ظریف: ترامپ جدیت خود را با لغو دائمی تحریم‌ها در کنگره نشان دهد

‌" محمد جواد ظریف" روز جمعه و در آخرین روز سفر خود به نیویورک در گفت وگو با شبکه خبری پی بی اس آمریکا این مطلب را در پاسخ به سوالی درباره پیشنهاد نظارت دائمی بر تأسیسات هسته‌ای در صورت لغو دائمی تحریم‌ها مطرح کرد.

وی افزود: چیزی که من پیشنهاد دادم این بود که اگر آقای ترامپ در این موضوع جدی است که توافق حاصله را به تأیید کنگره می‌رساند، یک پیش بینی در توافق فعلی وجود دارد که در سال ۲۰۲۳ ما گمان می‌کنیم که پروتکل الحاقی را که از ما تقاضا می‌کند که همه تأسیسات خود را برای همیشه تحت نظارت سازمان ملل متحد قرار دهیم، به تصویب برسد.

وزیر امور خارجه ادامه داد: او (ترامپ) گفته است که نگران بند غروب آفتاب و مدت توافق است؛ (در صورت تصویب پروتکل الحاقی)، برای همیشه خواهد بود؛ نه حتی برای ۱۰۰ سال، بلکه به طور دائمی خواهد بود. البته این اقدام، نیازمند این است که آمریکا تحریم‌های خود را از طریق تصویب کنگره برای همیشه لغو کند.

ظریف یادآور شد: این چشم اندازی است که ما درباره آن مذاکره کردیم. اگر او می‌خواهد که کار بهتری انجام دهد، می‌تواند از همین الان برای این چشم انداز اقدام کند و مطمئن شود که ایران سلاح اتمی تولید نخواهد کرد.

وی خاطر نشان کرد: اگر این هدف او است، از اکنون می‌تواند آن را انجام دهد.

پهپاد ایرانی

وی افزود: اطلاعات ما این است که ما روز گذشته هیچ پهپادی را از دست ندادیم، به نظر نمی‌رسد آنها پهپاد ما را هدف قرار داده باشند، ممکن است پهپاد خودشان را زده باشند و برخی گزارش‌ها می‌گوید که پهپاد دیگران بوده است.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به اینکه اقدام ایران را خصمانه و تحریک آمیز خوانده‌اند، اظهار کرد: آیا ما تحریک می‌کنیم؟ حتی اگر آن پهپاد ما باشد، ما در محدوده همسایگی خود هستیم اما کشتی‌های آمریکایی در جایی دورتر از ۶ هزار مایل از همسایگی خود قرار دارند.

ظریف ادامه داد: از این رو، می‌خواهم بپرسم چه کسی تحریک کننده است؟

وی در پاسخ به احتمال وقوع یک مواجهه نظامی بین ایران و آمریکا هم گفت: هیچ چیزی اجتناب ناپذیر نیست. ما انسان‌ها تاریخ را می‌سازیم و من فکر می‌کنم مستولی شدن انسان‌های محتاط می‌تواند از جنگ جلوگیری کند چرا که در صورت هر رویارویی نظامی، همه بازنده هستند.

عضو شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران افزود: این وظیفه رهبران و دیپلمات‌ها است که این کار را انجام دهند و ما تلاش می‌کنیم به بهترین شکل اقدام کنیم. این نیازمند احتیاط است و دوری از رفتارهای کودکانه است.

ما در خلیج مکزیک نیستیم

ظریف در پاسخ به این سوال که دولت ترامپ به طور رسمی گفته است که به دنبال جنگ با ایران نیستند، آیا باور می‌کنید، گفت: ما به خلیج مکزیک نرفتیم. آنها به خلیج فارس آمدند. آنها باید مراقب باشند که حاکمیت، تمامیت ارضی یا امنیت ما را تضعیف نکنند.

