اما با تلاش‌ها و ایستادگی‌های مسئولان دولت یازدهم و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بسیاری از این محدودیت‌ها کاسته شد و روند رو به رشد بازار موسیقی، برگزاری جشنواره‌های متعدد و اجراهای صحنه‌ای پرتعداد در تمامی سالن‌های کشور، در کنار همه فشارها، نشان دهنده بهار موسیقی در دولت یازدهم بود.
«محمد الهیاری فومنی» در گفت و گو با روزنامه ایران می گوید: حوزه موسیقی از فقدان اسناد بالادستی رنج می‌برد. بنابراین با تدوین سند ساماندهی موسیقی در کشور و همچنین تشکیل شورای هماهنگی در موسیقی تلاش داریم سیاست‌ها درخصوص موسیقی، سیاست‌هایی همخوان تر، یکدست‌تر و با خوانش بهتری تصویب شود.
دفترموسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مظلوم‌ترین بخش این وزارتخانه بوده و همیشه شاهد اتفاقات و انتقادات بسیاری است. روند کاری شما به‌عنوان مدیر این بخش چه خواهد بود و چه برنامه‌هایی خواهید داشت؟
بخشی از فعالیت‌های دفترموسیقی درارتباط با موسیقی‌هایی چون نواحی، ایرانی پاپ و کلاسیک است و بخشی دیگرمربوط به حوزه پژوهش بوده اما درمدت زمان نزدیک به سه ماه که مدیریت این دفتر را برعهده گرفته‌ام، بیش از600 قرارکاری در دفترتنظیم شده است و نگاهم این بوده تا آنجا که ممکن است با اهالی موسیقی گفت‌وگو انجام بگیرد تا دیدگاه‌ها، آرا و مشکلات آنها را بشنویم و نقاط ضعف و مشکلاتی را که وجود دارد، اصلاح کنیم؛ البته مسائلی که نقطه قوت حوزه موسیقی است برای من دستاورد ارزشمندی بوده است.
ماحصل این گفت‌وگوها به مسائلی می‌پردازد که برخی از آنها در ارتباط با حوزه شعر و ترانه است و انتظارات ترانه سرایان و شرکت‌ها مورد بررسی قرارگرفت، برخی دیگر، مواردی در ارتباط با موسیقی اصیل ایرانی، موسیقی قومی یا نواحی، موسیقی پاپ و حتی کلاسیک بود که تأکید ما توجه به این ژانرهای موسیقی و حمایت و تقویت آنها است.همچنین برخی از مطالبات اهالی موسیقی که محل توجه بود در ارتباط با برگزاری جشنواره‌ها و تصویب قانون 10 درصد است و این گفت‌وگوها کمک کرد مسیر پیش رو، مسیر شفاف تری باشد.
آیا درآیین نامه‌های دفتر موسیقی بازنگری هم صورت گرفته است؟
برخی از اتفاقات دفترموسیقی مانند صدور مجوزهای اجراهای صحنه‌ای و نحوه نظارت بر برگزاری جشنواره‌ها یا فعالیت‌های شورای شعر و ترانه در دفتر موسیقی دارای آیین نامه‌هایی قدیمی بودند و برخی دیگر فاقد آیین نامه و ساز و کار شفاف است. درمدیریت قبلی دفترموسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (علی ترابی)، مجموعه این آیین نامه‌های دفترموسیقی به یک آیین نامه واحد تبدیل شد تا پس از تأیید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان یک سند بالادستی مورد توجه قرار گیرد. این بخش قابل توجه طی شده و زحمات مدیریت قبلی دفتر موسیقی جای تشکر دارد. اما در مدت زمانی که مدیریت این دفتر را برعهده دارم، با برگزاری جلساتی با دوستان دست اندرکار، آیین نامه صدور مجوز و نظارت بر اجراهای صحنه‌ای در دفترموسیقی نهایی شد.
