نقش سازمان‌های خیریه در توسعه اقتصادی و اجتماعی

برخی بر این باورند که سازمان‌ها ‌و موسسات خیریه و فعالیت‌های داوطلبانه از تاثیر چندانی برخوردار نیستند حال آنکه فعالیت‌های مراکز خیریه، مشارکت و کمک حیاتی به بخش‌های اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی یک کشور دارند و به جرات می توان گفت اهمیت نقش و جایگاه آنها کمتر از نقش بخش‌ دولتی نیست.

سازمانها و موسسات خیریه، خدمات ضروری مانند احداث بیمارستان، مدرسه، پرورشگاه، مراکز مذهبی و از این قبیل را در دستور کار خود قرار می دهند که تاثیر مثبت آن را در افزایش کیفیت زندگی شهروندان نمی توان انکار کرد.

موسسات و سازمان‌های خیریه شریک و همکار مناسب برای دولت ها در اجرای برنامه های مختلف از قبیل مبارزه با فقر، توانمندسازی و آموزش، مبارزه با ناهنجاری های اجتماعی، کاهش فاصله طبقاتی و افزایش کیفیت زندگی اقشار محروم و نیازمند محسوب می شوند.

به این ترتیب دولت ها علاوه بر تسهیل امور و فعالیت های سازمان های خیریه، باید نقش حامی و ناظر را بدون دخالت مستقیم در برنامه های آنها ایفا کنند زیرا توسعه این بخش همانند یک بخش بین المللی یا دولتی می تواند نقش قابل توجهی در توسعه پایدار داخلی کشورها داشته باشد.

در این میان استان خراسان رضوی به عنوان استان برتر در انجام امور خیر و فعالیت موسسات و سازمان های خیریه، جایگاه مهمی در عرصه فعالیت های خیرخواهانه در کشور به خود اختصاص داده است.

فعالیت نخستین مجمع خیرین مدرسه ساز کشور در خراسان رضوی نمادی از عمق نیات خیرخواهانه و انسان دوستانه در این استان است که الگویی برای کشور می باشد.

خراسان رضوی رتبه نخست در شمار موسسات خیریه 

مدیر کل امور اجتماعی استانداری خراسان رضوی در این باره گفت: این استان از نظر تعداد موسسات و سازمان‌های خیریه با حدود ۶۰۰ موسسه رتبه اول کشور را دارد.

سید حمید موسوی افزود: هم اکنون حدود یک هزار سازمان مردم نهاد در این استان مجوز فعالیت دارند که حدود ۶۰ درصد آنها را موسسات خیریه تشکیل می دهند.

وی اظهار داشت: ۲۸۰ موسسه از این تعداد از سوی بهزیستی، حدود ۸۰ موسسه از سوی نیروی انتظامی و بقیه از سوی فرمانداری ها و استانداری مجوز فعالیت دریافت کرده اند که در زمینه حمایت از مستمندان و نیازمندان، کمک به آموزش،  درمان، جهیزیه، مبارزه با فقر و حمایت از اقشار کم برخوردار فعالیت می کنند.

وی گفت: بیش از ۴۴۰ موسسه خیریه در مشهد فعالیت دارند که اغلب به شکل هیات امنایی اداره می شوند و بر فعالیت آنها نظارت می شود.  

بیشترین گردش مالی خیریه ها مربوط به خراسان رضوی است

موسوی بدون اشاره به رقم گردش مالی خیریه ها در خراسان رضوی افزود: با توجه به فعالیت موسسات خیریه ملی و فراملی در این استان و اعتماد مردم به آنها خراسان رضوی بیشترین میزان گردش مالی مربوط به مراکز خیریه در کشور را دارد.

وی اظهار داشت: به عنوان مثال یکی از موسسات خیریه که در زمینه پوشش اقشار محروم و ایتام در این استان به صورت ملی و فراملی فعالیت می کند سالانه بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان گردش مالی دارد.

وی ادامه داد: برخی موسسات با عملکرد مثبت و شفاف خود توانسته اند اعتماد سازی خوبی را بین مردم ایجاد کنند و همین امر موجب شده کمک های مردمی به سوی آنها سرازیر شود و جامعه هدفشان نیز از این منظر بهره ببرند.

مدیر کل امور اجتماعی استانداری خراسان رضوی گفت: همین اعتماد مردمی سبب شده است بسیاری از افراد محروم و نیازمند که به دلایلی نمی خواهند زیر پوشش نهادهای حمایتی بروند از کمک ها و حمایت های سازمان‌ها و موسسات خیریه بهره ببرند.

صدور مجوز با احتیاط

موسوی با اشاره به اهمیت فعالیت اقتصادی، کار و خدمات اجتماعی موسسات خیریه افزود: نظارت بر کار آنها برقرار است و صلاحیت افراد متقاضی دریافت مجوز تاسیس اینگونه مراکز از جهات و جنبه های مختلف مورد بررسی قرار می گیرد.

وی اظهار داشت: صدور مجوز برای فعالیت این موسسات طبق قوانین و دستورالعمل های ابلاغی وزارت کشور و با حساسیت و احتیاط زیاد انجام می شود که علت آن هم تراکنش مالی بسیار این مراکز است.

مدیرکل امور اجتماعی استانداری خراسان رضوی با اشاره به اینکه شرایط اعضای هیات مدیره و فعالان موسسات خیریه سختگیرانه و خاص می باشد گفت: نظارت بر فعالیت مراکز و موسسات خیریه بدون مجوز نیز با قوت و قدرت انجام می شود و پلیس فتا با هرگونه ارائه شماره حساب شخصی برای جلب کمک های مردمی به شدت برخورد می کند و دفاتر موسسات خیریه غیر مجاز نیز در کمترین زمان ممکن شناسایی و پلمب می گردند.

موسسات خیریه همکاران دغدغه مند کمیته امداد

مدیرکل کمیته امداد امام خمینی (ره) خراسان رضوی نیز گفت: از نگاه کمیته امداد تمام کسانی که کار خیر انجام میدهند و مراکز و موسسات خیریه همکاران دغدغه مند مردمی برای رفع محرومیت هستند.

حبیب الله آسوده افزود: فعالیت های این موسسات در بسیاری از موارد توانسته است همراهی و همکاری خوبی را با این نهاد رقم بزند و موارد آسیب زا و مشکلات متعدد در این مسیر کنترل و کاهش یافته است.

وی اظهار داشت: فعالیت مراکز و سازمان های خیریه در پیشبرد امور و به عنوان بازوی دولت، لازم، مفید و در جامعه و اقتصاد موثر است.

ضرورت توجه به ملزومات برای اثر بخشی اقتصاد انفاق

مدیرکل کمیته امداد امام خمینی (ره) خراسان رضوی با بیان اینکه اقتصاد انفاق در استان باید مورد توجه قرار گیرد گفت: برای اینکه اقتصاد انفاق اثربخشی درست و موثر داشته باشد و موجب کاهش ملموس فقر در جامعه شود باید مجموعه فعالیت های خیرخواهانه با نظارت دستگاه های حاکمیتی ساماندهی شود.

وی افزود: نظارت و ساماندهی نه تنها جلو هرگونه سوء استفاده را می گیرد بلکه می تواند موجب اثربخشی فعالیت های خیرخواهانه شود.

آسوده اظهار داشت: اشکال عمده ای که در زمینه صدور مجوز برای موسسات و مراکز خیریه وجود دارد، نبود وحدت فرماندهی در اقتصاد انفاق است.

وی گفت: صدور مجوز برای فعالیت های خیرخواهانه خیرین در کشور توسط چهار مرجع و سازمان انجام می شود که کمیته امداد جزو هیچیک از آنها نییست و در این روند دخل و تصرفی ندارد.

