به گزارش روزنامه جهان صنعت، براساس توافق هسته ای، ایران نباید بالاتر از سطح ۳.۶۷ درصد اورانیوم غنی سازی کند اما با خروج آمریکا از برجام، اعمال تحریم های شدید از جانب این کشور و البته ناامیدی از اینستکس اروپایی باعث شد که تهران خویشتنداری خود را کنار بگذارد و در راه کاهش تعهدات هسته‌ای خود گام بردارد اکنون ایران در مسیر این سیاست سطح غنی سازی خود را به پنج درصد نزدیک کرده و هشدار داده که اگر اروپایی‌ها در تامین منافع اقتصادی ایران از برجام تعلل کنند، احتمالاً به ۲۰ درصد هم خواهد رساند.
درپی اقدام ایران در خصوص کاهش تعهدات هسته‌ای سخنگوی آژانس بین‌المللی اتمی اعلام کرد که «یوکیا آمانو»، مدیر کل این آژانس، عبور ایران از مرز تولید اورانیوم غنی‌شده سه و ۶۷ صدم درصد را تایید کرد. آمانو ضمن تایید این خبر اعلام کرد که برابر اعلام اپراتور کارخانه غنی سازی سوخت، این غنا چهار و پنج دهم درصد است. اما با اقدام مقامات ایران و تایید آژانس، اروپایی‌ها صریحاً این کشور را به «نقض» برجام متهم کردند. با این حال، هنوز هم به امکان زنده ماندن این توافق امیدوارند. از این‌رو به منظور پیدا کردن راهی برای متقاعد کردن ایران به عقب‌نشینی از اقدامات هسته‌ای جدید خود، تحرکات دیپلماتیک جدیدی را آغاز کردند.
دیروز کاخ سفید در بیانیه‌ای اعلام کرد که رییس جمهور آمریکا روز دوشنبه با امانوئل ماکرون، همتای فرانسوی خود در تماسی تلفنی درباره ایران گفت وگو کرد. طبق این بیانیه ترامپ و ماکرون درباره تلاش‌های مداوم برای اطمینان حاصل کردن از اینکه ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند و همچنین درباره آنچه رفتار بی‌ثبات‌کننده این کشور در خاورمیانه خوانده شده رایزنی کردند. این دومین باری بود که رهبران این دو کشور در هفته گذشته درباره ایران گفت و گو کردند و این می‌تواند امیدواری به راه اندازی اینستکس را از جانب کشورهای اروپایی تقویت کند هرچند که اروپا در این اواخر به سمت واشنگتن تمایل پیدا کرده و حتی کشور انگلیس در راستای سیاست‌های آمریکا دست به توقیف نفتکش ایرانی در جبل الطارق زده که البته بعید هم نیست که این موضوع از قبل با شخص ترامپ و تیم جنگ‌طلبش هماهنگ شده باشد. اما اکنون با کاهش تعهدات هسته‌ای و عبور ایران از مرز تعیین شده اورانیوم اروپا به تکاپو افتاد. هرچند در سخنان خود ایران را به این اقدام سرزنش می‌کنند و بر پایبندی ایران به توافق هسته‌ای اصرار دارند اما واقعیت آن است که دیگر اروپا می‌داند که صبر ایران تمام شده لذا این فرصت ۶۰ روزه تنها امیدی است که هم ایران به اروپا دارد و هم اروپا به ایران چرا که با خروج تهران از برجام ناخودآگاه تنش در منطقه بالا می‌گیرد و این موضوع به نفع هیچ کشوری نیست.
اما گام مثبت فرانسه در آستانه اجرای گام دوم کاهش تعهدات هسته‌ای هم دیده شد. امانوئل ماکرون، رییس جمهور فرانسه، با حسن روحانی شب قبل از عبور ایران از ذخایر اورانیوم تماس گرفت و به مدت بیش از یک ساعت با او درباره مسائل مرتبط با برجام صحبت کرد. طبق روایت فرانسه در این تماس، ماکرون و روحانی شرایط از سرگیری گفت‌وگوها میان همه طرف‌ها تا ۱۵ ژوئیه را بررسی کردند. رییس جمهور فرانسه همچنین همتای ایرانی خود را به ادامه دادن پایبندی به برجام دعوت کرد. اما ظاهراً این تماس نتوانست ایران را به انصراف از اجرای گام دوم کاهش تعهدات هسته‌ای متقاعد کند. در نتیجه روز بعد از تماس، ایران غنی‌سازی فراتر از محدودیت‌های توافق هسته‌ای را اعلام کرد.
در ادامه این تلاش‌ها، دیروز مشاور ارشد رییس جمهور فرانسه در امور دیپلماتیک، با هدف کاستن از تنش‌ها میان تهران و واشنگتن به مدت دو روز به ایران سفر کرد. مشاور ماکرون چندی پیش هم به تهران سفر کرده بود، اما نتوانست به کاهش تنش ها کمک کند. یک مقام در کاخ ریاست‌جمهوری فرانسه مدعی شد که در حال حاضر هم ایران و هم آمریکا به افزایش فشارها علاقه دارند، اما نهایتاً هر دو طرف به آغاز گفت و گوها علاقه خواهند داشت. وی افزود: «چیزی که در یک وضعیت بحرانی نظیر وضعیت فعلی مهم است، اینکه نقاط میانی پیدا شود که ما را از تنش شدید به مذاکرات منتقل کند. این چیزی است که برای تحقق آن تلاش می‌کنیم.»
