دموکرات‌ها و اهرم استیضاح

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، هر روزی که «دونالد ترامپ» وارد اتاق بیضی کاخ سفید می شود بر میزان نگرانی‌اش نسبت به آینده افزوده می شود. به همین علت است که رویکرد تهاجمی رئیس جمهویر آمریکا نسبت رقبای داخلی اش تندتر و برجسته تر از قبل شده است. این شرایط ادامه ریاست جمهوری ترامپ را نه تنها برای انتخاب وی در دور دوم در سال ۲۰۲۰ مبهم تر کرده است حتی این شائبه را نیز به وجود آورد که موفقیت استیضاح ممکن است به ترامپ اجازه ندهد که حتی طول عمر دوره حکمرانی خود در کاخ سفید را  چهار ساله کند.  

در طرف مقابل، دموکرات ها به ویژه چهره های برجسته آن ها در کنگره هم با دستاویزهایی که هر روز تقویت می شود نسبت به آینده امیدوارتر می شوند.

در هفته گذشته فرایند استیضاح ترامپ شکلی رسمی تر به خود گرفت و مجلس نمایندگان آمریکا با صدور قطعنامه ای نشان داد که در کنار تلاش های خود در عرصه سیاسی، در حوزه قانونی هم مراحل کار را دنبال می کند. نکته جالب اینجا است که به طرحی که مراحل انجام استیضاح را به شکلی آشکارا بیان می کرد ۲۳۲ نماینده رای مثبت دادند و در مقابل ۱۹۶ نماینده که شامل همه نمایندگان جمهوریخواه در کنار دو نماینده دموکرات می شود، با آن مخالفت کردند.

ترامپ در شوک آغاز رسمی استیضاح

این آمار و ارقام پیام و تحلیل های گوناگونی را برای هر دو طرف منازعه موجب می شود. از یک سو ترامپ با آغاز فرایند رسمی استیضاح احساس خطر بیشتری می کند و بر تلاش خود خواهد افزود. برخی می گویند از آنجا که رئیس جمهوری آمریکا به طور کلی فردی خودرای است برای دفاع از خویش، روش های تهاجمی را در پیش می گیرد. به اعتقاد کارشناسان همین رویکرد باعث می شود تا وی گاف های ویران کننده تازه ای را بروز دهد که توجه افکار عمومی را بیشتر از قبل جلب می کند. البته همین گاف ها، سوژه های تازه ای را به رقبای ترامپ می دهد.

مهمترین اتهامی که دموکرات ها علیه ترامپ مطرح می کنند مساله سوءاستفاده ترامپ از قدرت است. فشار رئیس جمهوری آمریکا بر «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهوری اوکراین برای کسب اطلاعات از فعالیت های اقتصادی فرزند «جو بایدن» مهمترین رقیب انتخاباتی ترامپ، باعث عملیاتی شدن پرونده استیضاح شده است. این پرونده با شهادت چند تن از مقام های عالیرتبه کاخ سفید، ماموران اطلاعاتی و حتی سفرای آمریکا در اوکراین وارد مراحل جدی تری شده است. براساس آخرین نظرسنجی ها در آمریکا ۴۹ درصد مردم این کشور خواستار موفقیت استیضاح ترامپ و برکناری وی هستند.

اکنون علاوه بر برخی مشاوران امنیتی کاخ سفید گفته می شود «جان بولتون» مشاور امنیت ملی پیشین کاخ سفید و «مایک پومپئو» وزیر امور خارجه آمریکا نیز از جمله چهره هایی هستند که از آن ها خواسته شده است برای ارائه توضیحات در مقابل نمایندگان کنگره حاضر شوند. به نوشته نشریه «سان» نزدیک به نیمی از مردم آمریکا نه تنها اعتقاد دارند دموکرات ها باید فرایند استیضاح را با قدرت پیگیری کنند بلکه باید زمینه برکناری ترامپ از ریاست جمهوری این کشور را هم فراهم سازند. البته نزدیک به ۴۷ درصد مردم آمریکا فکر می کنند اقدامات دموکرات ها در نهایت نمی تواند موجب کنار گذاشته شدن دونالد ترامپ از کاخ سفید شود.

به نظر می رسد این تحولات کاخ سفید را به شدت نگران کرده است و به همین دلیل دونالد ترامپ هم «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان و «آدام شیف» رئیس کمیته اطلاعاتی مجلس را سیاستمدارانی فاسد خطاب کرد که به دنبال تضعیف و سرنگون کردن حزب جهوریخواه به هر قیمتی هستند.

ترامپ در میان طرفداران خود در ایالت می سی سی پی هم عنوان داشت به تنها چیزی که در دوره ریاست جمهوری خود فکر نمی کرد بحث استیضاح از سوی دموکرات ها بود. وی این بحث ها را موضوعاتی کثیف دانست و رای گیری اخیر در مجلس نمایندگان را هم حمله دموکرات ها به دموکراسی توصیف کرد. ترامپ مدعی شد حزب جمهوریخواه با قدرت و متحدتر از همیشه در مقابل این تلاش ها خواهد ایستاد.