تروریسم اقتصادی

وی در پاسخ به این سوال که اقدام شما چیست، گفت: ترامپ به صورت علنی اعلام کرده است که او یک جنگ اقتصادی علیه ایران به راه انداخته است. جنگ اقتصادی جنگی است که شهروندان عادی را هدف قرار می‌دهد اما در جنگ نظامی نیروهای نظامی مورد هدف هستند و بعضی وقت‌ها شهروندان عادی به طور جانبی دچار آسیب می‌شوند.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران افزود: در جنگ اقتصادی شما نمی‌توانید نیروهای نظامی یا مقامات را هدف بگیرید بلکه شما زنان و مردان عادی را هدف می‌گیرد که می‌خواهند داروهای ضد سرطانی، ضد بیماری ام اس بخرند یا کودکانی که به دنبال داروهای بیماری "ای بی" هستند.

ظریف تاکید کرد: اینها اهداف جنگ اقتصادی هستند. من می‌خواهم آن را "تروریسم اقتصادی" بنامم چرا که آنها مردم عادی را برای دستیابی به مقاصد سیاسی خود، هدف قرار می‌دهند.

وی با بیان اینکه ما یک توافق داشتیم که با آمریکا مذاکره شده بود، اظهار کرد: این ارتباطی ندارد که چه دولتی در آمریکا بوده است، چرا که کشورهای دیگر با دولت مستقر در واشنگتن به عنوان نماینده آمریکا توجه می‌کنند.

وزیر امور خارجه آمریکا با بیان اینکه آخرین چیزی که شنیدم این بود که در سال ۲۰۱۶ انقلابی در آمریکا رخ نداد بلکه تنها انتخابات برگزار شد، افزود: دولتی که از طریق انتخابات جایگزین دولت پیشین می‌شود باید به تعهدات آن عمل کند.

وی در پاسخ به اینکه نشانی از اینکه ترامپ به دنبال این باشد، وجود ندارد، گفت: دلیل آن این است که از نظر او "مال من، مال من است" و هر آنچه که مال تو است، مذاکره شدنی است؛ این کارایی ندارد.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران افزود: علاقمند نیستم که او را به انجام این کار متمایل سازم بلکه من علاقمندم به آنچه که آمریکا باید به عنوان یک بازیگر مسئول از منظر بین المللی انجام دهد.

ظریف ادامه داد: مطمئن هستم که ترامپ می‌خواهد یک کشوری که از قانون تبعیت می‌کند و نه کشوری که تعهدات را می شکند، به ارث بگذارد.

ترامپ می‌توانست تاریخ ساز باشد

معمار توافق هسته‌ای ایران در پاسخ به سوالی درباره تاریخ ۲۰۲۳ توضیح داد: ما آماده می‌شویم که این مساله را به پیش ببریم، ما باید آن را به مجلس خود ببریم و نیاز داریم که مجلس ما آن را تصویب کند؛ ما آمادگی انجام سریع این کار را داریم اگر آمریکا آمادگی این را داشته باشد که لغو دائمی تحریم‌ها را در کنگره به تصویب برساند.

ظریف یادآور شد: این توافقی است که از پیش در اختیار داریم و می‌توانست به پیش رانده شود، بنابراین ترامپ می‌توانست تاریخ ساز شود از این منظر که روابط دو کشور برای همیشه تغییر می‌کرد.

دیدار با سناتور پال

وی در پاسخ به این سوال که آیا با سناتور راند پال دیدار کرده است، گفت: من زمانی که اینجا هستم با اعضای کنگره نه به عنوان فرستاده دولت بلکه به عنوان نماینده مردم دیدار می‌کنم.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران افزود: من نمی‌توانم بگویم که با چه کسی دیدار کردم و درباره چه موضوعی صحبت شد اما من با اعضای کنگره دیدار می‌کنم.

ظریف ادامه داد: در این دیدارها نظرات و ایده‌های خود را درباره چگونگی حل و فصل مسایل مطرح می‌کنیم، ما فقط آزادی بیان را تمرین نمی‌کنیم.

