به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا، امام خمینی (ره) همزمان با اوج گیری مبارزات مردم ایران با بهره گیری از فرصت تبعید در کشورهای دیگر ضمن معرفی داهیانه حکومت جمهوری اسلامی و ولایت فقیه، نسبت به حفظ اسرار نظام اسلامی همواره با هوشیاری کـامل اقـدام می کردند. یکی از نکته های بسیار حایز اهمیت و سرنوشت ساز چگونگی گفت وگوها و مصاحبه های ایشان با دیگر رسانه ها بود. در تببین مصاحبه‌های امام خمینی (ره) باید اشاره کرد اگـر چه امام خمینی (ره) به خوبی و با صداقت به روشنگری نظام حکومت اسلامی برای جهانیان می پرداختند اما این افشاگری ها کاملا با درایت و رازداری هوشمندانه همراه بود.
ایشان بیش از ۱۳۵ مصاحبه با خبرنگاران و روزنامه نگاران خارجی داشتند و به پرسش های آنها در خصوص انقلاب اسلامی و مسایل مربوط به آن، پاسخ داده‌اند؛ پنج مورد از این پرسش و پاسخ‌ها در قم و مابقی در خارج از ایران انجام شده است که اصلی‌ترین سؤال‌های آن مربوط به ماهیت حکومت اسلامی و نقش امام(ره) در حکومت آینده بود. در همین زمینه خبرنگاران با کنجکاوی سعی کرده‌اند تا از این پدیده مهم و رویداد سیاسی جدید در عرصه جهانی اطلاع حاصل کنند. امام (ره) نیز در پاسخ به پرسش‌های مصرانه خبرنگاران درباره حکومت اسلامی و ولایت فقیه و نوع مشارکت روحانیان در حکومت با درایت و هوشیاری و اختصار در کلام، برخورد می کردند و حتی گاهی از بیان بعضی مطالب سرنوشت ساز، طفره رفته یا سوال را به طور عمد بـه‌گونه دیگری پاسخ می دادند. بیان چنین پاسخ هایی از طرف امام (ره) در مصاحبه‌ها، حفظ ائتلاف گروه‌های مبارز و توده‌های مردم در راه وصول به هدف مشترک، یعنی از میان برداشتن سـد بـزرگ سلسله پهلوی بود. با این توضیحات می‌توان گفت که رعایت تقیه مداری، حفظ وحدت و ائتلاف عمومی در جهت سرنگونی پهلوی از جمله عوامل دیگری بوده است که امام خمینی(ره) در بیان جایگاه رهبری و مـنزلت و اختیارات آن در مصاحبه با خبرنگاران خارجی از توضیح مفصل خودداری ورزیده و به بیانی اجمالی و مختصر در این زمینه بسنده کرده‌اند.
امام (ره) در سخنانی خطاب به همه توصیه می کنند که اگر روزنامه‌ها و مطبوعات به من ناسزا یا سب کردند هیچ فردی حـق جـوابگویی نـدارد. من جوابگویی را تحریم می‌کنم، توطئه را با سکوت خنثی کنید و اگر نشد با شدت خنثی مـی‌کنم. مصاحبه ها و گفت وگوهای امام خمینی(ره) که در ۲۱ جلد در مجموعه ای با عنوان صحیفه امام منتشر شده است در واقع عمده مطالب و مبانی فکری و سیاســی امام(ره) که در جریان پیروزی انقلاب اســلامی تاثیرگذار بود از طریق مصاحبه ها به طور کلی با رســانه های خارجی و خبرگزاری هایی بود که به گوش مردم حقیقت طلب ایران و دیگر جهانیان می رســید. مصاحبه با رسانه ها و خبرگزاری های خارجی در طی سال های ۱۳۳۱، ۱۳۴۷، ۱۳۵۴، ۱۳۵۷، ۱۳۵۸ و ۱۳۵۹ خورشیدی انجام شد که بیشترین تعداد آن با ۱۳۵ مصاحبه در ۱۳۵۷ خورشیدی است که پیرامون سرنگونی محمدرضا پهلوی و تعیین نظام سیاسی آینده بود و مصاحبه های ایشان با رسانه ها در ۱۳۵۸ خورشیدی مربوط به آزادی گروگان های آمریکایی در ایران اختصاص داشت. در واقع قسمت عمده این مصاحبه ها در فضای پرشور و حرارت انقلابی برای مردم ایران و خبرسازی تحولات ایران برای رسانه های جهان صورت گرفته بود.
پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا در بخش پایانی این جُستار سعی دارد تا ضمن بازگویی چند مصاحبه تاریخی رسانه های مختلف خارجی با امام خمینی(ره) هوشمندی ایشان را در مواجهه با آنان بیان کند.
