دشت ورامین گردشگران داخلی و خارجی را می‌خواند

از جنوب تهران ۳۰ کیلومتر که به سمت شرق حرکت کنید، به شهرستان های دشت ورامین می رسید که در یک امتداد قرار گرفته و تا جاده امام رضا(ع) وسعتشان ادامه دارد، شهرستانهایی که با داشتن جاذبه های متعدد گردشگری، تاریخی، روستاهای هدف گردشگری، طبیعت بکر، اراضی کشاورزی، گلخانه های تولید گل و اقامتگاه های بوم گردی، همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته است.
بر اساس آمار ارائه شده از سوی دفاتر میراث فرهنگی این سه شهرستان، طی سال گذشته بیش از یکصد گردشگر خارجی با حضور در دشت ورامین، از آثار تاریخی منحصر به فرد آن بازدید کرده و از صنایع دستی تولید شده توسط هنرمندان این شهرستانها خریداری کردند.
گردشگران با حضور در این سه شهرستان، علاوه بر بازدید از آثار تاریخی متعدد، میتوانند با حضور در اراضی کشاورزی، گلخانه ها، کارگاه های صنایع دستی و اقامت در هتل ها و خانه های بومگردی، اوقات خوشی را سپری کنند.
دشت ورامین ۵ هتل، ۴ خانه بومگردی، دو بیمارستان، ۷ درمانگاه شبانه روزی، چندین داروخانه شبانه روزی برخوردار است که به دلیل قرار گرفتن ستاد فرماندهی انتظامی ویژه شرق استان تهران، از امنیت پایداری برخوردار است.

تپه پردیس
در دو کیلومتری شمال شهرستان قرچک به سمت پاکدشت، در حاشیه روستای فردیس، تپه ای باستانی واقع شده که به هزاره های پنجم و ششم پیش از میلاد متعلق بوده و آثاری از تمدن عصر آهن در آن یافت شده است .
کشف کوره های متعدد تولید سفال و نیز پیدا شدن چرخ سفالگری با استوانه‌ای از شاخ حیوانات در تپه پردیس قرچک متعلق به دوره سیلک دو،هزاره پنجم پیش از میلاد جامعه باستان شناسی فلات مرکزی را با اسرار بسیاری از زندگی آن دوران رو برو کرد.

پل تاریخی باقرآباد
در مسیر شهرستان قرچک به ورامین و در حاشیه جاده اصلی، پلی تاریخی بر روی یکی از شاخه های فرعی رودخانه جاجرود واقع شده که در اواخر دوره قاجاریه احداث گردیده است.
هر چند که نمونه این پل در بسیاری از مناطق کشور وجود دارد ولی اهمیت این پل در تاریخ انقلاب اسلامی به شهادت کفن پوشان دشت ورامین در قیام خونین ۱۵ خرداد سال ۴۲ مربوط میشود.
آن روزها این پل تنها مسیر عبور مردم دشت ورامین به سمت تهران بود که در ۱۵ خرداد سال ۴۲، عوامل ستم شاهی، مردمی را که برای حمایت از امام خمینی(ره) به سمت تهران حرکت می کردند به گلوله بسته و به شهادت رساندند.

مسجد جامع ورامین
مسجد جامع تاریخی ورامین که مربوط به قرن ششم هجری است، تنها مسجد چهارایوانی کشور است که معماری، گچبریها و نوع سازه به آن اهمیتی فوق العاده داده است و کمتر گردشگری است که در سفر به ورامین، از آن بازدید نکند.
مادام دیولافوا جهانگرد و ایرانگرد مشهور فرانسوی که بسیاری از شهرها و مناطق مختلف ایران را از نزدیک بازدید کرده و در سفرنامه ای نتایج مشاهدات خود را منتشر کرده است، در زمان ناصرالدین شاه به منطقه ری سفر کرد و در سفرنامه خود از مسجد جامع شهرستان ورامین به عنوان یکی از بناهای تاریخی و بی نظیر یاد می کند.
شگرف ترین نوع گچبریهای موجود، در بالا و اطراف محراب این مسجد تاریخی وجود دارد که با نقش های اسلیمی گل و بوته به شکل برجسته و کاملا زیبایی ایجاد شده اند، پیچیدگی این طرح ها به قدری است که انسان به راحتی نمی تواند باور کند که قدرت دست یک هنرمند، خالق آن بوده است.