افزایش غنی سازی اورانیوم

عضو ارشد مذاکره جمهوری اسلامی ایران در مذارکرات هسته‌ای در پاسخ به این سوال که خیلی از افرادی که مخالف خروج ترامپ از برجام هستند، این پرسش را دارند که ایران افزایش غنی سازی اورانیوم را برای چه می‌خواهد، گفت: ما به آن نیازی نداریم.

ظریف افزود: ما یک پیش بینی در توافق هسته‌ای داریم، اگر یک طرف به طور کامل تعهدات خود را عملی نکرد، طرف دیگر ممکن است در داخل برجام، تعهدات خود را کاهش دهد.

وی با بیان اینکه در طولانی مدت برای سوخت نیروگاه‌های خود به غنی سازی ۴.۵ درصدی اورانیوم نیاز داریم، ادامه داد: ما به آن به صورت فوری نیاز نداریم و به همین دلیل هم تاخیر در انجام آن را پذیرفتیم.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر اینکه دیر یا زود به آن نیاز خواهیم یافت، اضافه کرد: اگر آمریکا و اروپا به تعهدات خود به طور کامل پایبند نباشند، ما این حق را داریم که چاره جویی کنیم.

ظریف یادآور شد: می‌دانید که این توافق بر اساس اعتماد نبود بلکه کاملاً بر اساس بی اعتمادی بود. ما به طرف دیگر اعتماد نکردیم و آنها هم به ما اعتماد نکردند و این منصفانه است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا نگران این نیستید که با افزایش غنی سازی برخی تندروها در کاخ سفید همچون جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا پررنگ شوند که نمی‌خواهند هیچ‌گونه توافقی را ببینند، گفت: در دموکراسی، ما در ابتدا نسبت به مردم خود مسئول و پاسخگو هستیم.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران افزود: مردممان از ما انتظار دارند که در پاسخ به عهدشکنی آمریکا و قصور اروپایی‌ها اقدامی انجام دهیم.

ظریف با بیان اینکه از نظر سیاسی اگر به تعهداتان پایبند نباشید نمی‌توانید از دیگران انتظار داشته باشید که به تعهداتشان پایبند باشند، ادامه داد: دلیل آن این است که نمی‌توانید یک توافق چندجانبه را به طور یکجانبه اجرا کنید. یک طرف نمی‌تواند از نتایج مثبت اجرای تعهدات یک توافق منتفع شود بدون اینکه آماده اجرای بخش تعهدات خود باشد.

رفتارهای مخرب متحدان آمریکا

مجری برنامه پرسید از یک سو شنیده می‌شود که ترامپ می‌گوید کشور شما (ایران) بزرگترین تهدید جهان است و از سوی دیگر شنیده می‌شود که شما در حال غنی سازی اورانیوم و در راه دستیابی به سلاح اتمی هستید، چرا مردم نباید نگران باشند؟

رئیس دستگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پاسخ داد: اگر ما خواستار ساخت سلاح اتمی بوده‌ایم، آن را زمانی که برای آن هزینه پرداختیم، می‌ساختیم. از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ ما بارها در انزوای بین المللی، فشار بین المللی، تحریم‌های بین المللی، قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد را هزینه پرداختیم.

ظریف تاکید کرد: اگر می‌خواستیم سلاح اتمی بسازیم می‌توانستیم این کار را انجام دهیم، ما سلاح اتمی نمی‌سازیم چرا که نمی‌خواهیم این کار را انجام دهیم. ما این را بسیار روشن و علنی گفته‌ایم. ما یک تعهد ایدئولوژیکی داریم که از سلاح اتمی استفاده نکنیم.

وی با بیان اینکه ما ملاحظات استراتژیک داریم که سلاح اتمی برای ما امنیت نمی‌آورد، خاطرنشان کرد: این موضع ما است. اگر ترامپ می‌گوید که ما بزرگترین تهدید برای آمریکا و صلح بین المللی هستیم، تنها از او بپرسید چه کسی یمن را بمباران می‌کند، چه کسی نخست وزیر لبنان را بازداشت کرد، چه کسی به داعش و طالبان کمک می‌کند، چه کسی به لیبی یورش می‌برد؟

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران یادآور شد: ما در لیبی و سودان نیستیم، اینها متحدان آمریکا هستند نه ایران. اگر می‌خواهید به رفتارهای بدخواهانه و تهدید نگاه کنید، به عربستان سعودی نگاه کنید. به کسانی نگاه کنید که یک روزنامه نگار را مثله می‌کنند، نه ایران.