آمریکا با وجود خروج یکجانبه از برجام، نگران خروج ایران از این توافق است. به همین دلیل، مایل است تلاش‌های اروپا برای حفظ توافق هسته‌ای موفق شود. همزمان با گام دوم کاهش تعهدات ایران، یک مقام آگاه آمریکایی به نشریه آمریکایی «پالتیکو» گفته تیم ترامپ به تحقق سه امر امیدوار است: ۱- اروپا تحریم‌هایی علیه ایران اعمال کند تا آن را از تعلیق تعهدات بیشتر در برجام منصرف کند. ۲- سازوکار مالی که اروپایی‌ها برای کمک به ایران جهت دستیابی به کالاهای غیرتحریمی برقرار کرده‌اند، موفق شود. ۳- مانورهای اخیر نظامی آمریکا در خاورمیانه برای منع ایران از تشدید تنش‌های نظامی کافی باشد. این مقام آمریکایی در پاسخ به این پرسش که چرا دولت ترامپ خواهان موفقیت ساز و کار «ابزار حمایت از تبادلات تجاری» (اینستکس) است، گفت: «اساسا ما می‌خواهیم آنها (ایران) در توافق (هسته‌ای) باقی بمانند.
اما کمیسیون اتحادیه اروپا در واکنش به کاهش تعهدات برجامی ایران اعلام کرد که همچنان تلاش های دیپلماتیک برای حفظ توافق هسته‌ای ادامه دارد. این کمیسیون تاکید کرد که «ما همچنان از ایران می‌خواهیم که به برجام پایبند بماند و این توافق را تضعیف نکند.
با وجود تلاش کشورهای عضو برجام اما تیم جنگ طلب ترامپ که هماهنگ با اسراییل است تمایلی به نزدیکی ترامپ به اروپا ندارد. از این رو مدام ایران را به تحریم‌های بیشتر و درگیری نظامی تهدید می‌کنند تا مقامات تهران را وادار به واکنش صریح و عجولانه کنند.
پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در تازه‌ترین اظهاراتش علیه ایران مدعی شد: باید اعتراف کنم ما سخت ترین و شدیدترین تحریم های تاریخ را علیه ایران به کار برده‌ایم. اما ما به این تحریم‌ها ادامه می‌دهیم چراکه هنوز کارمان با ایران تمام نشده است. وی در ادامه اظهارات بی اساس خود علیه ایران مدعی شد: ایران کشوری است که حتی آزادی دینی هم برای شهروندان خود قائل نمی‌شود. ما همواره برای نجات تمامی مظلومان در ایران دعا می‌کنیم. همچنین جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، گفت: ایالات متحده به فشار بر ایران تا زمانی که این کشور از دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای منصرف شود و فعالیت های خشن خود در خاورمیانه را متوقف کند، ادامه خواهد داد. وی در سخنرانی خود گفت: از جمله اقدامات خشن ایران، حمایت از تروریسم در سراسر جهان و کمک به دولت سوریه است که از نظر ما غیرقابل قبول است.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید تاکید کرد: افتخار می‌کنم در دولتی فعالیت می‌کنم که بیشترین حمایت را از اسرائیل انجام داده است.
اما دنی دانون نماینده رژیم صهیونیستی در سازمان ملل نیز در تازه ترین اظهارات ضدایرانی‌اش گفت: آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرده که ایران سطح غنی‌سازی خود را افزایش داده است و از این طریق تعهدات برجامی اش را زیر پا گذاشته است این اتفاق به همه ثابت می‌کند که ایران به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای است. وی در ادامه یاوه گویی‌های خود مدعی شد: البته این اتفاق برای من و افرادی که هرگز دروغ هایی که ایران می‌خواهد رفتارش را عادی کند، باور نکرده بودیم اتفاق عجیب و تازه‌ای نیست. امثال ما هرگز داستان سرایی انجام شده درباره تمایل ایران برای عادی سازی رفتارش را باور نکرده بودیم. به نظر می‌رسد که ایران مصمم به داشتن سلاح‌های اتمی، موشک های بالستیک، ارسال تروریسم در منطقه و سراسر جهان است.
دنون در ادامه مدعی شد: من از کشورهای اروپایی می‌خواهم از خواب غفلت بیدار شوند قبل از اینکه کار از کار بگذرد با اقدامات این حکومت مقابله کنند. ایران با استفاده از سکوت و صبر اروپا و جهان به جاه طلبی های خطرناک خود ادامه می‌دهد. این مقام صهیونیستی گفت: اروپا باید به ترامپ بپیوندد و با ایران مقابله کند. لازم است شورای امنیت فوراً تشکیل جلسه دهد و تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران اعمال شود. اکنون به روزهایی برمی‌گردیم که وزیر خارجه آلمان و نخست وزیر ژاپن برای حل تنش و میانجیگری میان تهران و واشنگتن به ایران آمدند منتها این‌بار تهران میزبان فرانسوی‌هاست. دو روز پیش ماکرون با روحانی تماس تلفنی داشت. امروز نیز مشاور رییس‌جمهور این کشور با مقامات تهران گفت‌وگو می‌کند. ضمن اینکه ماکرون دیروز هم با مقامات کاخ سفید و شخص ترامپ گفت و گوی تلفنی داشته است. این‌ها تلاش فرانسه برای کاهش تنش میان تهران و واشنگتن است. هماهنگی فرانسه و آمریکا در مساله ایران ممکن است به راه‌اندازی اینستکس و کارآمد شدن آن منجر شود و از طرفی ایران را به ماندن در برجام ملزم کند.
نظر شما