سال‌هاست بحث لاغری دغدغه جدی زنان جامعه است که البته این حساسیت بالا به لاغری، بی تأثیر از شبکه‌های اجتماعی و کانال‌های ماهواره‌ای و سلبریتی های داخلی و خارجی نیست. نارضایتی از اندام در طیف وسیعی از زنان وجود دارد و به همین دلیل آنها همواره به دنبال راهی هستند تا به تناسب اندام که از نظرشان همان لاغری است، برسند.
باربی عروسک مدل زنان غربی با اندامی لاغر و کشیده است که در شبکه های ماهواره ای برای نشان دادن تناسب وزن و اندام زنان روی آن تبلیغات گسترده ای انجام می شود.
تب باربی یا دغدغه لاغری در بعضی زنان به حدی جدی می‌شود که به پیکر تراشی روی می‌آورند یا به هر روش عجیب دیگر متوسل می‌شوند تا جایی که به وسواس تبدیل و گاهی منجر به تلاش‌های عجیب و غیرمتعارف برای کاهش وزن می‌شود و در نهایت سلامت جسمی و روحی روانی آنها با مشکل جدی مواجه شده، طوری که سر از مراکز درمانی در می‌آورند.
به تاکید روانشناسان آراستگی ظاهری یکی از معیارهای تشخیص سلامت روانی در افراد جامعه است اما وقتی علاقه به آراستگی و اهمیت دادن به ظاهر، شکل افراطی به خود بگیرد دیگر نمی‌توان از آن به عنوان نشانه سلامت یاد کرد.
ورزش و توجه به سلامت بدن و متناسب کردن وزن خوب است اما باید با مشورت و نظارت پزشک متخصص تغذیه و کارشناسان مربوطه باشد، این درحالی است که گاهی افراد به بهانه ورزش و رژیم غذایی با هدف لاغری و تناسب اندام در واقع سلامتی خود را نشانه می‌گیرند و با ناآگاهی یا افراط در کاهش وزن باعث بروز مشکلاتی در جسم و روح خود می‌شوند.
به نظر می‌رسد که علاقه افراطی به ظاهر و لاغری به صورت وسواس گونه در جامعه ایرانی نقل بحث‌های محافل بویژه جمع‌های زنانه است و باید در این زمینه فرهنگ سازی صورت گیرد تا مردم ورزش را برای سلامتی انتخاب کنند و به تناسب وزن بیشتر از لاغری اهمیت دهند.
جامعه زنان لاغر را بیشتر می‌پذیرد
ندا زن ۳۳ ساله‌ای که ۲ سال است برای ورزش به باشگاه بدنسازی می‌آید، می‌گوید: اولش تنها انگیزه ام لاغری بود و می‌خواستم به هر قیمتی در مدت زمان کوتاه به وزن ایده آل برسم بعد از چند ماه از مصرف داروهای لاغری هیچ نتیجه‌ای نگرفتم و به اصرار یکی از دوستانم با ثبت نام در یک باشگاه ورزشی هفت ماه بعد به وزن ایده آل رسیدم اما به دلیل وابستگی به فضای باشگاه و هنرجوها و مربیان نتوانستم ورزش را ترک کنم و حالا با انگیزه ورزش و سلامتی به باشگاه می‌روم.
به سراغ دختری می‌روم که با همه صحبت می‌کند و خنده از صورتش حذف نمی‌شود، مریم ۲۳ ساله و ۶ سال است یک ساعت از روز را به باشگاه اختصاص می‌دهد می‌گوید: وقتی پس از اتمام مدرسه وارد جامعه شدم افسردگی شدید گرفتم فهمیدم که جامعه ما زنانی را می‌پذیرد که از تناسب اندام بهره داشته باشند.