بخش اجراهای صحنه ای (کنسرت) بویژه در بخش موسیقی پاپ به‌دلیل عدم نظارت همیشه انتقاداتی برآن وارد بوده و هست، در این باره چه برنامه‌هایی خواهید داشت؟
موسیقی پاپ به دو بخش تقسیم می‌شود؛ نخست اشعار و ترانه‌هایی که برای دریافت مجوز به دفترموسیقی ارسال می‌شود که مطالبات مردم، ترانه سرایان واهالی شعر و موسیقی است و زمانی که به دفترموسیقی آمدم حجم قابل توجهی اشعار و ترانه باقی مانده بود که خوشبختانه موفق شدیم ظرف این دوماه پاسخگوی همه آنها باشیم و طی گفت‌وگو با ترانه سرایان و شعرا این خواهش را داشتیم نسبت به آثاری که به دفترموسیقی ارسال می‌شود قدری دقت نظر و توجه بیشتری داشته باشند. خواندن این اشعار و ترانه‌ها توسط خواننده‌ها روی استیج، ملزم به موازینی است، از جمله اینکه به ساحت زبان فارسی لطمه نزند و دیگر اینکه رکیک و مروج ابتذال بیانی نباشد. بنابراین رعایت این مسائل نیازمند آن بود که شورای شعر و ترانه دفترموسیقی قوام بهتری داشته باشد و این امرمستلزم آیین نامه است که درگفت‌وگو با شرکت‌ها و ترانه سرایان تقاضا داشتیم مسئولیت اجتماعی خود را بدانند و نسبت به آثاری که ارائه می‌کنند احساس مسئولیت داشته باشند.
بخش دیگر موسیقی پاپ مربوط به استیج و اجراهاست که باید مجموعه رفت وآمدها، حرکات و آنچه که تحت عنوان آداب اجراست از سوی خواننده یا نوازنده رعایت شود. بخش دیگر اجرا مرتبط با مخاطبانی است که به کنسرت می‌روند که این امرمتوجه مدیریت سالن‌ها بوده است که دراین مدت زمان درخصوص فرهنگ‌سازی و رعایت برخی از این موارد با بسیاری از خوانندگان موسیقی پاپ و شرکت‌ها به گفت‌وگو نشسته‌ایم و این خواهش را داشتیم به دفترموسیقی کمک بسیاری داشته باشند تا مجوز کنسرت‌ها با اطمینان خاطر بیشتری صادر شود و مردم احساس امنیت بیشتری داشته باشند.
آیا دفترموسیقی در صدد برگزاری جشنواره ای برای موسیقی پاپ خواهد بود؟
بله و یکی ازموضوعات مورد گفت‌وگو نیز بوده است بویژه در بخش شعر و ترانه. به‌طور مثال اگر می‌گوییم ترانه این قطعه موسیقی پاپ سخیف است و ابتذال دارد یا قواعد زبانی درآن رعایت نشده و نگاه سلبی به آن وجود دارد؛ وجه ایجابی آن دیگر ترانه‌هایی است که درطول سال شنیده می‌شود که انصافاً به لحاظ محتوا و قواعد شعری زبان فارسی بسیار خوب بوده و مورد اقبال مخاطبان است و نیاز به ارزشگذاری کیفی دارند. بنابراین نیازاست جشنواره‌ای درخصوص ارزشگذاری اجراهای موسیقی پاپ برگزار شود که دراین باره با شورای موسیقی دفترموسیقی گفت‌وگوهایی داشتیم و همچنین طی گفت‌وگو با صاحب نظران جشنواره موسیقی فجر این پرسش مطرح بوده که آیا نیاز است بخش موسیقی پاپ در قالب جشنواره موسیقی فجر به‌صورت رقابتی برگزار شود یا درطول سال این اجراها ارزشگذاری شود؟
در خصوص بررسی اشعار و ترانه‌ها پیش از این سامانه ای راه‌اندازی شده بود؛ آیا همچنان آثار ارسالی در این سامانه پیگیری و بررسی می‌شود؟
بله. حدوداً دو سال گذشته سامانه شعر و ترانه در دفترموسیقی طراحی شد. روال اینگونه بود که اشعار به‌صورت دست نویس به کارشناسان ارسال می‌شد وشورای شعر، اشعار را به‌صورت گروهی بررسی می‌کردند. اما برای آنکه این موضوع نظام‌بندی بیشتر و امکان آمارگیری و ثبت و ضبط بهتری داشته باشد سال گذشته سامانه ای در دفتر موسیقی طراحی شد که براساس آن جلسات حضوری ملغی گردید و کارشناسان درمنزل به این سامانه دسترسی داشته و اشعار را بررسی می‌کردند اما ازآنجایی که شعر مقوله‌ای است که باید شنیده شود تا ارزیابی گردد، نسبت به این کار تغییر رویه دادیم و از کارشناسان تقاضا داشتیم صبح و بعدازظهر در دفتر موسیقی حضور داشته باشند و روزانه با حضور سه کارشناس آثارباقی مانده درسامانه بررسی می‌شود. بنابراین توانستیم سدی را که در زمینه اشعار وجود داشت جمع‌آوری کنیم و تقریباً همه آثار رسیده به دفتر موسیقی بررسی شده است.
