۱۰۲ تخته فرش ۵۰۰ ساله در موزه امام رضا (ع) نگهداری می شود

عبدالحسین ملک جعفریان روز سه شنبه در برنامه سه شنبه‌های فرهنگی سازمان کتابخانه ها موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی افزود: این فرشها که از نفیس‌ترین شاهکارهای هنری در این زمینه است در این موزه در معرض بازدید عموم قرار داده شده است.

وی با بیان اینکه فرش همواره نقش مهمی در فضاهای معماری حرم مطهر رضوی داشته است ادامه داد: از فرشها برای مفروش کردن حرم مطهر رضوی، بیوتات متبرکه و پرده محافظ بر مبادی ورودی استفاده می شده که تا به امروز نیز کاربری خود را حفظ کرده است.

مدیر موزه فرش حرم مطهر رضوی گفت: قدیمی ترین فرش‌های موجود در موزه فرش حرم رضوی متعلق به دوره صفویه است اما پیشینه استفاده از فرش در حرم مطهر رضوی به پیش از دوره صفویه بازمی گردد.

ملک جعفریان افزود: این موزه با داشتن سه طبقه فضای نمایشی و یک طبقه که به مخزن اختصاص داده شده است در زیربنایی به مساحت شش هزار و ۶۴۷ مترمربع یکی از بزرگترین موزه‌های تخصصی فرش جهان به شمار می‌رود.

وی ادامه داد: ریزبافت ترین فرش جهان با یک میلیون گره در ابعاد ۱۸ در ۲۴ سانتی مترمربع در موزه فرش حرم رضوی نگهداری می‌شود که در نوع خود بی نظیر است.

مدیر موزه فرش حرم مطهر رضوی گفت: این موزه شامل مجموعه‌ای غنی از قالی‌های نفیسی است که طی دوره‌های مختلف توسط ارادتمندان امام رضا (ع) هدیه یا توسط آستان قدس رضوی برای استفاده در حرم مطهر و بیوتات آن خریداری شده است.

ملک جعفریان به تشریح جزئیات قالیچه "محرابی باغی" که امروز در این موزه رونمایی شد پرداخت و افزود: این قالیچه که یکی از قدیمی ترین قالیچه‌های جهان است به دوره صفویه تعلق دارد و در کرمان توسط "محمد امین کرمانی" در ابعاد ۱۴۱ در ۱۱۲ سانتی مترمربع بافته شده است.

وی اضافه کرد: جنس این قالی و تار و پود آن از پنبه، ابریشم و پرز و رج شمار است که در زمره قالی‌های تلفیقی به شمار می‌رود و متشکل از سه قسمت اصلی یعنی متن قالی، لچک ها و حاشیه بوده است و با طرح خلاقانه اش جز آثار منحصر به فرد موزه به حساب می‌آید.

مدیر موزه فرش حرم مطهر رضوی گفت: متن قالیچه که به عنوان سجاده از آن استفاده می شده به صورت باغی طراحی شده است که به وسیله دو نهر آب به چهار قسمت تقسیم شده و هر قسمت از آن به انواعی از درختها، درختچه‌ها و بوته‌ها با گلهای رنگارنگ و پرندگان مزین شده که این نقوش، نمادی از باغ‌های بهشتی است.

ملک جعفریان افزود: در مرکز اسناد و مطبوعات گنجینه رضوی، اسناد با ارزشی در خصوص فرش‌ها وجود دارد که قدیمی ترین آنها به دوره صفویه باز می‌گردد.

* ۷۰ هزار مترمربع فرش برای حرم مطهر رضوی بافته شده است

مدیر عامل شرکت فرش آستان قدس رضوی هم در این مراسم گفت: تاکنون ۷۰ هزار مترمربع فرش دستباف برای مفروش کردن اماکن متبرکه حرم مطهر رضوی بافته شده و در حرم مورد استفاده قرار گرفته است.

غلامرضا باغشنی افزود: فرش‌های دستباف آستان قدس رضوی سرمایه‌ای موزه‌ای برای آیندگان است و از آنجا که در تولید فرش‌های دستباف حرم مطهر رضوی از بهترین مواد اولیه و رنگ‌های گیاهی استفاده می‌شود در آینده تمامی فرش‌های بافت آستان قدس رضوی نفیس محسوب شده و جنبۀ موزه‌ای در سراسر دنیا پیدا خواهد کرد.
وی به تأکیدات مرحوم واعظ طبسی تولیت فقید آستان قدس رضوی بر حفظ اصالت فرش دستباف و حمایت همه جانبۀ وی از این هنر- صنعت اشاره کرد و ادامه داد: آستان قدس رضوی از گذشته تاکنون به این امر بسیار بها داده و در حال حاضر سالانه چهار هزار تا چهار هزار و ۵۰۰ متر مربع متر فرش دستباف اختصاصی حرم مطهر در شرکت فرش آستان قدس رضوی تولید می‌شود.

مدیر عامل شرکت فرش آستان قدس رضوی گفت: حدود ۲۵ تا ۲۷ هزار متر مربع از رواق‌های حرم مطهر امام رضا (ع) با فرش دستباف مفروش شده است و آستان قدس رضوی از این سعی در حفظ اصالت این هنر دیرین داشته است.

باغشنی افزود: در حال حاضر حدود ۳۰۰ تخته از فرش‌های به نمایش درآمده در موزه‌های دنیا بافت ایران است و در صورت اختصاص بخشی در گنجینۀ فرش و منسوجات آستان قدس رضوی تعدادی از دست‌بافته های نفیس آستان قدس رضوی برای نمایش در اختیار این موزه قرار داده می‌شود.

۷۴۸۹/‏۱۹۲۲