خنثی شدن تحرکات آمریکا با تصمیمات جدید نشست اوپک

نشست سران اوپک با حضور وزرای ۱۴ کشور عضو اوپک از روز گذشته (دوشنبه) آغاز و تا امروز ادامه داشت.

نشستی که زیر سایه تحریم‌ها علیه صادرات نفت ایران و البته نوسانات قیمت نفت در ماه‌های گذشته برگزار شد و تولیدکنندگان تلاش کردند تا با تصمیمات خود قیمت‌ها را متعادل کنند. این نشست با بیانیه پایانی اجلاس ۱۷۶ اوپک که امروز منتشر شد خاتمه یافت که در آن به تمدید توافق کاهش تولید نفت به مدت ۹ ماه دیگر، تصویب متن پیش نویس منشور همکاری اوپک و غیراوپک و تمدید دبیر کلی محمد بارکیندو برای یک دوره سه ساله اشاره شده است.

به گزارش گروه نشریات خبری، بررسی خبرگزاری‌های، روزنامه‌ها و تارنماهای داخلی امروز ۱۱ تیرماه نشان می‌دهد این رسانه‌ها، تصمیم‌گیری اعضای اوپک به منظور کاهش تولید نفت را از مهم‌ترین محورها در این نشست نام بردند.

به گزارش گروه نشریات خبری، بررسی خبرگزاری‌ها، روزنامه‌ها و تارنماهای داخلی امروز ۱۱ تیرماه نشان می‌دهد که رسانه های اصلاح طلب درباره خنثی شدن تحرکات آمریکا عنوان داشتند: آمریکا سیاست خنثی‌کردن اوپک را به شیوه‌های مختلف از جمله نفوذ در اوپک و اعمال فشار بر برخی کشورهای عضو که سابقه اتحاد راهبردی با آن را دارد، مانند عربستان و امارات متحده همچنان دنبال می‌کند اما به دلیل تضاد منافع این دست از متحدان با آمریکا در حوزه‌های اقتصادی و بعضاً سیاسی، دولت آمریکا توفیقی تاکنون در این زمینه نداشته است.

«تمدید توافق کاهش تولید نفت»، «کاهش قیمت نفت با وجود تصمیم اوپک»، «تصمیم‌گیری در خصوص آینده نفت در اوزاکا به جای وین»، «تحرکات ضد اوپکی دولت ترامپ»، «منافع کشورهای عضو اوپک در حمایت از قیمت نفت»، «تهدید یکجانبه‌گرایی حیات اوپک»، «کاهش چشمگیر تولید عربستان سعودی» و «بیانیه پایانی نشست ۱۷۶ اوپک» از محورهای به کار گرفته شده توسط این جریان رسانه ای است.

رسانه های اصولگرا هم نوشتند: اعضای اوپک روز دوشنبه، با غلبه بر اختلاف‌نظرهای بین خود، توافق کرده‌اند برای افزایش قیمت نفت در شرایطی که اقتصاد جهان در حال تضعیف و تولید نفت آمریکا در حال رشد است، کاهش تولید خود را تا مارس ۲۰۲۰ تمدید کنند. این اقدام احتمالاً رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، را عصبانی خواهد کرد.

کاهش تولید نفت و سخنان وزیر نفت از جمله محورهای مورد توجه این طیف از رسانه‌ها است.

رسانه های اصلاح طلب

مهم‌ترین محورهای به کار رفته در اخبار و گزارش‌های رسانه‌های نزدیک به جریان اصلاح طلب عبارتند از: تمدید توافق کاهش تولید نفت؛ طرح همکاری کشورهای عضو و غیرعضو اوپک بی‌معناست؛ اوپک یک سازمان سیاسی نیست، برخی اعضا متأسفانه می‌خواهند هماهنگ با آمریکا از اوپک به‌عنوان یک ابزار سیاسی استفاده کنند؛ انتظار می‌رود که زنگنه همچون دوره‌های قبل بتواند به‌صورت تمام‌قد نقشه سیاسی اعضایی همچون عربستان را خنثی کند؛ قیمت نفت در معاملات امروز بازار جهانی با وجود تصمیم اوپک کاهش پیدا کرد؛ تصمیم‌گیری در خصوص آینده نفت در اوزاکا به جای وین یکی از موضوعاتی است که اوپک را تهدید می‌کند؛ آمریکا سیاست خنثی‌کردن اوپک را به شیوه‌های مختلف از جمله اعمال فشار بر برخی کشورهای عضو دارد؛ موضع ایران بسیاری از کشورها را پای میز مذاکره با زنگنه کشاند.