در کنار بی‌مهری‌هایی که همچنان به حوزه موسیقی وارد است، بخش موسیقی نواحی همیشه مورد کم لطفی و کم توجهی چه مخاطبان و چه مسئولان قرار داشته و تنها به برگزاری یک جشنواره طی سال خلاصه می‌شود و با وجود شرایط اقتصادی پیشکسوتان این حوزه تقریباً هیچ گونه حمایتی در خصوص تولید آلبوم یا برگزاری کنسرت دیده نمی‌شود چه برنامه ای برای حمایت از موسیقی اقوام خواهید داشت؟
امسال دوازدهمین جشنواره موسیقی نواحی برای سومین دوره درشهر کرمان برگزار می‌شود و در ارتباط با این جشنواره جلسات شورای سیاستگذاری این جشنواره یکی در شهر کرمان با حضور استاندار و دیگری در تهران که در این جلسه هم استاندار حضور داشتند برگزار شد. محمدجواد فدایی، استاندار کرمان بسیج بسیار خوبی درخصوص این جشنواره تشکیل داده‌اند و قرار است صدا و سیمای استان، شهرداری و مجموعه میراث فرهنگی شهر کرمان همکاری بسیار خوبی در ارتباط با برگزاری این جشنواره داشته باشند و براین نظرم جشنواره امسال در کرمان بسیار قابل توجه خواهد بود. اما نیاز است در طول سال نیز این هنرمندان بزرگ مورد توجه قرار بگیرند. موسیقی نواحی گونه شریف و اصیل موسیقی ایران است که ریشه در فرهنگ ما دارد و در جای جای جغرافیای فرهنگ ما نمایان است. بنابراین باید در حفظ و تقویت آن بکوشیم.
از دیگر فعالیت‌های دفتر موسیقی، بخش پژوهش و تألیفات است که به‌دلیل هزینه بالای کاغذ و عدم حمایت مسئولان، تولیدات آن کاهش پیدا کرده است. دفتر موسیقی در بخش تألیفات چه ایده و برنامه‌ای دارد؟
پیش از حضور در دفتر موسیقی و مدیریت در دفتر آموزش و توسعه فعالیت‌های فرهنگی و هنری، عمده فعالیتم درحوزه کتاب بوده است؛ بنابراین طی بررسی و پیگیری روزانه اخبار موسیقی، توجهم به بخش کتاب و تألیفات بوده و همچنان پیگیر هستم که کدام نویسنده کتاب سه جلدی در ارتباط با موسیقی ادیان نوشته یا نویسنده‌ای دیگر در مورد یک هنرمند دیگر چه کتابی تألیف کرده یا دیگر نویسنده چه کتاب دو جلدی در خصوص آموزش‌های تخصصی سازهایی چون دف، تنبور و دیگر سازها نوشته است و دیگر اخبار مرتبط با حوزه تألیف و پژوهش موسیقی که همه آنها را یادداشت می‌کنم و از آن نویسنده یا پژوهشگر دعوت می‌شود به دفتر موسیقی بیاید تا مشکلات این حوزه بررسی شود.
