۲۸ خرداد ۱۳۹۸، ۱۰:۳۰
کد خبرنگار: 766
کد خبر: 83358532
T T
۰ نفر
مرگ مُرسی و تسلیت سریع اردوغان، کالبد شکافی یک رابطه

تهران- ایرنا- رسانه های خبری مصر روز گذشته و در خبری فوری اعلام کردند که، "محمد مرسی عیسی العیاط " رئیس جمهور پیشین و برکنار شده مصر که برای محاکمه به دادگاه برده شده بود در جلسه دادگاه فوت کرده است. این خبر بلافاصله در صدر اخبار بسیاری از رسانه های جهان از جمله ترکیه قرار گرفت، به طوری که رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه که نخستین شخصیت سیاسی بود که انتخاب مرسی به ریاست جمهوری کشورش را در سال 2012 به وی تبریک گفت، پس از مرگ مرسی نیز پیش دستی کرد و در همان ساعات اولیه مرگ وی را تسلیت گفت.

‎بلافاصله پس از فوت ناگهانی محمد مرسی، حالت آماده‌باش فوق‌العاده در مصر اعلام شد. تلویزیون رسمی مصر نیز اعلام کرد که مرسی در جلسه دادگاه بیهوش شده و درگذشته است. ‎

دکتر محمد مُرسی ۶۸ ساله که دکترای خود را از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و در رشته محافظت از موتورهای فضاپیما اخذ کرده بود. پیش از آنکه به ریاست جمهوری مصر برسد، ریاست حزب آزادی و عدالت که زیر نظر جمعیت اخوان المسلمین فعالیت می کرد را برعهده داشت.

مرسی پس از انقلاب بزرگ مردم مصر در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۱ میلادی که منجر به سرنگونی رژیم حسنی مبارک شد، در نخستین انتخابات ریاست‌جمهوری بعد از سرنگونی دیکتاتور مخلوع این کشور در سال ۲۰۱۲ به عنوان نامزد اخوان المسلمین با شکست احمد شفیق آخرین نخست‌وزیر حسنی مبارک، به ریاست جمهوری کشورش رسید. وی در دوازدهم تیرماه ۱۳۹۲ پس از هفته‌ها ناآرامی که تحت عنوان جنبش تمرد به نمایندگی محمد البرادعی رئیس اسبق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال برگزاری بود، به‌دست ارتش برکنار شد.

وی از آن زمان تاکنون به دلایل مختلف از جمله قتل معترضان و جاسوسی و فراری دادن هزاران زندانی در زندان به‌سر می‌برد و تحت محاکمه قرار داشت.

مرسی در زمان حیات سیاسی خود رابطه بسیاری نزدیکی با اردوغان داشت به گونه ای که برخی از ناظران این دو شخصیت سیاسی را از نظر اعتقادی نیز بسیار نزدیک به هم مورد ارزیابی قرار داده بودند.

** اردوغان در کنار مرسی

زمانی که ' محمد البدیع ' رهبر اخوان المسلمین مصر حکومت ' حسنی مبارک ' را فاقد مشروعیت عنوان کرد و ارتش نیز در برابر این سخنان سکوت کرد، پس از طی مراحلی سرانجام ' محمد مرسی ' به ریاست جمهوری این کشور رسید، ترکیه از معدود کشورهایی بود که در تمام مدت انقلاب مردم مصر و حتی پس از آن به حمایت بی وقفه خود از این جریان پرداخت.
اردوغان در همان روزهای نخست پس از پیروزی انقلاب مردم مصر، آن را به رسمیت شناخت و با حمایت از دکتر محمد مرسی عملاً خود را در کنار انقلابیون اخوانی مصر قرار داد و بدین ترتیب علاقه دیرینه و وابستگی اندیشه خود را به جمعیت اخوان المسلمین به نمایش گذاشت.
به فاصله چند ماه پس از ریاست جمهوری مرسی، موج جدیدی از اعتراضات علیه وی تحت نام ' جنبش تمرد ' شکل گرفت. این جنبش که ماهیتی ضد اخوانی داشت و به همت 'محمد البرادعی' ایجاد شده بود، در چند روز مانده به نخستین سالگرد تحلیف مرسی شکل جدی تری به خود گرفت و خواستار کناره گیری محمد مرسی به اتهام تلاش برای گسترش اختیارات خود و اخوان‌المسلمین شد.
با تشدید اوضاع و استعفای هفت تن از وزرای کابینه مرسی، ارتش نیز به حمایت از معترضان شتافت و بدین ترتیب با یک برنامه مدون کودتای خاموشی را علیه مرسی و دولت اخوانی‌ها در مصر صورت دادند.
محمد مرسی در ۱۲ تیر ماه ۱۳۹۲ (سوم ژوئیه ۲۰۱۳) با بیانیه عبدالفتاح السیسی که در آن زمان فرمانده ارتش مصر بود و حمایت البرادعی، شیخ الازهر و پاپ مسیحیان قبطی مصر از قدرت برکنار شد.
به فاصله کمتر از یک روز طیب اردوغان نخست وزیر وقت ترکیه از برکناری مرسی ابراز تأسف کرده و ضمن انتقاد از آن در سخنانی علیه برکنارکنندگان مرسی گفت: «کسانی که در پای صندوق نتوانستند رأی بیاورند، با کودتا به دنبال کسب قدرت هستند. ترکیه با این بی اخلاقی که در مصر رخ داده مخالف است… همانگونه که کودتاهای نظامی در ترکیه نتوانست محبوبیتی را برای دولت‌ها به همراه بیاورد، این سرنوشت در انتظار کودتا کنندگان مصر نیز هست.»
بدون تردید نمی‌توان این سخنان اردوغان را صرفاً یک اعتراض سیاسی دانست چرا که به نظر می‌رسد اردوغان در پس این سخنان بیشتر آرزوی بر باد رفته‌ای را از اشاعه یک تفکر و ایدئولوژی در بخش‌هایی از یک منطقه بزرگ بر زبان جاری کرد.

حال به نظر می رسد اردوغان که مرگ مرسی را شهادت و وی را شهید توصیف کرد، در روزهای آینده واکنش های دیگری را در برابر فوت دوست اخوانی خود اتخاذ کند و یا حتی خواهان تحقیق و بررسی میدانی و جهانی مرگ مرسی بشود.

البته بدیهی است بعد از مرگ " جمال خاشقچی " فعال رسانه ای سعودی که در تاریخ دوم اکتبر سال ۲۰۱۸ میلادی در کنسولگری عربستان در استانبول ناپدید و به دست عوامل سعودی کشته شد، و ترکیه نیز تلاش زیادی برای کشاندن قاتلان وی به پای میز محاکمه صورت داد، این بار نیز تلاش کند که فوت مرسی را ریشه یابی کرده و در صورت وجود هر گونه احتمال برای صحنه سازی مرگ محمد مرسی از سوی حکومت مصر آن را به صحنه بین الملل بکشاند.

البته حتی اگر چنین اتفاقی نیز رخ ندهد، موضوع مرگ دکتر محمد مرسی همچنان به عنوان یکی از معماهای ناشناخته کشور مصر، در کتاب تاریخ ثبت خواهد شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha