بررسی‌ها نشان می‌دهد صنایع نساجی ایران قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارد. کارشناسان بالا بودن توانایی ایجاد اشتغال در این بخش را مهمترین مزیت آن می‌دانند و در همین راستا طبق برنامه ریزی های انجام شده به زودی کلنگ احداث شهرک پوشاک و نساجی با حضور مسوولان کشوری در اصفهان به زمین می شود تا ظرفیت های موجود این بخش بیش از پیش شکوفا شود.
در کنار ظرفیت تولید شغل، میزان سرمایه لازم برای راه‌اندازی این صنعت سبت به سایر مشاغل کم است. در صنایع مادر مثل نفت و گاز و پتروشیمی، گاهی برای ایجاد هر شغل باید یک میلیون دلار سرمایه‌گذاری انجام شود اما در صنعت نساجی برای ایجاد یک شغل طبق آخرین آمار تنها نیاز به ۳۵ تا ۴۰ میلیون تومان سرمایه‌گذاری است.
به گفته کارشناسان، نساجی با نزدیک به یک قرن سابقه در کشورمان، پنج درصد سرمایه گذاری‌های بخش صنعت را در اختیار دارد و ۱۳ درصد اشتغال واحدهای صنعتی نیز مربوط به این بخش است.
بر اساس آمار موجود، متوسط هزینه مورد نیاز به منظور ایجاد اشتغال برای یک نفر در صنعت نساجی نزدیک به ۲۵ درصد از متوسط هزینه ایجاد اشتغال یک نفر در کل صنعت کشور است.
آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت حاکی است؛ با وجود چالش‌های ناشی از جنگ روانی و تحریم‌های اقتصادی، صادرات محصول نساجی کشور در ۹ ماهه سال گذشته، ۲۸ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن رشد داشت که این امر بیانگر ظرفیت‌های خوب این بخش است.
به گفته مسؤولان، هفت هزار و ۹۰۰ واحد تولیدی فعال نساجی در ایران وجود دارد، کارشناسان بر این باورند صنعت نساجی، ظرفیت گسترش و مقاومت در شرایط تحریم را دارد از این رو تدوین نقشه راه و مشخص شدن وظایف نهادها در توسعه نساجی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
به گفته مسؤولان با وجود تحریم‌ها، در بخش نساجی با ۳۶ درصد کاهش واردات و ۶ درصد رشد صادرات روبرو بوده‌ایم.
صاحب نظران معتقدند هرچند در سال‌های گذشته فعالان صنعت نساجی و پوشاک در زمینه بهبود کیفی محصولات خود گام‌های خوبی برداشته‌اند، اما توسعه صادرات این محصولات نیازمند بازاریابی قوی‌تر است، به همین دلیل رونق و توسعه صنعت نساجی و پوشاک در برنامه‌های امسال وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به روشنی دیده شده است.
در یک سال و نیم اخیر با وجود آنکه سیاست‌های حمایتی از صنعت نساجی و پوشاک بهتر شده، اما به گفته کارشناسان لازم است تسهیلات بیشتری برای این بخش قائل شویم. رشد نرخ ارز در یک سال گذشته هر چند با افزایش هزینه‌ها مشکلاتی برای تولیدکنندگان به دنبال داشت، اما منجر به کاهش واردات رسمی کالاها به ویژه کالاهای ساخته شده غیر ضروری به کشور شد. این مساله همچنین کاهش واردات قاچاق به خصوص در بخش پوشاک را به دنبال داشت.
به گفته مسؤولان، سال گذشته ۳۱۲ هزار تن انواع محصولات بخش صنایع نساجی و پوشاک به ارزش یک میلیارد و ۹۳ میلیون دلار از کشور صادر شد که در مقایسه با سال پیش از آن از نظر ارزشی و وزنی به ترتیب ۶ درصد و ۲۶ درصد رشد داشت.
گردش مالی صنعت پوشاک در ایران سالیانه ١٤ میلیارد دلار برآورد و نیاز سالیانه پوشاک کشور ۵۲۰ هزار تن تخمین زده می‌شود. این صنعت با اشتغال زایی بالا، سرمایه بری کم و ارزش افزوده مناسب می‌تواند در شرایط تحریم، نقش مؤثری در تولید و اشتغال داشته باشد.
بر اساس آمار منتشره وزارت صنعت، معدن و تجارت، سال گذشته مجموع صادرات پوشاک کشور افزون بر ۶۰ میلیون دلار و کل صادرات منسوجات کشور نیز بیش از ۷۲۸ میلیون دلار بود. این در حالی است که بر اساس برنامه راهبردی وزارتخانه، پیش بینی صادراتی صنعت نساجی و پوشاک در افق ۱۴۰۴ بیش از سه میلیارد دلار تخمین زده شده که یک سوم آن سهم پوشاک است.