مصاحبه خبرنگار ایتالیایی با امام خمینی(ره)
اوریانا فالاچی خبرنگار ایتالیایی در مهر ۱۳۵۸ خورشیدی برای مصاحبه با امام خمینی(ره) ۱۰ روز انتظار کشید تا امام (ره) درخواست او را بپذیرد. فالاچی در سوالی از امام می پرسد که حضرت امام(ره) می شود بیان کنید که این ملت برای آزادی مبارزه کرده یا برای اسلام؟ امام خمینی (ره) پاسخ می دهند؟ «برای اسلام جنگیده، لیکن محتوای اسلام همه آن معانی است که در عالم به خیال خودشان بوده که می گویند دموکراسی. اسلام همه این واقعیت ها را دارد و ملت ما هم برای همه این واقعیات جنگیده اند و لکن در رأسش خود اسلام است و اسلام همه این را دارد.»
فالاچی در ادامه می پرسد که این قیافه ای که از شما ساخته اند برای شما رنج آور نیست. شما را دیکتاتور جدید ایران می خوانند، این شما را ناراحت نمی کند؟ امام (ره) اینگونه به او پاسخ می دهند: «از یک جهت البته ناراحتی دارد و آن اینکه دشمن های ما چقدر بر خلاف انسانیت عمل می کنند. ما متأسفیم که یک طایفه ای این قدر بر خلاف انسانیت، بر خلاف انصاف رفتار کند. از این جهت البته ناراحتی دارد. ما به حسب تعالیم اسلام برای عیب هایی که در بشر هست، باید متأثر باشیم و از جهتی به نظر ما اهمیتی خیلی ندارد. برای اینکه ما یک راه حقی می رویم و البته در یک راه حقی که در مقابل ابرقدرتها است، مقابل با منافع بزرگ یک کشورهایی است که می خواهند اینها را بخورند و ببرند و من نمی توانم متوقع باشم که آنها بنشینند و نگاه بکنند. ما نگذاریم کارهایشان را بکنند...»
مصاحبه با خبرنگار تلویزیون آلمان
خـبرنگار کانال دوم تـلویزیون آلمان از امام خمینی(ره) در مصاحبه ای پرسید: «آیت الله، از شما دعوت شده است که به ایـران بـرگردید آیا حاضرید درتحت این شرایط به ایران برگردید؟ امام(ره) دوراندیشانه پاسخ می‌دهند: من هروقت مقتضی بدانم بـه ایـران می‌روم چه دعوت بشود و چه دعوت نشود.»
مصاحبه درباره جنگ تحمیلی
امام خمینی(ره) تنها یک مصاحبه با خبرنــگاران خارجی در مهر ۱۳۵۹ خورشیدی درباره جنگ تحمیلی عراق علیه ایران با عنوان سرنوشت جنگ انجام دادند که ایشان در این مصاحبه بر پیروزی ملت ایران در دفاع از کشـور و پذیرش شهادت با آغوش باز تاکید داشتند. همچنین در این مصاحبه مخالفت با جنگ و طرفداری از صلح و گزارش بی طرفانه خبرنگاران در خبررسانی از وضعیت جنگ از سوی امام (ره) مطرح شد.
امام خـمینی (ره) در مصاحبه های خود در پاسخ به پرسش‌های مصرانه خبرنگاران در مورد حکومت اسلامی و ولایت فقیه و نوع مشارکت روحـانیان در حـکومت، بادرایت و هوشیاری و اختصار در کلام، برخورد کـرده وحتی گاهی از بیان بـعضی مـطالب سرنوشت ساز، طفره رفته و یا سـؤال را عـمدا به گونه دیگری پاسخ گفته اند. در تأیید درایت سیاسی و رازداری امام خمینی (ره) باید گفت کـه ایـن دو صفت هوشیاری و اختصار در کلام یکی از عناصر و تاکتیک‌های مـهم و دایـمی مـورد استفاده ایشان در دوران مـبارزه و رهـبری نهضت و از رموز اساسی توفیق انـقلاب اسـلامی بوده است.
منابع
۱ .امام خمینی، سید روح ا... (۱۳۷۰ .)، صحیفه امام خمینی، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
۲ .ایمان، محمدتقی و محمودرضا نوشــادی. (۱۳۹۰) تحلیل محتوای کیفی
۳ .تبریزی، منصوره. (۱۳۹۳)، تحلیل محتوای کیفی از منظر رویکردهای قیاسی و استقرایی
۴ .ساروخانی، محمدباقر. (۱۳۸۷ .)روش های تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
۵ .سیدامامی، کاووس. (۱۳۹۰ .)پژوهش در علوم سیاسی ... تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی و دانشگاه امام صادق
۶ .منوچهری، عباس. (۱۳۸۷)رهیافت و روش در علوم سیاسی. تهران: انتشارات سمت
نظر شما