فولادمحله یکی از روستاهای شهرستان مهدیشهر است در ۷۵ کیلومتری مرکز استان سمنان است. این روستا مرکز دهستان پشتکوه بر پایه سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۹۵، بیش از سه هزار و ۱۰۰ نفر جمعیت دارد.
مردم بومی می‌گویند: سال ۱۳۸۵ همزمان با برگزاری رقابت‌های جام جهانی کشتی آزاد در ساری مقرر شد به مدت ۶ ماه زباله‌های برخی مناطق شهرستان ساری در منطقه‌ای نزدیک استان سمنان دفن بهداشتی و اصولی شود و اکنون که ۱۳ سال از آن زمان می گذرد، این روند همچنان ادامه دارد.
انباشت غیراصولی و غیر بهداشتی زباله و نبود برنامه ریزی اصولی در استان‌های شمالی کشور برای تبدیل تهدید «طلای کثیف» به فرصت برای توسعه اقتصادی منطقه، این روزها خطری جدی برای سلامت و محیط زیست اهالی روستاهای اطراف انباشت زباله و به ویژه روستای فولادمحله در شهرستان مهدیشهر ایجاد کرده است.
مشکل دفن زباله در حاشیه جاده کیاسر- فولادمحله فقط مربوط به مردم روستاهای منطقه در استان سمنان نیست بلکه این جاده فرا استانی است و مسئولان دو استان نباید برای رفع معضل دفن زباله در این مکان به بهانه این که دفن در نقطه مرزی سمنان انجام می شود، ساکت بنشینند.
راه حل‌های زیادی برای رفع این بحران مانند به کارگیری سرمایه گذاران برای تولید برق با زباله به مسئولان مازندران پیشنهاد شد اما تاکنون اقدام قاطعی در این راستا صورت نگرفته است.
بر اساس گزارش‌های مردمی روزانه ده‌ها کامیون زباله در حوالی روستاهای شهرستان مهدیشهر انباشت می شود که این امر باعث نارضایتی شدید روستاییان ساکن این مناطق شده و در چند سال گذشته نامه نگاری های قابل توجهی با اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران برای رفع این چالش انجام شد اما تاکنون برای رفع این معضل اقدام موثری صورت نگرفته است.
کامیون حمل زباله با منطقه گویچاله فولادمحله
براساس آمار در استان مازندران روزانه ۳ هزار تن زباله تولید می شود که در پایان هر هفته در روزهای سرد و بارانی فصل زمستان، گرم و آفتابی تابستان و همه روزهای بهاری و پائیزی با ورود مسافران و گردشگران تولید روزانه زباله به بیش از ۶ هزار تن می‌رسد؛ ۱۵ درصد از این زباله مربوط به شهر ساری مرکز استان مازندران با حدود ۴۳۰ هزار نفر جمعیت است.
در مدیریت زباله و پسماند، استان مازندران با این حجم از زباله برای دفن و یا انباشت به ۹ منطقه تقسیم شده که یکی از این مناطق در مرز مشترک با استان سمنان است؛ فقدان برنامه ریزی اصولی برای ساخت نیروگاه های زباله سوز منجر به انتقال و انباشت روزانه ۹۰ تُن زباله خانگی از استان مازندران در گویچاله فولاد محله شده است.
زخم قدیمی شده انباشت زباله در این منطقه برای بومیان به خصوص روستاهای فولادمحله و اَگَره در استان سمنان و چهاردانگه در استان مازندران روزهای گذشته اعتراض‌هایی را از سوی آن‌ها در برداشت و حل موضوع و جلب رضایت مردم باید با سرعت عمل بیشتری در دستور کار مسئولان قرار گیرد.
فرمانداری که پاسخگو نیست
خبرنگار ایرنا در ابتدای پیگیری خود در موضوع، با حسن ارگی فرماندار شهرستان مهدیشهر استان سمنان تماس گرفت که او چندین تماس خبرنگار را بی پاسخ گذاشت.
این موضوع به اطلاع یکی از معاونان استاندار سمنان رسید و او عنوان کرد که با آقای فرماندار صحبت می کند که در زمینه موضوع انباشت زباله در شهرستان زیر نظر حوزه جغرافیایی اش پاسخگو باشد اما ارگی باز هم پاسخگوی سئوالات خبرنگار ایرنا نبود.