یمن

مجری برنامه پرسید به یمن اشاره کردید، به خوبی روشن است که یک جنگ وحشتناک سال هاست که جریان دارد، سعودی و حوثی های مرتبط با ایران در آن دخالت دارند. اکنون می‌دانیم که امارات متحده عربی در حال خروج بیشتر نیروهای خود از این کشور است، آیا می‌تواند زمان توقف این جنگ باشد؟

ظریف پاسخ داد: ما زمان‌های زیادی برای پایان دادن به جنگ در یمن داشتیم. از آوریل سال ۲۰۱۵ می‌توانستیم جنگ یمن را پایان دهیم، اما می‌توانید از مقامات آمریکا هم سوال کنید که متاسفانه سعودی تصور کرد که می‌تواند به صورت نظامی در مدت چند هفته در این جنگ پیروز شود.

وی اظهار کرد: همچنان که می‌توانستیم چهار سال پیش این جنگ را متوقف کنیم، اکنون می‌توان این کار را انجام داد، تنها لازم است درک خود را تغییر داد که این جنگ نمی‌تواند به صورت نظامی پیروز بشود.

گفت وگوهای منطقه‌ای

رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که آیا آمادگی دیدار با مقامات امارات متحده عربی در تهران یا هرجای دیگری را دارید، گفت: در هر زمانی آماده هستیم.

ظریف افزود: ما روابط دیپلماتیک با امارات متحده عربی داریم، از این رو آمادگی داریم که به آنها و سعودی‌ها دیدار کنیم. ما ۸۰ هزار زایر ایرانی را در عربستان سعودی به خاطر مراسم سالانه حج خواهیم داشت که تقریباً نیمی از آنها اکنون در آنجا هستند.

وی ادامه داد: ما هیچ دلیلی برای درگیری با عربستان سعودی نداریم، آنها همسایه ما هستند، ما دین، تاریخ و جغرافیای مشابهی داریم و می‌توانیم در هر زمانی با هم دیدار کنیم تنها باید این واقعیت را بپذیریم که ما باید امنیت منطقه‌ای را خودمان فراهم کنیم و نمی‌توانیم از خارج خریداری کنیم.

این به معنای آن است که ما نیاز داریم با هم کار کنیم تا اینکه علیه همدیگر باشیم و این می‌تواند در همین زمان انجام شود و قطعاً من برای این مساله دعا می‌کنم.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به این سوال که آیا شواهد ملموسی وجود دارد، گفت: هنوز نه؛ متاسفانه من تا کنون از سوی عربستان سعودی آمادگی نمی بی نم که فکر کردن درباره اینکه چگونه یک فرایند منطقه‌ای نسبت به فرایند خارجی می‌تواند به آنها امنیت بدهد را آغاز کرده باشند.

ظریف خاطرنشان کرد: ما آماده مذاکره با همه همسایگان خود هستیم، ما به طور علنی گفتیم که آماده امضای یک معاهده منع تجاوز با همسایگانمان هستیم. ما از هریک از همسایگان ایران برای پیوستن به معاهده منع تجاوز دعوت می‌کنیم.

وی در پاسخ به اینکه در حال حاضر حرکت ملموسی وجود ندارد، گفت: به خاطر این است که متاسفانه آنها می‌بینند که آمریکا حتی در قتل هم از آنها حمایت می‌کند.

حمایت از حزب الله لبنان

مجری برنامه از ظریف درباره چرایی حمایت ایران از گروه‌هایی که از نظر وی در برخی کشورها خشونت داشته‌اند، پرسید که رئیس دستگاه دیپلماسی ایران اظهار کرد: در واقع با گروه‌هایی کار می‌کنیم که از خود دفاع می‌کنند.