در مدت زمان این دو ماه بخش قابل توجهی از این دیدارها با حضور نویسندگان و پژوهشگران حوزه موسیقی انجام گرفته و بنا داریم تألیفات حوزه موسیقی را سرو سامان بدهیم؛ به‌طور مثال برای بسیاری از این آثار مراسم رونمایی و نشست نقد و بررسی برگزار شود و همچنین تجلیل از نویسندگان و حتی تعدادی از آثار را خریداری کنیم. اما در خصوص حمایت از آثار موسیقی نواحی باید بگویم اساساً به این خاطر که هنر موسیقی نواحی، هنر زبانی و انتقال سینه به سینه بوده چندان در فضای تألیف قرار نگرفته و ما در این حوزه با کمبود تألیف و نگارش تاریخ شفاهی روبه‌رو هستیم و بسیاری از استادان موسیقی ما به‌دلیل کهولت سن ممکن است خاطرات دوران جوانی خود را فراموش کرده باشند.
بنابراین بخشی از تاریخ موسیقی آن چیزی است که به‌صورت شفاهی برای آنها اتفاق افتاده یا موضوع خاندان‌های موسیقی و افرادی که خانوادگی و نسل به نسل طی این سال‌ها در حفظ این موسیقی تلاش کرده‌اند که متأسفانه خاطرات شفاهی آنها ثبت و ضبط نشده و تصمیم داریم پروژه تاریخ شفاهی موسیقی را راه‌اندازی کنیم که به‌عنوان یک پروژه جدی حتماً باید مورد توجه قرار بگیرد.
در این باره دیداری هم با دبیران دوره‌های قبل جشنواره موسیقی فجر برگزار کردید ماحصل این دیدارها چه بود؟
طی مجموعه دیدارها با دبیران مختلف جشنواره موسیقی فجر که برخی از آنها رسانه ای شد و برخی خیر، مایل بودم از تجربیات آنها استفاده کنیم و این جلسات قطعاً ادامه خواهد داشت. برخی از دوستان براین نظر بودند که جشنواره موسیقی فجر به‌صورت دورهمی یا جشنواره برگزار شود برخی دیگر هم نظر بر این داشتند که سمت و سوی رقابتی داشته باشد. در حال حاضر هم این دو دیدگاه وجود دارد، البته ماهم چندان بی‌میل نیستیم بخش‌هایی از این جشنواره فضای رقابتی و جنب و جوش بیشتری داشته باشد. امیدوارم همین روزها به‌صورت مسأله نهایی جشنواره موسیقی فجر دست یابیم.
سال‌های بسیاری است دفتر موسیقی وزارت فرهنگ با مرکز موسیقی صدا و سیما رویه‌ای متناقض را پیش گرفته‌اند، درواقع آثاری که در دفتر موسیقی مجوز دریافت می‌کنند در مرکز موسیقی رسانه ملی کمتر به کار برده می‌شود و همچنین آثار موسیقایی که فاقد اعتبار و مجوز در دفتر موسیقی است از رادیو یا تلویزیون پخش می‌شود. طی دیدار با محمدمهدی نراقیان مدیر دفتر موسیقی و سرود صدا و سیما در این باره به چه تعامل و اتفاق نظری دست یافته‌اید؟
حوزه موسیقی از فقدان اسناد بالادستی رنج می‌برد. دو - سه سالی است یک اتفاق خوب در حوزه موسیقی معطل مانده و قرار است این موضوع در کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی به سرانجام برسد و آن تدوین سند ساماندهی موسیقی در کشور است که در این باره جلساتی با آقای محمدحسین ایمانی خوشخو رئیس کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد که هنرمندان و مدیران بخش‌های مختلف نیز در این جلسه حضور داشتند و امیدواریم سند چشم‌انداز موسیقی کشور بزودی در شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب شود.
اما در شورای هماهنگی موسیقی که ریاست آن بر عهده معاونت هنری و دبیری آن بر عهده دفتر موسیقی است و نمایندگانی از مرکز موسیقی صدا وسیما، حوزه هنری، سازمان تبلیغات اسلامی، آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و...حضور دارند؛ قرار است شورای هماهنگی در موسیقی کشور را شکل بدهند تا سیاست‌ها درخصوص موسیقی، سیاست‌هایی همخوان‌تر، یکدست‌تر و با خوانش بهتری تصویب شود و طی ارتباطات و جلساتی که با این نمایندگان داشتیم فکر می‌کنم اتاق فکری بین این سه - چهار نهاد شکل گرفته و به این سمت در حرکت هستیم که دیدگاه‌ها به هم نزدیک‌تر تا از مشکلات یکدیگر مطلع شویم وبه راه‌حل مشترک برسیم.