شیوع بیماری به دلیل انباشت غیراصولی زباله در گویچاله فولاد محله
یکی از اهالی روستای فولادمحله که خواست نامی از وی برده نشود گفت: در سال ۱۳۸۵ به بهانه برگزاری مسابقات جام‌جهانی کشتی آزاد به میزبانی ساری، مقرر شد به مدت ۶ ماه زباله بخشی از منطقه ساری در گویچاله واقع در حاشیه جاده گردشگری و راه ارتباطی بین استان سمنان و مازندران دفن شود، اما اکنون بعد از گذشت ۱۳ سال هنوز روند انباشت زباله‌های عفونی و خانگی در این منطقه ادامه دارد.
وی ادامه داد: انباشت زباله‌های عفونی و خانگی باعث ایجاد مشکلات زیادی در منطقه فولاد محله شده است.
وی تصریح کرد: شیوع بیماری‌های گوارشی و صعب العلاج، انتشار بوی نامطبوع و زننده، تخم‌ریزی حشرات جدید، افزایش حیوانات موذی، از بین رفتن حاصل‌خیزی خاک و خسارت به محصولات کشاورزی به دلیل شیوع آفت از جمله مشکلات انباشت غیراصولی زباله در گویچاله فولادمحله است.
روستاهای ۲ استان سمنان و مازندران خسارت دیده از انباشت غیراصولی زباله در گویچاله فولاد محله
دهیار روستای فولادمحله گفت: انباشت زباله‌های عفونی و خانگی موجب تجمع و ازدیاد سگ‌های ولگرد، حیوانات وحشی و حشرات شده است.
سیدعلی موسوی در گفت و گو با ایرنا، با اشاره به وسعت اراضی اشغال شده برای انباشت زباله در گویچاله فولاد محله، اظهار داشت: انباشت غیراصولی زباله‌های عفونی و خانگی در مرز بین استان سمنان و مازندران برای روستاهای ۲ استان که نزدیک محل انباشت زباله قرار دارند مشکلات زیادی را ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: خودروهای حمل کننده زباله، توجهی به رعایت بهداشت ندارند و شیرابه طول مسیر جاده را آلوده می‌کند.
موسوی تصریح کرد: ریخته شدن شیرابه زباله‌های عفونی و بیمارستانی در جاده هنگام حمل علاوه بر افزایش خطر تصادف در محور ارتباطی و گردشگری بین استان سمنان و مازندران به دلیل ایجاد لغزندگی، موجب بوی نامطبوع و آلودگی شده است.
وی یادآور شد: انباشت زباله‌های عفونی و خانگی در گویچاله فولاد محله موجب پدیدار شدن و تجمع نوعی مگس جدید شده که تا کنون در منطقه وجود نداشته است.
وی اضافه کرد: هفته گذشته برای بررسی کیفیت آب‌چاه‌ها و چشمه‌های اطراف محل انباشت زباله عفونی و خانگی در گویچاله فولاد محله، از چندین منبع آب زیرزمینی نمونه‌برداری شده است.
دهیار روستای فولادمحله گفت: انباشت غیراصولی و بدون رعایت مسائل بهداشتی مشکلات زیادی را برای اهالی این روستا ایجاد کرده و توقف انتقال زباله های عفونی و خانگی استان مازندران در این منطقه پس از گذشت ۱۳ سال مطالبه به حق اهالی است.
دفن غیربهداشتی زباله در گویچاله فولادمحله متوقف شود
نماینده مردم سمنان، سرخه و مهدیشهر در مجلس در طی نامه‌ای خطاب به استاندار مازندران درباره موضوع دفن غیر بهداشتی زباله در منطقه گویچاله فولادمحله خواستار توقف آنی دفن غیر بهداشتی پسماندهای عادی و حتی امحا نشده استان مازندران در منطقه گویچاله فولادمحله شد.
احمد همتی گفت: انباشت زباله در جوار روستاهای شمالی استان سمنان تهدیدی برای سلامت مردم این منطقه به شمار می رود.
