به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ همه این سر وصداها بعد از بازی سوال برانگیز تراكتورسازی تبریز با سپیدرود رشت شروع شد؛ بازی كه دروازه بان تراكتورسازی گل های عجیب و غریبی دریافت كرد تا تیمش كه امید قهرمانی داشت، نتیجه را واگذار كند اما این پایان ماجرا نبود زیرا بعد از بازی سروصدا و اعتراض طرفداراران بلند شد تا در این میان متهم اصلی دروازه بان تیم یعنی «محسن فروزان» قلمداد شود زیرا این باور تقویت شده بود كه «نسیم نهالی» همسر او در سایت های شرط بندی حضور دارد و فروزان این گل ها را به عمد دریافت كرده است.
با توجه به این اتفاق ها، فروزان توسط كمیته اخلاق فدراسیون فوتبال به مدت یك ماه از تمامی فعالیت‌های فوتبالی تعلیق شد و همسرش به علت شرط بندی غیرقانونی در شبكه‌های اجتماعی مورد انتقاد شدید قرار گرفت تا اینكه این زوج در 9 اردیبهشت 1398 خورشیدی بازداشت شدند.
به هرحال این اتفاق باعث شد تا صدای بسیاری از اهالی فوتبال و غیرفوتبالی درباره شرط بندی بلند شود كه نشان می دهد این پدیده امری جدید نیست كه مختص الان بدانیم بلكه به نظر می آید همیشه وجود داشته است. چنانكه «جواد زرینچه» بازیكن پیشین استقلال گفته است: «زمان ما هم شرط‌بندی در فوتبال وجود داشت. هم مربیان شرط بندی می‌كردند و هم بازیكنان. البته تعدادشان واقعاً خیلی كم بود. زمان ما شرط بندی‌ها سر ماشین، زمین و ویلا بود اما الان همه چیز نقدی شده و بر پایه دلار و یورو استوار است».
البته شرط بندی بر سر فوتبال یا ورزش‌های دیگر جدید نیست. در خارج از ایران كه شكل و شمایلی كاملاً قانونی دارد و در ایران هم این كار در بنگاه‌های كوچك و محلی انجام می‌شود.
**شرط بندی در جهان
فلسفه سایت‌های شرط بندی كه ایرانیان در آن شركت می كنند به این گونه است كه عده‌ای در سایت‌های خارج از كشور تعدادی كارشناس استخدام كرده اند كه برای بازی‌های مختلف درصد شانس برای برد و باخت تیم‌ها را مشخص می‌كنند و با توجه به این درصدها، درصدهای مختلفی برای كاربران تعیین می‌كنند. برای مثال برای بازی 2 تیم بارسلونا و ختافه كه شانس برد بارسلونا را بسیار محتمل می‌دانند به این گونه امكان شرط بندی را برای كاربران در نظر می‌گیرند كه اگر بارسلونا برنده بازی شد، شما به ازای یك میلیون تومان كه شرط بندی می كنید هفت درصد آن یعنی 70 هزارتومان برنده خواهید شد. اگر 2 تیم مساوی كنند شما پنج برابر این عدد یعنی پنج میلیون تومان برنده خواهید شد و اگر تیم ختافه برنده شود شما 12 برابر این پول را برنده می شوید.
ممكن است این پیشنهاد در ظاهر بسیار هیجان انگیز باشد اما افرادی كه این درصدها را انتخاب می‌كنند با توجه به برد و باخت‌های 2 تیم و میزان شرط بندی طرفداران هر 2 تیم این درصدها در نظر دارند و شاید شما به صورت اتفاقی در یك بازی برنده شوید اما در درازمدت این سایت است كه برنده می شود.
به هرترتیب در چنین شرایطی فردی كه از برد بارسلونا كه قابل پیش بینی هم هست، مطمئن است روی بارسلونا شرط می‌بندد و احتمالاً برنده می‌شود اما اگر جزو آن دسته از بازی هایی بود كه بارسلونا پیروز نشد فرد نزدیك به 15 برابر پولی را كه می‌خواست ببرد از دست می‌دهد و تیم مورد علاقه او باید 14 بازی دیگرش را ببرد تا تازه به پول خودش برسد. از طرف دیگر افرادی كه روی تیم مقابل سرمایه گذاری می‌كنند به امید این كه ناگهان 12 برابر پول خود برنده شوند، شانس خیلی كمی برای این اتفاق دارند و شاید از هر 15 تا 20 باری كه چنین شرطی می‌بندند، برنده شوند. همچنین تساوی خودش تعداد زیادی از افرادی را كه شرط بندی كرده اند در خودش جای داده و در اصل 2 سوم افرادی كه شرط بندی كرده اند، بازنده این شرط بندی خواهند بود.