آقای سید عباس صالحی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی در دیدار با اعضای خانه موسیقی تأکید داشتند برای رسیدن به یک سیاستگذاری واحد در حوزه موسیقی در کنار حضور هنرمندان و برگزاری جلسات متعدد، نیاز است نمایندگانی از دفتر مقام معظم رهبری، صدا و سیما، حوزه‌های علمیه و سایر دستگاه‌ها پیشنهادها و راهکارهای خود را ارائه دهند. در واقع نگاه فقهی بر موسیقی موجب بروز مشکلاتی از جمله لغو کنسرت‌ها شده است برای رسیدن به این صورت مسأله واحد چه باید کرد؟
در شورای هماهنگی موسیقی کشور که سند آن تدوین و برای تصویب در صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی رفته است نمایندگانی از نهادهایی چون صدا و سیما، سازمان تبلیغات، حوزه علمیه، دانشگاه‌ها، استادان حوزه موسیقی و... حضور داشتند که امیدوارم بسیاری از این مباحث آنجا محل گفت‌وگو و تعامل قرار بگیرد.
طبیعی است که برخی از مسائل در ارتباط با موسیقی مرتبط با نگاه فقه اسلام، حلیت و از این دست بوده است و فکر می‌کنم بیش از اینکه این مسأله نگاه دینی و فقه اسلامی داشته باشد بیشتر از جهت تبیین سیاست‌ها و نزدیک شدن دیدگاه به یکدیگر است. به‌طور مثال آنچه درکنسرت‌ها اتفاق می‌افتد و نگاه متفاوت مسئولان از یک شهرستان تا شهرستان دیگر است که یک کنسرت اجازه برگزاری دارد و کنسرت دیگر تا اطلاع ثانوی ممنوع است و براین نظرم بخشی از این مسائل سلیقه‌های عوامل اجرایی است و نباید همه مسائل موسیقی را به گردن علما و نهادهای دینی بیندازیم و قدری بی‌انصافی است. در داخل وزارتخانه هم این موضوع با مدیران ارشاد کل استان‌ها گفت‌وگو شده و ضوابط و مراحل آن مطرح شده است که فکر می‌کنم با این گفت‌وگوها و تعاملات تا حد زیادی این مشکلات کاسته شود.
آیا دفتر موسیقی در ساماندهی ارکسترهای موسیقی کشورمان و انتخاب رهبر ارکستر نقش حاکمیتی دارد؟
در دو ماه اخیر شورایی تحت عنوان شورای مدیریت ارکسترها که مرتبط به بخش اداری بود تشکیل شد که در راستای آن انجمن موسیقی، دفتر موسیقی و بنیاد رودکی جلساتی داشتند و موضوع ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر ملی ایران و همچنین ارکستر نوجوانان و جوانان مطرح شد اما نگاه شخصی من این است که شورایی اداری و برنامه‌ریز متشکل از افراد شاخص برای ارکسترها داشته باشیم تا در حوزه ارکستراسیون و رهبری ارکستر صاحبنظر باشند و در واقع نقش اتاق فکر را ایفا کنند. دفتر موسیقی نیز به اعتبار اینکه تعدادی از نوازنده‌های ارکستر زیر مجموعه این دفتر هستند و ارتباط مستقیم با ارکستر دارند حتماً نقش فعالی خواهد داشت و تلاش خواهیم کرد به‌صورت حداکثری نظرات افرادی که در زمینه ارکستر سابقه رهبری و هدایت دارند منتقل کنیم تا ارکسترها بهتر اداره شوند.
