چرا فعالان اقتصادی نباید از بازار امارات غافل شوند؟

اگر از تنش‌های دیپلماتیک بین ایران و امارات متحده عربی در یکی دو سال اخیر آن هم به دلیل اعمال تحریم‌های ایالات متحده چشم‌پوشی کنیم، روابط اقتصادی این دو کشور ریشه در تاریخ‌ دارد؛ تا جایی که  روزنامه «الشرق» قطر مناسبات ایران و امارات را در سخنان «عبدالله بن زاید» وزیر خارجه امارات خلاصه می‌کند هنگامی که گفته بود «ایران یک شریک راهبردی برای امارات محسوب می‌شود و روابط میان ما فقط محدود به تبادل تجاری و اقتصادی نیست».

ویژگی‌های استراتژیک امارات این کشور را به قطب تجارت بین المللی میان شرق آفریقا، خاورمیانه و جنوب آسیا تبدیل کرده و همچنین این کشور به دلیل بهره‌مندی از سیاست‌های باز سرمایه‌گذاری خارجی، شرایط مناسبی را برای فعالیت‌های اقتصادی تجار و شرکت‌های تجاری فراهم کرده است. امارات از سال‌ها پیش میزبان جمعیت بسیاری از ایرانی‌ها با میلیاردها دلار سرمایه بوده است، تا جایی که برخی بازرگانان همین سرمایه‌ها را منجر به تبدیل دبی به یک مرکز تجاری جهانی می‌دانند.

اما این کشور از سال ۹۷ و در پی تحریم‌های کاخ سفید، سخت‌گیری‌هایی را نسبت به بازرگانان ایرانی مستقر در این کشور آغاز کرد، تا جایی که تمدید ویزای آن‌ها با مشکل رو به رو شد و در نتیجه بسیاری از ایرانیان سرمایه خود را از امارات خارج کردند. گزارش بلومبرگ حاکی از آن است که ۸۰ درصد ایرانیان همکاری خود را با دوبی متوقف کرده‌اند و همچنین آسوشیتدپرس خبر داده که بسیاری از بازرگانان ایرانی از امارات به عمان و قطر نقل مکان کرده‌اند. «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران نیز در بهمن ۹۷ اعلام کرده بود «تعدادی از بازرگانان و صرافان ایرانی که در امارات دچار مشکل شده‌اند، با ارائه‌ تسهیلات لازم به کشورهای دیگر نقل مکان کرده‌اند.» همه این اتفاقات منجر شد اماراتی که یک روز بزرگترین صادرکننده کالا به ایران به شمار می‌رفت، جایگاهش را دودستی به چین تقدیم کند.

با این حال چند وقتی است که اخبار گوناگون حاکی از چرخش امارات به سمت ایران شنیده می‌شود؛ فارغ از دلایل سیاسی این موضوع که به  اندازه کافی بدان پرداخته شده، مشکلات اقتصادی امارات متحده عربی نیز در رغبتش به از سر گیری روابط با ایران بی‌تاثیر نبوده است.

اقتصاد امارات چه روزگاری را می‌گذراند؟

امارات یکی از بزرگترین ذخایر نفتی دنیا را در اختیار دارد و هنوز هم اقتصاد آن به نفت و گازش وابسته است، اما به گزارش پایگاه خبری اینترنیشن، سوخت‌های فسیلی در این کشور رو به پایان است و به همین دلیل امارات طرح‌های متعددی برای مقابله با این موضوع در نظر گرفته تا اقتصاد کشورش را از تک‌محصولی بودن نجات دهد. در این میان کاهش بهای نفت هم گریبان اقتصاد امارات را گرفته و این کشور دیگر نمی‌تواند اتکای زیادی به درآمد حاصل از فروش نفت برای تولید پایدار داشته باشد.

