کنترل بازار ارز رهاورد سیاستگذاری‌های درست بانک مرکزی

به گزارش گروه نشریات خبری، مدتی است که بازار ارز رنگ آرامش به خود گرفته به گونه ای که شاهد کاهش روزانه آن هستیم. از عوامل موثری که می­ توان در ثبات این بازار عنوان داشت برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاری درست بانک مرکزی در این زمینه بود که توانست ترمز افزایش قیمت روزانه آن را که متاثر از هیجان های سیاسی بود بکشد. حال به اذعان رسانه های داخلی می توان گفت کنترل بازار ارز کاملا در دست دولت است.

بررسی امروز(4 شهریورماه)روزنامه ها، خبرگزاری ها و تارنماهای داخلی نشان می دهد که رسانه های منتسب به جریان اصلاح طلب در این باره عنوان داشتند:‌ بازار ارز مدتی است با ثبات پیوند خورده و نه تنها دیگر از هیجان های شوک آور این بازار خبری نیست بلکه اتفاقا در مسیر سقوط قیمت هم افتاده است.

رسانه های اصولگرا هم با مثبت فرض کردن بازار متشکل ارزی و تاثیر آن بر این بازار نوشتند: زنگ راه‌اندازی بازار متشکل ارزی به‌صدا در آمد و این موضوع اثرگذاری سیاست‌های ارزی را بیشتر کرد؛ همه می‌دانند که با راه‌اندازی این بازار، نوسان قیمت ارز مدیریت خواهد شد و به‌ طور حتم دیگر سفته‌بازان و سوداگران ارز، قدرتی در بازار ارز نخواهند داشت.

رسانه های اصلاح طلب

گزاره های بکار گرفته شده توسط این جریان رسانه ای عبارتند از:‌

دولت و بانک مرکزی توانسته‌اند تلاطمات بازار ارز را کنترل کرده و این بازار را به ثبات برسانند؛ برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاری دولت در بازار ارز باعث شد روند نزولی قیمت تلفن همراه و روند صعودی رونق بازار را داشته باشیم؛ ثبات نسبی نرخ ارز در ماه‌های اخیر باعث شده است تا از تضعیف پول ملی جلوگیری شود؛ با وجود ایجاد ثبات در نرخ ارز، تغییر چندانی در قیمت کالاهای اساسی دیده نشد؛ بازار طلا و ارز مدتی است با ثبات پیوند خورده و نه تنها دیگر از هیجان های شوک آور این بازار خبری نیست؛ عقب‌ماندگی خانوارها از تکانه‌های ارزی.

سیاست های مطلوب ارزی

- روزنامه آفتاب یزد با تیتر «آیا زمان مهاجرت دلالان از بازار ارز فرا رسیده؟ سوداگران بزرگ اقتصادی ایران اکنون چه می‌کنند؟» نوشت: در ماه های اخیر دولت و بانک مرکزی توانسته‌اند تلاطمات بازار ارز را کنترل کرده و این بازار را به ثبات برسانند. در واقع تلاش شده است که از طریق کنترل عرضه و تقاضا، بازار ارز از حالت هیجانی خارج شده و به ثبات برسد، بر این اساس روند ورود و عرضه ارز افزایش یافته، این در حالی است که میزان تقاضا کاهش یافته است.

این روزنامه افزود: بررسی ها نشان می‌دهد افزایش نظارت بر روند بازگشت ارز صادراتی، برخورد با صادرکنندگانی که ارز را به کشور باز نمی‌گردانند، آماده سازی مقدمات راه اندازی بازار متشکل ارز، تامین نیاز واردکنندگان به ارز و آرام شدن بازار ارز در دبی امارات و سلیمانیه عراق از مهم ترین عواملی به شمار می‌روند که باعث افزایش عرضه شده است. در بخش تقاضا نیز افول چشم انداز رشد قیمت دلار و کاهش تنش در سیاست خارجی نیز افت تقاضا برای دلار و سایر ارزها را به دنبال داشته که این موضوع، امکان کنترل بیشتر بازار ارز را فراهم کرده است.

- افشار فروتن لاریجانی، رئیس انجمن فروشندگان تلفن همراه، سیم‌کارت و لوازم جانبی به روزنامه «ایران» گفت: برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاری دولت در بازار ارز باعث شد روند نزولی قیمت تلفن همراه و روند صعودی رونق بازار را داشته باشیم. خوشبختانه دولت با توجه به وعده‌هایی که داده بود توانست نرخ ارز را به ثبات برساند و از سوی دیگر ثبت رجیستری تلفن همراه نیز به این امر کمک کرد تا قاچاق تلفن همراه در بازار کاهش یابد؛ به طوری که گفته می‌شود این میزان به ۲۰ درصد رسیده است که گویا وجود این میزان تلفن همراه نیز مربوط به زمان قبل از رجیستری است که به بازار تزریق شده است.

