جزییات برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه

«بهمن حسین پور» ‌ در گفت و گو با خبرنگار سیاسی ایرنا با اشاره به سفر رئیس جمهوری به ترکیه گفت حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی روز یکشنبه برای شرکت در اجلاس سه جانبه سران ایران، روسیه و ترکیه تهران را به مقصد آنکارا ترک می‌کنند و قرار است در حاشیه این اجلاس دیدارهایی با روسای جمهور ترکیه و روسیه داشته باشند.
وی ادامه داد: پس از این، اجلاس بیست و هفتمین نشست کمیسیون‌های مشترک اقتصادی ایران و ترکیه تشکیل خواهد شد و در این نشست‌ آخرین وضعیت مناسبات اقتصادی تجاری مالی و بانکی میان تهران و آنکارا مورد بحث و بررسی قرار گرفته و قرار است زمینه‌های همکاری در حوزه‌های جدید میان طرفین بررسی شده و توافقات میان ایران و ترکیه امضا شود.

می‌خواهیم کمیسیون ایران وترکیه الگویی برای کمیسیون‌های مشابه باشد

دبیر کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه با اشاره به سابقه شکل‌گیری این کمیسیون اظهار داشت: کمیسیون مشترک اقتصادی بین کشورها معمولا یک روند عادی را طی می کند ولی ما تصمیم داریم ان شاءالله این بار یک کمیسیون مشترک فعال و عملیاتی با طرف ترک داشته باشیم که الگویی برای کمیسیون‌های مشابه باشد.
وی یادآور شد: در پی دیدار پیشین دکتر روحانی با آقای اردوغان و بحث‌هایی که برای توسعه مناسبات اقتصادی میان دو کشور انجام شد، رئیس جمهور ترکیه پیشنهاد کرد جناب آقای واعظی که ریاست دفتر ریاست جمهوری را برعهده دارند، مسئولیت ریاست طرف ایرانی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران برعهده بگیرند.
حسین پور افزود: دلیل این پیشنهاد از سوی اردوغان این بود که ایشان می‌خواست مناسبات تجاری و اقتصادی ایران و ترکیه در عالی‌ترین سطح دنبال شود و فردی مسئولیت آن را برعهده داشته باشد که هم به رئیس جمهور بسیار نزدیک باشد تا در کوتاه‌ترین زمان مسائل رفع و رجوع شود و هم رئیس جمهور به وی اعتماد وثیق داشته باشد و رئیس جمهوری هم این پیشنهاد را پذیرفت.
وی تصریح کرد: پس از آنکه مسئولیت امور تشریفات ریاست جمهوری به فرد دیگری واگذار شد، بنا به پیشنهاد آقای واعظی و به دلیل آنکه پیش از این سال‌ها مسئولیت سفارت ایران در ترکیه را برعهده داشتم و روابط دو کشور در آن دوره با جهش بسیار زیادی روبرو بود، دبیری کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه را برعهده گرفتم.
دبیر کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه اضافه کرد: متقابلاً در ترکیه نیز یکی از مقامات دینفوذ این کشور ریاست کمیسیون مشترک اقتصادی را از سوی ترکیه بر عهده گرفته که در واقع همتای من است و این برای اولین بار اتفاق می‌افتد.
حسین‌پور درباره برنامه های این دوره کمیسیون مشترک اقتصادی خاطرنشان کرد: در این دوره تلاش شده است تا ضمن تداوم همکاری‌های سنتی میان دو کشور، عرصه‌های همکاری در حوزه‌های جدید نیز میان تهران و آنکارا تعریف و روابط در این حوزه‌ها نیز آغاز شود. همچنین در این دوره تلاش شد با توجه به آن که سطح ریاست کمیسیون‌ها ارتقا یافته، کارها در کوتاه‌ترین زمان و  بسیار فشرده دنبال شود.
 