با توجه به حضور کالاهای قاچاق پوشاک و صنعت نساجی از سال‌های گذشته در بازار کشورمان و تجربه مبارزه با آن از سوی این صنعت، شاید بتوان گفت یکی از دلایلی که صنعت نساجی از تحریم‌ها تأثیر آن‌چنانی نپذیرفته همین موضوع باشد. تحریم‌ها بطور عمده صنایع بزرگ کشورمان از جمله فولاد، خودروسازی‌ها، پتروشیمی‌ها و غیره را هدف قرار داده بود و به دلیل وجود بیش از ۹ هزار واحد نساجی در کشور، در عمل نمی‌توان این تعداد واحد را شناسایی و تحریم کرد. به همین دلیل، سرمایه گذاران با حضور در صنعت نساجی می‌توانند از مزایای آن از جمله زودبازده بودن و عدم تاثیرپذیری از تحریم‌ها برخوردار شوند.
راه اقتصاد مقاومتی از نساجی می‌گذرد
به گفته نماینده مردم شاهین شهر، برخوار و میمه در مجلس شورای اسلامی آغاز راه اقتصاد مقاومتی از صنعت پوشاک و نساجی پا می‌گیرد، این صنعت در گذشته از نظر خودکفایی و خوداتکایی حرف اول را می‌زد و امروز به حمایت و برنامه ریزی نیاز دارد.
حسینعلی حاجی دلیگانی در نخستین گردهمایی تخصصی صنایع نساجی، پوشاک و فناوری‌های وابسته، افزود: در زمان حاضر شاهد از بین رفتن کارخانه‌های نساجی و پوشاک به دلیل نبود حمایت و همچنین واگذاری نا مناسب واحدها به بخش‌های مختلف هستیم.
حاجی دلیگانی از راه اندازی شهرک پوشاک در استان خبر داد و افزود: با احداث این مجموعه زنجیره پوشاک و نساجی با فناوری روز ایجاد می‌شود که بالغ بر ١٢٠ هزار شغل مستقیم و سالانه پنج میلیارد دلار کالا تولید می‌کند.
به گفته حاجی دلیگانی، با توجه به نیاز منطقه همچنین وجود جمعیت ۴۰۰ میلیون نفری خاورمیانه، این شهرک می‌تواند بازار خوبی ایجاد کند که شایسته قدمت اصفهان در صنعت پوشاک و نساجی است.
تأسیس شهرک نساجی و پوشاک در اصفهان اشتغالزایی و رونق تولید به دنبال دارد
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری اصفهان از تأسیس شهرک نساجی و پوشاک در این استان خبر داد.
سید حسن قاضی عسگر در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: هدف از ایجاد این شهرک، استفاده بهینه از ظرفیت‌ها و تجربه‌های استان در صنعت نساجی و ایجاد اشتغال انبوه است و این شهرک چرخه ریسندگی تا بافندگی، تولید و توزیع پوشاک را شامل می‌شود.
وی با اشاره به تشکیل کمیته تخصصی برای راه اندازی شهرک نساجی و پوشاک، افزود: بنا به تصمیم این کمیته جانمایی احداث این شهرک در زمین‌های بین پالایشگاه و نیروگاه شهید منتظری اصفهان انجام شده است و این زمین‌ها در مرحله تغییر کاربری قرار دارد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری اصفهان با بیان اینکه ایجاد چرخه ریسندگی تا توزیع پوشاک ارزش افزوده زیادی برای استان دارد، اضافه کرد: پس از اصفهان، شهرک نساجی و پوشاک اصفهان در کاشان احداث خواهد شد.
به گفته وی، طرح عملیاتی راه اندازی این شهرک‌ها آماده شده که بر اساس پیش بینی‌ها نزدیک به ۲۰۰ هزار فرصت شغلی ایجاد خواهد کرد، در نهایت ارزش افزوده پوشاک هم به مردم کشورمان باز خواهد گشت.
نساجی، صنعت کم آب بر
یک کارشناس ارشد صنعت نساجی اصفهان اشتغال بالای زنان، کم آب بر بودن و ارزش افزوده بالا را سه مزیت مهم صنعت نساجی دانست و به ایرنا گفت: در صنایع نساجی، نسبت میزان اشتغال به حجم سرمایه گذاری بالاست که به ازای تولید هر کیلو گرم پارچه پیراهنی، ۱۵ نفر مشغول کار هستند.