تمدید توافق کاهش تولید نفت

روزنامه آرمان با تیتر «تمدید توافق‌کاهش تولید نفت؛ برگ برنده اوپک» می‌نویسد: مهلت توافق اعضای اوپک‌پلاس مبنی بر کاهش جهانی تولید نفت روز یکشنبه به پایان رسید. از این رو صد و هفتاد و ششمین نشست اوپک روز گذشته برگزار شد و قرار است امروز هم ادامه داشته باشد. گزارش منابع خارجی حاکی از آن است که میزان پایبندی اوپک پلاس بر کاهش تولید نفت در ماه می امسال به ۱۶۳ درصد رسیده است. سخنانی هم که طی روزهای گذشته از زبان مقامات روسی و سعودی منتشر شد حکایت از تمایل آنها به تمدید این توافق حداقل تا پایان سال جاری میلادی دارد. وزیر نفت ایران نیز پیش از عزیمت به وین برای حضور در نشست جدید اعضای اوپک گفت: ایران از همکاری با صادرکنندگان نفت خارج از اوپک حمایت می‌کند، اما بدون وحدت درونی اوپک، طرح همکاری کشورهای عضو و غیرعضو اوپک بی‌معناست. اوپک یک سازمان سیاسی نیست، ولی برخی اعضا متأسفانه می‌خواهند هماهنگ با آمریکا از اوپک به‌عنوان یک ابزار سیاسی استفاده کنند. حال انتظار می‌رود که بیژن زنگنه، ژنرال نفتی ایران، همچون دوره‌های قبل بتواند به‌صورت تمام‌قد نقشه سیاسی اعضایی همچون عربستان را خنثی کند و همچنان سهم ایران از بازار جهانی نفت را حفظ کند.

کاهش قیمت نفت با وجود تصمیم اوپک

به گزارش ایسنا، قیمت نفت در معاملات روز سه شنبه بازار جهانی با وجود تصمیم اوپک برای تمدید توافق کاهش تولید به مدت ۹ ماه دیگر، به دلیل نگرانی‌ها نسبت به آمار اقتصادی ضعیف جهانی کاهش پیدا کرد. بهای معاملات آتی نفت برنت ۱۵ سنت یا ۰.۲ درصد کاهش یافت و به ۶۴ دلار و ۹۱ سنت در هر بشکه رسید. نفت برنت روز دوشنبه بیش از دو دلار افزایش قیمت پیدا کرده بود اما تا پایان روز بخشی از رشد قیمت خود را از دست داد. بهای معاملات آتی نفت آمریکا ۲۵ سنت یا ۰.۴ درصد کاهش یافت و به ۵۸ دلار و ۸۴ سنت در هر بشکه رسید.

تصمیم گیری در خصوص آینده نفت در اوزاکا به جای وین

«مقاومت زنگنه» عنوان گزارش روزنامه اعتماد است. در بخشی از آن می‌خوانیم: نشست ۱۷۶ اوپک عجیب‌ترین نشست در تاریخ اوپک است. تصمیم‌گیری در خصوص آینده نفت در اوزاکا به جای وین، یکی از موضوعاتی است که اوپک را تهدید می‌کند؛ موضوعی که بیژن زنگنه به‌شدت آن را مورد نقد قرار داده و به عنوان آغازی برای تضعیف بیشتر قدرت اوپک می‌داند. تحولات در بازار نفت و پیشروی امریکا در آن وضعیت تازه‌ای در این بازار پدید آورده، همچنین در این شرایط نقش تولیدکنندگان اوپکی و غیر اوپکی را تغییر داده است. تغییر این مختصات آبستن تاریخ تازه‌ای برای اوپک محسوب می‌شود؛ مسیری که ممکن است یا با یکجانبه‌گرایی عربستان به تضعیف بیشتر اوپک منجر شود یا با همراهی تمامی اعضا، بازیگران تازه‌ای به سازوکارهای تصمیم‌سازی این سازمان اضافه شوند.