برج آرامگاهی علاءالدوله
در ضلع جنوبی میدان امام ورامین، برجی تاریخی خود نمایی می کند، که مدفن سید علاء الدین حاکم ری بوده و نسب آن حضرت زین العابدین (ع) می رسد و پس از مرگ در مرکز شهر ورامین به خاک سپرده شده و بر روی مزار آن برجی را بنا کرده اند که از نظر معماری کاملا منحصر به فرد بوده و سبک معماری آن چشم نواز است.
این برج یکی از قدیمی ترین نمونه برج های آرامگاهی کشور است که در فاصله زمانی سده هفتم هجری قمری ساخته شده است. یکی از منحصر به فرد ترین مسائل مربوط به ساخت این برج، تزئینات خارجی آن است که به وسیله کاشی های فیروزه ای و شمسه های آجری که از اختلاط رنگ های فیروزه ای ، لاجوردی و آجری رنگ تشکیل شده پوشیده شده است. 
این برج از خارج به صورت آجری و ۳۲ ترکی می باشد و از داخل کاملا دایره ای است.

امامزاده یحیی(ع)
بقعه متبرکه امامزاده یحیی (ع) که یکی از نوادگان امام زین العابدین(ع)است، در روستای کهنه‌گل در جنوب ورامین واقع شده و به دلیل ارزش تاریخی، نوع سازه و مصالح منحصر به فرد استفاده شده در ساخت بنا، همواره مورد توجه مردم شهرستان و مسافران بوده است.
اثر نفیس و کم نظیر دیگراین امامزاده سنگ قبر محراب گونه کاشی آن است که امضای دو استاد کاشی ساز کاشانی را با خود داشته که تاریخ سال آن ‎۷۰۵ قمری است و در حال حاضر در موزه آرمیتاژ لنینگراد نگهداری می‌شود.
ضریح قدیمی بقعه به ‌صورت چوبی با خانه مربع بوده و ضریح فعلی فلزی‌ است.
از این بقعه جهانگردانی همچون مادام ژان دیولافوا در سال ‎ ۱۸۸۱میلادی و آندره‌گدار دیدن کرده‌اند.

قلعه باستانی ایرج
در شمال کمربندی ورامین به شهرستان پیشوا و در حاشیه روستای عسگرآباد، دیواره های بلندی از قلعه ای باستانی خود نمایی می کند که به قلعه ایرج، بزرگترین قلعه خشتی جهان معروف است.
نظر مورخین به این امر است که قلعه ایرج یک دژ نظامی بوده و نظامیان در آن مستقر بوده اند گرچه مشخص نیست که چه سلسله ای و در چه تاریخی آن را بنا کرده اند ولی برخی آن را مربوط به دوره کیانیان میدانند که آن را برای مقابله از حمله تورانیان احداث نموده اند . 
آجرهای به کار رفته در این قلعه به دوره ساسانیان بر می گردد و آثار کشف شده از این قلعه قدیمی قدمت آن را به بیش از ۳ هزار سال پیش از میلاد میرساند . 
طول این قلعه یک هزار ۲۱۴متر و عرض آن یک هزار و ۱۵۰ متر میباشد که در ضلع شمالی ۳۴ برج ، ضلع جنوبی ۴۲ برج و بر روی اضلاع شرقی و غربی ۳۶ برج وجود داشته و امروز اثری از این برج ها دیده نمیشود. 
این قلعه یکصد هکتاری به صورت مستطیل کامل بوده و از چهار دروازه جنوبی، شمالی، غربی و شرقی تشکیل شده که دروازه شمالی کاملا در مقابل قله دماوند قرار گرفته به طوری که اگر از جنوب به دروازه شمالی نگاه کنید قله دماوند مانند قاب عکسی زیبا در میان دروازه شمالی خود نمایی میکند . 
دیواره های این قلعه که از خشت خام و گل درست شده تا ۲۵ متر ارتفاع داشته که هم اکنون بیشترین ارتفاع این دیواره ها که بر اثر فرسایش آبی و بادی تخریب شده ۱۶ متر میباشد. 
ضخامت دیواره ها در برخی از مناطق قلعه بین ۱۷ تا ۲۲ متر بوده به طوری که در برخی از دیواره ها حفره هایی احداث شده بوده که ارابه های جنگی از داخل آن عبور میکرد و در مرمت های صورت گرفته در دیواره شرقی برخی از این اتاقک ها بازسازی شده است.

