بعد از این که فعالیت انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران به هر دلیلی دوباره میسر نشد و از حدود دو سال قبل، عده ای از روزنامه نگاران استان تهران پیشقدم شده و دست به ایجاد نهادی مدنی با عنوان « انجمن صنفی روزنامه نگاران استان تهران» زدند. گفت و گوی ایرنا با عباس عبدی رییس این انجمن به مناسبت روز خبرنگار به منظور روشن شدن بیشتر فعالیت این انجمن انجام شده است:
ایرنا: وجود انجمن صنفی روزنامه نگاران در سطوح استانی و کشوری چه ضرورتی دارد؟
عبدی: به طور کلی نه فقط روزنامه نگاران بلکه هر صنف دیگر باید انجمن داشته باشند و این انجمن ها نیز باید هم در سطوح محلی و منطقه‌ای و هم در سطوح ملی باشد. اصولا اگر این انجمن های صنفی وجود نداشته باشند جامعه شکل پایداری به خود نخواهد گرفت. این انجمن های صنفی هستند که می توان از طریق آنها، گفت و گوهای سه جانبه بین دولت، کارفرماها و کارگران را صورت داد تا این سه گروه، منافع خود را در یک نقطه بهینه ای تعیین کنند و جامعه به نسبت پایداری به وجود آورند.
انجمن های صنفی اما کارویژه های دیگری هم دارند برای نمونه می توانند اخلاق حرفه ای را از طریق تقویت و آموزش و نظارت حرفه ای ایحاد کنند و همچنین ورود و خروج به این صنف را ضابطه مند کنند. اصولا بدون نهادهای صنفی امکان این که یک صنف بطور کارامدی عمل نماید و روی پای خود بایستد وجود ندارد.
شما همین اصنافی را که در کشور، موجود است را ببنید. وقتی برای مثال به یک مغازه نانوایی مراجعه می کنید به نظرتان می رسد این یک مغازه عادی است و کارش را انجام می دهد در حالی که این طور نیست . باید ببینیم نهاد صنفی که پشت سر نانوایان است و انتخاباتی که دارد چه نقشی در بهبود عملکرد نانوایان دارد. در مورد روزنامه نگاران هم ضروری است که یک صنف سراسری داشته باشند. البته فعلا می گویند در سطح استان ها باید چنین صنفی وجود داشته باشد و سپس کانون های انجمن های استانی شکل بگیرد. امیدواریم این کارها هر چه زودتر انجام و انجمن صنفی روزنامه نگاران کشور دوباره شکل بگیرد.
ایرنا: به طور مشخص، هدف از تاسیس انجمن صنفی روزنامه نگاران استان تهران چه بود؟
عبدی: چرایی شکل گیری انجمن صنفی روزنامه نگاران مانند فلسفه شکل گیری اصناف دیگر است. از این حیث بین صنف روزنامه نگاران با تاکسیرانان و کارگران ساختمان و نانوایان هیچ تفاوتی وجود ندارد. فقط محتوای کارمان تفاوت دارد. ما همه از حیث مزد بگیری یکسان هستیم و منافع مشترکی بین صنف خود و همین طور بین صنف خود با دیگر اصناف داریم.
همه ما به صفت این که کارگر هستیم منافع مشترکی داریم. همین طور به صفت کارگر تحریریه بودن هم منافعی داریم که ممکن است با منافع دیگر کارگران مطبوعات متفاوت باشد. اصولا هر حرفه ای بدون داشتن صنف و یک انجمن صنفی، ابتر و ناکارآمد و بیهوده خواهد بود.
ایرنا: انجمن صنفی روزنامه نگاران استان تهران تا کنون چه دستاوردهایی داشته و در دستیابی به اهداف خود چقدر موفق بوده است؟
عبدی: طبیعی است به این راحتی نیست که وقتی انجمنی تاسیس می شود بلافاصله به نقطه اوج خود برسد. به ویژه در مورد انجمن صنفی روزنامه نگاران که سلف ان دوره پرتنشی را در گذشته داشته و برخی امکانات آن سلب یا منجمد شده است. همچنین حساسیت های سیاسی و غیرسیاسی غیرضروری روی آن وجود داشته است. از این رو انجمن صنفی روزنامه نگاران استان تهران با تاخیر شکل گرفته و کمتر از دو سال ازعمر آن می گذرد. اما فکر می کنم ما تا جایی که امکان داشت توانستیم به این انجمن هویت دهیم و پناهگاه و مرجعی برای روزنامه نگاران باشیم. یعنی روزنامه نگاران حس می کنند که محلی وجود دارد که از منافع آنها دفاع و مشکلات احتمالی آنان را در حد مقدور پیگیری و اگر اختلافاتی پیدا شد آن را مدیریت و حل می کند و اگر هم بتواند خدماتی را به آنها ارائه می دهد.