ظریف افزود: متحدان آمریکا با گروه‌هایی کار می‌کنند که خشونت را ترویج می‌دهند، ما هرگز با داعش، القاعده، جبهه النصره و کسانی که مردم را گردن می‌زنند یا زنده آنها را می‌سوزانند، کار نکرده‌ایم.

وی خاطرنشان کرد: ما از کسانی حمایت می‌کنیم همانگونه که هرکسی باید انجام دهد، از تمامیت ارضی دفاع و علیه اشغالگری و هرگونه تجاوزی مبارزه می‌کنند. ما این کار را انجام می‌دهیم و به آن افتخار می‌کنیم.

عضو شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوال مجری درباره حزب الله لبنان گفت: حزب الله گروهی است که در مجلس لبنان نماینده دارد. ما نخست وزیر لبنان را زندانی نکردیم، دیگران این کار را کردند و حزب الله اطمینان داد که لبنان آرام خواهد بود در حالی که عربستان سعودی از نخست وزیر دولت دیگر بازجویی و سوال می‌کرد.

ظریف در پاسخ به این سوال که آیا ایران آماده است به آمریکا و بقیه جهان اطمینان دهد که از گروه حزب الله که به نظر می رسند بی ثبات کننده هستند، حمایت نکند؟ گفت: خیر. ما بسیار روشن بوده‌ایم. ما از هیچ کسی که بی ثبات کننده باشد، حمایت نمی‌کنیم.

وی افزود: از نظر ما این آمریکا و متحدان آن هستند که بی ثبات کننده است. اگر به منطقه ما نگاه کنید، کسانی که برای مردم خود کار می‌کنند و نماینده آنها در مجلس خودشان هستند و جامعه خودشان به حساب می آیند، نیروهای بی ثبات کننده نیستند.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: اگر مبارزه حزب الله نبود، داعش اکنون در لبنان و سوریه حضور داشت و ما یک وضعیت کاملاً متفاوتی را می‌داشتیم.

ظریف با تاکید بر اینکه لازم است "بی ثبات کنندگی" معنا شود، اظهار کرد: این آمریکا است که برهم زننده ثبات است. حضور آمریکا در منطقه ما، بی ثبات کننده بوده است. نیاز نیست در این باره از من بشنوید، من تنها از ترامپ می‌خواهم به نوار بحث انتخاباتی خود گوش دهد.

وی یادآور شد: می‌بینید که در این مناظره‌ها او می‌گوید که ایران با داعش مبارزه می‌کند، آمریکا در ایجاد داعش کمک کرده است؛ من به سادگی با ترامپ موافق هستم.

سوریه

مجری برنامه دلیل حمایت ایران را از دولت که البته او "رژیم" سوریه نامید که از نظر او مردم خود را با سلاح شیمیایی کشته است، جویا شد و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پاسخ داد: ما برای همکاری علیه داعش در سوریه حضور داریم.

ظریف افزود: ما این کار را در عراق، سوریه و همچنین کردستان عراق انجام می‌دهیم. ما این کار را در سراسر مرزهایمان انجام داده‌ایم. این هدف ما است.

وی ادامه داد: تصمیم درباره اینکه چه کسی در سوریه حاکم باشد، نه به ما و نه به شما ارتباط ندارد. این تصمیمی است که تنها باید از سوی مردم سوریه گرفته شود. ما این را گفته‌ایم. ۶ سال پیش گفتم که به مردم سوریه اجازه دهید تا تصمیم بگیرند اما آمریکا از پیش تعیین کرد که بشار اسد در انتخابات نخواهد بود.

وزیر امور خارجه ایران اضافه کرد: اگر باور دارید که او مردم خود را همچون یک قصاب کشته است، از اینکه او در انتخابات شرکت کند چه نگرانی دارید، او با رای مردم از دور خارج خواهد شد. ما باید تنها مطمئن شویم که آنها یک انتخابات آزاد و عادلانه داشته باشند.