تحرکات ضد اوپکی دولت ترامپ

روزنامه شرق گزارش داد: د ولت آمریکا سیاست خنثی‌کردن اوپک را به شیوه‌های مختلف از جمله نفوذ در اوپک و اعمال فشار بر برخی کشورهای عضو که سابقه اتحاد راهبردی با آن را دارد، مانند عربستان و امارات متحده همچنان دنبال می‌کند اما به دلیل تضاد منافع این دست از متحدان با آمریکا در حوزه‌های اقتصادی و بعضاً سیاسی، دولت آمریکا توفیقی تاکنون در این زمینه نداشته است؛ بنابراین تحرکات ضداوپکی دولت ترامپ همچنان فعال است و در آینده ممکن است به دلیل همراهی برخی کشورهای نفتی غیراوپک، تشدید نیز شود. اما ماجرای تضعیف اوپک فقط به آمریکا باز نمی‌گردد؛ خطر واقعی برای اوپک نه از جانب آمریکا که از ابتدای تشکیل این سازمان بنای ناسازگاری با آن را داشت، وجود دارد بلکه این خطر عمدتاً از سوی برخی کشورهای عضو است که دانسته یا ندانسته به دلیل برخی منافع سیاسی زودگذر دوجانبه، سابقه، اعتبار و جایگاه اوپک را در عرصه بین‌المللی به خطر انداخته‌اند. ماندگاری اوپک و تداوم حضور فعال آن در عرصه جهانی متناسب با منافع اعضای سنتی آن در گرو حفظ ساختار و وحدت سازمانی آن است؛ موضوعی که برخی اعضا در ماه‌های اخیر به آن بی‌توجهی کرده‌اند.

منافع کشورهای عضو اوپک در حمایت از قیمت نفت

روزنامه همدلی می‌نویسد: هر چند وابستگی به درآمدهای نفتی در بودجه سال‌های مختلف رو به کاهش است و بر اساس برآوردها، امسال سهم درآمدهای نفتی ۲۷ درصد برای اداره کشور تخمین زده شده، اما به‌نظر می‌رسد که کاهش این وابستگی بیشتر از اینکه در واقعیت باشد، تنها در قالب اعداد و ارقامی است که هنوز تأثیر خود را در اقتصاد نشان نداده‌اند؛ هر چه که هست، همین نکات کلیدی کافی بود تا یکصدو هفتادو ششمین نشست کشورهای عضو اوپک در وین، توجه رسانه‌ها را به خود جلب کند. هر چند تا لحظه تنظیم این گزارش (۱۶ بعد از ظهردوشنبه)، هنوز خبر دقیقی از نتیجه این ملاقات بیرون نیامده بود، اما تا این لحظه، بسیاری از تحلیل‌گران حوزه انرژی این‌طور پیش‌بینی می‌کردند که کشورهای عضو در سازمان اوپک به منافع بلند خود در زمینه حمایت از قیمت نفت توجه خواهند کرد و بازی با تصمیم‌گیری جمعی به نفع قیمت طلای سیاه در طولانی‌مدت تمام می‌شود. هر چند بازی سختی از نگاه تحلیل‌گران در حال انجام بود، چرا که حضور کشورهایی مانند عربستان که به بازی جمع اعتقادی نداشتند، می‌توانست به سادگی قیمت طلای سیاه را تحت تأثیر قرار دهد. اما با این همه آنچه که کارشناسان انرژی را به نتیجه امیدوار می‌کرد، نگاه حمایتی اعضای اوپک در قبال نفت بود؛ چرا که قبل از توافق این کشورها برای کاهش عرضه، قیمت نفت با رسیدن به ۴۰ دلار، نگرانی‌های بسیاری را به جوامع وابسته به این محصول تحمیل کرده بود و در جلساتی که در سال گذشته میان این کشورها برگزار شد، بالاخره قیمت نفت قابل‌اتکا برای اقتصادهای وابسته به آن بود و هر طور شده باید این نگاه حمایتی ادامه می‌یافت.

