«سیدحجت‌الله علم‌الهدی» در گفت و گو با خبرنگار سیاسی ایرنا با اشاره به مباحث مطرح شده درباره نظارت استصوابی گفت: نظارت استصوابی به معنای نگهبانی از آرا مردم، حق الناس و اطمینان حاصل کردن برای مردم است. در حال حاضر ۱۲ هزار نفر در انتخابات ثبت نام می کنند. مگر مردم می توانند ۱۲ هزار نامزد انتخاباتی را بشناسند؟ آیا مردم تهران می‌توانند این چندصدنفری که در تهران ثبت نام می کنند و تایید صلاحیت می شوند سوابق همه آنها را بررسی کنند؟
قائم مقام پژوهشکده شورای نگهبان با تاکید بر این که گر نظارت استصوابی وجود نداشته باشد از اعتماد و اطمینان مردم سوء استفاده می‌شود، افزود: اعتماد و اطمینان مردم به سلامت انتخابات به درستی عملکرد شورای نگهبان برمی‌گردد. اگر شورای نگهبان بر فرایند اجرایی انتخابات درست نظارت کند، از آرا صیانت شود، حق الناس رعایت شود، بر صلاحیت نامزدها درست نظارت کند باعث اطمینان و امید مردم می‌شود.
وی با بیان اینکه شورای نگهبان در انتخابات یک نهاد نظارتی بی‌طرف است، اظهارداشت: بی‌طرف به معنای خارج از دولت و مجلس است که نظر آن فصل الخطاب است. اگر قرار بود خود دولت انتخابات ریاست جمهوری را برگزار کند در حالی که ذی نفع است یا اگر نهاد نظارتی خارج از دولت و مجلس وجود نداشت هم باعث اختلافات و درگیری‌های سیاسی و هم باعث از دست رفتن اعتماد و امید مردم می‌شد.
قائم مقام پژوهشکده شورای نگهبان درباره نقش این شورا در میزان مشارکت مردم در انتخابات گفت: این شورا به طور قطع می‌تواند در افزایش مشارکت و یا کاهش مشارکت مردم نقش داشته باشد. اگر شورای نگهبان وظیفه خود را درست انجام دهد و بر انتخابات به درستی نظارت کند این موجب می‌شود که مردم از سلامت انتخابات اطمینان حاصل کنند و احساس کنند که رای آنها در تعیین سرنوشت خود و کشور نقش دارد و در این صورت با اطمینان خاطر مشارکت می‌کنند.
وی یادآور شد: اگر شورای نگهبان کسانی که صلاحیت شرکت در رقابت‌های انتخاباتی را طبق قانون ندارند، رد کند تا سوءاستفاده ای از این اطمینان مردم صورت نگیرد این باعث اعتماد و اطمینان مردم می‌شود. بنابراین نقش و تاثیری که شورای نگهبان در مشارکت مردم در انتخابات دارد این است که از صحت و سلامت انتخابات و آرای مردم به عنوان حق الناس مراقبت کند تا تقلب و تخلفی در انتخابات صورت نگیرد.
قائم مقام پژوهشکده شورای نگهبان در پاسخ به این سوالی مبنی بر اینکه گفته می‌شود سطح نمایندگان دوره مجلس دهم نسبت به دوره های قبل پایین‌تر است و این به دلیل رد صلاحیت افراد باتجربه از سوی شورای نگهبان است گفت: این سوال شما دو پاسخ سیاسی و حقوقی دارد؛ از نظر حقوقی، شورای نگهبان اولا به موجب قانون اساسی وظیفه نظارت بر انتخابات را بر عهده دارد. ثانیا شرایطی که کاندیداهای شرکت کننده در رقابت‌های انتخابات را با آن می‌سنجد، شرایطی نیست که خود شورای نگهبان مشخص کرده شرایطی است که قانون مشخص کرده است.
علم الهدی ادامه داد: اصل ۱۱۵ شرایط رئیس جمهوری را ذکر کرده است. در مورد نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم خود نمایندگان در قانون انتخابات مجلس در مواد ۲۸ و ۲۹ شرایط نماینده مجلس را مشخص و تصویب کردند و در واقع شورای نگهبان تعیین کننده این شرایط نبوده است.