افشین پناهی نیاز اندک به ارز، پایین بودن قیمت تمام شده کالا، سرمایه پایین، بازار خوب صادرات، وجود کارگر و انرژی ارزان، نبود آلودگی زیست محیطی را از دیگر مزیت‌های این صنعت برشمرد.
وی افزود: افزایش نرخ دلار و جلوگیری از واردات زمینه خوبی را برای بهبود شرایط این صنعت فراهم کرده است.
به گفته این کارشناس، خلأ در زیرساخت‌ها، فروش مواد خام نساجی به کشورهای دیگر، کمبود تکنولوژی دوخت و دوز، نبود ماشین آلات تخصصی انواع دوخت، بالا بدون قیمت مواد اولیه، تعرفه‌های واردات پنبه و تحریم‌های داخلی را از موانع توسعه صنعت نساجی بر شمرد.
پناهی با بیان اینکه تحریم‌های کشور در حقیقت به نفع تولیدکنندگان نساجی است، افزود: در زمان حاضر درخواست پارچه در کشور به شدت افزایش یافته، اما در مقابل با کمبود پارچه معمولی و تخصصی برای تولید پوشاک مواجه هستیم.
وی به مشکل اشتغال، سرمایه گذاری و آب در اصفهان اشاره کرد و افزود: رونق صنعت نساجی در اصفهان با توجه به این محدودیت‌ها می‌تواند سکوی پرش بلندی به سوی توسعه باشد.
فضای مناسب برای توسعه نساجی در کشور
رئیس هیأت مدیره جامعه متخصصان نساجی در این خصوص معتقد است: با وجود مشکلات مختلف به ویژه در مباحث تأمین مالی و سرمایه در گردش، فضا و بستر کار برای رونق بخشیدن به تولید در صنعت نساجی فراهم شده است.
سید محمد مقدسی در گفت و گو با ایرنا، افزود: صنعت نساجی در سال‌های گذشته با هجوم واردات به خصوص واردات قاچاق مواجه بود، اما با تلاش صنعتگران و همراهی دولت به ویژه در جلوگیری از ورود پوشاک قاچاق به کشور، اکنون فضای مناسبی برای توسعه فعالیت‌های تولیدی فراهم شده است.
وی بیان داشت: با این وجود، افزایش نرخ ارز، نقدی شدن خریدها و مشکلات تأمین مواد اولیه در یک سال گذشته سبب شده تا امروز تولیدکنندگان با کمبود سرمایه در گردش مواجه باشند؛ مشکلی که در صورت حل شدن می‌تواند بستر رونق تولید در این صنعت را مهیا کند.
مقدسی ادامه داد: هر چند بانک‌ها مدعی ارائه تسهیلات ارزان قیمت هستند، اما وام‌های با سود ۱۵، ۱۶ و ۱۸ درصدی برای تولیدکنندگان مناسب نیست، زیرا سود کار در صنعت نساجی پایین است.
به گفته وی تسهیل شرایط در پرداخت وام‌ها، یکی از مواردی است که دولت می‌تواند در قالب آن به حمایت از تولیدکنندگان پردازد.
رئیس هیأت مدیره جامعه متخصصان نساجی افزود: اکنون تولیدکنندگان پوشاک از الگوها یا کپی کارهای خارجی استفاده می‌کنند، اما جامعه متخصصان نساجی می‌تواند به عنوان بازوی مشورتی و اجرایی تولیدکنندگان و نهادهای مرتبط برای پوشش خلأ علمی موجود اقدام کند.
این فعال صنعتی بیان داشت: صنعت نساجی در سال‌های گذشته بیشتر متأثر از فناوری آلمان بود و پس از آن ایتالیا، فرانسه و بلژیک از اروپا و چین، ژاپن و تا حدی کره جنوبی و هند از آسیا قرار داشتند، با این حال تحریم‌ها کمتر شرکت‌های کوچک را تحت تأثیر قرار داده اما تبادلات پولی مهمترین مشکل فراروی فعالیت شرکت‌های بزرگ خارجی در ایران است.
وی، تولیدات زیر پله‌ای و بی نام و نشان را حاصل علمی و تخصصی نبودن صنعت پوشاک در ایران برشمرد و ادامه داد: باید با تمرکز بر پوشاک که خروجی نهایی صنعت نساجی و محصولات آن دارای بالاترین ارزش افزوده در بین محصولات این صنعت است، نیازهای روز بازارهای داخلی و بین المللی را پایش کنیم.
مقدسی خاطرنشان کرد: حدود ۱۶ هزار نفر متخصص نساجی در کشور حضور دارند که نزدیک به ۲ هزار نفر آنان با تحصیلات کارشناسی به بالا عضو جامعه متخصصان نساجی هستند، اما نیازمند حمایت هستند.