اما در خصوص رهبر ارکستر باید بگویم تا به امروز بنیاد رودکی ارکستر ملی را به‌صورت رهبر میهمان اداره کرده که فکر می‌کنم سیاست بدی هم نباشد تا افراد مختلف از داخل و خارج از کشور به‌صورت میهمان در این ارکسترحضور داشته باشند و به عقیده من با افزوده شدن افرادی که سابقه رهبری ارکستر دارند در این اتاق فکر، می‌توانیم ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر ملی را به یک وضعیت باثبات بهتری برسانیم.
جشنواره ملی موسیقی جوان از جمله جشنواره‌هایی است که به پشتوانه استادان موسیقی، توانسته بخوبی دیده شود و مورد استقبال بوده است.این جشنواره به کشف استعدادهای موسیقی می‌پردازد آیا دیگر نهادهای مرتبط نسبت به این جوان‌ها و جشنواره حمایتی خواهند کرد؟
بودجه جشنواره ملی موسیقی جوان صددرصد از سوی دفتر موسیقی تأمین می‌شود منتهی دفتر موسیقی به سبب اعتمادی که به دبیر جشنواره وجود دارد و استادانی که به‌صورت گسترده داوری جشنواره را انجام می‌دهند هیچ گونه دخالت در اجرا و برگزاری جشنواره ندارد و تعامل به‌صورت حداکثری بین دفتر موسیقی، انجمن موسیقی، دبیرجشنواره و داوران وجود دارد تا گروه‌های سنی که همه استعدادهای موسیقی هستند کشف، معرفی و هدایت شوند. استاد کامبیز روشن روان تأکید داشتند مشابه این جشنواره که در بخش آواز و نوازندگی به رقابت می‌پردازند در هیچ کجای دنیا دیده نشده است. اما یکی از نقاط ضعف ما این است که استعدادها در جشنواره کشف و معرفی می‌شوند ولی هدایت و مدیریت پسینی وجود ندارد و کسی از سرنوشت این استعدادها خبر ندارد.
یا چه تعداد از این شرکت‌کننده‌ها جذب جریان‌های تجاری و مصرفی موسیقی می‌شوند و چه تعداد مسیر موسیقی درست و موسیقی اصیل را هم به جهت آکادمیک و هم به جهت نوازندگی و خوانندگی پی می‌گیرند؟ این موضوع یکی از ضعف‌های پسین ما است که امیدواریم با تدابیر استادان مرتفع شود. اما در خصوص همکاری دیگر نهادها باید بگویم امسال معاونت محترم هنری ارشاد با سازمان صداوسیما مکاتباتی داشتند که در بخش تصویری و صدا تقریباً همکاری‌هایی وجود داشت. اما مسأله دیگر این است که در تلاش هستیم گزارشی از این جشنواره برای سازمان‌های بین‌المللی حوزه فرهنگ مانند یونسکو ارسال کنیم که تقریباً این گزارش آماده شده تا آنها بدانند در ایران، برای گروه‌های سنی نوجوان و جوان کشف و شناسایی شده و استعدادها در حوزه موسیقی به چه شکل برگزار می‌شود و این امر می‌تواند خود الگویی برای سایر کشورها نیز باشد.
در خصوص جشنواره موسیقی فجر هم این نگاه بین‌المللی وجود دارد؟
همان طور که پیش از این گفته شد جشنواره موسیقی فجر فراز و نشیب‌های بسیاری داشته بخصوص در بخش بین‌الملل که به‌دلیل اینکه برنامه‌ریزی‌ها قدری دیرتر شروع شده است. حضور گروه‌های خارجی تابع زمان‌بندی و ارتباط گیری سالانه بوده و اعتمادی که باید به زمان جشنواره داشته باشند و اینکه دبیر و اعضای جشنواره چقدر ارتباطات بین‌المللی دارند. ما تا بدین لحظه در ارتباط با جشنواره هایمان عموماً داخل کشور نه فقط جشنواره موسیقی فجر شامل حضور تک گروه‌هایی از برخی از کشورها بوده‌ایم.
