بین حقایق و افسانه‌ها درباره کم‌توجهی-بیش‌فعالی تمایز قائل شوید

اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی (ADHD) یک کم‌توانی رفتاری است که تمرکز کردن را برای مبتلایان دشوار می‌کند.

اگرچه اغلب موارد ابتلا به این اختلال در بازه سنین ۶ تا ۱۲ سال تشخیص داده می‌شود، تفاوت در سطح بروز علائم آن باعث می‌شود این بیماری در برخی از افراد تا سنین بزرگسالی تشخیص داده نشود.

به گزارش خیریه انگلیسی Action ADHD، تقریبا ۱.۵ میلیون فرد بالغ در انگلستان به این اختلال مبتلا هستند اما از این تعداد تنها مشکل ۱۲۰ هزار نفر تشخیص داده شده است.

ماه اکتبر (مهر-آبان) هرسال به عنوان ماه جهانی آگاهی‌بخشی در مورد اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی انتخاب شده است تا با استفاده از اطلاعات قابل اعتماد مبتنی بر شواهد به دست آمده از تحقیقات علمی به عموم مردم در مورد این کم‌توانی آموزش داده شده و باورهای نادرست در مورد آن از بین برده شوند.

تعریف

کم‌توانی کم‌توجهی-بیش‌فعالی یک اختلال رفتاری است که معمولا در قالب یک الگوی همیشگی از بی‌توجهی و بیش‌فعالی-تکانشگری بروز می‌کند که در مقایسه با آن‌چه در دیگر افراد مشاهده می‌شود، شدیدتر و مداوم‌تر است.

مبتلایان به اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی علاوه بر مشکلاتی که در تمرکز کردن بر روی یک موضوع خاص با آن روبه‌رو هستند، انرژی مضاعفی را احساس می‌کنند به این معنا که کنترل آن‌چه می‌گویند و انجام می‌دهند، برایشان کار ساده‌ای نیست. این دسته از افراد بدون فکر کردن حرف می‌زنند و رفتارهای تکانشی از خود نشان می‌دهند.   

علائم

علائم این اختلال در کودکان و نوجوانان شامل کوتاهی بازه زمانی توجه، ناتوانی در گوش دادن به دیگران، بی‌قراری و ناآرامی دائمی، پرحرفی و جسارت و بی‌باکی مفرط است.

اگرچه به نقل از سرویس بهداشت ملی انگلیس تعریف علائم در بزرگسالان مبتلا به این اختلال به این سادگی نیست اما از جمله این علائم کلی می‌توان به ناتوانی در تمرکز و اولویت‌بندی، بی‌قراری، فراموشکار بودن، تغییرات خلقی و بی‌صبری شدید اشاره کرد.

عامل بروز

اگرچه عامل دقیق بروز اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی ناشناخته است اما شواهد از ارثی بودن این کم‌توانی حکایت دارند.

به گزارش سرویس بهداشت ملی انگلستان، پژوهشگران در مطالعات انجام شده تعدادی تفاوت را نیز در مغز افراد مبتلا به این اختلال در مقایسه با جمعیتی که با این مشکل دست و پنجه نرم نمی‌کنند، شناسایی کرده‌اند.  

از دیگر عواملی که در بروز این اختلال در افراد نقش دارند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- تولد زودرس (قبل از هفته سی و هفتم بارداری )

- وزن پایین به هنگام تولد

- استعمال دخانیات و زیاده‌روی در مصرف الکل و مواد مخدر مادر در دوران بارداری

اگرچه ADHD می‌تواند در افراد با هر توانایی ذهنی رخ دهد اما در افرادی که با کم‌توانی در یادگیری دست و پنجه نرم می‌کنند، شایع‌تر است.  

درمان

انواع مختلفی از درمان‌ها وجود دارند که می‌توانند به افراد مبتلا یا مشکوک به این اختلال کمک کنند.

پزشکان عمومی به افراد مشکوک به این اختلال پیشنهاد می‌دهند تا در برنامه‌های گروهی پرورشی و آموزشی شرکت کرده و یا آن‌ها را برای انجام ارزیابی‌های لازم به یک متخصص ارجاع می‌دهند.

از دیگر درمان‌های موجود برای این مشکل می‌توان به داروهایی که به تمرکز ذهن کمک می‌کنند، درمان شناختی رفتاری و مشاوره اشاره کرد.

سازمان‌ها و موسسات مربوطه در جهان امسال ماه جهانی آگاهی‌بخشی در مورد ADHD را با شعار «بین حقایق و افسانه‌ها در مورد ADHD تمایز قائل شوید» گرامی می‌دارند تا با افسانه‌های مخرب و باورهای نادرست در مورد این اختلال مقابله کنند. بهتر است والدین احتمال ابتلای فرزند خود به اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی را در پس ذهن داشته باشند تا کمکی را که فرزندانشان به آن نیاز دارند برایشان فراهم کنند.

بزرگسالان مبتلا به این اختلال نیز می‌توانند با آگاهی در مورد وضعیت خود تدابیر لازم را در محیط کار و تحصیل بیندیشند. در نهایت بهتر است تا با اختلال خود آشنا باشید و نسبت به آن آگاهی داشته باشید تا این که احساس کنید به یک زندگی سرشار از شکست و استیصال محکوم هستید.