دموکرات ها و آینده مبهم استیضاح

در جبهه مقابل، با وجود موفقیت دموکرات ها در تصویب این قطعنامه اما ارقام نشان می دهد دموکرات ها نمی توانند چندان به آینده استیضاح خوش بین باشند. علت آن است که حتی در مجلس نمایندگان نه تنها نتوانست نظر جمهوریخواهان را جلب کنند  بلکه حتی همه دموکرات ها را هم اقناع نکرد. دو نفر از اعضای دموکرات مجلس هم به صف مخالفان استیضاح پیوستند.

براساس قوانین در ایالات متحده، در مراحل نهایی استیضاح و پس از جمع آوری همه اسناد و شواهد، ترامپ باید در مقابل ۱۰۰ عضو مجلس سنا به پرسش ها و اتهامات علیه خود پاسخ دهد. این نشست همچون جلسه دادگاهی برای رئیس جمهوری خواهد بود که در پایان آن از سناتورها (به عنوان هیات منصفه) رای گیری به عمل می آید. اگر بیشتر از دو سوم نمایندگان از پاسخ های رئیس جمهوری قانع نشوند و اتهام وی را بپذیرند، رئیس جمهوری آمریکا برکنار می شود.

اکنون در مجلس سنا از مجموع ۱۰۰ نفر، ۵۳ چهره جمهوریخواه حضور دارند که به مراتب از اعضای مجلس نمایندگان آمریکا با تجربه تر هستند و  حتی دلبستگی های محکمتری نسبت به حزب خود دارند. در این مجلس ۴۵ سناتور دموکرات و دو نفر مستقل نیز حضور دارند. حال در این شرایط دموکرات ها چگونه می توانند ۲۰ نماینده جمهوریخواه را به دادن رای موافق با برکناری ترامپ متقاعد سازد. رسیدن به این هدف تقریبا غیرممکن و تصور آن هم بسیار سخت است. دموکرات‌ها موفق نشدند در مجلس نمایندگان نظر هیچ یک از  جمهوریخواهان را جلب کنند و دو نفر از نمایندگان دموکرات مجلس هم در صف مخالفان استیضاح قرار گرفتند.

تارنمای شبکه خبری «فاکس نیوز» می نویسد: از آنجا که ایالات متحده تاکنون تحربه مشابهی را در مورد انجام مراحل استیضاح با جدیت کنونی نداشته است گزارش آدام شیف در جمع بندی تحقیقات کنگره بسیار بااهمیت است. با این حال انتقادهایی به اقدامات دموکرات ها وارد می شود زیرا موضوع استیضاح مساله ای است که عموم مردم و جامعه آمریکا را درگیر می کند به همین دلیل آن ها نباید نشست های خود را به صورت محرمانه و پشت درهای بسته برگزار کنند. اشاره این رسانه حامی ترامپ به برخی جلسات نمایندگان دموکرات در استماع شهادت نزدیکان کاخ سفید بدون حضور جمهوریخواهان بوده است.

براساس این گزارش پس از صدور قطعنامه از سوی نمایندگان مجلس، حال کمیته اطلاعاتی کنگره به ویژه شیف به صورت آزادانه تر و با شفافیت بیشتر باید مراحل را پیگیری و رسانه ای کند. به نوشته فاکس نیوز، گزارش این مقام کنگره اگرچه جنبه توصیه ای خواهد داشت اما در آینده به اهرمی در دست نامزدهای دموکرات ریاست جمهوری تبدیل می شود و آن ها بارها گزارش را تکرار خواهند کرد. دموکرات ها با این اقدام تلاش می کنند تا در مقابل افکار عمومی آمریکا، خود را نسبت به بررسی موضوع استیضاح و برکناری ترامپ متعهد نشان دهند.

برخی تحلیلگران مسائل آمریکا اعتقاد دارند دموکرات ها خود می دانند میزان موفقیت آن ها در مجلس سنا بسیار اندک است و به همین دلیل ممکن است چهره های برجسته این حزب مراحل پایان روند استیضاح را با سرعت کم دنبال کنند. آن ها با این اقدام فرایند جمع آوری اسناد و مدارک را تا ماه های پایانی ریاست جمهوری ترامپ ادامه می دهند. در این شرایط دموکرات ها می توانند ابزار کافی برای تاثیرگذاری بر افکار عمومی را تا روزهای قبل از انتخابات ۲۰۲۰ در دست داشته باشند. دموکرات ها می دانند رای منفی سناتورها به استیضاح ترامپ، برگ برنده ای مهمی را به وی آن هم در ماه هایی که تنور انتخابات گرم است می بخشد؛ بنابراین آن ها نفرستادن این پرونده به سنا را مانع از بهره برداری ترامپ علیه دموکرات در انتخابات آتی ارزیابی می کنند.