قاچاق چوب، تجارت تلخ

تاراج منابع طبیعی به عنوان سرمایه ملی، آلودگی هوا، وقوع سیل، رانش زمین، از بین رفتن گیاهان بومی و گونه های ارزشمند و آسیب به محیط زیست جانوران و انسانها تنها بخشی از مضرات قاچاق چوب است که باید با فرهنگ سازی و آگاهی بخشی به عموم مردم و جدی‌تر شدن متولیان این بخش از گسترش آن جلوگیری کرد.

یک فعال در عرصه چوب گفت: چوب کاربردها و استفاده‌های بسیاری برای انسان دارد و به عنوان یک ماده ارزشمند و راهبردی از قدیم الایام مورد توجه بوده است اما این دلیل نمی‌شود که درختان جنگلی را به بهانه فروش و کسب درآمد، قطع و قاچاق کرد.

کریم نجفی، پدیده قاچاق چوب را به عنوان یک تجارت تلخ، ناخوشایند و منفعت‌طلبانه عنوان کرد و  افزود: درست است که صنعت چوب رو به گسترش است اما وجود جنگل ها نیز برای بشر امری بسیار حیاتی است و نباید اجازه داد قاچاقچیان به جان درختان جنگلی افتاده و از طریق فروش آنها سودجویی و کسب درآمد کنند و بهتر است خریداران نیز از فروشندگان مجاز چوب مورد نیاز خود را تهیه کنند.

یک شهروند زنجانی نیز گفت: قاچاق درختان جنگلی، چیزی جز تخریب محیط زیست و تهدید زندگی انسان ها نیست و قانون نباید اجازه دهد عده ای سودجو و فرصت طلب با به خطر انداختن جان دیگر انسانها و گونه های جانوری، کسب درآمد کنند.

وی افزود: اگر نفس جنگل ها به شماره بیفتد در این صورت انسان ها نیز از آسیب در امان نخواهند ماند و لازم است دستگاه های ذیربط با افرادی که به صورت غیرمجاز، مبادرت به قطع درختان و قاچاق چوب می کنند برخورد جدی تری داشته باشند و مقامات مسئول نیز جریمه های باز دارنده ای را در این خصوص تعیین و اعمال کنند.  

مدیر روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان نیز گفت: با وجود دنیای مدرن امروزی هنوز هم جنگل ها برای بشر منابع حیاتی محسوب می شوند اما متاسفانه این روزها قاچاق چوب به یک نگرانی‌ و معضل بزرگ تبدیل شده است که اگر این روند رو به فزونی بگذارد در این صورت باید با جنگل ها و سرسبزی طبیعت بکر و تماشایی خداحافظی کنیم.

امجد باقری افزود: بشر از دیرباز با کاربردهای چوب آشنا شده و از آن در بخش های گوناگون از جمله ساخت خانه، ادوات کشاورزی و کشتی، استفاده می شود و امروز هم بسیاری از کشورهای جهان به چوب به عنوان یک صنعت مهم و ارزآور، نگاه می کنند.

وی اظهار داشت: قطع بی رویه درختان و قاچاق چوب چیزی جز تهدید حقوق عامه مردم و منفعت طلبی و سودجویی نیست و لازم است با جدیت بیشتری با این معضل جدی که تهدید کننده محیط زیست و خطرآفرین برای انسان ها و گونه های جانوری است برخورد شود.

باقری گفت: جنگل ها به عنوان سرمایه ملی محسوب می شوند و قطع درختان جنگلی با هدف قاچاق چوب، خسارات زیادی را به کشور تحمیل می کند که باید از آن ممانعت به عمل آید چراکه نابودی جنگل ها ضرر و زیان و عواقب ناخوشایند و تلخی را در پی دارد که نیازمند برخوردهای مقابله ای سخت و جدی با خاطیان است.