تهدید یکجانبه‌گرایی حیات اوپک

به گزارش روزنامه ایران، یکصد و هفتاد و ششمین نشست اوپک در واقعیت کلمه از این لحظه تاریخی شروع شد. لحظه‌ای که بیژن زنگنه، وزیر نفت در بدو ورودش به وین پایتخت اتریش و مقر دبیرخانه این سازمان، مقابل دوربین‌ها و دستگاه‌های ضبط صدای خبرنگاران جهان ایستاد و به یکجانبه‌گرایی برخی از اعضای اوپک اعتراض کرد. او دیگر کشورهای عضو این سازمان را هم تشویق به وحدت کرد. منظور زنگنه، رفتارعربستان بود که در هفته اخیر اعلام کرد، با روسیه بر سر تمدید توافق کاهش تولید به تصمیم رسیده است. توافق بزرگ‌ترین تولیدکننده سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام با یک تولیدکننده بزرگ غیرعضو در این سازمان توجه خیلی از رسانه‌ها را به خود جلب کرد، اما مورد اعتراض هیچیک از وزرای نفت و انرژی اوپک قرار نگرفت اما زنگنه این سکوت را شکست. البته موضوع ایران هم درباره توافق کاهش تولید اوپک و غیراوپک از همان ابتدا مشخص بود. وزیر نفت یکبار دیگر این موضع را در هتل کوبورگ وین، به صراحت عنوان کرد و گفت: «حتی اگر این توافق سه سال هم تمدید شود، مشکلی نیست؛ اما هر وقت تحریم‌ها برداشته شود، تا هر میزانی که ایران بتواند نفت بفروشد، افزایش تولید خواهیم داشت.» اما آنچه اجلاس کسل‌کننده روز گذشته اوپک را تحرک بخشید، صحبت‌های وزیر نفت ایران بود. موضع ایران بسیاری از کشورها را پای میز مذاکره با زنگنه کشاند. خبرهایی شنیده می‌شود که حتی الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه به دیدار وزیر نفت کشورمان رفت و یک پیام را به زنگنه رساند؛ اینکه هیچ وقت روسیه نمی‌خواسته است که بدون مشورت با ایران تصمیمی درباره توافق کاهش تولید اتخاذ کند.

کاهش چشمگیر تولید عربستان سعودی

ایسنا گزارش داد: تولید نفت اوپک در ماه ژوئن تحت تأثیر تحریم‌های آمریکا علیه دو عضو این گروه و کاهش چشمگیر تولید عربستان سعودی به ۳۰ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کرد. کاهش میزان عرضه منعکس کننده عزم عربستان سعودی برای محدود نگه داشتن عرضه در بازار است. این کشور در همین راستا با روسیه برای تمدید توافق کاهش تولید به مدت ۹ ماه دیگر به توافق رسیده است. تولید اوپک در ژوئن ۱۳۰ هزار بشکه در روز کمتر از میزان تولید ماه مه بود و مجموع کاهش تولید اوپک را از زمانی که این گروه در ماه دسامبر با دور جدید از محدودیت عرضه موافقت کرد، به حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز رساند. با وجود محدودیت قابل توجه عرضه اوپک، قیمت نفت در بازار لندن به دلیل نگرانی از ضعیف شدن تقاضای جهانی، در حدود ۶۵ دلار در هر بشکه مانده است.