- پروانه مافی عضو فراکسیون امید مجلس در گفت و گو با ایسنا با اشاره به تلاش‌های دولت برای ایجاد ثبات اقتصادی و تلاش برای ثابت نگه داشتن نرخ ارز، بیان کرد: با وجود این تلاش ها و ایجاد ثبات در نرخ ارز، تغییر چندانی در قیمت کالاهای اساسی دیده نشد. دولت باید با برنامه ریزی در دوسال باقی مانده، تحولی اساسی در بازار مسکن، اجاره بها و هم چنین قیمت کالاهای اساسی که مردم به آن ها نیاز دارند ایجاد کند. اگر این مسیر طی شود شاهد نمره قابل قبولی در کارنامه دولت خواهیم بود اما اگر این اتفاق نیفتد قطعا دولت نمره قابل قبولی در کارنامه نمی گیرد.

 ثبات بازار ارز

به گزارش روزنامه آرمان ملی، رئیس کل بانک مرکزی در یادداشتی با یادآوری گفته‌های پیشین خود درباره ثبات نسبی حاکم در بازار ارز و به تبع آن در سایر بازارها، بر این نظریه که ثبات بازار به معنای توقف یا کاهش قیمت‌ها و رفع فشار اقتصادی بر طبقات درآمدی متوسط و پایین جامعه نیست تاکید کرد و افزود: این روند صرفا شکست فشار حداکثری آمریکا در نیل به اهدافش را نشان می‌دهد و حمایت از اقشار با درآمد ثابت و پایین بایستی با جدیت پیگیری شود. او در ادامه امید به بهبود شرایط را نسبت به شش ماه پیش رو به فزونی دانسته و تاکید کرده است: تلاش‌ها برای افزایش درآمدهای ارزی ناشی از صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی و مهم‌تر از همه صادرات غیرنفتی به روش‌های مختلف در حال گسترش است. همتی در پایان، تلاش کشورهای همراه با تحریم برای فاصله‌گرفتن از اشتباه خود و از ارائه پیشنهادها برای کسب رضایت ایران جهت پذیرش مذاکره را سیگنال‌های مهمی از پیروزی مردم ایران ارزیابی کرده است.

در بخشی از مطلب روزنامه ایران آمده است: پس‌ از آنکه در سال گذشته افزایش نرخ ارز باعث کاهش ارزش ریال شده بود، ثبات نسبی نرخ ارز در ماه‌های اخیر باعث شده است تا از تضعیف پول ملی جلوگیری شود، موضوعی که مهم‌ترین دلیل کاهش شتاب نرخ تورم در ماه‌های اخیر است. البته اینکه کاهش نرخ تورم را روندی پایدار فرض کنیم به شرایط بستگی دارد. هم‌اکنون به‌دلیل محدودیت‌های تحریم درآمدهای ارزی کشور بشدت محدود شده است و از سوی دیگر نسبت سرمایه‌گذاری به تولید ناخالص داخلی در منطقه منا افت زیادی دارد که این روند در 10 سال اخیرآغاز شده است. با این حال در این شرایط دولت توانسته است سرعت گردش پول را کاهش دهد.

سیر نزولی قیمت ارز

با اعلام اینکه ارز در مسیر ارزانی قرار گرفته روزنامه مردم سالاری می نویسد: بازار طلا و ارز مدتی است با ثبات پیوند خورده و نه تنها دیگر از هیجان های شوک آور این بازار خبری نیست بلکه، اتفاقا در مسیر سقوط قیمت هم افتاده است. بازاری که گویا دیگر تحت فشار های سیاسی بین المللی نیست و راهش را از مسیر جدا کرده و به مسیر ارزانی افتاده است.

مردم سالاری افزود:‌ دلالان و سفته‌بازانی که در ۲ سال اخیر بازار ارز را به بی‌ثباتی رسانده بودند، پس از موفقیت دولت و بانک مرکزی در مهار تلاطم‌های بازار و ایجاد ثبات، روند خروج از بازار ارز و مهاجرت به سایر بازارها را آغاز کرده‌اند که البته هنوز مشخص نیست که در آینده، کدام بازار قرار است قربانی سفته‌بازی و سودجویی آنها شود.عبور از میان دلالان بازار ارز که در خیابان فردوسی تهران، مشغول فعالیت هستند نشان می‌دهد، هیجان و تلاطمی که از میانه سال ۱۳۹۶ آغاز شده بود، اکنون فروکش کرده است.اگر سال گذشته و یا فصل بهار امسال از میدان فردوسی به سمت جنوب حرکت می‌کردید، نخستین چیزی که به چشم می‌آمد، ازدحام و شلوغی خیابان به دلیل تجمع دلالان بود.نوسان و تلاطم شدید بازار ارز سبب شده بود که دلالان و سفته بازان به راحتی جولان داده و مثل آب خوردن، قیمت دلار و سایر ارزها را بالا و پایین ببرند.اعلام یک شایعه باعث نوسان چند صد و یا چند هزار تومانی نرخ دلار در عرض چند ساعت می‌شد و به تبع آن همه بازارهای کالایی و اقتصادی به هم می‌ریخت.تلاطم شدید آن روزهای بازار ارز، چنان جذابیتی را برای دلالان ایجاد کرده بود که حتی برخی افراد و سرمایه‌گذاران اقدام به ورود به بازار ارز کرده و به سرعت به دلالان این بازار تبدیل شدند.این دلالان به همراه خود پول‌ها و منابع مالی جدیدی را وارد این بازار کرده و به تلاطم و بی ثباتی این بازار هر جه بیشتر دامن زدند.