بنابراین كارشناسان بازی، طوری محاسبه می‌كنند كه در هر سه دسته پیروزی، مساوی، شكست، با توجه به درصدها میزان شرط بندی كاربران یكسان باشد و در نهایت این سایت است كه برنده یك سوم سرمایه‌ای می شود كه كاربران در سایت سرمایه گذاری كرده اند.
**شرط بندی در ایران
چند سال پیش بود كه «علی انصاریان» بازیكن پیشین فوتبال در یك برنامه تلویزیونی اعلام كرد روزانه 600 هزار دلار با شرط بندی فوتبال از كشور خارج می‌شود. سخنانی كه بسیاری از افراد را متعجب كرد و انگشت به دهان ماندند. در آن شرایط مزه‌مزه كردن این رقم چندان راحت بود و همان زمان حرف‌ها زده شد برای جلوگیری از شرط بندی فوتبال و كلاهبرداری گسترده كه با توجه به گذشت زمان و ادامه داشتن این روند در حد همان حرف و شعار و بیانیه باقی ماند.
شرط بندی در ایران نخست در بنگاه‌های كوچك و محلی انجام می شد كه به نظر می آمد بیشتر هم در استان‌های شمالی كشور فعال بودند كه در مغازه‌ها و به ویژه قهوه‌خانه‌هایشان برگه‌های شرط بندی یا توتو را می توانستیم ببینیم كه گردش مالی همین برگه های توتو در گیلان هفتگی به یك میلیارد تومان می رسید اما به مرور زمان و وقتی پای فناوری و اینترنت به این كار باز شد، شرط بندی شكل گسترده‌تری پیدا كرد و خیلی‌ها وارد این بازی شدند به گونه ای كه امروز به عنوان بحث روز بسیاری از مجامع فوتبالی شده و به عنوان «بِت» معروف است؛ سرگرمی كه برخی از فوتبالی‌هایی می‌خواهند از همین راه، یك شبه پولدار شوند.
البته ناگفته نماند كه این سایت ها در فضای مجازی به راحتی فعالیت دارند و حتی به شرط فیلترشدن با یك فیلترشكن می توان آن را باز كرد و به راحتی برای خود تبلیغ می كنند. برای نمونه در یكی از همین سایت ها در مورد «اصول اساسی و مهم در شرط بندی» آمده است: «اگر شما تازه وارد عرصه شرط بندی لایو فوتبال شده اید، نیاز به دانستن چند اصل مهم اما ساده دارید - شرط بندی در یك بازی فوتبال تنها در زمان اصلی و مشخص صورت می گیرد. اگر چنانچه شرط بندی شما بیش از 50 دلار باشد، در آن صورت 10 دلار به عنوان هدیه به شما تعلق می گیرد. از سوی دیگر، فراموش نكنید شما می توانید در زمان شروع بازی پس از گذشت 10-15 دقیقه در شرط بندی حین بازی (شرط بندی-لایو) شركت كنید: با مطالعه اجمالی بر آمار بازی های تیم در طی سال های گذشته و با توجه به پیشرفت این تیم در زمین، شما می توانید شانس پیروزی تیم خود را بهتر ارزیابی نمایید. این بازی سرگرم كننده نه تنها یك منبع كسب درآمد است، بلكه هیجان و احساسات بالایی را برای شما به ارمغان می آورد زیرا در یك لحظه تیم شما عقب است اما سپس توپ وارد دروازه حریف می گردد. سناریوی بازی هر لحظه تغییر پیدا می كند و شما خود شاهد زنده این این حوادث هیجان انگیز هستید، در عین حال از این روند لذت برده، بدن شما آدرنالین زیادی ترشح می كند».
بنابراین مشاهده می كنیم كه این سایت ها به صورت بسیار آزادانه مشتریانی جذب می كنند و درصدد هستند تا به آنها تفهیم كنند كه یك شبه می توانند ره 100ساله طی كنند اما دریغ از آنكه برنده نهایی خود سایت ها هستند.