وی به قدیمی بودن خطوط تولید کارخانجات اشاره کرد و گفت: هر چند پس از انقلاب تاکنون در ۲ مقطع نوسازی خطوط و دستگاه‌ها انجام شده، اما از فناوری روز جهان عقب هستیم و خروج خارجی‌ها از ایران در ۲ سال گذشته ناشی از تحریم‌ها بر این مشکل دامن زده است.
نقدینگی، بزرگ‌ترین مانع توسعه صنعت نساجی
عضو هیأت مدیره اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران معتقد است چنانچه مشکل تأمین مواد اولیه و نقدینگی مورد نیاز صنعت نساجی و پوشاک حل نشود، ظرفیت‌های پیش بینی شده تحقق نمی‌یابد و این امر پیامد رونق واردات و قاچاق را به همراه خواهد داشت.
مجید نامی در گفت وگو با ایرنا افزود: صنعت نساجی و پوشاک سالیانه نیازمند ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار مواد اولیه، تجهیزات و ماشین آلات است که با احتساب مواد اولیه ای که در داخل تأمین می‌شود، به حدود چهار میلیارد دلار می‌رسد.
وی تاکید کرد: نساجی و پوشاک جزو بخش‌هایی است که بیشترین درصد اشتغال و ارزش افزوده را به خود اختصاص داده و بیش از ۲۵۰ هزار نفر بطور مستقیم و حدود یک میلیون نفر بطور غیرمستقیم در این صنعت اشتغال بکار دارند.
نامی خاطرنشان کرد: ممنوعیت ورود کالاهای ساخته شده به کشور و قرار گرفتن پوشاک در بین یک هزار و ۴۰۰ قلم کالای ممنوعه وارداتی، حمایت واقعی از این بخش می‌تواند به رونق هر چه بیشتر تولید بیانجامد.
وی اظهار داشت: برآوردها نشان داد در سال ۹۶ بیش از ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار پوشاک به کشور قاچاق شده، اما پارسال به دلیل افزایش نرخ ارز این آمار کاهش یافت.
عضو هیأت مدیره اتحادیه مزبور یادآور شد: مطابق آمار منتشره بانک مرکزی، سرانه مصرف پوشاک هر ایرانی ۱۵۰ دلار در سال است و با احتساب جمعیت کشور، گردش مالی بالایی دارد و انتظار می‌رود مسئولان بانک‌ها تعامل واقعی با فعالان این صنعت داشته باشند.
نامی یادآور شد: امسال صنعت پوشاک به عنوان یکی از سه اولویت حمایتی دولت در نظر گرفته شده و دولت با بخش خصوصی تعامل خوبی دارد، اما انتظار فعالان اقتصادی ثبات قوانین است.
وی گفت: سال گذشته به دلیل تغییرات پی در پی قوانین، شرکت‌های خصوصی بابت مواد اولیه، قطعات، ماشین آلات و نقدینگی مورد نیاز متحمل زیان‌های زیادی شدند.
عضو هیأت مدیره اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران خواستار آن شد تا تعامل بانک‌ها با بخش صنعت از حالت شعاری خارج شود، زیرا با وجود تصمیمات و اقدام‌های خوب وزارت صنعت، فعالان صنعتی در زمان استفاده از نقدینگی، تسهیلات یا تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه و ماشین آلات مورد نیاز با مشکلات زیادی روبرو می‌شوند.
به گزارش ایرنا، به گفته مسؤولان برنامه‌های سال ۹۸ با محوریت حفظ وضعیت موجود تولید و اشتغال به طور عمده مبتنی بر ۲ پروژه ویژه «توسعه تولید و تجارت حوزه صنایع نساجی و پوشاک» و «ارتقای توان تولید ملی با افزایش ۱.۲ میلیارد دلاری ساخت داخل محصولات صادرات‌گرا در حوزه نساجی و پوشاک» در نظر گرفته شده است.
بنا به اظهار کارشناسان، اصفهان کمبود تولید پوشاک دارد که در صورت تأمین مواد اولیه و پارچه می‌تواند به دوران گذشته خود بازگردد.
۶۰ درصد پارچه‌های تخت بافت در اصفهان تولید می‌شود، در تبدیل مواد پتروشیمی به نخ و تبدیل نخ به پارچه، اصفهان در رده نخست کشور قرار دارد.
استان اصفهان دارای ۹ هزار واحد تولیدی کوچک و بزرگ ،۸۴۰ معدن در حال بهره برداری و حدود ۱۸۰ هزار واحد صنفی است.
۹۸۶۱/۶۰۲۶
نظر شما