بنابراین بر این باورم که تا حد امکان کار خود را با موفقیت انجام داده ایم و امیدوارم با مشارکت روزنامه نگاران بتوانیم این فرآیند را ادامه دهیم. در حال حاضر هم مشغول انجام گفت و گوهای سازنده با بخش‌های گوناگون دولت برای تامین نیازهای صنف هستیم. مثلا مشارکتی که نماینده انجمن صنفی روزنامه نگاران استان تهران در شورایعالی کانون های عالی صنفی رسانه ای و هنری انجام داد و بعضی اقدامات درباره بیمه روزنامه نگاران نتیجه این رایزنی ها بود.
در دو سال گذشته سعی کرده ایم در حد توانمان به مسائلی که از سوی روزنامه نگاران به ما ارجاع داده شده است رسیدگی کنیم و از این نظر در حد توانمان موفق بوده ایم، اما این همه آنچه که مدنظر انجمن بوده است نیست. اولا باید مدتی بگذرد تا کار انجمن قوام بگیرد ثانیا قدرت انجمن مستلزم مشارکت داوطلبانه بیشتر روزنامه نگاران در آن است. تلاش داریم در ادامه فعالیت انجمن، توسعه آموزش روزنامه نگاری و طبقه بندی روزنامه نگاران به سطوح مختلف حرفه ای را نیز در دستور کار قرار دهیم.
ایرنا: طی این دوسال، نحوه تعامل انجمن صنفی روزنامه نگاران استان تهران با حاکمیت و بالعکس چگونه بوده است؟
عبدی: این که می خواهم بگویم از موضع انجمن صنفی روزنامه نگاران تهران نیست. ببینید ما همه در یک کشتی زندگی می کنیم. ما هیچ تمایزی بین دولت، حاکمیت، مردم و انجمن های صنفی قائل نیستیم. همه باید با هم همکاری کنیم. مگر می شود ما با دولت و دستگاه قضایی کار نکنیم حتی اگر همکاران ما هم بازداشت و زندانی شوند. یا مگر امکان دارد حاکمیت بتواند انجمن های صنفی را نادیده بگیرد؟ این ذهنیت مربوط به قبل از انقلاب و بقایای آن است. ما می توانیم نسبت به عملکرد وزارت ارشاد و دستگاه قضایی انتقاد داشته و معترض باشیم ولی فعالیت مان را هم انجام دهیم. این خیلی بی معناست که همکاری با دولت و دستگاه قضایی را باعث بی حیثیت شدن خود بدانیم. این همان تفکری است که برخی در حاکمیت دارند و فکر می کنند دست همکاری دادن با نهادهای صنفی باعث از دست رفتن ارزش‌هایشان می شود. باید این ذهنیت را کنار گذاشت. همه باید یاد بگیریم که با هم کار کنیم. ضمن این که مرزهای اعتقادی و انتقادی و ارزیابی هایمان هم با یکدیگر کاملا مشخص و روشن است.
ایرنا: انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران در چه وضعیتی است؟
عبدی: انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران میراث اصلی روزنامه نگاران طی ۲۰ سال گذشته است. اما به دلایلی که بعد از سال ۸۸ رخ داد و بدبینی‌های به ناحقی که دادستان اسبق تهران نسبت به این انجمن داشت شرایط نامناسبی پیش آمد و فعالیت انجمن متوقف شد. قبل از آن دوستان خیلی راحت می توانستند. مجمع عمومی برگزار کنند و فعالیت خود را انجام دهند که کمک خوبی به وضعیت و شرایط کلی مطبوعات کشور بود. امیدواریم این انجمن هر چه سریعتر رفع پلمب شود. به نظرم این امکان وجود دارد که انجمن بتواند از نظر قانونی مسائل خود را حل کند و به شرایط ثابتی برسد. ما هم در تلاشیم چنین شود.
گفت و گو از: ناصرغضنفری
نظر شما