مروری بر تلاش ها برای رسیدن به توسعه متوازن در خطه خورشید

توسعه متوازن روستاها و شهرها از الزامات توسعه در حوزه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی است چون روستاها همواره مرکز و قطب تولید بوده اند ولی اگر رشد و توسعه نداشته باشند با پدیده مهاجرت و حاشیه نشینی مواجه خواهیم بود.
همچنین بنا به اذعان کارشناسان، قطار توسعه شهرها از روستاها می گذرد و ثبات شهر و روستا در کنار یکدیگر ضرورتی انکارناپذیر و عامل توقف مهاجرت است.
در این میان توسعه یک جانبه شهر و عدم توجه به تمام عناصر توسعه ای منجر به بروز ناهمگونی در شهر و عقب افتادگی در حوزه های مختلف می شود و فضای شهری را به کانونی از مشکلات مختلف تبدیل خواهد کرد لذا در بحث توسعه باید به تمام جوانب آن توجه شود.

شهر و روستا بسته به ظرفیت خود باید از تمامی امکانات زیر ساختی و توسعه ای برخوردار باشند تا ساکنان آنها در عین آرامش و بهره مندی از خدمات در مسیر توسعه همراه و یاریگر مدیران و مسئولان باشند.
هم اینک ۳۷ هزار دهیاری و هزار و ۲۸۴ شهرداری در کشور وجود دارد و بنا به اذعان رئیس سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور به دلیل افزایش مهاجرت ها، بسیاری از روستاها خالی از سکنه شده است.

اصل سیاست وزارت کشور، معاونت عمرانی و سازمان شهرداری ها و دهیاری ها توزیع عادلانه خدمات به شهرها و روستاهای کوچک است به طوری که در هفته دولت امسال پنج هزار و ۲۸۲ پروژه عمرانی و خدماتی توسط دهیاری ها با بیش از ۱۰ هزار میلیارد ریال اعتبار به بهره برداری رسید.
استان خراسان رضوی نیز با وسعتی حدود ۱۲۸ هزار و ۴۲۰ کیلومتر مربع معادل ۷.۸  درصد مساحت کل کشور، متشکل از ۱۹ شهرستان، ۶۲ بخش، ۱۶۳ دهستان و هشت هزار و ۸۶۱ آبادی جمعیتی معادل شش میلیون نفر را درخود جای داده است که حدود ۷۰ درصد این جمعیت در مناطق شهری و ۳۰ درصد در مناطق روستایی استان ساکن هستند.
اجرای الگوی رشد و توسعه پایدار در روستاها و شهرهای این استان از اولویت های دولت بوده و هست و اقدامات مختلفی برای تحقق آن در دست انجام است به طوری که تا کنون ۲۹ روستا به عنوان الگوی توسعه پایدار برای سایر روستاهای دارای دهیاری در این استان معرفی شده اند و پروژه های شهری و روستایی مهمی نیز طی یک سال گذشته در مسیر توسعه کلید خورده است.
مثلث توسعه اقتصادی، فرهنگی در روستاها
استاندار خراسان رضوی پیش از حضور در سمت استاندار خراسان رضوی، در زمان تصدی استانداری کرمان طرحی موفق از توسعه را در "قلعه گنج" اجرا کرد که مورد توجه و تشویق رهبر معظم انقلاب اسلامی قرار گرفت.

علیرضا رزم حسینی با الگوگیری از تجربه موفق قلعه گنج "طرح مثلث توسعه اقتصادی، فرهنگی" را به عنوان برنامه عملیاتی خود در چارچوب تلاش برای تحقق اقتصاد مقاومتی در خراسان رضوی اعلام و در همین راستا با تقسیم استان به ۱۲ منطقه بر مبنای شمار حوزه های انتخاباتی اجرای آن را پیگیری کرده است.
وی هدف نهایی اجرای این طرح را توسعه اشتغال روستایی بیان و تصریح کرد: با راه اندازی کارگاه های خانگی و خُرد می توان اشتغال در این حوزه را توسعه داد.
استاندار خراسان رضوی گفت: طرح مثلث توسعه اقتصادی هم اینک در نیمی از مساحت خراسان رضوی در حال اجرا و پیگیری است.
