گرچه این نیاز به خون در برخی بیماران مانند مبتلایان تالاسمی یک نیاز دائم و مستمر است اما بیماران بسیار دیگری مانند افزاد دچار تصادف، برخی مادران در آستانه زایمان و نوزادان نارس مبتلا به زردی نیز به خون احتیاج پیدا میکنند.
به مدد نهضت داوطلبانه خون در ایران و حضور اهداکنندگانی که هر سال چندین بار اقدام به این امر نوع دوستانه میکنند این نیازها به طور ۱۰۰ درصدی تأمین میشود و شاید حتی این بیماران متوجه نباشند که اگر اینان نباشند چه عواقب خطرناکی سلامتی آنان را تهدید میکند.
در سالهای اخیر با توجه به پیشرفتهای سازمان انتقال خون ایران در رسیدن به استانداردهای مطلوب بین المللی در زمینه سلامت خون، ایران اختلاف خود را با کشورهای منطقه به حد چشمگیری افزایش داده است و میتوان اذعان کرد که رتبه اول را در این زمینه میان کشورهای منطقه داراست.
با وجود آنکه سالها است که انتقال خون ایران به سمت اهدای داوطلبانه ۱۰۰ درصدی خون حرکت کرده ولی همچنان تصورات عمومی نادرستی نسبت به این کار در جامعه وجود دارد اما اهداکنندگان مستمر نظر دیگری دارند.
یک اهداکننده مستمر خون در قزوین میگوید: از بیست سال پیش سالانه چند بار خون خود را اهدا میکنم و تاکنون ۶۳ بار این کار را انجام داده ام.
امید طاهرخانی با بیان اینکه اهدای خون نه تنها نمایش فرهنگ ایثار و نوع دوستی است بلکه مزایای متعددی برای سلامت بدن نیز دارد و همچنین در اینکه جان هموطنان را نجات میدهد لذت بسیاری هم به فرد دهنده خون می بخشد.
وی اضافه کرد: معتقدم هیچ عملی ارزشمندتر از نجات جان یک انسان نیست که بخش مهمی از آن با اهدای خون محقق میشود.
مهدی حسن پور، کارمند ۳۷ ساله یکی دیگر از اهداکنندگان مستمر خون در قزوین است که از حدود ۱۵ سال پیش اقدام به اهدای خون کرده و هم اکنون نیز سه سال است پلاکت اهدا میکند.
وی به خبرنگار ایرنا گفت: ابتدا این کار را فقط در مناسبتهای مهم همانند شبهای قدر انجام میدادم اما به تدریج پس از دیدن بیمارانی که مستمر به این خونها نیاز دارند تصمیم گرفتم به طور دائم خون اهدا کنم.
حسن پور ادامه داد: تصورات عمومی نسبت به اهدای خون قدری ضعیف است در حالی که تجربه به خودم ثابت کرده که اهدای خون هیچ ضرری برایم نداشته و حتی پس از اهدای خون وضعیت به مراتب بهتری دارم.
وی با بیان اینکه تا زمانی که وضعیت جسمی اجازه دهد به این کار ادامه میدهم به مردم نیز توصیه کرد اهدای خون را هم از بعد معنوی و هم جسمی جدی بگیرند.
اهدای خون موجب ترمیم مغز و استخوان میشود
یک پزشک متخصص خون و آنکلوژی با اشاره به تصورات غلط در این خصوص گفت: اهدای خون در بین افراد اعم از زن و مرد منفعت بالایی دارد چون باعث ترمیم مجدد و بازسازی مغز و استخوان میشود.
دکتر هادی موسی خانی افزود: بر خلاف تصور عموم به ویژه بانوان نسبت به اهدای خون، این امر هیچ ضرری ندارد و میتوان با جلوگیری از هدر رفتن خون فرد دهنده به سلامت بیمار گیرنده نیز کمک کرد.
وی اضافه کرد: تنها در شرایطی که فرد دچار کم خونی باشد، رفتارهای پرخطر داشته و یا ریسک انتقال بیماریهای عفونی در او وجود داشته باشد اهدای خون مجاز نیست در غیر اینصورت خطری فرد اهداکننده خون را تهدید نمیکند.
موسی خانی ادامه داد: افراد داوطلب اهدای خون خود کنترلی بیشتری از خود نشان میدهند و همین در سلامت خون آنها اهمیت بسیار بالایی دارد.