صحن مطهر امامزاده جعفر(ع)
حضرت امامزاده جعفر(ع)فرزند بلافصل امام موسی کاظم و بردار امام هشتم شعیان جهان حضرت علی ابن موسی الرضا (ع) است.
امام زاده جعفر بن موسی الکاظم(ع) پس از آنکه حضرت امام رضا دعوت مأمون الرشید را پذیرفت و از مدینه راهی شهر طوس شد، همانند آن حضرت با کاروانی به سرپرستی خود و با حضور فرزندان و فرزند زادگان حضرت امام موسی کاظم همچون ابراهیم و ابوالجواد از بغداد رو به ولایت خراسان نهاد که در مسیر با یورش دشمنان اسلام به شهادت رسید و در پیشوا به خاک سپرده شد.
گنبد بقعه امامزاده جعفر(ع) فیروزه‌ای است و در دوره صفویه بنا شده که در سال ‎ ۱۲۲۷قمری توسط فتحعلی شاه قاجار تعمیر شده است.
این گنبد دارای ‎ ۲۱متر ارتفاع از سطح زمین و ‎ ۹/۵متر قطر دارد و به شیوه دو پوسته ساخته شده که فاصله بین دو پوسته ‎ هفت متر است که با توجه به سبک معماری و آثار تزئینی روی گنبد و نیز قدمت تاریخی در ردیف آثار ارزشمند معماری مذهبی ایران به شمار می‌رود. 
این گنبد در قسمت خارجی دارای پوشش کاشی فیروزه‌ای با نقوش هندسی و کتیبه‌هایی به خط ثلث و کتیبه‌های نستعلیق که در بعضی نقاط کتیبه‌های ثلث را قطع کرده‌ است. ضریج متبرک این مقبره در وسط گنبد خانه بر روی پایه‌ای ۳۰ سانتیمتری از سنگ مرمر سبز رنگ قرار دارد و از جنس طلا و نقره ‌است که با هنر میناکاری تزیین شده و کتیبه‌های آن با خط ثلث و نستعلیق نوشته و در سال ۱۳۷۱ هجری شمسی ساخته و نصب شده است.

بازار قدیمی پیشوا
همزمان با شکل گیری و توسعه پیشوا و حضور گروه های مختلف مردمی در این منطقه ، بازار نیز به عنوان یکی از اساسی ترین نیازهای زندگی های اجتماعی در این منطقه شکل گرفت تا آن که در زمان صفویه، بازار قدیمی پیشوا که امروز نیز از رونق خاصی برخوردار است شکل گرفت. 
با آن که بازار قدیمی پیشوا در زمان صفویه بنا نهاده شد ولی قسمتی از این بازار بعدها توسط شیخ محمود ورامینی در زمان محمدعلی شاه قاجار، بازسازی میشود. 
ابتدای این بازار در میدان اصلی شهر و انتهای آن به صحن مطهر امامزاده جعفر(ع) ختم میشود و صدها حجره و مغازه قدیمی و جدید، بسیاری از کالاها را به مردم عرضه میکنند. 
تیرباران شدن ارشدالدوله، از یاران وفادار محمدعلی شاه به عنوان یکی از حوادث مهم تاریخی انقلاب مشروطیت در این بازار رخ داده است.

