خیز دولت و مجلس برای حمایت از زعفران ایران

به گزارش ایرنا، مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در این نشست گفت: سطح زیرکشت زعفران در کشور سال گذشته ۱۱۴ هزار هکتار بود که از این میزان ۴۰۴ تن زعفران برداشت شد و سهم خراسان رضوی از این سطح ۸۶ هزار هکتار و میزان تولید زعفران خشک در این استان نیز ۲۹۰ تن بود.
هاشم نقیبی افزود: هر چند به دلیل غیر قابل پیش بینی بودن شرایط جوی، نمی توان برای سال جاری رقم دقیق تولید زعفران را برآورد کرد اما پیش‌ بینی می شود از ۸۹ هزار هکتار سطح زیرکشت زعفران در استان خراسان رضوی ۳۰۰ تا ۳۱۰ تن زعفران برداشت و روانه بازار شود.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان تربت حیدریه نیز گفت: ۷۹ درصد نیروی کار تربت حیدریه در گستره ۹۰ هزار هکتاری زمین های کشاورزی و باغی این شهرستان به کشاورزی اشتغال دارند.
محمدرضا عباسپور افزود: بخش کشاورزی تربت حیدریه با تولید ۳۷ نوع محصول زراعی و ۳۱ نوع محصول باغی به ترتیب رتبه های پنجم و سوم را از این نظر در خراسان رضوی به خود اختصاص داده است.
وی با بیان اینکه یکی از شاخص ترین محصولات این شهرستان که در ایران و جهان رتبه نخست را به خود اختصاص داده، زعفران است اظهار داشت: از مجموع ۸۰ هزار هکتار اراضی زیر کشت زعفران در استان خراسان رضوی، هشت هزار و ۷۶۵ هکتار آن به تربت حیدریه اختصاص دارد و بر این اساس میانگین تولید آن در این شهرستان چهار کیلو گرم در هر هکتار و در مجموع سالانه حدود ۳۶ تن است.
عباسپور گفت: هم اکنون به ازای هر هکتار زمین زعفران، ۲۲۰ نفر روز مشغول کار هستند که در مجموع ۷۰ هزار نفر اشتغال مستقیم و ۲ تا سه برابر این تعداد اشتغال غیرمستقیم به این محصول دارند.
وی افزود: از آنجا که زعفران یک گیاه کم آب طلب با میزان مصرف سه هزار متر مکعب آب در هکتار است لذا کشت آن یک مزیت مطلق دارد.
وی ادامه داد: بزرگترین بازار گل زعفران کشور در تربت حیدریه واقع است که در قالب ۸۰ غرفه، همه ساله ۲ تا سه هزار تن گل زعفران در آن خرید و فروش می شود.
عباسپور اظهار داشت: دانش بومی مردم این شهرستان در تولید، فرآوری و صادرات زعفران به نسبت خوب است و ۲ شرکت تولید زعفران در تربت حیدریه مستقر شده اند که امیدواریم ظرفیت انبار زعفران در بورس را به ۲۰ تن برسانند.

ضرورت برپایی نشست تصمیم سازی در حوزه زعفران
معاون استاندار و فرماندار ویژه تربت حیدریه نیز هدف از برپایی این نشست را ایجاد یک صدای واحد و طرح یک فکر واحد برای حمایت از زعفران کاران این شهرستان دانست.

علی رستمی با اشاره به تجربیات کسب شده از سال های قبل گفت: از آنجا که در آستانه فصل برداشت زعفران قرار گرفته ایم و همه ساله در این ایام شاهد شنیدن سازهای ناکوک با سیاست های حمایتی دولت و مجلس هستیم، بر آن شدیم با حضور رئیس فراکسیون زعفران مجلس شورای اسلامی و دست اندرکاران تصمیم ساز حوزه زعفران جهاد کشاورزی در خراسان رضوی این نشست را برگزار کنیم تا خروجی آن فصل الخطابی برای بازار زعفران ایران باشد.
وی افزود: بنای دولت آن است که بر حسب ضرورت و در راستای حمایت از ارکان تولید و صادرات زعفران، برنامه هایی را به صورت هدفمند و به طور اخص در قطب زعفران ایران یعنی منطقه تربت حیدریه، عملیاتی کند.
وی اظهار داشت: طرح های حمایتی ما تابعی از شرایط روز است اما در یک فرایند کلی باید اعلام کنیم از نگاه دولت قیمت مبنا که در حکم منطقی ترین قیمت زعفران نیز هست، تنها در تابلوی بورس باید اعلام شود.
رستمی گفت: از سوی دیگر دولت از اجرای طرح  خرید توافقی در سال های قبل تجربه خوبی داشته و امسال نیز آن را اجرا خواهد کرد و منابع مالی برای خرید توافقی محصول زعفران نیز پیش بینی شده و هیچ مشکلی در این زمینه وجود ندارد.