وی افزود: باید با بررسی‌های کارشناسی و پیگیری‌های مستمر برای رفع چالش انباشت زباله در گویچاله فولادمحله اقدام شود چرا که این انباشت نامناسب علاوه بر تهدید سلامت در سفره های آب زیرزمینی هم نفوذ می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: باید از طبیعت به عنوان جاذبه های گردشگری برای رونق اقتصادی در استان سمنان بهره برد و انباشت زباله، زمینه ساز تخریب جاذبه های بکر استان سمنان می شود.
همتی اضافه کرد: گزارش هایی مبنی بر آلودگی آب های زیرزمینی در روستاهای همجوار دفن زباله در شمال استان سمنان گزارش نشده اما به عنوان یک تهدید می تواند در آینده باعث بسیاری از مشکلات شود.
نماینده مردم شهرستان‌های سمنان، مهدیشهر و سرخه در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: از زباله می‌توان به عنوان یک مزیت هم استفاده کرد و با استفاده از دانش روز برای تولید انرژی گام های اصولی برداشت.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی گفت: با احداث کارگاه های بازیافت و از سوی دیگر ساماندهی دفن زباله علاوه بر جلوگیری از دغدغه های مردم این منطقه به رونق اقتصادی در این منطقه از استان سمنان هم کمک می‌شود.
وضعیت دفن زباله در گویچاله فولاد محله اصولی نیست
مدیر سلامت محیط کار دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان سمنان گفت: وضعیت دفن زباله در گویچاله فولاد محله اصولی نیست و مطالبه مردم مبنی بر توقف انتقال زباله های عفونی و خانگی استان مازندران در گویچاله فولاد محله به حق و منطقی است.
فرجاد باطبی در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: دفن غیر اصولی زباله در گویچاله فولاد محله بر کیفیت خاک، کشاورزی و شیوع بیماری موثر است ولی برای تصمیم‌گیری باید همه جوانب را در نظر گرفت.
وی تصریح کرد: در سال‌های اخیر دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان با توجه به انباشت زباله در گویچاله فولاد محله به عنوان منبع خطر باشد یا نباشد بر موضوع کیفیت آب آشامیدنی حساس شده و نظارت‌ها شدت یافت.
وی یادآور شد: دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان، آب آشامیدنی روستاهای اطراف محل انباشت زباله در گویچاله فولاد محله را از لحاظ آلودگی میکروبی، فلزات سنگین و سموم مورد آزمایش قرار داده است.
باطبی ادامه داد: نتیجه آزمایش‌ها نشان می‌دهد انباشت زباله در گویچاله فولاد محله تاثیر بر منابع آب نداشته است.
مدیر سلامت محیط کار دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان سمنان خاطرنشان کرد: شیب زمین در محل انباشت زباله در گویچاله فولاد محله به سمت استان مازندران است و نگرانی در زمینه آلودگی منابع آب روستاهای استان سمنان اطراف محل انباشت زباله در گویچاله فولاد محله وجود ندارد.
نتیجه آلودگی منابع آبی فولادمحله در هفته جاری مشخص می‌شود
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: هفته گذشته برای بررسی وضعیت منابع آب زیرزمینی از لحاظ آلودگی، نمونه‌گیری از آب چاه‌های اطراف انباشت زباله در گویچاله فولاد محله انجام شده و دستکم پنج روز برای انجام آزمایش زمان لازم است.
امیر عبدوس در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: درباره وضعیت منابع آب زیرزمینی از لحاظ آلودگی به دلیل انباشت زباله در گویچاله فولاد محله بعد از مشخص شدن نتیجه آزمایش، اعلام‌نظر می‌شود.
وی ادامه داد: نتیجه استعلام‌های گرفته شده از دستگاه‌های مرتبط مانند آب منطقه‌ای گزارشی مبنی بر آلودگی آب‌های زیرزمینی و آب شرب در منطقه فولادمحله اعلام نشده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان خاطرنشان کرد: بروز مشکل برای حیات وحش منطقه ناشی از انباشت زباله در گویچاله فولاد محله تاکنون گزارش نشده است.
ایجاد آلودگی میکروبی همراه همیشگی زباله
مدیرامور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان گفت: ایجاد آلودگی میکروبی، باکتریایی و قارچی از جمله پیامدهای طبیعی انباشت زباله است.