**شرط بندی یا قمار
گسترش بیش از اندازه این سایت های شرط بندی فوتبالی كه به دیگر ورزش ها هم كشیده شده است باعث شد تا این صحبت ها به میان بیاید كه این گونه درآمدها مجاز است یا اینكه از راه قمار به دست می آیند.
«قمار» یعنی شرط بندی بر سر پول یا هر چیزی كه دارای ارزش باشد و نتیجه قمار، نامشخص است به زبان ساده به شرط بندی كه میان 2 یا چند تَن در یك بازی انجام می‌گیرد، «قمار» گفته می‌شود. قمار می‌تواند به صورت سازماندهی شده، در مراكزی به نام «كازینو» یا قمارخانه كه توسط فردی بی‌طرف مدیریت می‌شود، انجام بگیرد. بنابراین به نظر می آید كه سایت های شرط بندی نیز قمار باشند.
طبق نظر آیت الله جوادی آملی، قمار به چیزی گفته می شود كه در آن برد و باختی وجود داشته باشد به این صورت كه 2 طرف پولی را وسط گذاشته باشند و هر فردی كه شرط را برد یا در بازی برنده شد، صاحب آن پول می شود. در همین ارتباط این كار می تواند در سایت های شرط بندی و یا حتی تلویزیون انجام شود. براین اساس سایت های شرط بندی از نظر این مرجع تقلید، حكم قمار خانه مجازی را دارند.
همچنین براساس دیدگاه آیت الله نوری همدانی هر چیزی كه در آن حكم برد و باخت به این صورت كه طرفین خودشان پولی را وسط بگذارند، داشته باشد حرام است. سایت های شرط بندی هم اگر كارشان با رد و بدل كردن پول باشد، فعل حرامی را مرتكب می شوند و در حكم قمارخانه مجازی هستند و لذا همان حكمی در قانون مجازات اسلامی برای قمارخانه ها تعیین شده، بر این سایت ها نیز مترتب است. بنابراین با توجه به دیدگاه های مراجع این نوع شرط بندی ها قمارخانه های مجازی دارند.
**برخوردهای قانونی و راهكارها
تب و تاب سایت های شرط بندی و حضور افراد زیادی از فوتبالی تا غیرفوتبالی در این سایت ها باعث شده است تا كمیته انضباطی فوتبال قوانین سختی در این خصوص در نظر بگیرد. در همین ارتباط «احمدرضا براتی» رییس كمیته حقوقی و تدوین مقررات فدراسیون فوتبال با اشاره به برخی موضوع های مطرح شده در هفته‌های اخیر در مورد شرط بندی گفته است: «مقررات انضباطی فدراسیون فوتبال ما در موضوع شرط‌بندی بسیار سختگیرانه‌تر از فیفا است چرا كه بر اساس مقررات اخلاقی فیفا، حداكثر مجازات اشخاصی كه در شرط‌بندی مداخله دارند، 3 سال محرومیت است و باید توجه كرد كه در مقررات فیفا هیچ حداقلی در نظر گرفته نشده یعنی قاضی می‌تواند از یك روز تا سه سال محرومیت در نظر بگیرد اما در مقررات انضباطی فدراسیون فوتبال ایران، مجازات فردی كه در شرط بندی مداخله می‌كند در مرتبه اول حداقل 3 ماه، مرتبه دوم حداقل 6 ماه و مرتبه سوم حداقل یك سال می‌باشد ... بنابراین مجازات شرط بندی در مقررات فیفا از یك روز تا 3 سال است و در مقررات ایران از 3 ماه تا پایان عمر متخلف متغیر و موكول به نظر قاضی است».
با توجه به این مباحث اهمیت افشای نام اشخاص و نهادهای پشت پرده قمارخانه های مجازی با توجه به مترتب بودن احكام قانون مجازات اسلامی بر آنها، می تواند تاثیر ویژه ای در جلوگیری از توسعه روزافزون این مساله در كشور داشته باشد.
پژوهشم9370**9131
تهران- ایرنا- شرط بندی در فوتبال در حالی دوباره به صدر خبر‌های ورزشی بازگشته است كه این مساله یكی از بخش‌های اصلی پرونده فساد در فوتبال را تشكیل می دهد و بیشتر در سایت ها انجام می پذیرد و نوعی قمارخانه های مجازی محسوب می شود.