آن زمان فوق العاده چاق بودم و چون دایره ارتباطاتم فقط به خانواده و دوستانم محدود می‌شد هیچ وقت از این بابت احساس بدی نداشتم اما در جامعه بیشتر زنان، لاغر و برای تناسب اندام اهمیت زیادی قائل هستند، حتی اگر مردی به چاقی من توجه نمی‌کرد متوجه بودم که در نگاه زنان جامعه من یک فرد بدهیکل هستم.
خانواده مریم برای رهایی او از چنگال سیاه افسردگی او را به مسافرت می‌فرستند اما به قول مریم زنان جامعه در همه شهرها به دنبال یک هدف هستند و آن هم لاغری است، از این رو او تصمیم می‌گیرد بدون اطلاع خانواده به خوردن داروهای لاغری روی بیاورد اما به دلیل بی دقتی و توجه نکردن به سلامت داروها بعد از مدتی به بیماری دچار می‌شود و مادر او در کمال ناامیدی و فقط برای تغییر روحیه مریم او را در باشگاه ثبت نام می‌کند و مریم به مرور با کاهش وزنی که در خود احساس می‌کند از افسردگی خلاص می‌شود.
او می خندد و می‌گوید: " فکر کنم من تنها کسی باشم که اول به انگیزه شادی امدم باشگاه و بعد لاغری رو دنبال کردم" فضای صمیمی و شادی در باشگاه وجود دارد.
هیچ زنی از چاقی احساس خوبی ندارد
پوران زن شاغل ۳۷ ساله‌ای است که هر روز مسیر طولانی جنوب شهر را طی می‌کند تا خودش را به باشگاه مورد نظرش برساند و یک ساعت تمرین کند، او که ۹ سال سابقه ورزش و استفاده از دستگاه‌های بدنسازی دارد می‌گوید: بجز ۹ ماه بارداری و سه ماه بعد از زایمان در همه این ۹ سال چه در باشگاه و چه در خانه ورزش کرده‌ام.
پوران که در زمان بارداری به وزن ۱۰۰ کیلوگرم و بعد از زایمان به وزن ۸۵ کیلوگرم رسیده است، ثبت نام در باشگاه را اول به انگیزه تناسب اندام و رسیدن به وزن دلخواه خود می‌داند و می‌گوید: هیچ زنی از اینکه به او بگویند خیلی چاق شده‌ای احساس خوبی ندارد، اکنون گرچه با روزهای چاقی فاصله زیادی دارم ولی هنوز به وزن دلخواهم نرسیده‌ام.
او انجام تمرین‌های متناسب با تناسب اندام را علاوه بر تأثیر بر وزن، دلیل سلامتی و شادی هم می‌داند و معتقد است که زنان در محیط کار برای کارفرما و ارباب رجوع کار می‌کنند و در محیط خانه برای آرامش همسر، فرزند و سایر اعضای خانواده تلاش می‌کنند و این حق طبیعی هر زنی است که فارغ از دغدغه‌ها و مشکلات زندگی ساعتی را به خودش اختصاص بدهد و فکر و ذهن خود را آزاد کند.
پوران می‌گوید: شروع ورزش و تنظیم برنامه روزانه زندگی مطابق با آن در ابتدا کمی سخت به نظر می‌رسد ولی بعد از مدتی بدن به ورزش عادت و میل انسان به ادامه دادن را بیشتر می‌کند به گونه‌ای که اگر روزی ورزش نکند احساس چیزی در زندگی او کم است.
لاغری سریع خواسته بیشتر بانوان
درصد کمی از بانوان به انگیزه تناسب وزن به باشگاه می آیند و انگیزه بیش از ۸۰ درصد آنها لاغری است، اینها را مربی ایروبیک و ورزش‌های هوازی یکی از باشگاه‌های بانوان می‌گوید: پس از اینکه بانوان در فضای باشگاه قرار می‌گیرند شاهد تغییرات مثبتی در انگیزه و روحیه آنها هستیم حتی در بیشتر موارد با وجود رسیدن به وزن ایده آل باز هم حاضر به ترک باشگاه و فعالیت‌های ورزشی نیستند.