رزم حسینی در خصوص مهمترین پروژه های در دست اجرا و در حال پیگیری در استان افزود: انتقال آب از دریای عمان به شرق کشور و خراسان رضوی، بهره برداری کامل از خط دوم قطارشهری مشهد و کلنگ زنی خط چهارم، ایجاد شهرک انرژی در مساحت ۲۵۰ هکتار برای تأمین سوخت کشورهای همسایه، طرح بازآفرینی شهر مشهد، طرح کاهش آسیب‌های اجتماعی با عنوان "نجات" در حاشیه شهر مشهد، طرح همیاران آب و فعالیت دوباره کارگروه زیارت با موافقت رئیس جمهوری از جمله این طرح هاست.
بهره برداری از هزار و ۶۱۰ طرح در خراسان رضوی
سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در خصوص طرح  های در دست بهره برداری در استان در نیمه اول امسال گفت: نیمه نخست امسال هزار و ۶۱۰ طرح با ۵۳ هزار و ۶۰۴ میلیارد ریال در استان به بهره برداری خواهد رسید.
وحید قربانی افزود: مرداد ماه امسال نیز با حضور معاون اول رئیس جمهوری هفت طرح افتتاحی با ۳۴ هزار میلیارد ریال به بهره برداری رسید و عملیات اجرایی خط چهارم قطارشهری مشهد نیز با ۱۰۰ هزار میلیارد ریال آغاز شد.
وی ادامه داد: در هفته دولت امسال نیز ۱۴۰ طرح کلنگ زنی شد که شهرداری های خراسان رضوی با ۳۴ طرح دارای بیشترین عملیات اجرایی طرح ها در بین دستگاه های اجرایی خراسان رضوی هستند.
قربانی اضافه کرد: ۲۷۱ طرح با ۶۱۰ میلیارد ریال هزینه در بخش عمران و توسعه روستایی و ۱۲۶ طرح نیز با هزار و چهار میلیارد ریال هزینه در بخش عمران و توسعه شهری در هفته دولت امسال بهره برداری شد.         
​۴۰ میلیارد ریال طرح مشارکتی برای مشهد
رئیس شورای اسلامی شهر مشهد نیز به خبرنگار ایرنا گفت: امسال ۴۰ هزار میلیارد ریال اعتبار برای طرح های اقتصادی شهرداری این کلانشهر به منظور جلب مشارکت سرمایه گذاران تعریف شده است.
محمد رضا حیدری افزود: در قالب بودجه سال ۱۳۹۸ شهرداری هدف گذاری ها مبتنی بر سند چشم انداز ۱۴۰۰ شهرداری مشهد و پروژه ها و برنامه ها مشخص شده اند.
وی گشودن گره های ترافیکی در قالب ساخت روگذر و زیرگذر در خیابان های مختلف شهر مشهد را از مهمترین طرح  های عمرانی امسال بیان و اضافه کرد: خط دوم قطارشهری مشهد نیز به صورت کامل بهره برداری شد و عملیات اجرایی خط چهارم نیز آغاز شد.
او ادامه داد: تدوین و رونمایی از سند حقوق شهرنشینی از دیگر اقدامات مهمی است که امسال عملیاتی شد همچنین طرح شهر هوشمند با جدیت در دست پیگیری است و امسال شهرداری الکترونیک در منطقه ۱۲ شهر مشهد راه اندازی شد.

اجرای هزار و ۸۰۵ طرح در مشهد
معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در خصوص طرح های شهری در این کلانشهر گفت: از ابتدای سال تا کنون هزار و ۸۰۵ طرح با ۲۹ هزار میلیارد ریال اعتبار در آلبوم بودجه عمرانی و اقتصادی برنامه ریزی و عملیاتی شده است.
شهریار آل شیخ افزود: هزار و ۸۸۳ طرح نیز با بیش از ۴۴ هزار میلیارد ریال طبق آلبوم بودجه عمرانی و اقتصادی سال ۹۷ شهرداری مشهد عملیاتی و اجرایی شده است.