مهدی قرائیان در گفت و گو با ایرنا، ابراز داشت: افزایش آفت در درختان میوه بی تاثیر از انباشت زباله‌های عفونی و خانگی در گویچاله فولاد محله نیست، اما برای اظهار نظر دقیق‌تر درباره علت افزایش آفت درختان میوه در منطقه فولادمحله باید کار تحقیقاتی و پژوهشی انجام شود.
مدیرامور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان تصریح کرد: در زمینه ارتباط زباله و مشکلات کشاورزی مانند افزایش آفت باید مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی وارد کار شود.
آب شرب روستاهای اطراف محل انباشت زباله ماهانه آزمایش می‌شود
معاون بهره‌برداری آب و فاضلاب روستایی استان سمنان گفت: آب و فاضلاب روستایی برای بررسی کیفیت آب شرب روستاهای اطراف محل انباشت زباله در گویچاله فولاد محله آزمایش‌هایی را به صورت مستمر و ماهانه انجام می‌دهد.
ابوالفضل عالیشاهی در گفت و گو با ایرنا ابراز داشت: روستاهای سیاه‌پره، اگره و سرخده در دامغان و فولادمحله در مهدیشهر از جمله روستاهای اطراف محل انباشت زباله در گویچاله فولاد محله هستند که آب شرب این منطقه‌ها مستمر و ماهانه بررسی می‌شود.
معاون بهره‌برداری آب و فاضلاب روستایی استان سمنان تصریح کرد: آثار آلودگی در آزمایش‌هایی که ماهانه از آب شرب روستاهای اطراف انباشت زباله انجام می‌شود وجود ندارد.
به باور کارشناسان، دفن نامناسب زباله در مناطق شمالی استان سمنان به عنوان بحران زیست محیطی قلمداد می‌شود که مسئولان امر باید با راه اندازی دستگاه تصفیه شیرابه در منطقه به صورت موقت و احداث نیروگاه زباله سوز در ساری برای جلوگیری از چالش های زیست محیطی در منطقه اقدام کنند.
احداث نیروگاه زباله سوز در مرکز استان مازندران برای جلوگیری از انتقال زباله از ساری به مناطق بکر مهدیشهر در شمال استان سمنان سال ۱۳۸۹ تصویب شد، اما به دلایل نامشخص بعد از گذشت هشت سال این طرح مهم منطقه ای به بهره برداری نرسیده و اکنون دود این فرصت سوزی در تکمیل نشدن این طرح به چشم اهالی اطراف محل انباشت زباله در گویچاله فولاد محله می‌رود.
بر اساس برآوردهای انجام شده شیب زمین در منطقه دفن زباله در مرز مشترک بین استان سمنان و مازندران به گونه‌ای است که شیرابه زباله حاصل‌خیزی خاک را تحت تاثیر قرار می‌دهد و با نفوذ در آب زیرزمینی سلامت مردم ایران زمین که سرمایه‌های کشور هستند را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
بنا بر آمار آب و فاضلاب مازندران، بیش از ۹۰ درصد آب مازندران از سفره های زیرزمینی تامین می شود و این سفره ها از آب باران و رودخانه تغذیه می شوند و اگر به نحوه دفع شیرابه های زباله ها توجه نشود، بحران بهداشتی ناشی از زباله ها دامنگیر تمامی جمعیت استان و کشور خواهد شد.
راه اندازی دستگاه های تصفیه و زباله سوز از انتقال شیرابه به سفره های زیرزمینی جلوگیری می‌کند .
یکی دیگر از راهکارهای حل معضل شیرابه زباله تبدیل آن به فوم است چرا که فوم ها برای خاموش کردن آتش در آتش نشانی کاربرد دارد و ایجاد چنین واحد تولیدی علاوه بر جلوگیری از آلودگی زیست محیطی و اثرات مخرب، زمینه ساز اشتغال و رونق تولید می‌شود.
مهم نیست زباله در حوزه استحفاظی سمنان است با مازندران بلکه نکته مهم این است که انباشت
غیر بهداشتی زباله سلامت و محیط زیست اهالی روستاهای هر۲ استان در نزدیکی این گویچاله را تهدید می‌کند.
گزارش: الناز ملکی
۷۳۴۲/۷۴۰۸