" رؤیا طاهری" معتقد است باشگاه بانوان علاوه بر اینکه محلی برای ورزش است در آن فضای دوستانه‌ای هم وجود دارد، او می‌گوید: بین بانوانی که به باشگاه می آیند دوستی ایجاد می‌شود و این فضای دوستانه و صمیمی تا جایی پیش می‌رود که در باشگاه برای همدیگر جشن تولد برگزار می‌کنند.
او از دختری صحبت می‌کند که برای شرکت در عروسی خواهرش قصد لاغری داشت و درخواست کرد تمرین‌هایی به او بدهیم که در عرض یک ماه لاغر شود تا بتواند در این مراسم با اندام جدید ظاهر شود.
این نمونه بارز دغدغه‌های خیلی از بانوان است، بانوانی که در ایام خاص دغدغه لاغری برایشان رنگ جدی تری می‌گیرد و حاضر هستند به هر روشی خود را به وزن دلخواه برسانند، غافل از اینکه هر روشی مناسب نیست و ممکن است عوارضی داشته باشد که بعدها باعث بروز بیماری‌های مهم و خطرناکی در آنها شود.
رؤیا ۲ سال است که مربی شده اما ۱۱ سال سابقه ورزش کردن دارد، او می‌افزاید: هر کس با انگیزه‌ای به باشگاه می‌آید، خیلی از بانوان با هدف لاغری، عده‌ای برای بدنسازی و عده‌ای برای فرار از افسردگی. چون ما بانوان کمتر به خودمان رسیدگی می‌کنیم و فراموش می‌کنیم که روح ما نیازمند شادابی است بیشتر بانوانی که به باشگاه می آیند زنان خانه داری هستند که یک روز از خود پرسیده‌اند: "پس خودم چی؟ " اما در این بین عده‌ای هم هستند که شاغل هستند و با مدیریت زمان یک ساعت از روز را در باشگاه سپری می‌کنند.
فقط داروخانه‌ها اجازه فروش مکمل‌ها را دارند
یک کارشناس تغذیه و رژیم درمانی گفت: وزارت بهداشت هر چند وقت یک بار لیستی از داروهای غیرمجاز لاغری را ارائه می‌کند که اکثر آنها ترکیبات آمفتامینی دارند گرچه در این مورد نظارت وجود دارد ولی مثل هر موضوع دیگری فروش غیر قانونی و تبلیغات ماهواره‌ای ادامه دارد.
فاطمه پوربهی ادامه می‌دهد: در باشگاه‌ها مجوز فروش مکمل یا دارو وجود ندارد و محل مجاز خرید و فروش مکمل فقط داروخانه‌ها و مراکز دارای مجوز است که در ایران فقط داروخانه‌ها اجازه فروش دارند اما در بعضی از کشورها مکمل‌ها و ساپلمنت ها با دوزهای تعیین شده در فروشگاه‌ها هم عرضه می‌شود.
این کارشناس تغذیه افزود: مربی‌ها حتی اجازه تجویز مکمل هم ندارند و تجویز مکمل فقط در حیطه اختیارات پزشک و کارشناس و متخصص تغذیه است.
برای تناسب وزن رژیم غذایی و ورزش هر دو لازم است
پوربهی بیان کرد: رژیم غذایی با توجه به شرایط فیزیولوژیک هر فرد متفاوت است و بسته به هر فردی مقدار کالری، پروتئین، کربوهیدرات و چربی در رژیم غذایی تنظیم می‌شود ولی در کل آن دسته از رژیم‌های غذایی مناسب هستند که از همه گروه‌های غذایی به حد تعادل مصرف شود و رژیم‌هایی که تک بعدی هستند و در مدت زمان‌های تعیین شده فقط میوه یا لبنیات مصرف می‌شود، غیراصولی هستند.