وی ادامه داد: همچنین طرح های زمان دار بزرگ نیز در سطح شهر نظیر تقاطع چندسطحی در میدان نمایشگاه، خط سوم و چهارم قطارشهری مشهد، طرح مشارکتی زباله سوز و سالن تئاتر مشهد در دست اجراست.
شهردار مشهد نیز گفت: شهرداری مشهد عملکرد خوبی دارد و طرح های بزرگی اجرایی شده است.
محمد رضا کلایی افزود: متوازن‌ سازی خدمت‌ رسانی در نقاط مختلف شهر با اجرای طرح های عمرانی در مناطق کم‌ برخوردار در اولویت و از راهبردهای مدیریت شهری و شورای پنجم این شهر است.
وی ادامه داد: برای تسریع طرح های بازآفرینی شهری نیز راه اندازی دفاتر تسهیلگری در دستور کار قرار گرفت و دفاتر تسهیلگری، به عنوان نهاد و مرکز توسعه محله در ۲۰ منطقه در حاشیه شهر مشهد راه‌اندازی می‌شود که تاکنون هشت دفتر کار خود را آغاز کرده است.
شهردار مشهد گفت: راه‌اندازی دفاتر تسهیلگری بازآفرینی فضاهای شهری و نوسازی در حاشیه شهر مشهد برای بازسازی و احیاء بافت‌های فرسوده و ناکارآمد است.
کلایی افزود: دفاتر تسهیلگر به عنوان مشاور و حلقه واسط مدیریت شهری و مردم عمل می کنند و می توانند به عنوان نهاد و مرکز توسعه محلات، تاثیر گذار باشند.

اقدامات سازمان همیاری شهرداری های خراسان رضوی در مسیر آبادانی شهرهای این استان
مدیرعامل سازمان همیاری شهرداری های خراسان رضوی هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در خصوص اقدامات این سازمان برای توسعه شهرهای استان گفت: ارتقای مدیریت شهری در خراسان رضوی، دستاورد تلاش۳۰ساله سازمان همیاری شهرداری هاست و شهرداری های فعال در استان شش و نیم میلیون نفری خراسان رضوی به عنوان دستگاه های متولی، همواره از ظرفیت ها و حمایت های سازمان همیاری برای آباد و زیبا نگه داشتن شهرها و تحقق روز افزون آسایش و رفاه شهروندان استفاده می کنند.
احمد یزدان پناه افزود: تشکیل سازمان همیاری به عنوان پشتیبان شهرداری ها در جهت تحقق آبادانی هرچه بیشتر شهرها، خود دستاوردی است بزرگ که در بیش از ۳۰ سال تلاش و پویایی این نهاد به نحو مطلوبی موجب ارتقای مدیریت شهری در ۷۷ شهر خراسان رضوی شده و آثار و نتایج خوبی را در شهرستان های این استان به یادگار گذاشته است.
وی ادامه داد: این نهاد از همان ابتدای تاسیس، فعالیت های خود را براساس ظرفیت های بومی شهرهای مختلف خراسان رضوی پیش برده است و امروز با قرار گرفتن در بین بزرگترین و توانمندترین های اقتصادی استان، توان این را دارد که علاوه بر شهرداری ها به دیگر نهادها و دستگاه های اجرایی نیز همیاری رساند.
مدیرعامل سازمان همیاری شهرداریهای خراسان رضوی گفت: در طول این سال ها افزون بر ۳۰ واحد مستقل و متنوع در قالب موسسات، شرکت ها و  بخش های تولیدی و خدماتی در زمینه های گردشگری، آموزشی، پژوهشی، تولیدی، عمرانی، بازرگانی، بیمه و حمل و نقل ذیل سازمان همیاری شهرداری های استان تشکیل شدند و به عنوان دستاوردهای سازمان، هر یک در مقاطعی برای توانمندسازی شهرداری ها و خدمات دهی مطلوب به شهروندان گام های مهمی برداشتند.
یزدان پناه در خصوص فعالیت های عمرانی این سازمان ضمن معرفی شرکت همیار سازه توس گفت: این شرکت به عنوان مجری طرح های عمرانی در بخش بناها، راه و تاسیسات از سال ۱۳۸۳ تشکیل شده و تاکنون بیش از ۶۰ طرح شاخص عمرانی را با بهترین کیفیت در داخل خراسان رضوی به پایان رسانده و یا در حال اجرای آنهاست.