وی یادآورشد: امروز افزایش تقاضا برای مصرف چوب، باعث قاچاق روزافزون این محصول شده و سودجویان و فرصت طلبان را بر آن داشته است تا برای درآمدزایی به جان درختان جنگل بیفتند و به اینکه بهره برداری از جنگل ها باید مطابق با قانون و مقررات تدوین شده باشد، چندان توجهی نداشته باشند.

تخریب جنگل ها ضربه ای سخت و زیانبار به پیکره طبیعت 

رئیس محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان گفت: افراد سودجو و فرصت طلب به جان جنگل ها و مراتع می افتند و با قطع درختان به منظور قاچاق آن و همچنین از بین بردن پوشش گیاهی، بستر و زمینه لازم را برای وقوع سیل و فرسایش خاک فراهم کرده و بیابان زایی را نیز گسترش می دهد.

علی قره چه لو با بیان اینکه قطع درختان به منظور قاچاق چوب، بر پیکره طبیعت ضربه ای سخت و زیانبار وارد می آورد، افزود: تخریب جنگل ها که عمدتا به علت تهیه چوب و قاچاق آن صورت می گیرد زیستگاه و پناهگاه حیات وحش موجود در این مناطق را از بین برده و باعث نابودی گونه های مختلف جانوری می شود.   

این کارشناس ارشد محیط زیست زنجان تصریح کرد: ریشه های درختان، نقش مهمی در تثبیت خاک دارند و از طرفی نیز درختان جنگلی بهترین کنترل کننده فرسایش بادی و آبی خاک هستند و رطوبت در خاک را حفظ می کنند و باید یقین بدانیم که در صورت تخریب جنگل ها و پوشش های گیاهی با کوچکترین بارندگی و وزش باد، فرسایش خاک اتفاق افتاده و رطوبت موجود در خاک نیز حفظ نمی شود.

درختان ریه های طبیعت هستند این سرمایه های باارزش را قلع و قمع نکنیم

فرمانده یگان حفاظت اداره کل محیط زیست استان زنجان، گفت: ماموران این یگان از ابتدای سال تاکنون موفق به کشف پنج مورد قاچاق چوب که با استفاده از وانت نیسان، انتقال می یافت شدند.

اسماعیل قلی زاده با بیان اینکه در سال ۹۷ نیز یک مورد قاچاق چوب توسط محیط بانان این اداره کشف و ضبط شد، افزود: قاضی پرونده برای ۲ نفر از ۶ متهم دستگیر شده، رای منع تعقیب صادر کرد و پرونده چهار متهم دیگر نیز هنوز منتج به رای نهایی نشده است.

وی با بیان اینکه از این قاچاقچیان چوب در مجموع قریب ۱۶ تن چوب که به صورت غیرمجاز حمل می شد کشف شد، اظهار داشت: ماموران یگان حفاظت محیط زیست اجازه تخریب جنگل ها در مناطق تحت مدیریت را نمی دهد و در صورت مشاهده افراد خاطی،  برابر ضوابط و مقررات قانونی با آنان رفتار خواهد کرد.

قلی زاده با تاکید بر اینکه درختان ریه های طبیعت هستند و نباید آنها را به خاطر سودجویی، قلع و قمع کرد، افزود: تخریب جنگل ها به حیوانات جنگل از جمله پرندگان آسیب جدی می زند که این نیز دور از انسانیت است.  

قاچاق چوب، تهدیدی جدی برای محیط زیست 

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان طارم نیز گفت: در یکی ۲ سال اخیر متاسفانه قطع درختان جنگلی به خاطر قاچاق چوب در این شهرستان نیز توسط سودجویان شدت گرفته است و خاطیان با این کار، محیط زیست، حیات وحش و منابع طبیعی را در معرض تهدید و خطر قرار داده اند.