این کارشناس تغذیه اظهار داشت: اگر رژیم خیلی سخت و کم کالری باشد شاید سرعت کاهش وزن در ابتدا خوب باشد ولی بعد از مدت زمانی بدن در شرایط قحطی قرار می‌گیرد و متابولیسم و سوخت و ساز افت می‌کند و در واقع به جای چربی سوزی بدن عضله سوزی اتفاق می‌افتد.
پوربهی گفت: نمی‌شود در یک حکم کلی تعیین کرد که رژیم غذایی برای لاغری بهتر است یا ورزش، بلکه هر فردی در برنامه زندگی خود هم باید رژیم غذایی متعادل و اصولی و هم تحرک و فعالیت فیزیکی کافی داشته باشد هر دو این موارد لازم هستند تا فرد به وزن ایده آل برسد.
او معتقد است: رژیم غذایی بدون ورزش باعث می‌شود بدن بعد از مدتی دچار stop وزنی شود و یا با وجود تلاش و کنترل زیاد در رژیم غذایی موفق به کاهش وزن زیادی نشود.
این کارشناس رژیم درمانی ادامه داد: در برخی موارد شاهد هستیم که فرد بعد از مدتی که فعالیت‌های ورزشی را ترک می‌کند و شکل بدن به حالت قبل باز می‌گردد که بطور معمول مشکل این افراد این است که برنامه غذایی متعادلی از نظر کالری ندارند و در طول دوره ورزش، با سوزاندن کالری، میزان کالری اضافه بدن مشخص نیست اما به محض کنار گذاشته شدن ورزش بیشتر افراد کنترل غذایی را رها می‌کنند و با این فکر که به تعادل در وزن رسیده‌اند می‌توانند دوباره مواد غذایی پرکالری مصرف کنند و بیشتر این مشکلات بخاطر رژیم‌های غذایی سخت است که بعد از مدتی به دلیل خستگی آن را رها می‌کنند و به پرخوری روی می‌آورند.
پوربهی بیان کرد: این افراد باید لایف استایل و الگوی غذایی خود را تغییر بدهند و یاد بگیرند که برای کل طول عمرشان مصرف کمتری از قند و شکر و کربوهیدرات ساده مثل نان‌های با آرد سفید و چربی‌ها، فست فودها مصرف کنند تا با تمام شدن رعایت برنامه غذایی، دوباره به خوردن آنها روی نیاورند.
وی اظهارداشت: باید یک برنامه غذایی متناسب همه گروه‌ها در حد تعادل در برنامه باشد و پس از رسیدن به وزن ایده آل باز هم یک برنامه غذایی سبک تر ولی با کالری حساب شده رعایت کنند تا وزن آنان دوباره اضافه نشود.
این کارشناس تغذیه و رژیم درمانی قبل از شروع ورزش نوشیدن یک لیوان قهوه یا چای سبز را برای افزایش متابولیسم بدن و همراه با آن مصرف چند دانه خرما یا یک واحد میوه برای تأمین قند، حین ورزش برای جلوگیری از افت بدن در حین ورزش و خستگی پیشنهاد کرد و افزود: یک تصور و باور غلط برای بعد از ورزش وجود دارد که افراد فکر می‌کنند تا چند ساعت بعد از ورزش نباید چیزی بخورند، درحالی که این باور کامل اشتباه است و باید یک میان وعده بعد از ورزش وجود داشته باشد.
او ادامه داد: بهتر است این میان وعده شامل پروتئین باشد تا هم احساس سیری بعد از ورزش را فعال و هم از ریزه خواری و گرسنگی احتمالی بعد از ورزش جلوگیری کند و علاوه براین به دلیل بالا رفتن احتمال عضله سوزی بعد از ورزش، باید یک وعده پروتئینی ب مصرف تا از آن جلوگیری شود.
پوربهی گفت: مصرف شیر، سفیده تخم مرغ، مرغ آب پز یا گریل شده بعد از ورزش برای ورزشکاران حرفه‌ای انتخاب‌های مناسب‌تری است.
۷۲۰۸/۶۰۴۳
نظر شما