روستای هدف گردشگری خاوه
روستای هدف گردشگری خاوه ، یکی از روستاهای تابعه بخش جوادآباد ورامین است که در ۳۵ کیلومتری جنوب بخش مرکزی این شهرستان قرار دارد .
برای رسیدن به این روستا که از طبیعتی بکر و آثار تاریخی متعددی برخوردار است میتوان از جنوب ورامین ابتدا به شهر جوادآباد رفته و از این شهر ۱۰ کیلومتر به سمت شرق بپیمائید تا بتوانید از آثار تاریخی ، امامزاده ها و طبیعی آن بهره مند شوید .
راه دیگر این روستا از شهرستان پیشوا است و میتوان پس از طی نمودن ۱۵ کیلومتر از جنوب این شهرستان ، پس از عبور از روستای محمددآباد عرب ها ، به روستای خاوه رسید که در جنوب محور قم - گرمسار واقع شده است.
ورودی این روستا ، یکی از منحصر به فرد ترین خیابان های درختی در روستاهای شهرستان های استان تهران است و درختان در هم تنیده زبان گنجشک ، صحنه ای زیبا پیش روی افراد ترسیم میکند.
امامزاده علی ، بی بی زبیده، نقاره خانه، دو حمام قدیمی، آب انبار، قلعه و تپه باستانی، آسیاب آبی، حسینیه احمدی ها، خانه احمدی ها، خیابان درختی و مدرسه تاریخی روستای خاوه از جمله آثار منحصر به فردی است که می تواند مورد توجه گردشگران نوروزی قرار گیرد .
روستای هدف گردشگری خاوه از یک خانه بومگردی برخوردار است و امکان اقامت را برای گردشگران فراهم کرده است.
روستای هدف گردشگری احمدآباد
روستای احمدآباد وسط، یکی از روستاهای بخش مرکزی ورامین است که به دلیل فعالیت چندین کارگاه سفال و کوزه گره، به احمدآباد کوزه گرها معروف است. 
این روستا در ۸ کیلومتری جنوب جاده اصلی تهران – ورامین واقع شده و به دلیل برخورداری از خاک مرغوب، فعالیت سفالگری در آن رونق دارد، آثاری که به گفته بسیاری از کارشناسان در رده تولیدات لاله جین همدان است. 
این روستای هدف گردشگری از تعداد زیادی آثار تاریخی نظیر امامزاده سید حسین، قلعه زمزم، قبرستان قدیمی، مسجد قدیمی، تپه قلعه و منگل رودخانه اشاره کرد .
روستای هدف گردشگری حصار حسن بیک 
روستای حصار حسن بیک در فاصله ۱۸ کیلومتری جنوب بخش مرکزی ورامین در مسیر شهر جوادآباد به روستای خاوه واقع شده است. 
نام این روستا از حسن بیک اروملو که یکی از سرداران شاه عباس بود گرفته شده است، وی در مسیر حرکت به سمت شمال از ورامین عبور کرد و در طول مسیر، به روستای آبادی رسید که از اراضی کشاورزی حاصلخیزی برخوردار بود. 
حسن بیک اروملو در این روستا قلعه ای برای خود ساخت و در آن ساکن شد که این قلعه هم اکنون نیز در روستا وجود دارد. 
بر اساس اسناد تاریخی، حسن بیک اروملو، بانی ساخت پل خواجو اصفهان است. 
این روستا از آثار منحصر به فرد تاریخی همچون دو تپه باستانی، مسجد قدیمی، آب انبار، کاروانسرا، و خانه اربابی با بادگیرهای قدیمی برخوردار است.
 

روستای هدف گردشگری یوسف رضا
در شمال کمربندی ورامین به پیشوا و در بخش شمالی قلعه ایرج ، بزرگترین قلعه خشتی جهان ، روستای یوسف رضا قرار دارد که یکی از روستاهای سرسبز و آباد شهرستان پیشوا است که به دلیل قرار گرفتن امامزاده یوسف رضا به این نام معروف شده است .
بنای امامزاده یوسف رضا(ع) ، نمادی از هنر معماری اسلامی است که این مکان شریف را به محلی مهم از نظر گردشگری تبدیل کرده است .
یوسف‌رضا از قدیمی‌ترین روستاهای شمالی دشت ورامین است ، روستایی آباد و سرسبز که نام عارف بزرگ نیمه دوم قرن سوم را به خود گرفته است .
مقبره امامزاده یوسف رضا در وسط این روستا قرار گرفته و بنای زیبای آن خودنمایی میکند .
نمای خارجی بنا از آجر ساخته شده و فیروزه‌ای است، گنبد به صورت مخروطی هشت ضلعی ساخته شده که ضلع شرقی به وسیله پنجره‌ای دسترسی به فضای بین دو گنبد میسر می‌شود.
این گنبد مانند گنبد سیدعلاالدین رازی(برج آرامگاهی علاء الدوله) است که در مرکز شهر ورامین واقع شده است.
تهرام/۷۲۵۴//۶۱۳۹