ظریف با تاکید بر اینکه این چیزی است که ما آنها را به آن فراخوانده‌ایم، اظهار کرد: اما آنها در واقع یک پیش شرط برای انتخابات در نظر گرفته‌اند.

وی با اشاره به اقدام سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه درباره تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه، گفت: ما برای تشکیل کمیته قانون اساسی بسیار نزدیک شده‌ایم، از این رو، مردم سوریه می‌توانند در کنار هم بنشینند و پیش نویس قانون اساسی را تدوین کنند، انتخابات خودشان را داشته باشند و ما تنها می‌توانیم تسهیلگر آن باشیم.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با تاکید براینکه نمی‌توان به کشورهای دیگر دیکته کرد، افزود: ما آموخته‌ایم که دیکته کردن، کارایی ندارد و من فکر می‌کنم که آمریکا هم نیاز دارد این مساله را بیاموزد.

ظریف در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر اینکه از نظر شما بشار اسد می‌تواند در انتخابات آزاد و عادلانه شرکت کند، خاطرنشان کرد: بله و ما باید کمک کنیم. به اعتقاد من، مردم بهترین داور خواهند بود.

وی ادامه داد: ما می‌توانیم مطمئن شویم که فرایند انتخابات، آزاد و عادلانه باشد. این را از ابتدا هم گفته‌ایم و می‌گوییم اما متاسفانه کسانی که پیش شرط دارند، نخواستند که مردم سوریه تصمیم خود را بگیرند و این دلیل طولانی شدن این درگیری است.

زندانیان ایرانی در آمریکا

مجری برنامه درباره چرایی بازداشت ۶ نفر که او آنها را تبعه آمریکا خواند از وزیر امور خارجه پرسید که ظریف پاسخ داد: آمریکا تعداد زیادی از ایرانیان را بدون اینکه مرتکب هیچ جرمی شده باشند، زندانی کرده است. آمریکا از کشورهای دیگر می‌خواهد ایرانیانی را که تنها تحریم‌های آمریکا را نقض کرده‌اند، بازداشت کند.

وی افزود: آنها هرگز پایشان به آمریکا نرسیده است بلکه در استرالیا، فرانسه، آلمان، انگلیس، آفریقا و آسیا توقیف شده‌اند. من خواستار یک تبادل جامع شدم اما متاسفانه آمریکا آماده انجام آن نیست. ایران با آزاد کردن یک نفر حسن ظن خود را نشان داد اما آمریکا اقدام متقابل نکرد.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: فکر می‌کنم مشکل در واشنگتن و نه در تهران است. برای زندانیانی که ایران هستند، در دادگاه محکوم شده‌اند اما برای بیشتر زندانیان ایرانی در آمریکا با گذشت بیش از ۲ الی ۳ سال، در هیچ دادگاهی محکوم نشده‌اند.

ظریف درباره اینکه زمان آزادی این زندانیان چه زمانی خواهد بود، گفت: باید مبادله شوند.این کاری است که من می‌توانم انجام دهم. دستگاه قضایی ما مستقل است و آنها تصمیم خود را می‌گیرند اما اگر تبادل مطرح شود، آنگاه می‌توانم مداخله کنم.

وی در پاسخ به این سوال که چند نفر از ایرانیان در آمریکا بازداشت هستند، اظهار کرد: بیش از زندانیان دو تابعیتی هستند که در این بازداشت شده‌اند. بیشتر آنها اساتید دانشگاه هستند که پرونده یکی از آنها علنی شد. او تنها محقق بود و بیش از ۹ ماه بدون هیچ‌گونه محاکمه‌ای در بازداشت به سر می‌برد.

مجری این برنامه از وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پرسید چه پیامی را می‌خواهید به مردم آمریکا مخابره کنید.

ظریف گفت: مردم و دولت ایران خواستار درگیری نیستند. مردم و دولت ایران علیه مردم آمریکا نیستند. تنها چیزی که مردم ایران می‌خواهند این است که در امور آنها دخالت نکنند.