار داشت: جامعه امروز ايران بيش از گذشته نياز به آرامش دارد و اگر اين اتفاق نيافتد بايد شاهد تكرار چنين رفتارهايي باشيم.
به گفته رسول پور، هجوم مردم به فروشگاه ها در ايران ابتدا از خريد گوشي آيفون 10 با دلار 4200 تومان كه يك كالاي غير ضروري بود شروع شد و هم اكنون به خريد رشته ماكاروني و دستمال كاغذي كه جزء اقلام ضروري است، كشيده شده و بايد اين روند را هرچه سريعتر متوقف نمود.
اين جامعه شناس خاطرنشان كرد: متاسفانه طرح موضوع بازگشت كوپن (كالابرگ) به اقتصاد خانواده هاي ايراني يك حركت اشتباه و تحريك آميز است كه موجب نگراني مردم و عاملي براي هجوم مردم به فروشگاه ها گرديد.
وي يادآور شد: بايد از اقداماتي كه موجب تنش بيشتر در جامعه مي شود همچون افزايش قيمت بنزين يا كالاهاي اساسي به شدت پرهيز نمود و شرايط جامعه را به حالت ثبات و به دور از التهاب هاي كاذب پيش برد.
در همين حال رئيس نظارت و بازرسي سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مازندران با تاكيد بر فراهم بودن كالاهاي اساسي مورد نياز مردم در بازار گفت كه در جلسات ستاد تنظيم بازار استان تمهيدات لازم در اين خصوص انديشيده شده تا فشاري بر مردم در اين زمينه وارد نشود.
حسين اصغرزاده در گفت و گو با خبرنگار ايرنا از گوشت قرمز، مرغ، شكر و روغن به عنوان اقلام اساسي كه زياد مصرف مي شود، نام برد و افزود: پيشتر اقدامات براي تامين و توزيع به اندازه نياز اين كالاها از طريق نهادهاي متولي همچون جهاد كشاورزي و غله انجام شد تا در اين زمينه با كمبودي مواجه نباشيم.
وي ادامه داد: روزانه 180 تا 200 تن ميزان مصرف مرغ در استان مازندران است كه اكنون فراتر از اين ميزان در بازار استان توزيع مي شود.
اصغرزاده همچنين از اختصاص سهميه 140 تني گوشت قرمز اخيرا به استان مازندران خبر داد و گفت: با اعلام قيمت ، اين ميزان گوشت روانه بازار مي شود تا نياز مردم در اين زمينه نيز رفع مي شود.
وي همچنين با اشاره به اينكه با توجه به قرار داشتن در ماه رمضان و درپيش بودن فصل گرم سال ميزان مصرف شكر افزايش مي يابد، افزود: ماهانه هفت هزار تن شكر وارد مازندران و توزيع مي شود كه اين رقم اكنون افزايش يافته است.
وي قيمت مصوب كنوني شكر را 34 هزار ريال در هر كيلوگرم اعلام كرد و افزود: تلاش ها بر اين است تا سهميه شكر به استان مازندران افزايش يابد تا به سطح ميزان مورد نياز مصرف اين كالا برسيم.
رئيس بازرسي سازمان صمت مازندران تاكيد كرد: ميزان روغن خوراكي مورد نياز براي مردم در استان تامين است و مشكلي در اين زمينه وجود ندارد و تنها اندكي كمبود در زمينه قوطي ها روغن جامد با وزن بالا را داريم كه بزودي رفع خواهد شد.
وي افزود: بازرسان اين سازمان با حضور در بازار و نظارت بر فعاليت صنوف هرگونه گرانفروشي و احتكار كالاها را كنترل مي كنند كه خوشبختانه تاكنون موردي از احتكار در اين استان مشاهده نشده است.
اصغرزاده در خصوص كمبود برخي كالاها در برهه زماني خاص گفت كه متاسفانه برخي شايعات و دامن زدن به برخي اخبار باعث مي شود تا مردم از ترس كمبود و يا نبود كالا مبادرت به خريد بيش از حد كالا بكنند و اين تقاضاهاي كاذب باعث بروز صف هاي طولاني مقابل برخي صنوف شده بود.
وي خاطرنشان كرد : مردم استان مازندران مطمئن باشند كه كالاهاي اساسي به اندازه نياز در بازار موجود است و با تدابير انديشيده شده از سوي ستاد تنظيم بازار كمبودهاي احتمالي رفع مي شود.
/1602/7513/1899