مثلث طرح خرید توافقی زعفران سودآور است
رییس فراکسیون مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه در اجرای طرح خرید توافقی زعفران هم وزارت جهاد کشاورزی، هم کشاورزان و هم سازمان مرکزی تعاونی روستایی سود کردند، گفت: اراده ما بر این است که در سال زراعی جدید نیز این طرح را با جدیت دنبال کنیم و از بانک کشاورزی انتظار می رود بهتر و بیش از سایر بانک ها پا پیش بگذارد.
سعید باستانی افزود: در چهار سال اخیر اتفاق هایی در حوزه زعفران افتاد که نیازمند بررسی است تا اگر ایرادی دارد، برطرف شود.
وی با بیان اینکه بزرگترین اتفاق، خرید توافقی زعفران در سال ۹۶ و پس از آن راه اندازی بورس کالایی زعفران در تربت حیدریه بود اظهار داشت: این برای ما یک امر طبیعی و قابل پیش بینی بود که شفافیت در بازار بورس به طور قطع مورد هجمه کسانی قرار می گرفت که به شکل "زیرزمینی" کار می کردند.
وی گفت: این هجمه اینک به اوج خود رسیده بطوریکه مشکلات بوجود آمده در بازار زعفران را ناشی از عملکرد بورس می دانند در حالی که این یک بیان و تحلیل علمی نیست زیرا تابلو بورس اهرمی برای کنترل افرادی است که از شفافیت گریزان هستند.
باستانی افزود: از سوی دیگر وزارت جهاد کشاورزی در راستای تحقق وظیفه ذاتی خود مبنی بر اقدامات کنترلی و حمایتی، در کنار تولیدکننده و فرآوری کننده،  باید از صادر کننده زعفران نیز حمایت کند زیرا این یک زنجیره است و هیچ کدام از عوامل غریبه نیستند.
نماینده مردم تربت حیدریه، زاوه و مه ولات در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: یک شیوه حمایتی آن است که وزارت جهاد کشاورزی مانع توسعه کشت ‌زعفران در ایران شود اما اگر به هر دلیل قادر به انجام این اقدام محدود کننده نیست، ضرورت دارد کنترل و تنظیم بازار را بر عهده بگیرد که این جزو وظایف ذاتی این وزارتخانه است.
وی اظهار داشت: امروز زعفران کاران از ما توقع دارند که پا پیش گذاشته و در شرایط دشوار و نامبارک اقتصادی آن ها را زیر چتر حمایتی خود قرار دهیم.
وی گفت: دولت چون قدرت اجرایی بسیار قوی دارد، لازم است کنترل بازار را به دست بگیرد و همانگونه که در سال ۹۶ برای اجرای خرید توافقی چهار هزار میلیارد ریال تسهیلات از بانک های عامل دریافت کرد امسال هم با اجرای همین طرح به کمک زعفران کاران بیاید.

باستانی افزود: بازارهای اروپا نه تنها نابسامانی ها و رقابت های داخلی ما را ندارند بلکه از نابسامانی های داخلی ما به نفع خود سود می برند لذا ایجاد یک وحدت رویه و سیاست همسو در داخل کشور برای ایجاد آرامش در بازار زعفران بسیار ضروری است.
وی اظهار داشت: از جهاد کشاورزی و تعاون روستایی استان انتظار داریم برای سال زراعی جاری برنامه خوبی در زمینه تنظیم گل زعفران تدوین کنند که پیش بینی می شود با کمک یک مباشر خوب و سرمایه گذاری ۵۰۰ میلیارد ریالی بتوان به نتایج خوبی دست یافت.
رییس فراکسیون زعفران مجلس شورای اسلامی ادامه داد: وزارت جهاد کشاورزی باید در کنار تهیه دستورالعمل های لازم برای بورس، برنامه کاربردی و راهبردی خود به منظور اجرای خرید توافقی زعفران در آبان امسال را از هم اکنون برنامه ریزی و عملیاتی کند، ضمن اینکه تعیین و شناسایی آزمایشگاه های مرجع با تامین اعتبار لازم ضروری به نظر می رسد.