بیانیه پایانی نشست ۱۷۶ اوپک

به گزارش خبرگزاری ایلنا، اوپک با در نظر گرفتن عوامل بنیادین بازار کنونی و دیدگاه مورد اجماع درباره دورنمای ماه‌های باقی‌مانده سال ۲۰۱۹ میلادی، تصمیم گرفت کاهش تولید داوطلبانه مورد توافق در نشست ۱۷۵ اوپک را برای ۹ ماه دیگر (از اول ژوئیه سال ۲۰۱۹ میلادی تا ۳۱ مارس سال ۲۰۲۰ میلادی) تمدید کند. این نشست همچنین متن پیش‌نویس اساسنامه همکاری (اوپک و غیراوپک) را تصویب و از کشورهای عضو خواست این متن را در فرایندهای ملی مربوط به هر کشور، به جریان بیاندازند. اعضای اوپک همچنین دوره دبیر کلی محمد بارکیندو را برای یک دوره سه ساله دیگر، همسو با ماده ۲۸A اساسنامه اوپک تمدید کردند که از اول ماه اوت سال ۲۰۱۹ میلادی اجرایی می‌شود. همچنین تصمیم گرفته شد که نشست آینده اوپک در روز پنجم دسامبر (۱۴ آذر ماه) امسال در وین، پایتخت اتریش برگزار شود.

رسانه های اصولگرا

مهم‌ترین محورهای به کار رفته در اخبار و گزارش‌های رسانه‌های نزدیک به جریان اصولگرا عبارتند از: آیا اوپک به حیاط خلوت اراده کشورهای غیرعضو تبدیل شده است؛ اوپک در حال از دست دادن سهم خود در تمشیت مساله عرضه و تقاضای نفت در جهان است؛ کاهش تولید نفت احتمالاً رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ، را عصبانی خواهد کرد؛ جدال بر سر قدرت در داخل اوپک وجود دارد که به ثبات فعلی آسیب می‌رساند.

کاهش تولید نفت

روزنامه صبح نو با تیتر «آیا اوپک به حیاط خلوت اراده کشورهای غیرعضو تبدیل شده است» می‌نویسد: روز گذشته کشورهای عضو سازمان اوپک، در جریان یکصدوهفتادوششمین نشست خود، بر سر کاهش تولید نفت به میزان یک و نیم میلیون بشکه در روز به توافق رسیدند. این تصمیم در حالی اتخاذ شد که به علت افزایش تولید نفت از سوی آمریکا، قیمت نفت تحت فشار کاهشی قرار گرفته است. با توجه به این دو گزاره، می‌توان چنین نتیجه گرفت که اوپک در حال از دست دادن سهم خود در تمشیت مساله عرضه و تقاضای نفت در جهان است.

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از روابط عمومی وزارت نفت، ۱۴ کشور عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) پس از پایان نشست پشت درهای بسته وزیران این سازمان بر سر تمدید توافق کاهش ۸۰۰ هزار بشکه‌ای تولید نفت این سازمان برای یک دوره ۹ ماهه و تا پایان سال ۲۰۲۰ توافق کردند. اعضای اوپک در یکصد و هفتاد و ششمین نشست عادی این سازمان همچنین با تداوم دبیرکلی محمد سانوسی بارکیندو برای یک دوره سه ساله دیگر موافقت کردند. تمدید توافق کاهش ۴۰۰ هزار بشکه متحدان غیراوپکی نیز فردا در نشست مشترک کشورهای عضو و غیرعضو اوپک بررسی می‌شود و به احتمال زیاد اعضای غیر اوپک نیز اوپک را در این تصمیم همراهی خواهند کرد. بر اساس تازه‌ترین گزارش نشست کمیته وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیر اوپک موسوم به JMMC که صبح امروز برگزار شد مجموع تعهد اعضای اوپک تا پایان ماه مه ۱۴۴ درصد و برای غیراوپک ۲۰۴ درصد بوده است، همچنین مجموع پایبندی به توافق اوپک و غیراوپک تا پایان ماه مه، ۱۶۳ درصد عنوان شده است.

به گزارش تارنمای مشرق نیوز به نقل از رویترز، سه منبع آگاه خبر دادند که اعضای اوپک روز دوشنبه، با غلبه بر اختلاف‌نظرهای بین خود، توافق کرده‌اند برای افزایش قیمت نفت در شرایطی که اقتصاد جهان در حال تضعیف و تولید نفت آمریکا در حال رشد است، کاهش تولید خود را تا مارس ۲۰۲۰ تمدید کنند. این اقدام احتمالاً رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، را عصبانی خواهد کرد. او از عربستان خواسته بود، در صورتی که مایل است کمک‌های نظامی آمریکا در تقابل با ایران ادامه داشته باشد، تولید نفت خود را افزایش داده و به کاهش قیمت‌های بنزین در آمریکا کمک کند. امسال پس از تحریم‌های آمریکا بر ضد ایران و ونزوئلا و کاهش شدید صادرات نفت آنها، قیمت نفت برنت بیش از ۲۵ درصد بالا رفته است. دیدار امروز اوپک، فردا به همراه روسیه و سایر متحدان نفتی، که به نام اوپک پلاس شناخته می‌شوند، ادامه خواهد یافت.