سال گذشته ۴۰ هزار و ۱۵۲ واحد خون در قزوین اهدا شد
مدیرکل انتقال خون قزوین نیز گفت: سال گذشته میزان اهدای خون در استان به ۴۰ هزار و ۱۵۲ واحد رسید که ۶۰ درصد آن توسط اهدا کنندگان مستمر بوده است.
مهدی اکبری افزود: باتوجه به اینکه اهدا کنندگان مستمر خون از سالمترین خونها برخوردارند تلاش سازمان انتقال خون آن است که به تدریج این شاخص افزایش یافته و به سمت اهدای مستمر ۱۰۰ درصدی حرکت کند.
وی اضافه کرد: در ایام و مناسبتهای مختلف سال از جمله شبهای قدر و تاسوعا و عاشورا مراجعات اهدای خون افزایش مییابد اما باید توجه داشت با توجه به اینکه عمر خون بین سه تا پنج روز بعد از اهدا است نیاز به خون همیشگی و مستمر بوده و در تمام روزها به اهدای خون احتیاج داریم.
اکبری، آمار اهدای خون درمیان بانوان را در کشور و قزوین پایین و در حد زیر ۱۰ درصد دانست و از رسانهها خواست در ترویج فرهنگ اهدای خون بانوان اقدام کنند چرا که زنان از سالمترین گروهها برای اهدای خون هستند و اهدای خون بر خلاف تصور عموم هیچ ضرری برای سلامت آنان ندارد.
چه کسانی میتوانند خون اهدا کنند؟
مدیرکل انتقال خون قزوین گفت: داوطلبان اهدای خون باید حداقل ۱۸ و حداکثر ۶۰ سال سن داشته باشند و وزن آنها نیز حداقل ۵۰ کیلوگرم باشد.
وی اضافه کرد: همچنین فواصل اهدای خون هر ۸ هفته یکبار مشروط به آنکه تعداد دفعات آن در طول یک سال برای آقایان از ۴ بار و برای خانمها از ۳ بار تجاوز نکند.
اکبری ادامه داد: داوطلبان اهدای خون درصورت وجود سابقه مواردی چون آلرژِی، مصرف دارو، بیماریهای قلبی و عروقی، ریوی، کلیوی و کبدی، تزریق خون و فرآوردههای آن، سابقه غش، صرع، تشنج، اعتیاد به مواد مخدر تزریقی، اعمال جراحی، رفتارهای پر خطر (تماس جنسی خارج از چارچوب خانواده)، خالکوبی حجامت تاتو، ه زردی یا یرقان در خود و خانواده و یا مسافرت به مناطق آندمیک مالاریا باید پزشک انتقال خون را در جریان قرار دهند.
اهدای مستمر، افزایش سلامت خون را تضمین میکند
مدیرکل انتقال خون قزوین با بیان اینکه افزایش اهداکنندگان مستمر خون افزایش سلامت خون را تضمین میکند، گفت: اهداکنندگان مستمر، آگاهی بیشتری درباره اهمیت اهدای خون سالم، شیوههای زندگی سالم و روشهای پیشگیری از بیماریهای قابل انتقال از طریق خون دارند.
اکبری ادامه داد: اهداکنندگان داوطلب و مستمر اغلب با انگیزه دگرخواهانه و بشردوستانه، اقدام به اهدای خون میکنند بنابراین دلیلی هم برای پنهان کردن رفتارهای پرخطر خود ندارند.
به گفته وی خون اهداکنندههای مستمر در مقایسه با کسانی که برای اولین بار اقدام به اهدای خون میکنند به خاطر غربالگریهای مکرر بالینی و آزمایشگاهی از نظر سلامتی قابل اعتماد تر است.
اکبری با بیان اینکه اهدای مستمر موجب دسترسی دائم به خون کافی در طول سال خواهد شد گفت: همچنین با اهدای مستمر خون، از اتلاف مازاد بر نیاز خون و خطرات زیست محیطی ناشی از دفع خونهای مصرف نشده جلوگیری میشود.
با افزایش اهدای مستمر بین دریافت خون اهداکنندهها و عرضه آن به مراکز درمانی تعادل برقرار میشود و هزینههای مربوط به ذخیره سازی خون و فراوردههای خونی کاهش مییابد.