 افزایش هزینه ها منوط به قیمت ارز

روزنامه اعتماد با تیتر «عقب‌ماندگی خانوارها از تکانه‌های ارزی» می نویسد:  عمده منابع تامین درآمد در شهرها مشاغل مزدبگیر، مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی است. عمده منابع درآمدزایی در مناطق روستایی «درآمدهای متفرقه» است. این بخش سهمی 37 درصدی در ایجاد درآمد برای روستاییان دارد. با نگاهی به نتایج این طرح می‌توان چنین استدلال کرد که هزینه‌کرد خانوارها در حال سبقت‌گیری از منابع درآمدی است. مهم‌ترین عامل این تغییر رویه، عدم انطباق سریع خانوارها با تکانه‌های ارزی و تورم است که باعث شده الگوی مصرف متناسب با افزایش قیمت‌ها، تغییر نکند. از سوی دیگر آینده مبهم در برخی بازارها مانند مسکن نیز سبب افزایش هزینه خانوارها در این بخش‌ها شده است.

رسانه های اصولگرا

گزاره های بکار گرفته شده توسط این جریان رسانه ای عبارتند از:‌

با راه‌اندازی بازار متشکل ارزی، نوسان  قیمت ارز مدیریت خواهد شد؛ متأسفانه ورود غیرتخصصی برخی از نهادها به حیطه اقدامات بانک مرکزی ، مُخل تدابیر و اقدامات بانک مرکزی شده بود.

 ثبات بازار ارز

خبرگزاری تسنیم می نویسد: بعد از آنکه بانک مرکزی توانست جنگ ارزی آمریکایی‌ها را خنثی کند، زنگ راه‌اندازی بازار متشکل ارزی به‌صدا در آمد و این موضوع اثرگذاری سیاست‌های ارزی را بیشتر کرد؛ همه می‌دانند که با راه‌اندازی این بازار، نوسان  قیمت ارز مدیریت خواهد شد و به‌ طور حتم دیگر سفته‌بازان و سوداگران ارز، قدرتی در بازار ارز نخواهند داشت.موضوع مهم دیگری که فعالان بازار از آن به‌عنوان یکی از سیگنال‌های اصلی مدیریت بازار و ثبات قیمت ارز نام می‌برند، واکنش صریح و سنجیده ایران درباره پهپاد و کشتی‌های نفتی است؛ این واکنش‌ها سهم بالایی در قدرت‌نمایی ایران در منطقه داشت و دست ایران در مبادی ارزی اصلی و جنوبی کشور، یعنی جایی که تنش از آنجا شروع شده بود، بازتر شد.بنابراین ایران توانست با اجرای سیاست‌های مناسب و به‌موقع بار دیگر فرمان بازار دبی را به‌دست گیرد. این دلایل خیلی پیش از آنکه مذاکرات جدید رقم بخورد، وجود داشت و در حقیقت نوسانات نزولی قیمت ارز و ثبات طولانی‌مدت آن ارتباطی با مذاکرات و مسائل سیاسی ندارد.همه می‌دانند که اگر امروز غرب در تلاش برای مذاکره مجدد با ایران است به‌خاطر ثبات ارزی است؛ بنابراین ثبات ارزی فضای مذاکره را ایجاد کرده است نه اینکه مذاکره ثبات ارزی را ایجاد کرده باشد.

سیر نزولی قیمت ارز

به گزارش مشرق نیوز، بعد از شتاب ریزش قیمت‌ها در بازار ارز و افزایش مراجعه مردم به مراکز خرید و فروش ارز برای فروش ارزهای خانگی، بانک مرکزی از بانک‌ها خواست نسبت به خرید ارزهای مردمی فعال شوند. بر همین‌ اساس شعب ارزی بانک‌ها هر روز بعد از دریافت نرخ از بانک مرکزی، نسبت به خرید ارز از مردم اقدام می‌کنند. دستور بانک مرکزی به بانک‌ها بعد از آن صادر شد که صرافی‌ها از خرید ارزهای مردمی خودداری و میدان را به دلال‌ها واگذار کرده بودند.

سوء مدیریت عامل گرانی دلار در سال گذشته

احمد عراقچی، معاون ارزی سابق بانک مرکزی، در یادداشتی ارسالی به تارنمای الف درباره چرایی افزایش نرخ ارز تا 20 هزار تومان توضیح داد.وی نوشت: متأسفانه ورود غیرتخصصی برخی از نهادها به حیطه اقدامات بانک مرکزی و محدودشدن ابزارهای مدیریت بازار ارز در اواخر اسفند ۱۳۹۶، مُخل تدابیر و اقدامات بانک مرکزی شده و از آن به بعد سیر صعودی قیمت ارز شروع شد. این روند بعد از یک ماه منجر به تصمیم خاص دولت مبنی‌بر تعیین نرخ دستوری دلار شد.