 متون پیشنهادی بیست و هفتمین کمیسیون مشترک‌ آماده شده است

وی ادامه داد: با توجه به اراده و عزم سیاسی میان رهبران دو کشور برای ارتقای روابط دو طرف وجود دارد، اقدامات مناسبی در این حوزه انجام شده است به طور مثال در روزهای پیش یک هیئت بلند پایه از ترکیه به تهران سفر کرد و ما در جلسات فشرده توانستیم به تفاهم‌های خوبی دست پیدا کنیم تا در اجلاس بعدی بتوانیم به توافقات نهایی برسیم.
دبیر کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه درعین حال گفت: در این دوره تلاش شده است تا از اقدامات روتین تکراری و بلااثر دوری کرده و برای تسریع در پیشرفت امور اقدام به چابک سازی سازوکارها کنیم.
وی ادامه داد: در این راستا قرار شد دستگاه‌ها و سازمان‌هایی در جلسات حضور داشته باشند که پیشنهادات جدید و به روزی داشته باشند و دستگاه‌هایی که کار خاصی نکرده و پیشنهادات تکراری و قدیمی دارند از حضورشان جلوگیری کنیم و این بخش‌ها را در واقع ملزم کردیم متون و پیشنهاداتشان را به روز کنند.
حسین پور افزود: در پیش گرفتن این روند باعث شده هم توافقات خوبی با طرف مقابل داشته باشیم و هم امور در کوتاه‌ترین زمان ممکن دنبال شود به طور مثال با توجه به آن که طی روزهای آینده شاهد تشکیل بیست و هفتمین نشست کمیسیون‌های مشترک اقتصادی دو کشور هستیم، از چند روز قبل متون پیشنهادی طرفین با یکدیگر مورد مبادله قرار گرفته تا بتوانیم نقاط اختلاف یا سوال را از اکنون بدانیم تا در جلسه آنها را حل کنیم.

تشکیل کارگروه‌های پنج گانه کمیسیون

وی درباره تنوع بخشی مناسبات و همکاری‌های اقتصادی و تجاری ایران و ترکیه، به تشکیل ۵ کارگروه مالی وبانکی، تجاری، انرژی، ترانزیت و بهداشت خبر داد و گفت: این ۵ کارگروه که برای اولین بار توسط معاونان وزرای مربوطه اداره می شود وظیفه دارندآخرین تحولات مربوط به این حوزه را رصد کرده به حل و فصل موانع و اختلافات بپردازند.  
 به گفته حسین پور این کارگروه‌ها همچنین باید حوزه‌های جدید همکاری را تعریف و بر روند همکاری‌ها در آن حوزه ها و عرصه ها نظارت داشته باشند.
دبیر کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه افزود: در این چارچوب هر کدام از این کارگروه‌ها جلسات جداگانه ای با هیئت‌های طرف مقابل داشته و توانسته اند توافقاتی برای تداوم همکاری‌ها و گسترش آنها داشته باشد.
حسین پور با اشاره به همکاری‌های مالی و بانکی میان ایران و ترکیه یادآور شد: گفت و گوها و مذاکراتی با بانک‌های ترکیه ای در جریان است که طرفین بتوانند همکاری‌های خود را در این دوره نیز بویژه در قالب پول ملی ادامه دهند. اما باید این نکته را هم در نظر گرفت که ایران هم اکنون تحت شدیدترین تحریم ها در طول تاریخ است و همین مسئله موجب می‌شود مشکلاتی بر سر همکاری ها وجود داشته باشد.
وی درباره استفاده دو کشور از پول‌های ملی در مراودات تجاری عنوان کرد: این مسئله ابتدا در دوران مسئولیت من در سفارت کشورمان در ترکیه مطرح شد در آن زمان توافقی هم با طرف ترک انجام شد و تفاهم نامه این موضوع از سوی وزیر وقت بازرگانی هم امضا شد اما اجرای آن عملی نشد و فراموش شد.