اکبری یادآور شد: افزایش شاخص اهدای مستمر خون در جامعه از ایجاد اضطراب، نگرانی و تشویش در بیماران نیازمند به خون و خانوادههای آنها جلوگیری میکند.
مدیرکل انتقال خون قزوین با بیان اینکه درصد اهداکنندگان مستمر خون در هر جامعه یکی از شاخصهای مهم توسعه و تعهد اجتماعی است افزود: بهترین روش برای جذب اهداکنندگان خون، آموزش چهره به چهره است و مناسبترین مربیان برای تبلیغ و ترویج اهدای خون سالم درخانواده و جامعه اهداکنندگان مستمر هستند.
پذیره نویسی سلولهای بنیادی خون ساز امکان جدید برای اهداکنندگان
مدیرکل انتقال خون قزوین از فراهم شدن امکان پذیره نویسی سلولهای بنیادی خون ساز در استان از سال گذشته خبر داد و گفت: یکی از روشهای درمان بیماریها و بدخیمیهای خون پیوند سلولهای بنیادی خون ساز به بیمار است که شرط اول برای پیوند سلولهای بنیادی خون ساز به بیمار سازگاری ژنتیکی سلولهای بیمار و اهدا کننده است.
اکبری افزود: با توجه به اینکه احتمال یافتن اهداکننده مناسب در بین افراد خانواده و بستگان بیمار محدود است، هدف مرکز پذیرش اهداکنندگان سلولهای بنیادی خون ساز کمک به بیماران جهت یافتن اهدا کننده مناسب از میان افراد غیر خویشاوند است.
وی اضافه کرد: افراد داوطلب برای این کار پس از معاینه و مشاوره پزشکی در صورت داشتن شرایط لازم به عنوان اهداکننده سلول بنیادی خون ساز ثبت نام میشوند و نتایج آزمایش خصوصیات ژنتیکی خون داوطلبان در پرونده آنها ثبت میشود.
اکبری ادامه داد: از طرف دیگر نیز مراکز پیوند خصوصیات ژنتیکی بیماران را برای مراکز پذیرش اهداکنندگان سلولهای بنیادی خونساز ارسال میکنند تا از نظر وجود اهداکننده سازگار بررسی شود و در صورت سازگاری فرد اهداکننده با بیمار، اهداکننده به مرکز پیوند جهت انجام آزمایشات تکمیلی و در نهایت اهدای سلولهای بنیادی خونساز معرفی شود.
وی افزود: سال گذشته از بین ثبت نام شدگان این طرح در استان قزوین آزمایشات ۳۹۲ نفر موفق بود.
اهدای خون زنان را پررنگ کنیم
معاون فنی اداره کل انتقال خون قزوین هم گفت: در حال حاضر هزار و ۲۵۳ اهداکننده مستمر زن در استان، سالانه چند بار خون اهدا میکنند که در واقع پنج درصد کل اهداکنندگان مستمر را تشکیل میدهند.
دکتر مریم مدرسی با اشاره به استقبال ناکافی زنان ایرانی نسبت به اهدای خون افزود: بانوان تصور میکنند با توجه به شرایط فیزیولوژیک خود اهدای خون برای سلامتیشان مضر است در حالی که این امر هیچ تأثیری در کاهش میزان خون آنها ندارد.
وی اضافه کرد: زنان باید اطمینان داشته باشند که در هنگام مراجعه به انتقال خون، شرایط و مسائل فیزیولوژیک آنها در نظر گرفته شده و تستهای هموگلوبین به طور ویژه برای آنها انجام شده و قرص آهن نیز ارائه میشود.
مدرسی افزود: میزان متوسط خون ر بدن هر فرد پنج لیتر است و با هر بار خون گیری از او حدود ۴۵۰ سی سی گرفته میشود که بلافاصله در ساعتهای بعدی خون از دست رفته جبران میشود.
معاون فنی اداره کل انتقال خون قزوین افزود: پس از انجام مشاورههای لازم و اهدای خون، نوشیدن مایعات در ساعتهای اولیه میتواند تا حد بسیاری بالایی خون را به بدن برگرداند بنابراین هیچ خطری فرد اهداکننده خون را تهدید نمیکند.
۷۳۸۸*۶۰۱۲
نظر شما