ملاک برنامه ریزی، نظر کارشناسان است 

رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز گفت: برخی مدیران شهرستانی به جای طرح مباحث کارشناسی برگرفته از اعداد و ارقام و تحلیل های مستند و مستدل، تحت تاثیر رفتار و گفتار برخی صحبت های عوامانه و خیابانی،  بازار زعفران را آشفته می کنند که این زیبنده یک مدیر نیست.
محمدرضا اورانی افزود: بر اساس آماری که از گمرک گرفتیم، میزان صادرات پارسال زعفران ۲۸۱ تن بود و در نیمه نخست امسال نیز ۷۸ تن زعفران صادر شده و اگر این ۲ رقم را کنار هم بگذاریم با توجه به میزان تولید زعفران اکنون نباید زعفرانی موجود باشد.

وی اظهار داشت: نکته دوم اینکه اگر سطح زیر کشت ۱۱۴ هزار هکتار زعفران در کشور را ملاک بگیریم، ۹۰ هزار هکتار به استان خراسان رضوی و ۱۵ هزار هکتار هم به خراسان جنوبی اختصاص دارد و بر این اساس با همه تبلیغات غیر واقعی که گفته می شود "اینک زعفران در همه جای کشور کشت شده"، از این سطح زیر کشت فقط ۹ هزار هکتار باقی می ماند.
اورانی گفت: اهمیت این ارقام زمانی بیشتر مشخص می شود که بدانیم ۶ هزار هکتار سطح زیر کشت زعفران در خراسان شمالی هنوز به حساب نیامده و لذا بهتر است با تکیه بر این آمار علمی، ذهن خود را در یک مسیر غلط متمرکز نکنیم.
وی افزود: نکته سوم اینکه اگر زعفران تا چند سال پیش تنها به عنوان یک ادویه به جهان صادر می شد، امروز از مرز ادویه و طعم دهنده غذا گذشته و به عنوان یک دارو مطرح و صادر می شود و این یعنی یک ارزش افزوده جدید، بنابراین باید به دنبال ظرفیت های تولید جدید سوق یابیم.

وی با بیان اینکه تولیدکنندگان باید نگاهشان به بازارهای بیرون باشد و خود را محدود به مصرف داخلی نکنند اظهار داشت: نکته چهارم اینکه بورس و شفاف سازی، هم برای کشاورز، هم برای واسطه ها و هم برای تاجری که می خواهد یک نگاه منطقی به بازار داشته باشد، روشی نوین و مفید است.  

اورانی با بیان اینکه تعریف و برنامه ما از زعفران دربرگیرنده منافع ملی حاصل از تولید و صادرات آن است و نه نفع شخصی یا یک گروه خاص گفت: قبل از بورس هیچ سابقه درخشانی از زعفران در ایران به چشم نمی خورد و در عین حال ادعا نداریم با ورود بورس تمام مشکلات زعفران کاران را توانسته ایم برطرف کنیم.
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی افزود: جای بسی تاسف است کسانی که امروز منافعشان از ایجاد بورس به خطر افتاده، می گویند "کاری می کنیم سازمان تعاون روستایی زعفران حاصل از خرید توافقی را به دریا بریزد" و روز دیگر ادعا می کنند که "کاری می کنیم بورس زعفران موفق نشود".
وی اظهار داشت: از کسانی که دست اندرکار برنامه ‌ریزی زعفران هستند می خواهم نقش سخنگوی کسانی را که منافعشان با سیاست‌های دولت برای حمایت از زعفران کاران به خطر افتاده،  بازی نکنند.
وی گفت: پیشنهاد می کنم شهرستان هایی که دست‌ اندرکار زعفران هستند، کشاورزان تحصیل کرده، زعفران کاران تحصیل کرده یا فرزندان تحصیلکرده آنان شناسایی شده و برای آنها کارگاه های آموزشی آشنایی با ادبیات و الفبای بورس دایر شود زیرا با این شیوه قادر خواهیم بود زعفران کاران را به سلاح علم روز تجهیز کنیم و خواهیم توانست از این ظرفیت جدید و بورس کالایی زعفران به نحو مطلوب استفاده کنیم.

اورانی افزود: نتیجه این فرایند آن است که زعفران کاران و به خصوص مالکان در فصل برداشت گل زعفران تنها به اندازه نیاز خود زعفران را وارد بازار کنند و با کمک بورس جلو افت قیمت را بگیرند ضمن اینکه راهکار دیگر حمایت از محصول زعفران، اجرای طرح خرید توافقی با کمک تعاون روستایی است.