غلامرضا عباسی افزود: طارم به دلیل شرایط آب و هوایی خاص و مناسب، وجود زمین های حاصلخیز، رودخانه های خروشان و جنگل ها و باغات فراوان زیبا و منطقه شگفت انگیز، یکی از مناطق بسیار بکر و دیدنی برای جذب گردشگران طبیعت است و نباید اجازه داد با قطع درختان و تخریب جنگل ها، فرصت اقتصادی بالا و توسعه اقتصادی این شهرستان از میان برود.

وی با بیان اینکه قطع درختان و تخریب مراتع، محرومت از صنعت گردشگری را به دنبال دارد، اظهار داشت: از یک طرف وجود مشکلات اقتصادی و از سوی دیگر گرانی قیمت چوب و افزایش تقاضای کارخانجات تولید چوب، باعث شده است تا قطع بی رویه درختان جنگلی و قاچاق چوب در این شهرستان نیز سیر صعودی پیدا کند و فرصت طلبان و سودجویان تیشه به ریشه جنگل ها بزنند.

عباسی با بیان اینکه پول هنگفت و تقاضای بیشتر، بستر و زمینه را برای قطع درختان جنگلی و قاچاق چوب فراهم تر کرده و باعث افزایش این معضل جدی شده است افزود: قاچاقچیان چوب به هر طریق ممکن سعی در انتقال این محصول به بیرون از شهرستان را دارند که در این میان ماموران یگان حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی بیکار ننشسته اند و با پایش و رصد مناطق، جلو قطع درختان و تخریب جنگل ها را می گیرند.

وی ادامه داد: ماموران یگان حفاظت محیط زیست در صورت مشاهده قاچاقچیان چوب در مناطق تحت مدیریت بطور مستقیم وارد عمل می شوند و اگر خارج از این مناطق باشد در این صورت با هماهنگی و همکاری ماموران یگان حفاظت منابع طبیعی با خاطیان برخورد کرده و از تخریب جنگل ها جلوگیری می کنند.

عباسی تصریح کرد: به هر میزان که مناظق جنگلی بکر و طبیعی تخریب می شود زیستگاه و پناهگاه حیات وحش نیز مورد تهدید قرار گرفته و جان گونه های جانوری با خطر مواجه شده و در این میان انسان ها نیز از این تهدید و خطر مصون نمی مانند چراکه جانوران در معرض تهدید به باغات و اراضی زراعی هجوم هجوم آورده و تعارض حیوان به حیوان و حیوان به انسان، اتفاق می افتد.

پلیس با قاچاقچیان چوب برخورد جدی می کند

رئیس پلیس آگاهی استان زنجان نیز از پدیده قاچاق چوب، ابراز ناخوشنودی کرد و گفت: عوامل نیروی انتظامی با افرادی که مبادرت به قطع درختان و قاچاق چوب می کنند  به طور قاطعانه و بدون هیچ اغماضی برخورد می کنند.

سرهنگ کارآگاه جعفر رحمتی به کشفیات چوب های قاچاق از ابتدای امسال تاکنون اشاره کرد و افزود: پلیس آگاهی زنجان در طی این مدت موفق به کشف ۳۵ هزار و ۶۰۰ کیلوگرم انواع چوب قاچاق در سطح شهرستان های این استان شدند.

وی با بیان اینکه در این رابطه هفت پرونده تشکیل و متهمان دستگیر شده نیز به منظور اعمال قانون به مراجع قضایی تحویل شدند، اظهار داشت: این میزان چوب قاچاق کشف و ضبط شده در مقایسه با مدت مشابه پارسال بیش از ۴۰ درصد افزایش نشان می دهد.

قاچاق چوب پدیده ای نامبارک

جانشین فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان نیز گفت: در چهار ماه نخست امسال (۹۸) ۲۲ دستگاه خودرو حامل ۶۰ اصله درخت جنگلی که بطور غیرمجاز حمل می شد از سوی ماموران این یگان، توقیف شد.

