معاون كنترل آفات سازمان حفظ نباتات كشور كه تا كنون به اتفاق كارشناسان از باغ هایی كه با این عارضه دست بگریبانند دیدن كرده، شنبه در حاشیه بازدید از شماری از باغ های مركبات شهرستان داراب كه در جنوب شرقی شیراز قرار دارد در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: عارضه زوال مركبات در این شهرستان به نسبت بقیه شهرها بیشتر است.
علیمراد سرافرازی افزود: با توجه به بروز این عارضه آن هم در سطح وسیع در شهرستان داراب از كارشناسان اسپانیایی دعوت شده كه از باغ های این منطقه نیز بازدید كنند و راهكارهای لازم را در این زمینه ارایه دهند.
وی بیان داشت: اگر چه هنوز علت اصلی عارضه زوال مركبات مشخص نشده اما می توان گفت، نحوه آبیاری و مدیریت باغ در این زمینه موثر است و باغداران باید به این مسایل اهتمام ویژه داشته باشند.
** نتایج نشست كارشناسان به زودی اعلام می شود
رئیس پژوهشكده مركبات و میوه های نیمه گرمسیری وزارت جهاد كشاورزی هم گفت: زوال مركبات از سال 1388در جنوب كرمان آغاز و سال های 89 و 90 در روستای سیاهو از توابع بخش مركزی استان هرمزگان رویت شد و در سال 93 در شهرستان های جهرم و داراب در استان فارس به اوج خود رسید.
مرتضی گل محمدی افزود: كارشناسان مركز تحقیقات گیاه شناسی مركبات و همچنین آزمایشگاه خاك و آب، از بین مناطق یاد شده از باغ های مركبات سه شهر كه با این عارضه مواجه هستند به صورت آزمایشی، نمونه برداری كردند كه نتایج این آزمایش ها در نشستی كه قرار است به زودی با حضور محققان داخلی و خارجی در تهران برگزار شود، ارایه خواهد شد.
**استفاده بی رویه از سموم یكی از فرضیه های زوال مركبات
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد كشاورزی استان فارس هم در باره علت بروز عارضه زوال مركبات، اظهار داشت: ممكن است استفاده بی رویه از كودها، سموم شیمیایی، تغییرات اقلیمی و همچنین عدم رعایت برخی از مسایل بهزارعی و بهباغی، سبب ساز این عارضه باشد.
حمید دبیری افزود: موارد نام برده، فرضیه هایی است كه از سوی كارشناسان برای عارضه زوال مركبات مطرح شده است اما هنوز علت اصلی این عارضه مشخص نشده است.
** مهمترین مشكل باغ های ایران، هرس درختان است
یكی از محققان و كارشناسان اسپانیایی كه به دعوت وزارت جهاد كشاورزی برای ارزیابی اولیه و چگونگی بروز عارضه زوال مركبات در برخی از مناطق ایران به كشورمان سفر كرده است، در این بازدید بیان كرد: نخستین مشكلی كه در باغ های چند شهرستان ایران مشاهده كردم، نهال هایی است كه مورد استفاده قرار گرفته است.
كارلوس فرناندز افزود: اگر نهال با كیفیت نباشد بدون تردید باغدار را با مشكل مواجه خواهد كرد، افزون بر این نحوه كاشت نهال در ایران بسیار متنوع است و این خود مشكل بزرگی است.
به گفته این كارشناس اسپانیایی، باید نهال ها را با تراكم بیشتری كاشت تا برای آبیاری از آب كمتری استفاده شود و هم نهال های بیشتری كاشته شود و در این صورت تولید هم افزایش خواهد یافت.
فرناندز ادامه داد: ایران از كارشناسان خوبی برخوردار است اما مهمترین مشكل باغ های موجود در این كشور، مدیریت صحیح باغ و هرس اصولی درختان است زیرا اگر این كار به درستی انجام شود، آفتاب بیشتری به ساقه و بدنه درخت می رسد.
هرس درختان، یكی از موارد مهم در نگه داری درخت است كه اگر صحیح و به موقع انجام شود عمر درخت و همچنین میوه های آن را تحت تاثیر قرار می دهد و اشتباه در انجام این كار موجب آسیب رسیدن به درختان می شود.