قائم مقام پژوهشکده شورای نگهبان گفت: بنابراین اگر ضوابط اشکالی دارد، نهادهای تصویب کننده باید آن شرایط و اشکالات را اصلاح کنند، اگر ابهامی دارد و گویا نیست و امکان سوءاستفاده دارد آن نهادی که وضع کرده باید خود آن ابهام را رفع کند، شورای نگهبان نهاد نظارتی است که وظیفه اش نظارت است و جلوی تخلف را می‌گیرد.
وی یادآور شد: این که می‌گویند نمایندگان مجلس جرات حرف زدن و انتقاد ندارند سیاه نمایی است. نماینده مجلس جرات چه کاری یا چیزی را ندارد؟ نماینده مجلس کارش قانون گذاری و نظارت بر دولت است. بازخواست یک وزیر یا رییس جمهور یا دستگاه های دولتی کجای آن باید واهمه ایجاد کند؟
علم الهدی ادامه داد: بنابراین که گفته می شود سطح مجلس دوره دهم نسبت به دوره های قبل پایین تر است، از این گونه حرف‌ها ربطی به شورای نگهبان ندارد. از بین ۱۲ هزار نامزده انتخابات که ثبت نام کرده بودند نزدیک به ۷ هزار نفر تایید صلاحیت شدند و بقیه شرایط قانونی را نداشتند. بعضا خود نمایندگان مجلس مدعی هستند سطح مجلس پایین است، در این مورد هم کسانی که لیست دادند بایدافراد باسوادتر، باتجربه تر و کسانی که صلاحیت قانونی دارند، را به مردم معرفی می‌کردند.
قائم مقام پژوهشکده شورای نگهبان گفت: ممکن است بگوییم مجلس ضعیف به دلیل نظارت شورای نگهبان است، اما در جای دیگری که نظارت شورای نگهبان نیست شاهد ضعف در عملکرد هستیم بنابراین عملکرد ضعیف مجلس ربطی به نظارت شورای نگهبان ندارد بلکه به عملکرد خود گروه‌ها و نمایندگان ارتباط دارد.
وی درباره وظایف پژوهشکده شورای نگهبان هم گفت: این پژوهشکده بازوی کارشناسی و مشورتی شورای نگهبان است. کارشناسان و مشاورین در موضوعاتی که مربوط به شورای نگهبان و هر موضوعی که در دستورکار اعضای این شورا قرار می گیرد، نظر کارشناسی و مشورتی به اعضای شورا می دهند.
علم الهدی اضافه کرد: مصوبات مجلس و اساسنامه های دولتی همزمان که برای شورای نگهبان ارسال می شود برای پژوهشکده هم ارسال می شود و کارشناسان پژوهشکده نظر مشورتی را به دست اعضا می‌دهند و در نهایت هر مصوبه ای به همراه نظر مشورتی پژوهشکده به دست اعضا می رسد.
وی انتشار نظرات شورا و مشروح مذاکرات، انجام پژوهش های نظری و بنیادی در موضوعات مرتبط با شورای نگهبان به ویژه در بحث های حقوق اساسی، برنامه های ترویجی و آموزشی جهت آشنایی نخبگان و به ویژه دانشگاهیان با شورای نگهبان و پاسخ به شبهات موجود را از فعالیت های این پژوهشکده عنوان کرد.
علم الهدی یادآور شد: سال گذشته پژوهشکده کتابی تحت عنوان شورای نگهبان و نظارت بر انتخابات منتشر کرد که در آن به تمام موضوعات مربوط به فرآیند نظارت بر انتخابات توسط شورای نگهبان، سوابق، مطالعات تطبیقی، پاسخ به شبهات و شبهات نظارت استصوابی پرداخته است.
قائم مقام پژوهشکده شورای نگهبان با اشاره به انتشار یک مجموعه دوجلدی تحت عنوان نظام حقوقی انتخابات اظهارداشت: این کتاب به مطالعه تطبیقی در خصوص نظام های انتخاباتی در کشورهای مختلف و دنیا و سازوکارهای اجرای انتخابات و نظارت بر انتخابات در سایر کشورها پرداخته شده است.
نظر شما