زمینه تحصیلاتی من درخصوص حوزه بین‌الملل بوده و در این باره فعالیت‌هایی داشته‌ام بنابراین باید بگویم در حوزه فرهنگ، روابط بین‌الملل به‌صورت استراتژیک وجود ندارد و تنها تک اتفاق‌هایی را شاهد هستیم به‌طورمثال برخی از هنرمندان کشورمان در تعدادی از جشنواره‌های موسیقی در خارج از کشور شرکت می‌کنند و برخی نوازندگان یا خوانندگان خارجی در طول سال توسط شرکت‌های خصوصی به ایران دعوت می‌شوند و رفت و آمدها هیچ کدام سازمان یافته نیست. متأسفانه جشنواره‌های ما تهاتر با جشنواره‌های بین‌المللی ندارد و لازم است به‌سمت تفاهمنامه‌هایی بین‌المللی از این دست برویم که هم قواعد و روابط مستحکم‌تر باشد و هم بتوانیم موضوع دیپلماسی موسیقی و دیپلماسی فرهنگی را به شکل سازمان یافته‌تر پیگیری کنیم.
پیشنهادی هم در این باره بوده است؟
بله با یکی - دو تا از دوستانی که از فعالان حوزه موسیقی هستند و سال‌ها در عرصه بین‌الملل فعالیت داشتند گفت‌وگوهایی داشتیم و ایده‌هایی مطرح شده و تلاش می‌کنیم وجه بین‌الملل در دفتر موسیقی مبتنی بر تقویت دیپلماسی هنر با نگاه بر معرفی موسیقی ایرانی بیشتر دیده شود.
نکته دیگر در حوزه موسیقی که مورد اهمیت برای مخاطبان و هنرمندان است بخش بلیت فروشی است که متأسفانه هیچ گونه ساماندهی وجود ندارد و هر شرکت تعرفه خاصی تعریف می‌کند برای این موضوع چه تدابیری اندیشیده شده است؟
طی گفت‌وگوهایی که با مجمع عمومی ناشران داشته‌ایم که در خصوص قیمت بلیت‌های کنسرت بوده، این دوستان مسائلی مثل هزینه بالای اجاره سالن، دستمزد نوازنده‌ها، گران شدن ادوات صوتی، هزینه‌های خدماتی و مباحثی از این دست را دست‌مایه افزایش قیمت در سال جدید مطرح کردند منتهی در ارتباط با اینکه دفتر موسیقی به جهت قانونی آیا می‌تواند در فرآیند قیمت‌گذاری ورود کند یا خیر مکاتبه‌ای را با دفتر حقوقی وزارتخانه انجام داده‌ایم و این موضوع مطرح شده و مدیر کل حقوقی وزارتخانه پیرو این نامه گفت‌وگویی را با سازمان تعزیرات حکومتی انجام داده‌اند مبنی براینکه دفتر موسیقی می‌تواند با تعیین شاخص‌ها و فاکتورها بر موضوع قیمت بلیت‌ها ورود کرده و ارزشگذاری کند. منتظر پاسخ نامه از سازمان تعزیرات هستیم و امیدوارم با کمک مجمع صنفی ناشران شنیداری موسیقی بتوانیم براین فرآیندها قدری نظارت بهتری داشته باشیم.
آیا در خصوص هزینه کمتر اجاره سالن‌های کنسرت تعاملاتی با شهرداری تهران داشته‌اید؟
بله. با مسئولان برج میلاد و مسئولان سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی تهران گفت‌وگوهایی داشته‌ایم و امیدوارم مجموعه اینها کمک کند بتوانیم فرآیند قیمت‌گذاری را منطقی‌تر کنیم و فشار بیش از قاعده‌ای به افرادی که علاقه‌مند هستند در کنسرت‌های موسیقی شرکت کنند وارد نشود.
