سن یک زن، مهمترین عامل برای پیش‌بینی احتمال باروری است و هر چند برخی بیان می‌کنند افرادی را می‌شناسند که بعد از ۴۰ سالگی نخستین فرزند خود را به دنیا آورده‌اند اما نباید فراموش کرد بسیاری از خانم‌ها در این سنین موفق به بارداری نخواهند شد.
زنان در زمان تولد، با گنجینه تخمک های خود متولد می‌شوند و با شروع بلوغ در هر سیکل قاعدگی، به ازای هر تخمک بالغ، تعداد زیادی تخمک از دست خواهند رفت. به طور معمول تخمک های جوان زودتر وارد سیکل های رشد و نمو می شوند و با بالا رفتن سن، به تدریج از کیفیت تخمک کاسته می شود.
با وجود اینکه بهداشت و توجه خانم ها به مسائل بهداشتی هم بیشتر شده ولی این موضوعات اثری بر تغییرات طبیعی و کاهش عملکرد تخمدان با افزایش سن ندارد. چرا که سن باروری در دختران، با شروع قاعدگی و فعالیت تخمدان یا تخمک گذاری مشخص می‌شود و بعد از سن یائسگی زنان قادر نخواهند بود از طریق تخمک‌های خود باروری داشته باشند.
بهترین سن باروری در زنان بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی است. بعد از ۳۰ سال قدرت باروری شروع به کم شدن می‌کند و باروری بعد از ۴۰ سالگی به زحمت اتفاق می‌افتد تا آن جا که در این سن نتایج درمان های کمک باروری نیز کمتر است چرا که کمیت و کیفیت تخمک ها اُفت می‌کند.
عوامل دیگری همچون بهتر بودن کیفیت تخمک در سنین جوانی و کمتر شدن احتمال بروز مشکلات ژنتیکی و میزان سقط، بارداری در سنین پایین‌تر از ۳۰ تا ۳۵ سالگی را برای زنان منطقی‌تر کرده است.
در صورت باردار شدن زنان مسن تر، عوارض بارداری مثل فشار خون بالا، دیابت حاملگی، مسمومیت حاملگی و احتمال وجود اختلالات جفتی نیز بیشتر می‌شود.
البته اغلب بارداری ها در سنین بالاتر، در صورت سلامتی مناسب مادر، عاقبت خوبی خواهند داشت با این وجود در سنین پایین تر این عوارض کمتر است.
زنانی که تمایل به عقب انداختن زمان بارداری دارند یا اینکه احتمال دارد در سنین بالاتری ازدواج کنند، می‌توانند از طریق روش‌های کمک باروری، اقدام به جمع آوری تخمک‌ها و انجماد آنها کنند. هرچند نتیجه باروری با تخمک‌های منجمد شده تضمینی نیست ولی احتمال باردار شدن با تخمک های جوانتر، بیشتر از تخمک های همان خانم در سنین بالاتر از ۴۰ سالگی است.
به طور کلی، ساده‌ترین راه برای بارداری، حاملگی قبل از ۳۰ سالگی است. اگر به هر دلیل مانند مسائل اقتصادی، سفر و مسائل شغلی امکان بارداری نبود، حفظ باروری از طریق انجماد تخمک‌ها، یک انتخاب مناسب است.
به طور کلی اگر خانمی تمایل به بارداری دارد یا به هر دلیلی مایل به حفظ باروری است، باید با پزشک متخصص مشورت کند.
هفته ملی سلامت بانوان همه ساله با هدف اطلاع رسانی و حساس سازی گروه های مختلف جامعه در خصوص اولویت های سلامت زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور برگزار می شود. امسال هم این هفته با شعار «ورزش، شادابی، آرامش» از روز جمعه ۱۰ آبان ماه آغاز و تا روز سه شنبه ۱۶ آبان ماه ادامه خواهد داشت.
متخصص زنان زایمان و ناباروری و عضو انجمن متخصصین زنان و مامایی ایران
نظر شما