رژیم غذایی سالم ابتلا به فشار خون بالا را کاهش می دهد

آرزو کاوه ئی روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا با اشاره به عوامل تغذیه ای موثر در ایجاد فشار خون بالا  افزود: بیشتر مردم از میان عوامل غذایی مرتبط با فشار خون نمک را می شناسند، در حالیکه هرچند فشار خون نیمی از افراد به نمک ارتباط دارد اما عوامل دیگری  همچون اضافه وزن و چاقی، نمک و رژیم غذایی ناسالم و  نمک و منابع غذایی سدیم در این امر دخالت دارند.

وی گفت: افرادی که وزن بالاتر از حد طبیعی دارند، شانس بیشتری برای ابتلا به فشار خون بالا دارند چراکه پُرفشاری خون در افرادی که وزن بالا دارند ۲ تا ۶ برابر بیشتر از افرادی است که اضافه وزن ندارند.

رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: رژیم غذایی ناسالم نیز حاوی مقادیر اندک میوه و سبزی و مقادیر زیاد چربی است که سبب  افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا می شود. 

کاوه ئی درباره تاثیر نمک و منابع  غذایی سدیم بر فشار خون اظهار داشت: بسیاری از افراد مبتلا به فشار خون بالا  به نمک حساس هستند و مصرف زیاد نمک فشار خون را در بیشتر افراد بالا می برد.

وی توضیح داد: سدیم (ماده موثره نمک) در انواع محصولات غذایی به صورت آشکار و پنهان وجود دارد و مهمترین منبع سدیم (نمک) دریافتی در کشور ایران نان است.

نان مهمترین منبع دریافت نمک در ایران

رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان افزود: با مصرف نان هایی که بیشتر از حد مجاز یعنی بیش از یک درصد نمک دارند روزانه مقادیر زیادی نمک وارد بدن انسان می شود.

کاوه ئی برخی از منابع غذایی دارای سدیم را شامل مواد غذایی نمک سود و دودی شده، انواع شور و ترشی، دسرها، انواع سس های سالاد، سویا سس، زیتون و خردل و سوپ های آماده تنقلات شور از جمله چیپس سیب زمینی، چیپس ذرت، چوب شور، آجیل و مغزهای شور دانست.

وی اضافه کرد: همچنین فرآورده های غلات حجیم شده همچون پفک، مونو سدیم گلوتامات (MSG) که در محصولاتی مانند بیسکویت و شکلاتهای خارجی بکار رفته، جوش شیرین که در پخت کیک و شیرینی کاربرد دارد و نان هایی که در پخت آنها جوش شیرین بکار رفته، حاوی نمک است.

رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، حداکثر مقدار نمک مصرفی در افراد زیر ۵۰ سال پنج گرم (یک قاشق چایخوری) معادل ۲ هزار میلی گرم سدیم است.

کاوه ئی ادامه داد: همچنین افراد بالای ۵۰ سال، بیماران قلبی عروقی و کودکان باید روزانه کمتر از سه گرم نمک معادل یک هزار و ۲۰۰ میلی گرم سدیم مصرف کنند.

وی در خصوص روش های پیشگیری و کنترل فشار خون بالا اظهار داشت: کنترل وزن، کاهش مصرف چربی، کاهش مصرف نمک(سدیم)، افزایش مصرف منابع غذایی پتاسیم، کلسیم و منیزیم، افزایش مصرف منابع غذایی اُمگا ۳ و استفاده از برخی مواد غذایی کاهش دهنده فشار خون مانند سیر و برخی ادویه ها ضروری است.

رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان افزود: چربی اضافی ذخیره شده در بدن به ویژه چربی ناحیه شکمی می تواند موجب افزایش فشار خون شده و در نتیجه خطر بروز حمله قلبی و مغزی را افزایش دهد بنابراین کاهش وزن به تنهایی یکی از موثر ترین درمان های غیر دارویی  برای مبتلایان به فشار خون به شمار می رود.

کاوه ئی بیان کرد: در افراد مبتلا به فشار خون بالا، مصرف مواد غذایی حاوی مقادیر کافی پتاسیم از حملات مغزی جلوگیری می کند.

وی ادامه داد: بسیاری از پژوهش ها نشان داده که پتاسیم هم در پیشگیری و هم درمان پر فشاری خون موثر است در حالیکه جذب سدیم موجب دفع پتاسیم و بالعکس می شود.

غذاهای فراوی شده منبع نمک

رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: در حین فرآوری مواد غذایی در کارخانه ها، غذا چند مرحله را طی می کند و در طی این فرایندها به تدریج پتاسیم خود را از دست داده و نمک به آن افزوده می شود. در نتیجه نسبت پتاسیم به سدیم به شدت کاهش می یابد.

کاوه ئی افزود: همچنین بعضی داروهای افزایش دهنده ادرار که در درمان پرفشاری خون بکار می روند باعث دفع پتاسیم می شوند و افرادیکه از این داروها استفاده می کنند باید در مصرف مواد غذایی حاوی  پتاسیم در رژیم غذایی روزانه خود دقت کنند.

وی اضافه کرد: بنابراین مصرف مواد غذایی غنی از پتاسیم یعنی میوه ها شامل موز، زردآلو، پرتقال، گریپ فروت، هلو، انگور، آلو، و سبزی ها شامل سیب زمینی، سیر، کلم بروکلی، کدو سبز، قارچ، گوجه فرنگی و حبوبات می تواند نقش مهمی در کنترل پرفشاری خون داشته باشد. 

رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اظهار داشت: کمبود پتاسیم موجب ضعف به خصوص در پاها، احساس کرخی، گرفتگی ماهیچه ها، ضربان قلب نامنظم، تشنگی و ادرار بیش از حد می شود.

کاوه ئی بیان کرد: منیزیوم یک عنصر مهم در جلوگیری از انقباض عضلات رگها است از این رو می تواند به عنوان گشاد کننده عروق در تنظیم فشار خون ایفای نقش کند.

وی گفت: دریافت مقادیر مناسب منیزیوم  از طریق منابع غذایی مثل سبزیجات با برگ سبز تیره، مغزها، حبوبات، نان و غلات سبوس دار و غذا های دریایی توصیه می شود.

وی افزود: منابع غذایی غنی کلسیم مانند شیر سبب کاهش فشار خون می شود و روزانه بدن باید یک هزار تا یک هزار و ۲۰۰ میلی گرم کلسیم دریافت کند.

کاوه ئی اضافه کرد: یک لیوان شیر حدود ۳۰۰ میلی گرم کلسیم دارد و  ماست، پنیر، کشک، دوغ، بادام، کنجد و انواع کلم سایر منابع خوب کلسیم هستند.

وی گفت: استفاده از ادویه همچون زعفران، فلفل سیاه، پونه، ریحان و ترخون نه تنها مزه غذاهای کم نمک را بهتر می کند بلکه برخی از آنها سبب کاهش فشار خون می شوند. 

رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اظهار داشت: مطالعات ۵۰ سال اخیر نشان داده اند که مکمل سیر به اندازه داروهای کاهنده فشار خون در کاهش فشار خون موثر باشد.

کاوه ئی بیان کرد: برای کاهش فشار خون باید ماده موثره سیر (آلیسین) آزاد شود و این امر تنها با له شدن سیر فراهم می شود و قورت دادن سیر به صورت کامل موثر نخواهد بود.

۷۵۲۶/۲۰۸۷/۲۰۹۰