گزارش گالف نیوز حاکی از آن است که امارات، برای افزایش رشد اقتصادی  و کاستن اتکای خود به درآمدهای نفتی اقداماتی را در پی گرفته است که از جمله آن می‌توان به حمایت از شرکت‌های کوچک و متوسط، ایجاد صندوقی با هدف حمایت از فعالیت‌های تحقیق و توسعه، ارائه مشوق‌ مربوط به تعرفه‌های برق برای صنایع، ایجاد مرکز آماری مربوط به سرمایه گذاران و تجار و توسعه گردشگری به ویژه در بخش غربی ابوظبی اشاره کرد.

بلومبرگ در گزارشی به نقل از بانک مرکزی امارات، چشم‌انداز رشد اقتصادی سومین کشور بزرگ تولیدکننده نفت را از رقمی که پیش از این پیش‌بینی کرده بود، کمتر اعلام کرده است.

از طرف دیگر خبرگزاری گالف نیوز در گزارشی نوشته است که بنابر پیش‌بینی صندوق بین المللی پول، میزان رشد اقتصادی امارات متحده عربی در سال ۲۰۱۹ میلادی از رقم ۳.۶ که پیش از این اعلام شده بود به رقم ۲.۸ کاهش می‌یابد.

همه این گزارش‌ها و اعداد و ارقام به خوبی توضیح می‌دهد که چرا «الیزابت مایرز» سردبیر تارنمای درون جهان عرب گفته است: «امارات متحده عربی میزان بالایی از درآمد خود در سال جاری میلادی را به دلیل تحریم‌های ایران از دست می‌دهد و این مقدار کمتر از میزانی است که پیش‌بینی می‌شد در شرایط عادی درآمد داشته باشد.»

فرصت‌های تجاری امارات برای ایرانی‌ها

امارات همواره به عنوان یک هاب تجاری و ترانزیتی در منطقه خلیج فارس مطرح بوده و با توجه به سیاست جدیدی که در روابطش با ایران در پی گفته، تجار ایرانی می‌توانند از ظرفیت‌های این کشور در تجارت خارجی بهره ببرند.

نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۰ نمایشگاهی جهانی است که قرار است در ۲۰ اکتبر ۲۰۲۰ به میزبانی دبی و در امارات برگزار شود. اکسپو نمایشگاهی بسیار معتبر و مشهور در سطح جهان است که هرچند سال یک بار برای نمایش و ارائه دستاوردهای ملل مختلف برگزار می‌شود، اهمیت این نمایشگاه تا جایی است که بعد از مسابقات جام جهانی فوتبال و بازی های المپیک، سومین رویداد مهم بین المللی دنیا محسوب می‌شود. حضور در این نمایشگاه می‌تواند یکی از فرصت‌های مناسب برای شرکت‌های ایرانی به شمار رود تا خودشان را به بازرگانان و شرکت‌های خارجی معرفی کنند.

همچنین مروارید، سنگ‌های گرانبها، خودرو، مواد معدنی و مواد شیمیایی از مهمترین اقلام وارداتی این کشور عربی به شمار می‌آیند که تجار فعال در حوزه‌ها می‌توانند برای صادرات آن‌ها اقدام کنند. امارات در سال ۹۷ سومین مقصد کالاهای صادراتی ایرانی به ارزش حدود ۶ میلیارد دلار به وزن حدود ۱۴ میلیون تن بوده است.

امروزه امارات با هدف جذب سرمایه‌گذار بیشتر، در حال تصویب قوانینی برای سرمایه‌گذاران خارجی است تا شرایط بهتری را برای آن‌ها فراهم کند که از جمله آن‌ها می‌توان به ارائه امکانات اولیه زیربنایی،‌ سهولت برخورداری از بنادر جهت انجام مبادلات تجاری، انبار و تجهیزات فرودگاهی و همچنین برخورداری از معافیت مالیاتی اشاره کرد. همچنین شرکت‌های خارجی می‌توانند با ثبت شرکت در مناطق آزاد از معافیت مالیاتی به مدت ۵۰ سال برخوردار شوند و سود و سرمایه خود را بدون محدودیت در ارزهای مختلف جابجا کنند.

در صورت رفع موانع تجاری بین دو کشور و کم شدن سخت‌گیری‌ها، می‌توان نسبت به رشد حجم تجاری دو کشورو به خصوص افزایش کفه صادرات ایران امیدوار بود.