سخنان وزیر نفت

به گزارش خبرگزاری فارس، وزیر نفت ایران در دیدار با مانوئل کودو، رئیس دوره‌ای اوپک و وزیر نفت ونزوئلا، بر ضرورت مقابله با یکجانبه‌گرایی در اوپک تاکید کرد و گفت: تصمیم‌گیری خارج از اوپک و تحمیل آن به اوپک، بقای این سازمان را تهدید می‌کند. زنگنه در این ملاقات درباره جایگاه اوپک تاکید کرد: نمی‌شود برخی کشورها خارج از اوپک تصمیم‌گیری و آن را به اوپک تحمیل کنند؛ چنین رفتاری برای بقای اوپک خطرناک است. وی با اشاره به اینکه اوپک یک سازمان سیاسی نیست، تصریح کرد: برخی اعضا متأسفانه می‌خواهند هماهنگ با آمریکا از اوپک به عنوان یک ابزار سیاسی استفاده کنند. زنگنه در بدو ورود به هتل کوبورگ وین نیز اعلام کرده بود یکجانبه‌گرایی را گرفتاری اصلی اوپک در برهه کنونی می‌داند. گفتنی است روز گذشته یکصد و هفتاد و ششمین نشست اوپک در حالی برگزار شد که تصمیم نهایی آن می‌تواند تأثیر مستقیمی بر بازار جهانی این طلای سیاه بگذارد. گروه اوپک محدودیت عرضه خود را در ژانویه سال ۲۰۱۹ به منظور پایان دادن به اشباع عرضه جهانی نفت و تقویت قیمت‌ها آغاز کرد. تحت این پیمان قرار شد تولید از اول ژانویه برابر با ۱۱ دی ۱۳۹۷ به مدت ۶ ماه ۲/۱ میلیون بشکه در روز محدود شود که سهم اوپک از این کاهش تولید ۸۰۰ هزار بشکه در روز است.

خبرگزاری تسنیم گزارش داد: بیژن زنگنه وزیر نفت ایران در اظهاراتی حیرت آور گفت که مخالف امتیاز بلند مدت اوپک در رسمی کردن همکاری نفتی با روسیه و ۹ کشور بزرگ دیگرغیر عضو اوپک است. این اقدام ایران نه تنها جلوی رؤیای همکاری رسمی عربستان و امارات با روسیه را می‌گیرد بلکه یک سیلی محکم به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه وزیر انرژی این کشور نیز هست. هر دوی این مقامات علاقه مند به رسمی کردن قرارداد اوپک و غیر اوپک هستند که از طرف محمد بن‌سلمان ولیعهد عربستان حمایت می‌شود. این رسمی سازی یکی از موارد مورد بحث بین بن سلمان و پوتین در اجلاس جی ۲۰ اوساکا بود. یک قرارداد کاهش تولید بسته شده است. انتظار می‌رود قیمت نفت خام برنت و وست تگزاس اینترمدیت طی روزهای آینده افزایش یابد. به گفته برخی، یک جدال بر سر قدرت در داخل اوپک وجود دارد که به ثبات فعلی آسیب می‌رساند. یک جنگ علنی بین تهران و ریاض به همراه افزایش اقدامات نظامی در خلیج فارس تیر خلاص را شلیک می‌کند. اقدامات نظامی منطقه‌ای علیه ایران می‌تواند به طرز مؤثری شرایط عرضه نفت در بازارها را تغییر دهد. عرضه جهانی نفت خام بیش از آنچه تحلیلگران مالی تشخیص داده‌اند، در خطر است. شرایط ایران به راحتی بر عراق و مسیرهای تجاری آن تأثیر می‌گذارد.