تعاون روستایی استان با دست پر به استقبال زعفران کاران می رود
رییس اداره تعاون روستایی خراسان رضوی نیز با بیان اینکه تاکنون ۲ بار در زمینه خرید توافقی زعفران وارد عمل شده ایم گفت: یک بار در سال ۸۴ با رقم ۴۷ تن و ۳۰۰ کیلوگرم و دومین بار در سال ۹۶ با رقم نزدیک به هفت تن، اما این به آن معنا نیست که در سال‌های دیگر در حوزه زعفران هیچ نقشی نداشته ایم.
محمد ناصری مقدم افزود: نکته مهمی که نباید فراموش شود، این است که دولت زمانی وارد کار می شود که احساس کند قیمت زعفران از نرخ حداقلی در حال نزول است و روند تولید و عرضه زعفران به زیان زعفران کار تمام می شود.
وی با بیان اینکه آنالیز زعفران را به طور دقیق هم برای پوشال، هم برای نگین و هم برای سرگل، تحت کنترل داریم اظهار داشت: این آمادگی را داریم امسال نیز خرید توافقی زعفران را در استان اطلاع رسانی کنیم و حتی اداره تعاون روستایی خراسان شمالی نیز با پیش بینی تولید ۱۰ تن، روی عملکرد ما حساب باز کرده است.
ناصری مقدم، ظرفیت انبارهای موجود در خراسان رضوی را بیش از ۳۰۰ هزار تن اعلام کرد و گفت: از این میزان بین ۴۰ تا ۵۰ هزار تن برای زعفران اختصاص داده ایم.

اتحادیه تعاونی‌های روستایی خراسان رضوی بازوی حمایتی جهاد کشاورزی

مدیر عامل اتحادیه تعاونی های روستایی خراسان رضوی نیز گفت: این اتحادیه شبکه گسترده بین روستاها دارد و امکان خرید زعفران برای این نهاد فراهم است و بر این اساس در سال ۸۴ بالغ بر ۴۷ تن و در سال ۹۶ نیز بالغ بر ۶۷ تن زعفران خریداری و جمع آوری کرده ایم.
امیرمسعود پژمان پور افزود: عملکرد ما مطابق با استانداردهای ملی کشور بود و صادرات خوبی نیز انجام شد و محصولی هم که در سال ۹۶ خریداری شد، ابتدا مورد مقاومت بازار قرار گرفت و همین مقاومت باعث شد اتحادیه تعاون روستایی به عنوان خریدار وارد بازار شود و بیش از ۱۱ تن زعفران را از تابلوی بورس زعفران خریداری نماید.
وی با بیان اینکه در اتحادیه تعاونی های روستایی استان آزمایشگاه تخصصی ایجاد کرده ایم اظهار داشت: یک انبار نیز به ظرفیت بیش از ۳۰ تن که مورد تایید بورس کالای ایران هم قرار گرفته دایر شده است.

اطلاعات غلط باعث شده کشاورزان مناطق دیگر نیز به کشت زعفران رغبت پیدا کنند

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در پاسخ به اظهارات رییس جهاد کشاورزی تربت حیدریه گفت: اینکه بگوییم زعفران محصول کم آبی است اشتباه بوده و بر عکس مصرف آب بسیار دارد، ولی محصولی کم توقع و در عین حال نهاده پذیر است.
هاشم نقیبی افزود: این بدان معناست که محصول زعفران به میزان نهاده ای که مصرف می کند، افزایش عملکرد دارد و تکرار اینکه زعفران آب کمتری مصرف می کند باعث شده است کشاورزان دیگر استان های کشور نیز به کشت زعفران رغبت پیدا کنند.  
وی اظهار داشت: از سال ۸۵ تا سال ۹۷ به جز در سال های ۸۶ و ۸۷ که سرمازدگی زعفران را داشتیم و نتیجه آن کاهش میزان تولید بود،  به طور کلی صادرات زعفران یکسره روند صعودی داشته و میزان آن از ۱۴۲ تن در سال ۸۵ به ۲۸۱.۵ تن در سال ۹۷ رسیده و صادرات آن ۲ برابر شده است.

وی گفت: در نیمه نخست امسال شاهد کاهش اندک صادرات زعفران بودیم که علت اصلی آن نیز تعهد سپرده ارزی بوده است.

محمد رضا فرزانه معاون بانک کشاورزی خراسان رضوی نیز گفت: در ارتباط با تامین منابع مالی برای خرید زعفران مشکل و کمبودی نداریم و هیچ سقفی نیز قایل نمی شویم.
شهرستان ۲۲۵ هزار نفری تربت حیدریه در ۱۵۰ کیلومتری جنوب غربی مشهد واقع است.

۷۰۷۹/۶۱۲۱/۶۰۵۳