عباس لطفی با بیان اینکه ماموران یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری این استان در سال ۹۷ نیز ۳۷ دستگاه خودرو حامل بار قاچاق ۱۲۰ اصله درخت جنگلی را توقیف کردند، افزود: در این ارتباط، برای متهمین دستگیر شده پرونده تخلف تشکیل و بعد از انجام مراحل اداری از خاطیان تعهد محضری اخذ شد تا دیگر دست به قطع درختان و قاچاق چوب نزنند.

وی با اشاره به اینکه درختان جنگلی چنار، قره آقاج، گردو، اوجا و سقز در معرض بیشترین تهدید از جانب قاچاقچیان چوب هستند، اظهار داشت: قاچاق چوب بیشتر در شهرستان طارم، مسیر تهم - چورزق و منطقه ارمغانخانه، صورت می گیرد.    

لطفی تصریح کرد: جنگل های طارم در مناطقی مانند جنگل ارس جیش‌آباد، چرزه، جمال‌آباد، مینا، خساره، سرداب، قرار دارد و علاوه بر ارس در این منطقه، گونه‌های جنگلی دیگری شامل بنه، بلوط، بادام وحشی، زالزالک، سیاه‌تلو، انار وحشی، نارون، زبان گنجشک، داغ‌داغان، وجود دارد.

وی افزود: متاسفانه در ماه های اخیر به علت مشکلات اقتصادی موجود در جامعه، گران شدن قیمت چوب و همچنین تقاضای بیشتر کارخانجات تولید صنایع چوبی، قاچاق چوب در شهرستان طارم رواج پیدا کرده و قاچاقچیان برای رسیدن به سود مالی بیشتر بلای جان منابع طبیعی و محیط زیست بکر این شهرستان شده اند به طوری که این قاچاقچیان ریسک قاچاق چوب در برابر پولی که در ازای یک شب کار پرداخت می‌شود را به جان می خرند تا درآمد هنگفتی از این راه کسب کنند.

لطفی ادامه داد: به خاطر کسب درآمدهای هنگفت، برخی افراد بومی نیز با وجود احتمال گرفتار شدن در تله مأموران حفاظت از جنگل منابع طبیعی و گشت‌های پلیس، مخاطرات را به جان می‌خرند و با سودجویان همراه می‌شوند. 

وی اظهار داشت: قاچاقچیان و سودجویان، عمدتا به تخریب چنارستان ها و درختان پَدِه در کنار رودخانه های شهرستان طارم اقدام می کنند و به تدریج باعث از بین رفتن این منابع عظیم وشگفت انگیز خدادای می شوند که این کار موجب دغدغه و نگرانی علاقه مندان به طبیعت و مسئولان ذیربط شده است.

برخی قوانین مربوط به قاچاق چوب

در قانون جنگل‌ها و مراتع کشور مصوب هشتم شهریور سال ۱۳۳۸، قانون‌گذار سوءاستفاده و بهره‌برداری غیرمجاز از جنگل‌ها و مراتع را مشمول مقررات مربوط به قاچاق قرار داده است. همچنین قانون حفاظت و بهره‌ برداری از جنگل‌ها و مراتع کشور مصوب ۲۵ مرداد ماه ۱۳۴۶، حمل چوب، هیزم و ذغال حاصله از درختان جنگلی در همه نقاط کشور به استثنای داخل شهرها بدون تحصیل پروانه حمل از سازمان جنگل‌بانی ممنوع است و چنانچه مرتکب، فاقد پروانه بهره‌برداری باشد، طبق قانون مجازات مرتکبین قاچاق، تحت تعقیب و مجازات قرار خواهد گرفت.

قانون نحوه اعمال تعزیرات حکومتی راجع به قاچاق کالا و ارز مصوب ۱۲ اردیبهشت‌ ماه ۱۳۷۴ مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز مرتکبین جرایم قطع اشجار جنگلی و قاچاق چوب، هیزم و ذغال مستحصله نمی‌شود و با مرتکبین این‌گونه جرایم طبق قانون سابق رفتار خواهد شد.

۶۰۸۴/۶۰۸۵