هرس در مجموع به قطع كامل یا جزیی شاخه، ریشه، پوست، برگ و یا گل و میوه برای تحت تاثیر قرار دادن و هدایت نحوه رشد و باروری گیاه گفته می شود.
**كارشناسان در پی یافتن راه حل هستند
مدیر جهاد كشاورزی شهرستان داراب هم گفت: عارضه زوال مركبات از سال 1390در این شهرستان شناسایی شد و سال 93 به اوج خود رسید و امروز بسیاری از كارشناسان و محققان داخلی و خارجی در پی یافتن راهكاری برای مقابله با این عارضه هستند.
احمدرضا صالحی افزود: شهرستان داراب با 14هزار هكتار باغ مركبات و تولید سالانه 280 هزار تن انواع میوه، سهم عمده ای در خودكفایی كشور دارد و اگر عارضه زوال مركبات در این شهرستان مدیریت نشود می تواند خسارت جبران ناپذیری به باغ های مركبات این منطقه وارد كند.
شهرستان داراب در فاصله 225 كیلومتری جنوب شرقی شیراز قرار دارد.
عارضه زردی و زوال مركبات در بیشتر مناطق مركبات‌‌خیز استان فارس به ویژه جویم لارستان، قیر و كارزین، داراب، جهرم و فسا گزارش شده است.
این عارضه به گونه خاصی از مركبات محدود نمی‌شود و بیشترین خسارت روی لیمو لیسبون (خارگی)، پرتقال، نارنگی و لیمو ترش مشاهده می‌شود.
نشانه‌های این مشكلات شامل قرمزی، زردی، لوله شدن، سوختگی، تُنك شدن تاج درخت درختان، ریزش برگ‌هاست و زوال شامل از بین رفتن رشد ریشه‌های مویین و سیاه شدن ریشه های اصلی، خشكیدگی و مرگ ناگهانی درختان است.
كارشناس كشاورزی اهل اسپانیا كه به همراه تعدادی از كارشناسان كشاوزری این كشور برای بررسی عارضه زوال مركبات جهرم به این شهرستان نیز سفر كرد، روز بیست و هفتم اردیبهشت ماه جاری در بازدید از شماری از باغ های مركبات این منطقه اظهار داشت: مدیریت ناصحیح باغ ها یكی از علل بروز زوال مركبات در جهرم است و این معضل نیازمند بررسی كامل است.
كارلوس فرناندز، بیشترین مشكل باغ ها را در مدیریت آنها و همچنین شیوه آبیاری باغداران دانست و افزود: مثلا به درختان باغ‌ها روزانه حجم زیادی آب، بیش از 50 لیتر داده می‌شود و روز بعد هیچ آبی داده نمی‌شود.
او گفت: بسیاری از مشكلاتی كه در باره باغ‌ها گفته می‌شود در خیلی از نقاط دنیا وجود دارد و چندان عجیب و غریب نیست اما مهم این است كه شما با شرایط خود چگونه بتوانید آن را مدیریت كنید.
معاون كنترل آفات سازمان حفظ نباتات كشور نیز در این بازدید گفت: تحقیقات در باره این زوال ادامه دارد و نمونه‌های زیادی از شهرستان‌های استان فارس تهیه شده است.
علیمراد سرافرازی افزود: توصیه‌های لازم برای كنترل بحران به صورت دستورالعمل به مدیریت جهاد كشاورزی ارسال شده است و رعایت نكات ایمنی باغبانی در دستور كار باغداران قرار خواهد گرفت.
شهرستان جهرم با تولید هشت هزار تن مركبات در هر سال، مقام اول تولید مركبات را در فارس به خود اختصاص داده است.
فارس با بیش از 57 هزار هكتار باغ مركبات و تولید بیش از یك میلیون و 200 هزار تن میوه مركبات مقام دوم سطح زیر كشت و تولید را در كشور دارد و سالانه بیش از پنج میلیون اصله نهال مركبات در این استان تولید و به نقاط مختلف كشور انتقال می‌یابد.
9877 /6118 /2027
شیراز-ایرنا- عارضه زوال مركبات یك دهه است كه در برخی از باغ های شماری از شهرهای استان های جنوبی كشور از جمله كرمان، هرمزگان و فارس رخ نموده و زنگ مرگ تدریجی درختان مركبات را به صدا درآورده، علت اصلی این عارضه هنوز ناشناخته است اما كارشناسان را برای حل آن به تكاپو واداشته است.