رشد سه برابری اقلام شامل تعرفه ترجیحی 

 دبیر کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه ادامه داد: با این وجود موضوع استفاده از پول‌های ملی در مبادلات تجاری مجدداً توسط دکتر روحانی در دولت یازدهم مطرح و اقدامات لازم برای عملیاتی شدن در دولت دوازدهم در حال انجام است.
دبیر کمیسیون  مشترک اقتصادی ایران و ترکیه از افزایش تعداد اقلام شامل تعرفه ترجیحی میان ایران و ترکیه خبر داد و گفت تعداد اقلام شامل تعرفه ترجیحی تا پیش از مسئولیت من در سفارت کشورمان در ترکیه، میزان ناچیزی بود.
 حسین پور اضافه کرد: اما در دوره جدید فعالیت‌های کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه و با گفت و گوها و مذاکرات کارشناسی که با طرف ترک انجام شده این میزان به ۱۳۰۱ مورد رسیده که موافقتنامه آن به زودی توسط مقامات دو کشور امضا خواهد شد و با این  حساب می توان در صورت تایید از رشد بیش از سه برابری در این حوزه سخن گفت.

 هیئت حل اختلافات تجاری مشکلات تجار را حل و فصل می‌کند

وی ادامه داد: یکی از موانعی که بر سر راه همکاری‌های تجاری اقتصادی ایران و ترکیه وجود داشت اختلافاتی بود که تجار ایرانی و ترک در برخی از مواقع با یکدیگر پیدا می کردند که این مسئله موجب می‌شد همکاری‌های تجاری و اقتصادی طرفین گاهی متوقف و تحت تاثیر قرار گیرد.
دبیر کمیسیون مشترک اقتصادی ایران وترکیه گفت:در این دوره برای حل این مشکل نیز تمهیداتی اندیشیده شده و آن تشکیل هیئت حل اختلاف تجاری متشکل از اتاق‌های بازرگانی و مسئولان دو کشور است که هر سه ماه یکبار تشکیل می‌شود تا اگر اختلافی بود به آن رسیدگی کند.
دبیر کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه درباره وضعیت خرید نفت ایران از سوی ترکیه اظهار داشت: ترک ها از گذشته از بزرگترین خریداران محصولات انرژی ایران اعم از برق، نفت، گاز بوده اند. در موضوع برق اختلاف میان ایران و ترکیه نیست بلکه اختلاف با پیمانکار ترک است که این موضوع هم از جمله مسائلی است که در کارگروه انرژی کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در حال بررسی و رسیدگی است.
 حسین پور افزود: ایران و ترکیه در موضوع گاز از سالهای گذشته با یکدیگرتوافقاتی دارند اما مسئله تحریم های بانکی و مساله برگشت وجوه حاصل از درآمدها و فروش آن باعث شده تا در این رابطه شاهد برخی مشکلات باشیم که امیدواریم حل و فصل شود.
وی در رابطه با چشم انداز دستیابی به افق روابط تجاری۳۰ میلیارد دلار در سال تصریح کرد: زمانی که من در سفارت ایران در ترکیه بودم، حجم مناسبات اقتصادی دو کشور حدود ۵ میلیارد دلار در سال بود که در سال سوم  حضور من در این کشور حجم روابط ایران و ترکیه به حدود ۱۶ میلیارد دلار رسید.
سفیر پیشین ایران در آنکارا اضافه کرد: حجم روابط اقتصادی دو کشور سال پنجم سفارت به بیش از ۲۲ میلیارد در سال رسید، اما متاسفانه تحریم‌ها به این میزان از حجم روابط لطمه زد.
وی با بیان اینکه قطعاً دستیابی به حجم مناسبات ۳۰ میلیارد دلاری میان ایران و ترکیه شدنی است، خاطرنشان کرد: نباید فراموش کنیم که دستیابی به چنین چشم اندازی یک شبه حاصل نمی شود از طرف دیگر باید توجه داشته باشیم که ایران تحت شدیدترین تحریم هاست. در عین حال ظرفیت های همکاری میان دو کشور بسیار بیشتر از حجم روابط کنونی است و می توان با تعریف همکاری‌ها در حوزه های متنوع به رقمی بیشتر از ۳۰ میلیارد دلار در سال هم رسید.