وی افزود: این شرکت با توجه به سابقه خوب خود و عضویت در انجمن انبوه سازان مسکن و ساختمان خراسان رضوی و برخورداری از کادر اجرایی، تجهیزات و نیروهای متخصص در حوزه عمرانی، همواره تلاش کرده تا همیار شهرداری ها در طرح های عمرانی استان به ویژه کلانشهر مشهد باشد.
یزدان پناه افزود: بر این اساس از ابتدای سال جاری تاکنون در بسیاری از پروژه های عمرانیشهر مشهد که بیشتر کارایی عمومی دارند و تکمیلو اجرای آنها بهره مندی عموم شهروندان، تسهیل در حمل و نقل شهری و رفاه مردم را در پی خواهند داشت به عنوان پیمانکار و مجری مشارکت و همکاری می کند.
مدیرعامل سازمان همیاری شهرداریهای خراسان رضوی به فعالیت های حوزه گردشگری سازمان همیاری و دستاوردهای کسب شده در این بخش اشاره و بیان کرد: در این سال ها با بررسی های کارشناسی انجام شده، ظرفیت های گردشگری فراوانی را در استان خراسان رضوی و شهر مشهد به عنوان پایتخت معنوی و زائر پذیر کشور شناسایی کردیم و بر اساس آن موسسه توسعه گردشگری به عنوان واحد تخصصی سازمان همیاری در این صنعت تاسیس و برنامه ریزی های مختلفی در جهت بهره گیری حداکثری از این ظرفیت ها و توسعه و رشد گردشگری در استان در دستور کار این موسسه قرار گرفت که در حال حاضر علاوه بر شناسایی ظرفیت های گردشگری و تدوین و اجرای طرح هایی در این زمینه، اجرای تورهای تفریحی و سیاحتی کوتاه مدت و بلندمدت  با جدیت در این مجموعه در حال پیگیری است.
یزدان پناه با اشاره به طرح های مختلف گردشگری سازمان در چالیدره طرقبه، سرخاندیز شاندیز و پیشکوه تربت حیدریه افزود: رشد و شکوفایی این صنعت اصلی ترین هدف سازمان همیاری در حوزه گردشگری است که تاکنون با جلب مشارکت های موثر بخش خصوصی و  شهرداری ها اقدامات خوبی در این بخش صورت گرفته و یا در حال انجام است.
وی ادامه داد: شرکت همیاران شمال شرق نیز به عنوان یکی دیگر از واحدهای تابعه سازمان همیاری، چندین سال است در جهت کمک به شهرداری های استان خراسان رضوی در زمینه خدمات بازرگانی، حمل و نقل، توسعه اقتصادی و کارگزاری خدمات تامین نیروی انسانی تشکیل شده و فعالیت های خوبی را در سال های اخیر در دستور کار داشته است.
مدیرعامل سازمان همیاری شهرداری های خراسان رضوی با اشاره به فعالیت‌های متنوع این شرکت در زمینه های یاد شده به ویژه حوزه حمل و نقل و بازرگانی گفت: ظرفیت های خوبی در مجموعه شهرهای شهرستان خواف از نظر نزدیکی به مرز و برخورداری از معادن غنی سنگ آهن وجود دارد از این رو بر اساس ضرورت های موجود، ایجاد یک شهرک حمل و نقل در این منطقه در اولویت برنامه های سازمان همیاری قرار گرفت که پس از تاسیس شرکت همیاران شمال شرق و انجام مطالعات اولیه، عملیات اجرایی آن با پیشرفت فیزیکی سریع و خوبی در حال انجام است و پیش بینی می شود مرحله نخست آن تا پایان امسال به بهره برداری برسد.
یزدان پناه افزود: هدف و رسالت سازمان های همیاری شهرداری ها کمک به آبادانی هرچه بیشتر شهرها و ایجاد امید، شادابی و رفاه برای مردم است که امیدواریم در این مسیر موفق باشیم.
۷۵۰۵/۱۹۲۲