وی افزود: در حالی که وزارت کشور، استانداری ها، فرمانداری ها، ادارات کل بهزیستی و نیروی انتظامی اقدام به صدور مجوز برای سازمان های مردم نهاد و موسسات خیریه می کنند، کمیته امداد از این دایره دور است.

آسوده با تاکید بر اینکه نهادهای خیریه بازوی توانمند مردمی برای رفع فقر هستند اظهار داشت: از حدود سه سال پیش طرح مراکز نیکوکاری در استان اجرا شده است که این مراکز طی این مدت ساماندهی، رصد و نظارت می شوند و به نوعی مراکز مردمی و محلی محسوب می شوند که بیش از ۲۰۰ مرکز در استان هستند و با هدایت و نظارت سیستمی کمیته امداد فعالیت دارند و تعداد آنها تا پایان امسال به ۳۰۰ مرکز خواهد رسید.

موسسات خیریه ارائه کننده خدمات با کیفیت مطلوب 

مدیرکل بهزیستی استان خراسان رضوی نیز با اشاره به ماده واحده تاسیس بهزیستی گفت: طبق این ماده سازمان بهزیستی مجاز است برای کمک به جامعه هدف خود و دریافت کمک به منظور کاهش آسیب ها و توانمندسازی از مشارکت موسسات خیریه استفاده کند.

حمیدرضا پوریوسف افزود: هم اکنون بهزیستی خراسان رضوی بیش از ۹۵ درصد فعالیت خود را در قالب اصل ۴۴ قانون اساسی واگذار کرده که بخش اعظم این واگذاری ها به موسسات خیریه بوده است.

وی با بیان اینکه حضور و فعالیت مراکز و موسسات خیریه چند رهاورد دارد، اظهار داشت: بسیاری از خدماتی که به این موسسات واگذار می شود خدماتی هستند که دولت امکان پرداخت بهای تمام شده آن را ندارد اما موسسات و مراکز خیریه می توانند آن را با کیفیت بهتر و به نحو مطلوب ارائه دهند.  

وی گفت: با توجه به ساماندهی، بهینه سازی و مدیریت صحیح در حوزه موسسات خیریه،  مشارکت های مردمی به نحو مطلوب انجام می شود و با اعتماد به این مراکز می توان فرصتی فراهم کرد که مردم با نیات خوب خود بیشتر وارد عرصه خدمت شوند.

مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی افزود: وجود و فعالیت موسسات خیریه موجب می شود مردم برای تحقق نیات خیر خود بیشتر موفق شوند.

وی ادامه داد: موسسات خیریه اعتماد سازی عمومی نسبت به کارهای خیر را افزایش می دهند و امکان سوء استفاده از عواطف پاک مردم با فعالیت این موسسات کاهش می یابد.

وی با تاکید بر اینکه مراکز خیریه وظیفه پاسخگویی دارند و فعالیت آنها موجب افزایش امنیت عمومی می شود گفت: مراکز فاقد مجوز در حوزه امور خیر نمی توانند پاسخگوی مردم باشند لذا به دنبال ساماندهی، سازماندهی و بهره برداری معقول از نیات خیرین هستیم.

کمک سالانه ۶۰ میلیارد تومانی مردم به موسسات خیریه 

مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی با اشاره به فعالیت ۲۸۰ موسسه خیریه دارای مجوز از این اداره کل افزود: خراسان رضوی در زمینه کمکهای نقدی و غیرنقدی مردم به موسسات خیریه  مقاوم اول کشور را دارد.

پوریوسف اظهار داشت: بطور متوسط سالانه ۶۰ میلیارد تومان کمک های نقدی و غیر نقدی مردم به این موسسات در استان ثبت می شود و سال گذشته از مجموع ۹۰ میلیارد تومان کمک های مردمی در خراسان رضوی بیش از ۶۰ میلیارد تومان آن به سازمان ها و موسسات خیریه بوده است.

۷۴۹۶/۶۰۵۳