اکثریت هنرمندان موسیقی به‌دلیل بازار کم رونق آلبوم‌ها و همچنین هزینه بالای تولید آن دست به انتشار تک آهنگ زده‌اند که البته این امکان وجود دارد دانلودهای غیر قانونی هم انجام شود در این خصوص برنامه‌هایی دارید؟
پایان سه ماه اول امسال گزارشی منتشر شد مبنی بر اینکه چه تعداد تک آهنگ، آلبوم و اجراهای صحنه‌ای انجام شده که در این آمار با کاهش آلبوم‌های موسیقی مواجه بودیم که یک جهت آن شاید بحث اقتصادی باشد. تولید آلبوم با کیفیت خوب هزینه برخواهد بود ضمن اینکه هنرمندان؛ دست کم هنرمندان جوان‌تر ترجیح می‌دهند با انتشار یک تک آهنگ در فضای مجازی سریع‌تر شنیده شوند و شهرت کسب کند. دفتر موسیقی هم تلاش کرده شرایط صدور مجوزها را تسهیل کند و به‌جای انتشار آثار غیر مجاز یا فعالیت در گروه‌های زیر زمینی افراد در مسیر مجوز آثارموسیقی خود حرکت کنند.
اما در خصوص دانلود غیر قانونی آثار باید بگویم لایحه پیوستن ایران به معاهده برن چند سالی است که در مسیر دولت و مجلس راه خود را طی می‌کند. البته برخی از ناشران حوزه موسیقی تلاش کرده‌اند به سازمان‌های بین‌المللی در حوزه قواعد کپی رایت بپیوندند تا آثاری که منتشر و تولید می‌کنند ثبت شود تا اگر بعدها دانلودهای غیر مجاز صورت گرفت قابل پیگیری باشد. در مجموعه وزارت ارشاد هم دفتر حقوقی امکان ثبت اثر را فراهم کرده تا مسائلی از این دست رخ ندهد.
در بخش آموزش چه تدابیری اندیشیده شده است؟ آیا دفتر موسیقی تعاملاتی با وزارت آموزش و پرورش داشته است؟
در سند چشم‌انداز موسیقی که قرار است در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شود، بند ارتقا و ساماندهی آموزش موسیقی به پیشنهاد خود من به آن افزوده شده است که مورد استقبال آقای ایمانی خوشخو و دکتر حسینی معاون محترم هنری و سایر اعضا قرار گرفت. در ارتباط با آموزش موسیقی در آموزش و پرورش نیز باید بگویم تمامی مراحل طی شده و تنها باید به امضای دو وزیر برسد که امیدوارم با تعیین وزیر آموزش و پرورش این اتفاق سرانجام گیرد. موضوع سوم کارت صلاحیت آموزشگاه‌ها است که شکر خدا باتفاهمنامه‌ای که اواخر سال گذشته با خانه موسیقی انجام گرفت از ابتدای فروردین ماه این کار شروع شده و تداوم پیدا کرده و در حال حاضر مدرسان آموزشگاه‌های آزاد از طریق دفتر آموزش به خانه موسیقی معرفی می‌شوند و پس از آزمون های خانه موسیقی، کارت صلاحیت تدریس صادر می‌شود که امیدوارم این روند شتاب بگیرد و همه افراد دارای کارت طلایی صلاحیت تدریس شوند.
دولت تدبیر و امید درعرصه موسیقی چه کارهایی تا به امروز انجام داده است؟
برخی مطالبات از سوی هنرمندان نسبت به عرصه هنر وجود دارد و برخی ملاحظات از سوی حاکمیت و دولت نسبت به فضاهای هنری و گفت‌وگوهای فراگیر کمک می‌کند دیدگاه‌ها به هم نزدیک‌تر شود. توسعه حمایت‌هایی که دولت در زمینه بیمه، حرفه‌ای شدن مشاغل حوزه هنری و... می‌تواند داشته باشد کمک می‌کند دیدگاه‌ها به هم نزدیک شود که فکر می‌کنم هم به‌لحاظ فکری لازم است گفت‌وگوها و تفاهم‌ها توسعه پیدا کند و هم درک بهتری نسبت به هنرمندان و قوانین کشور به وجود آید.
از طرفی دولت باید بتواند بیمه‌های تأمین اجتماعی را نسبت به هنرمندان گسترش دهد و شرایطی را فراهم کند که حرفه آنها که هنر است هم آورده مالی داشته باشد و هم امنیت خاطر و فکر می‌کنم مجموعه این دو اتفاق به‌صورت موازی بتواند کمک کند به اینکه افق‌های بهتر و پیوندهای مستحکم تری بین حاکمیت یا دولت با بخش هنر داشته باشیم.
نظر شما